Ka Nupepa Kuokoa, Volume XVIII, Number 4, 25 January 1879 — Page 2
| This text was transcribed by: | Irene Hino |
| This work is dedicated to: | To Kumu Germaine Haili |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Ma ke Kauoha
Hoolimalima o ka Aina Aupuni.
Ma ka Poano, oia ka la 22 o Feberuari, 1879, ma ka hora 12 o ke awakea, e kuai kudala @ ia aku ai ma ke @ iho o Aliiolani Hale, ka hoolimalima no elima makahiki, ke@a aiea kula ma ke awawa o Nuuanu, ma o mai @ na aina o J.@. Wood, e pi@i ala i ke ala@ Nuuanu, @. Maluna ak@ o ke @ ka makahiki pii @. E hookaa kuike ia mai ka @ hoolimalima ma ka hapalua makahiki.
SAM’L G. WILDER.
Kuhina Kalaiaina
895 5t
Ma ke Kauoha a ka Papa Hoonaauao.
Hoolaha i na Luna Kula a me na Kumu Kula Aupuni.
Ma kea hope ake, o ka manawa Kula, ame@ manawa hoomaka o na Kula Aupuni a pau. ma ka Olelo Haole a me ka Olelo Hawaii, o k@ko o @eia Pae Aina, e malamala e like me ka papa malalo iho nei i a e hooko p@ na L@ K@la, a me na K@ Kula Aupuni i keia kauoha.
1 O ka Mahele mua—E Hoomaka ke Kula ana o na Kula. i ka Poakahi Mua o ka malama o Ianuari, a e Hoopa@ i ke Kula ana i ka Poalima Elua o ka malama o Aperila.
Hoomaka Hookahi Pule.
2 O ka Mahele elua—E Hoomaka ke Kula ana i ka Poakahi Eha o ka malama o Aperila, a e Hoo@ i ke Kula ana i ka Poalima Eha o ka malama o Iulai.
Hoomaka Ehiku Pule
3 O ka Mahele ekolu—E HJoomaka ke Kula ana i ka Poakahi Ekolu o ka malama o Sepatemaba, a e Hoopa@ i ke Kula ana i ka Poalima Ekolu o ka malama o Dekemaba.
Hoomaha Elua Pule.
E malamalama na Hoike Nui o na Kula Aupuni a pau, i ka malama o Iulai, iloko o ka pule hope loa o ka Mahele elua o ka makahiki; a o ka hooponopono ana no na Hoike, aia no ia i ke Kahukula Nui, a i ka Luna Kula o keia a me kela Apana.
E hoomau na Luna Kula i ka hooili ana mai i ke Keena o ka Papa Hoonaauao, i na Papa Hoike no kela me keia Hapaha Makahiki, e like me ka mea mau; a e hookomo lakou i na Hoike, i ka nui o na dala i ukuia i na Kumu Kula iloko o kela me keia Hapaha Makahiki, e like me ka mea i maa.
Iloko o na Kula Haole, e ukuia ana ka Uku Komo, e ohi mau ia ka uku no kela me keia Hapaha Makahiki, a lawe aku i ka Luna Kula o ia Apana, e like me ka mea mau.
Kakauolelo o ka Papa Hoonaauao.
Keena Hoonaauao, Aliiolani Hale, Ian. 20, 1879.
895 4t
Ua hooko@ aku o Mr. Russell Newton i keia la i Luna Hooiaio Palapala no ka Apana o Lahaina, mokupuni o Maui.
THOMAS BROWN,
Luna Hooiaio Palapala.
Keena Hooiaio Palapala, Dek. 31, 1878
Aponoia : S. G. WILDER,
893 3t Kuhina Kalaiaina
Hoolimalima o ka Aina Aupuni.
E kuni ia ana ma ka Poakahi, oia ka la 3 o Feberuari, ma ka hora 12 awakea, ma ka puka o Aliiolani Hale, ka hoolimalima o keia aina malalo iho:
Apana 1. Aia ma Hilo Akau, Hawaii, kekahi apana aina mawaena o Humuula a me Waipunalei, e pili ana i ka aina o Awawaiki a me kekahi, a ua kuhikuhiia na palena malalo iho:
E hoomaka ana mawaena o ke kahawai o Kaawalii ma ke kai, a e holo ana ma ka pilikai i aneane e hookahi mile, a hiki i ke kahawai o Waipunalei; alaila moe aku la ma ka aoao o Waipunalei e like me ke kuhikuhi ma ke kii, he ekolu mile ke kaawale; a mai laila aku, moe aku la mawaena o ke kahawai o Kaawaili e pili pu ana me Humuula, a hiki i kahi i hoomaka ai; o ka nui he 900 eka. Maluna aku o $200 ka uku hoolimalima no ka makahiki.
