Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVI, Number 1, 6 January 1877 — KE KULA O LAHAINALUNA. [ARTICLE]

KE KULA O LAHAINALUNA.

E hoomau aku anei kakou i ke kula o Lahaiuuluna ma ke ao ana i ka olelo Hawaii, a e hooloii ae palia raa ke ao ana ika olelo Enelani ? Ua hiki pinepine mai io makou nei ka lono, i kela a uie keia manawa, no ka eini mau ana o na keiki komo aku ilaila e hoonaauao ia ai. Alai ka mauawa i huokumu ia ai a hiki i keia muu (uukahiki hope mai nei elua a ekolu i 'uala, i ike ia ai ka uuku loa ona liaumana. Aole he hewa mo na kumu, aole hoi no ke kula, a he oki loa aku hoi fee aupuni ka mea nana e hanai nei. Ko koho wale nei kekaiii poe, no ua makua a mo na knmukula la ka hemahema, aka, ke manao nei uaakou me he mea la, no ka makemake paha o na keiki e ao nui ia lakou ira ka olelo l>eritaiiia.

Ina pela, eia ka wa a kakon o noonoo ai 110 ka hiki a me ka ole ko lioololi ae i ko ao '&na. oka olelo Enelani, he o!e--lo ola keia, a o ke keiki ike i ka olelo Enelani, ua papalua kona waiwai io i ko ke keiki ike i ka oielo Hawaii wala no. Ina e ike ke keiki Hawaii ika olelo Enelani a me na palapala hoonauuao o ia olelo, ua hiki loa iaia ke moakaka ma ka olelo Hawaii. He olelo nui ona bake ka olelo Ene4aui, a nui kahi © huli aku ai ke keiki Hawaii u hoonaauao mai iaia. oka olelo Hawaii, aole nui na buke hoonaauao mai, he hapa loa a nele ma kekahi mau mea. Eia no hoi kekahi, aole e naiowale i ke keiki Hawaii kona olelo makuahine. Ua nui no ko kakou mau kamalii i hoonaanao nui ole la raa ka olelo Hawaii, aka, ma ka olelo Enelani ko lakou hoopapau nui ana. j[ keia wa, ke c»na ia lakou, ua like loa me he mea la, ua ao ia ma ke kula kanaka.

Aole no o makoa mana e Inwe ae i ka maua o ka Papa Hoonaanno a odou aku ia lakou, e hoololi koke auo f ak», he mana no īmo ko makou o hoopuka i ko makou manao» ma keia mea ioa e naoa ia mai, a nana oleia mai paha. Ke nee nei ka honua a pola e neo ai na hana a pau e pomaikai ai kekahi iahui a aiua paha. Oiai he poe iiaauao a noonoo na lala o ka ke waiho nei makou na ko lakou noonoo e hooiawa i ka hopena o keia kakulu manao.