SAM’L G. WILDER. (Waila.)
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina. 894 2t
MAKANANO 1879.
KII O VICTORIA!
KAMOIWAHINE O ENELANI.
E haawi ia ana keia kii nani i ka poe a pau e lawe ana i ka Nupepa Kuokoa no ka makahiki 1879, me ka hookaa mua mai i na dala uku pepa elua mamua ae o ka la 31 o Maraki.
Iloko o na la hope o Ianuari e makaukau ai makou no ka hooko ana i na kauoha a na makamaka no keia kii.
No ka pomaikai o ka poe hookaa mua i na dala elua, e hui pu ia aku me ka makana i olelo ia maluna ka Alemanaka no 1879. Ua makaukau ka Alemanaka ano, a ke puka pu aku nei imua o na luna me keia helu. E hoomaopopo na luna i keia, aole he mea haawi wale ka Alemanaka; aka, he kaulele no ka makaua i olelo ia maluna.
Ke Kokua Kupono no na Kula Hanai.
Ma ka halawai ma Okatoba i hala, ua hooholo ka Ahahui Euanelio o Oahu nei e malama i ka Poaha hope loa o Feberuari, oia ka la haipule no na kula. Ua hoohanohano ke Akua i keia pule ana, a he nui ka poe opio o Amerika i hoomaka e lilo i poe kauwa na ka Haku ma ia la. He nui no na kula ma keia pae aina, a e makemake ana ka poe haipule a pau e hoomaka ka poe opio o Hawaii nei i ka noho pono ana me ka paulele ana ia Iesu.
Ke makemake nei ka Ahahui Euanelio o Oahu i mau pule pumehana o ka manaoio no keia mau kula ano nui o keia mokupuni, oia no ke Kula Kahunapule ma Manamana, (i kapa ia ano ke Kula Misiona o ka Pakipika Akau,) a me na Kula Hanai Kaikamahine ma Waialua a me Kawaiahao. I mea e hooikaika ai i ko kakou mau pule, ua makemake na Ekalesia o Oahu e lulu dala no hoi no na Kula Hanai Kaikamahine elua oonei, e like me ka mea maa mau i na Ekalesia o ka mokupuni o Hawaii no na Kula Hanai o kela mokupuni. Ua hooholo ka Ahahui o Oahu e haawi no na Kula Hanai o Waialua a me Kawaiahao i na lulu dala mahina hou o Feberuari ae nei. Aole i lawa ka uku makahiki mai na haumana mai no na mea ai: Eia hoi o na mea hooluolu a me na mea hana na na makamaka i hoolako. Nolaila, e na hoa’loha o keia mau Ekalesia, e haawi oukou i kahi lulu dala manawalea no keia mau kula elua. E hoouna i na dala ia Hon. A.F. Judd, ka mea nana e puunaue pono aku ia mau haawina.
Na ke Komite. C.M. Hyde.
Honolulu Jan. 17, 1879.
Moku Ili.—Ma Honomuni, Molokai, @a ili ka moku kuna “Kapueokahi” ia ia e hoopuka aku ana iwaho o ke awa me ka manao e holo mai no Honolulu nei. Pela mai nei ka leta a S;J. Kaeha o Keawanui, Molokai ia makou.
KA NUPEPA
Kuokoa me ke Au Okoa
I HUHA
No ka Makahiki, $2 Eono Mahina, $1
Dala Kuike ka Rula
IANUARI 25, 1879.
(Kakau ia no ke Kuokoa)
O kekahi kumu hoowaiwai i ka aina, oia no ka lawa pono me na lima hana, nana e hooholomua i na oihana o kela a me keia ano. Oia kekahi mea nui i noonoo ia e ke aupuni a me kekahi p@e no kekahi manawa i hala e a hiki mai i keia manawa. Ua haule mai ka heluna kupono o ko kakou poe lima hana malalo o ka huina e hoolawa ai i na oihana hoowaiwai o ka aina, a nolaila, he mea pono e imi ia na kumu e hiki ai ke hoopiha ia ka makalua.
Ma ko makou manao iho, ua hana ia ka ilihonua no na lahui kanaka o ke ao nei; a pela makou i olelo mau ai, he mea kupono ole ke kue ana’ku i ke kipa ana mai o kekahi ano kanaka mamuli o ko lakou ano lahui iho; e like me kekahi poe e kue nei i ke komo ana mai o ka lahui Pake. Aole o makou kue i ko lakou komo ana mai, oiai aole o makou ike i kekahi kumu no ia mea; aka, ua manao makou he ahona ko lakou hele ana mai me na wahine, aole he poe kane wale no, oiai he lahui ko kakou i ike ia ua haule hapa loa ka heluna o na whine malalo o na kane; a he mea maikai ole ia no kekahi aupuni. He poe hana lakou, a ua ike ia ka holomua.
He poe e ae kekahi i kipa mai a e kipa mai nei i keia mau la @ho nei mai Kaleponi mai. He poe lakou no kela a me keia lahui ili keokeo, a ua lehulehu ko lakou huina mawaena o kakou e noho nei. Aole makou e kue ana i ko lakou kipa ana mai, aka, he makau ko makou no ke ano o na hana a kahi poe o lakou. Ke komo nei ma na kauhale e hooweliweli ai me na olelo ano powa, ke hoohalua nei ma na alanui kula, a ke halo nei ma na home. He poe lakou i k@pa ia ma kahi ano, he poe “lopa;” aole e hana, aia wale no ma ke kolohe e loaa’i ka ai a me ka aahu. He aina ko kakou i hoopunana ia e ka maluhia no na makahiki mai ke au a Kamehameha i hoohui ai, a ua hanau ia na mamo iloko o ia noho’na molale malie, a o ke komo ana mai o keia poe he kumu hoomaka’uka’u no ia e a hewa ole ia’i makou ma ke ano wahaolelo ke kamakamailio malie ae me ka hoike ana i keia mau mea i ike ai ka lehulehu a e makaukau mau ai hoi na kahu malama maluhia. Ua olelo ae nei makou, aole o makou kue i ko lakou kipa ana mai, aka, e ae ia mai nae ko makou puana ana ae, aole loa o makou manao oia ano poe lima hana ke kupono no ko kakou mau oihana kuloko, a aole loa e waiwai ka aina ina he mau tausani o lakou ke kipa mai o kakou nei.
Ua kamailio ia o ka poe haole eleele o Amerika Hema kekahi poe maikai a kupono no keia ninau nui; pela paha, aohe a makou kamailio no ko lakou noho’na, aka, ma ke ano hana, ua ike ia lakou he poe hooikaika. Ua mahalo nui ia lakou ma ko lakou mau home iho; a pehea la mawaena o kakou nei. He lehulehu ka poe Pukiki i hiki mai. O keia kekahi o na ano lahui maikai loa i kipa mai; a pela no hoi me ko na aina liilii o ka Pakipika.
Oiai makou e kamailio nei, e hoomaopopo ia mai makou aole no ke kue aku i kekahi poe ma ko lakou ano lahui iho; aole loa o makou leo ma ia mea; aka, e kamailio ana makou no na mea pili i ko lakou ano ma na hana a me ka noho ana; a he mea pono io no e noonoo ia ia mea me ka hoohakalia ole ia.
KE KANAWAI
Helu 24.
Ua hiki no ke hoopii no na dala poho mamuli o ka hoeha ma ka aoao Kivila o ka Aha, aole hoi keia he mea e hoopii ole ia ka mea i hoeha aku, ma ke ano Karaima. Eia na pale ana o keia mau hoopii.
1. (1) He eha ulia wale keia, e like me ka eha ana o kekahi koa i kona hoa koa iwaena o ka paikau, a me ka puiwa koke o kekahi lio a hookui me kekahi kanaka, &c, eia nae aole i ae ia keia ano pale, ke ole e hooko ana ka mea hoeha i kekahi hana ku i ke Kanawai a hana oia me ke ak@hele , aole hoi oia i hala ma ia hana, a hiki ole iaia ke pale aku i keia mea ulia wale.
2. (2) He hoeha keia i mea e pale ai ke ola o ke kanaka mai ka hoeha ia ana, a i pakele ai oia. A ina i ke ia he hoeha e hoana mai ana, aole i ao mai ke Kanawai e kali ka pono a lo@a io ka eha, alaila e pale aku, aka, ua ae ia ma ke Kanawai e kui a hahau koke aku i mea e pakele ai mai ka eha aku. Aka, e lawelawe ka mea i hoana ia mai i ka mea kupono wale no ma ke pale ana, aole ona kuleana e lawelawe nui loa, a oi aku mamua o ka mea hoana ia mai. Penei, ina i kui o A. ia B. aole keia he mea i kuleana ai o B. ma ka u@uhi ana i kana pahikaua a oki iho i ko A. lima a moku loa.
3. (3) Ua hiki ma ka aoao pale ka hooiaio ana ua ha@a i ka hoeha i mea e kinai ai i kekahi haunaele a i mea e hana ole ai i kekahi feloni. A i mea hoi e malama ai i ka maluhia o kekahi hale a waiwai e ae mai ka poe powa a pela aku. A ua ae ia ka hoeha i mea e pale ai ke eha a me ka poino o ke kino o ka wahine, ke keiki, ka makua a kauwa paha. Aka ma na hihia a pau o keia ano, aole i lawe ka Aha i keia pale ana ina ua oi kupono ole ka lawelawe ana ma ka pale ana no ka hoaha ia mai, aka, e hoopai ana ka Aha no na hoeha-pale i oi i ke kupono. Ma ka hoeha-pale-hoeha he mea pono ke hana akahele i ole e pilikia, a ma ka hoeha-pale-waiwai he mea pono ke kuk@la aku mamua a kahea i ka mea e hoana ana e han@ ino e uoki o hele, a ina i ho@kuli alaila kuleana ka hoeha pale waiwai.
Ma ka hoeha o ke kane i kana wahine. Ua kuhihewa kekahi poe he mana ko ke kane e hoeha i kana wahine mare i mea e hoolohe ai oia iaia a ma ke ano ao aku. Pela no ke Kanawai ma na Ke@etoria i hala, aka ua manao na Aha i keia wa, aole he kuleana ko ke kane pepehi ana i kana wahine mare, ka malia paba i kekahi wa e kau mama ana ka hoopai maluna o ke kane no kona pepehi wahine, ina ua hooiaio-ia na hana ino loa a ka wahine i mea e ukiuki koke ai ke kane.
Ua haawi ke Kanawai i na Makua mea keiki a me na kumu kula i ka mana maluna o na keiki a me na haumana a he kuleana ko lakou e kau i ka hoopai ma ke ano hoeha ina ua hana kolohe a hoolohe ole na keiki a me na haumana. Eia nae ina i hoopai ino a kaumaha wale mamua o ka mea kupono, alaila e hoahewa no ka Aha no ka hoeha.
Ma ka manao o ka mea kakau, aole no he mea maikai ke pai wale ana o na makua a me na kumu kula i na keiki; ma ke ao waha ana, a ma ka hoopai e ae i imi ia me ka naauao a me ke akahele e pono ai.
Ma keia poo no ka “Hoeha” (Assault and Battery) pono e heluhelu ia ka Greenleaf, evidence 3d volume, page 52.
(Aole i pau.)
Ia Kupanaha.—E ikeia no ma ka puka aniani o ka Hale Kuai Buke o Wini a me Robikana he wahi Ia ano kupanaha. E hele ilaila i ke pono.
Keaka Pake.—Ua wehe ia e na pake he keaka ma o ko lakou ano iho o ka home, a ua piha me ka lehulehu i hele aku e nana i na mea ano e a kupanaha. He hapalua ka uku no ka poe nui, a he hapaha ko kamalii. He ano e io no ka lakou mau hana me na kii.
Aha Mele.—Ma ka po Poaha iho nei, ua weheia he Aha mele a me na hana hoikeike o ka wa kahiko maloko o ka luakini o Kaumakapili no ka pomaikai o ka luakini hou. He ku i ka mahaloia na hana a pau ma ia po, aohe mea a ka naau e hoohalahala ai. Ua piha pono ka hale i ka poe i hele ae e ike. A o na loaa i hoomaopopoia, ua hiki aku ka huina i ka $521.50 malia paha aia kekahi ma ka lima o na komite.
OLELO HOOLAUHA.
E IKE IA ma keia ua kapu loa ka hookuu wale ana i na holoholona o kela a me keia ano, maluna o kuu apana aina m a Kaauhuhu, Hamakua, Hawaii, o Pahoa ka inoa. A ua kapu pu hoi ke kii wale ana i na mea a pau maluna o ua apana aina la. E lilo keia i kanawai mai ka la e puka ai ma ka Nupepa Kuokoa a mau loa aku. A o ka mea kue i keia, e hoouku ia no e like me ka pono a ua hoomana piha pu aku au ia Peter Poliahu oia wahi no, i hope a i luna nana hoi, a e hoolohe na mea a pau iaia. SAM’L K. KAAIAI.
Lahaina, Jan. 17 1879 8952m
$10 MAKANA!
E UKU no au i na dala i oleloia maluna i ka mea a mau mea paha nana e hoihoi mai i kuu mau lio k elua, hookahi lio k ulaula, kona hao kuni aia ma ka a-i44-74 me ka hao kona mau wawae a pau; o ka lua o ka lio, he lio k hulupala hookahi wawae ke@ke o mahope, me ka kamaa hao kona mau wawae eha, kona hao kuni penei. KL me kahi hao okoa malalo iho uha hope akau, ma Makiki kahi i hele ai. Ina o ka mea a mau mea e loaa ai, e ho’hoi mai ia’u ma Haimoeipo. Honolulu. S. KEKU.
Haimoeipo. Honolulu, Jan 16, 1879. 8952t*
Hoolaha Kuai a ke Kahu Malama Waiwai.
Mamuli o kauoha a ka Hon. Makale, i hanaia ma ka la 23 o Ianuari, e haawi mai ana ia’u ka mana e kuai i ka waiwai paa o Lahela w he keiki oo ole, ‘e kuni aku ana au ma ke kudala akea, m@ ka puka o Aliiolani Hale ma ka la 8 o Feberuari e hiki mai ana, ma ka hora 12 o ke awakea, i kela apana ai@a a pau o ua keiki oo ole nei i olelo ia, e waiho ia ma Honuapo, Kau, mokupuni o Hawaii, nona ka ili aina he 3 3-10 eka, i haawiia ia Kukuna ma ka Palapala Sila a ka Hoona Kuleana, Helu, 7, 329. MANAIKI k.
895 2t Kahu o Lahela w.
Hoolaha a na Hope Hooponopono Waiwai.
Ona mea no laua na inoa malalo iho, ua kohoia i mau Hope Hooponopono Waiwai no ka waiwai o C. Ai o Wailuku, he mea i Banekerupa. Ma keia ke hoolaha ia aku nei i na kanaka a pau i aie ia C. Ai i oleloia, e hookaa koke mai lakou ia M. Green ma ke keena hana o M. Phillips & Co., ma Honolulu, a i ole ia ia T. W. Everett ma Wailuku, Maui.
M. GREEN, T. C. ACHONG.
Na Hope Hooponopono Waiwai o ka waiwai o C. Ai he Banekerupa. 895tf
J. W. M. POOHEA.
He Loio a he Kokua ma ke Kanawai.
No na kanaka a pau imua o ka Aha Apana a hiki imua o ka Aha Kaapuni ma ke keena no ka Mokupuni o Molokai; a he Agena Hooiaio Palapala Kepa no hoi no ia Apana. E hookoia na koi-i a ka makemake me ka eleu loa. E loaa no au ma ko’u home ponoi oia o “Kalauonaona,” ma Wawaia, a i ole ia, ma ka Halehookolokolo ma Pukoo.
895 ly Jan 25.
TIMOTHY KALAEONE.
He Loio a he Pale ma ke Kanawai.
Imua o ka Aha Hookolokolo Apana o Kawaihau, Mokupuni o Kauai. A he Agena hoi no ka hooiaio ana i na Palapala Kepa no ia Apana. E loaa no au ma Anahola, a i ole ma Waiakalua, Koolau, Kauai. E makaala no au i na kauoha me ka eleu loa.
895 ly Jan. 25
RAIKI ILI! RAIKI ILI!
Ua kuai ia me ke Kumukuai Kiekie.
A e kuai ia aku no me ke kumukuai makepono; oia hoi ke
OKA RAIKI, BARANI!
No na Puaa a me ua Lio, &c. &c. &c.
.......A e kuai pu ia aku no hoi. ......
Na RAIKI nahaha i kupono no ka hanai moa;
He nui loa ka Raiki @ he oluolu no hoi ke kumukuai ma ka
HALE WILI RAIKI MAHU
Ma Honolulu, makai o Ainahou.
@m J. A. HOPPER.
NU HU! NU HOU!
E kuai ia aku ana ma ke Kumukuai emi loa.
....MA KA....
HALEKUAI WAI HINUHINU
F. H. WILT.
Ma ALANUI HOTELE, MONIKAHAAE
Na NOHO,
Na MOE,
Na BELLA MOK,
Na PAKAUKAU
Na PAU@ME
A me na mea @ma ia @
Ke k@ ia aku nei no hoi ka @ o na makamaka mai mokupuni @ e kipa @ mai ma k@ halekuai @ o ka hele ana i na @ ae o keia ano, @ k@, ka @, he w@.
@95@
OLELO HOOLAHA.
AHA Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina, Apana Hookolokolo Ekolu, Hawaii ss. Ka@ o Novemaba 1878. Hana w ka mea hoopii no ke oki mare kue ia @ k ka mea i hoopiiia, hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki mare, ano ua kauoha ia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomoia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Hana w. no ke kumu o ka haalele loa o M@ k i oleloia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopuka ia ai keia olelo hooholo ke kanaka e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i like ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kauoha ia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaioia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa i
kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopuka ia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili, ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea pa .
Na ka Aha:
F. SPENCER, Kakauolelo.
Hanaia i keia la 11 o Novemaba, 1878
Hilo,Hawaii ss. Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina.
Hoike ia e ko’u lima ma ka la @ o Novemaba, 1878.
D.H. HITCHCOCK.
892 6t Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni.
Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina, Apana Hookolokolo Ekolu, Hawaii ss. K@ o Novemaba. 1878. Milikaa k ka mea hoopii no ke oki mare kue ia Naeole w ka mea i hoopii ia hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki mare, ano ua kauohaia o ka olelo hooho lo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomoia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Milikaa k no ke kumu o ka haalele loa o Naeole w i olelo ia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hanaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kauohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaioia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopuka ia ai keia olelo kauoha, i mea e hiki ai i na mea a pau i pili ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha:
F. SPENCER, Kakauolelo.
Hanaia i keia la 12 o Novemaba, 1878.
Hilo, Hawaii, ss. Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ka Hawaii Pae Aina.
Hoike ia e ko’u lima i keia la 26 o Novemaba, 1878.
D.H. HITCHCOCK.
892 6t Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni.
AHA Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina, Apana Hookolokolo Ekolu, Hawaii, ss. Kau o Novemaba, 1878. Kaaea k ka mea hoopii no ke oki mare, kue ia Loika w ka mea i hoopii ia, hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i olelo ia maluna no ke oki mare, ano ua kauoha ia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Kaaea k no ke kumu o ka haalele loa o Loika w i oleloia e lilo i mea paa mahope o na malama eono. mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hanaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kauoha ia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaioia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili, ke hoike ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha:
F. SPENCER, Kakauolelo.
Hanaia i keia la 12 o Novemaba, 1878.
Hilo, Hawaii, ss. Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina.
Hoikeia e ko’u lima i keia la 26 o Novemaba, 1878
D. H. HITCHCOCK.
892 6t Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni.
AHA Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina, Apana Hookolokolo Ekolu, Hawaii, ss. Kau o Novemaba, 1878. Poupou w ka mea hoopii no ke oki mare, kue ia Kaaiahua k ka mea i hoopii ia, hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i olelo ia maluna no ke oki mare, ano ua kauohaia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Poupou w no ke kumu o ka haalele loa o Kaaiahua k i olelo ia e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopukaia ai keia olelo hooholo ke hanaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kauohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaioia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopuka ia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili, ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha:
F. SPENCER, Kakauolelo.
Hanaia i keia la 12 o Novemaba, 1878.
Hilo, Hawaii ss. Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina.
Hoikeia e ko’u lima i keia la 26 o Novemaba, 1878
D. H. HITCHCOCK.
892 6t Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni.
AHA Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina, Apana Hookolokolo Ekolu, Hawaii, ss. Kau o Novemaba, 1878. Haawiola w ka mea hoopii no ke oki mare, kue ia Kaleohanu k ka mea i hoopii ia, hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i olelo ia maluna no ke oki mare, ano ua kauohaia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomoia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Haawiola w no ke kumu o ka haalele loa o Kaleohanu k i oleloia, e lilo i mea paa, mahope o na malama eono mai ka la i hoopuka ia’i keia olelo hooholo ke hanaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kauohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaioia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a me ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopukaia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili, ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha:
F. SPENCER, Kakauolelo.
Hanaia i keia la 12 o Novemaba, 1878.
Hilo, Hawaii ss. Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina.
Hoikeia e ko’u lima ma keia la 26 o Novemaba, 1878
D. H. HITCHCOCK.
892 6t Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni.
AHA Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina, Apana Hookolokolo Ekolu, Hawaii, ss. Kau o Novemaba, A. D. 1878. Hookano (w), ka mea hoopii no ke oki mare, kue ia Manu (k), ka mea i hoopii ia, hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki mare, ano ua kauoha ia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Hookano (w), i olelo ia, no ke kumu o ka haalele loa o Manu (k), i olelo ia e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopuka ia ai keia olelo hooholo ke hana ia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kauoha ia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaioia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopuka ia ‘i keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha:
F. SPENCER, Kakauolelo.
Hana ia i keia la 12 o Novemaba, A D 1878.
Hilo, Hawaii, ss. Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna, a e waiho nei ma ke Keena o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina.
Hoike ia e ko’u lima i keia la 26 o Novemba, 1878
D. H. HITCHCOCK.
892 6t Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni.
AHA Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina, Apana Hookolokolo Ekolu, Hawaii, ss. Kau o Novemaba, 1878. Hoomana w ka mea hoopii no ke oki mare kue ia Palapala k ka mea i hoopii ia, hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki mare, ano ua kauohaia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomo ia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o Hoemana w no ke kumu o ka haalele loa o Palapala k i olelo ia e lilo i mea paa mahope o na malama eono mai ka la i hoopuka ia ai keia olelo hooholo ke hanaia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i ike ia ke kumu kupono e hoole ai. A ua kauohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaioia o keia olelo kauoha ma ka Pacific Commercial Advertiser a ke Kuokoa i kela a me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopuka ia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili, ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha:
F. SPENCER, Kakauolelo.
Hanaia i keia la 8 o Novemaba, A D 1878.
Hilo, Hawaii ss. Ke hoike aku nei au me ka oiaio, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke kope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna, a e waiho nei ma ke Keena o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina.
Hoike ia e ko’u lima i keia la 26 o Novemaba, 1878
D. H. HITCHCOCK.
892 6t Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni.
AHA Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina, Apana Hookolokolo Ekolu, Hawaii ss. Kau o Novemaba, 1878. J. S. Cheesbro ka mea hoopii no ke oki mare kue ia Kaehupulehu ka mea i hoopii ia, hoopii oki mare. Ma ka palapala hoopii i oleloia maluna no ke oki mare, ano ua kauoha ia, o ka olelo hooholo e oki ana mai ka berita mare aku, e hookomoia ma ka moolelo o ka Aha, mamuli o ka aoao o J. S. Cheesbro no ke kumu o ka haalele loa o Kaehupulehu i olelo ia, e lilo i mea paa mahope o na malama eono, mai ka la i hoopuka ia ai keia olelo hooholo ke hana ia e like me na olelo maloko nei, ke ole nae i like ia ke kumu kupono e hoole ai. A na kauohaia ka mea hoopii e hoolaha i ke kope i hooiaioia o kela olelo kauoha ma ka Pacific Commercia Advertiser a me ke Kuokoa i kela me keia o na hebedoma eono; o ka hoolaha mua ana iloko o ka malama hookahi mai ka la aku i hoopuka ia ai keia olelo kauoha; i mea e hiki ai i na mea a pau i pili, ke hoike mai iloko o na malama eono, ina he kumu ko lakou e hooko ole ia ai ia olelo hooholo a lilo i mea paa.
Na ka Aha:
F. SPENCER, Kakauolelo.
Hanaia i keia la 12 o Nevemaba, 1878.
Hilo, Hawaii, @, Ke hoike aku nei au me ka olelo, o na olelo a pau maluna ae, oia no ke hope oiaio a pololei o ka olelo hooholo o ka hihia maluna ae, a e waiho nei ma ke Keena o ka Aha Hookolokolo Kaapuni o ko Hawaii Pae Aina.
Hoike ia e ko’u lima i keia la 26 o Novemaba, @.
D. H. HITCHCOCK
892 6T Kakauolelo o ka Aha Hookolokolo Kaapuni..
---------------------------------------
Owau o ka mea @ ka inoa malalo iho nei, @ papa ka aku nei na kanaka a pau, mai @ hewa kekahi maluna o kuu aina kuai, @ia ma K@, Olowalu, Maui, @ oki paha @; @ mai @kekahi@aina @. Ua kapu @ e na kanaka a me @, no ka mea, @ i Kanawai, mai ka @ ; Kanawai @ hoponopono.
O@
Wai@, @
LIHILIHI mai ka elima keneta aku no ka I’a.
LIPINE MAI KA ELIMA KENETA AKU NO KA I-A..
Halekuai Hou!!
CALIFORNIA ONE PRICE BAZAR
Waiwai hou! Kum@ hou!
HE MAU MAHINA i hala ae nei o ke kali ana ua loaa ia maua mai na KUAI KUDALA NUI A NA ILAMUKU, NA POE KALEPA NUI i poho (Banekorupa), a me ka na LUNA HOOPONOPONO WAIWAI KUAI.
MAI PARISA, LADANA, NU IOKA A ME PILADELEPIA MAI. NA ANO
Paikini maikai hou loa o na Keonimana!
I AKAHI NO A HIKI I HAWAII NEI.
Parisa, Ladana. EIA NA KUMUKUAI: Nu Ioka, Piladelepia.
E HELUHELU A NOONOO!!!
Na A’i’kala Lilina ano @.....20 keneta pakahi
Na Palule keokeo alu Lilina.....$1 25 pakahi
Na Palule hapa Lilina ano @, @ keneta pakahi
Na Palule Papamu hou...............$1 00 pakahi
Na Palule Kalakoa ano hou loa, @ kenet pakahi
Na Lolewawae i umii ili ia.....7@ keneta pakahi
Na Kakini kane o na ano a pau, 12 ½ keneta pakahi wale no.
Na Palemai kane o na ano a pau, 65 keneta pakahi
Na @ a me na Lei A-i Kilika, 25 keneta pakahi
Na Hainaka Lilina, mai ka 12 ½ keneta pakahi aku
Pela me na Kakini e na ano like ole i hana ia i ke KILIKA HULUHULU a MARINO o na Wahine, Kane, Keiki,--MA KE KUMUKUAI HAAHAA LOA!!
@ Ua manao maua e wehe i ke kuai ana@u i kela mahina aku nei, aka ua kali iki i loaa mai ma ka mokuahi “Zealandia,” na ano Lihilihi hou loa, manoanoa, a lahilahi, mai Farani a me Geremania mai.
He nani okoa no hoi na Lole Keokeo Pike, na Kawele Huluhulu, a me na Lopi Huluhulu o na ano a pau.
Eia pu @ hoi na Kaliki ano hou, na Mikilima ili, na Mamalu, na A-i-kala lihilihi, na A-i-kala pihapiha, na Lei A-i Kilika, na Kihei Huluhulu p@ina hou, na Lakeke lima @le, na Lole keokeo Keiki, a me na Lole paa o na Wahine,--MA KE KUAI HAAHAA LOA!
E KAU ANA KA WELI O NA HALEKUAI PII.
Aka, e piha olioli anan ka lehulehu. Maa@ n@ hoi e loaa @i na WALALA hou loa, a me na AILA LAUOHO o na ano a pau,--keu ka pu@a. E kuai ia aku ana na Waiwai a pau ME KA HAAHAA LOA.
MA KA POANO, DEKEMABA 7,
Ma ka Halekuai ‘Califoprnia One Price Bazar,’
@ELU 68 ALANUI PAPU. dec7-SSS-@m
LIHILIHI mai ka elima keneta aku no ka I’a.
LIPINE MAI KA ELIMA KENETA AKU NO KA I-A.
E N A
Lede a me na Keonimana!
--o ka—
MAKANI APAAPAA O KOHALA.
E Kipa, E Naue, E Komo, A e ike i na Nani o kela a me keia ano o na Waiwai Hou Loa i hiki mai nei ma ko maua
HALEKUAI MA KAIOPIHI!
Malaila no e loaa ai ia oukou keia mau Waiwai Maikai malalo iho nei:
NA PAPALE WAHINE HULU NANI HOU LOA E PULELO AI I KA MAKANI.
Ina no hoi e kau mai i ko poo, aohe i kana mai ua mea o ka Pulelo o na Lipine a me ka luhe maewa o ka Hulu i ke oho makani, nana aku no hoi, hele kela a “Kau ka Iwa he la makani,” i ka ua mea o ka Nani Lua Ole, oia no oe la o ka Nani Lua Ole, oia no oe la o ka
HULU MAMO GULA LELOLELO O KA IU O GOMOHERA.
NA KIHEI KUWELU.
O Keia mau Kihei, aohe i laha ma na Halekuai e ae, ma ko maua Halekuai wale no; ua lawe mai maua no ka Pomaikai o na Lede papalina nohenohea o ua aina nei a ke aloha i anoi ai; ina no hoi oe e Hoani ae ana i ka Aluna Ah’ahi. Nolaila, ke kau leo aku nei maua ia oukou, ano wale no ka wa kupono e loaa ni keia mau Kihei Nani ia oukou
NA LEI A-I HIPUU KIKEPA O NA KEONIMANA E LINOHAU AI.
Ke hoohiolo nei iloko o ko maua Halekuai na Lei A-i Silika o na ano waihooluu like ole he nui, e kau mai ai i ka A-i, aohe i kana mai ke kinikohu.
Na Kamaa Hila Aulii a Mikioi o na Kane, Wahine a me na Kamalii.
O keia na Kamaa Hila Aulii Helu Ekahi a maua i lawe mai ai no oukou e na Lede a me na Keoni@na o ua Aina Haaheo nei. He mau Kamaa keia e uwe hone ni i ka Papa Lohi o Maukele, oia no oe la, o ka Leo o ke Kolohala i ka po Lai.
NA WAIALA MOANI ALA LOA.
Eia pu no hoi ia maua na Waiala Iliahi Moani Ala Loa no na Hainaka, e unuhi ae ai oe aohe i kana mai ka puia i ke ala me ke onaona.
NAKALAKOA.
Eia no hoi na Lole Kalakoa ke ahu mokaki mai nei o na ano he nui wale.
Na Pahu.
A pela no hoi me na Pahu Pake, i hele kela a panio lua o waho i ka waniki.
Na Moena.
Eia no hoi ia maua na Moena Pake, oia no oe ia ka Pawehe o Niihau ka panio
Na Pa, Bola., &c.
A eia no hoi ma ko maua Halekuai nei na Pa, Bola, Ipukukni, o ke nui a me ka liiii, a me na waiwai e ae he nui wale, he hiki ole ke hue pau aku i ka nui launa ole. O keia mau waiwai i hoakakaia maluna, e loaa no ia oukou ma ke kumukuai makepono loa.
AKINA & ASEU,
Kaiopihi, Kohala, Hawaii, Nov. 9, 1878. 885 tf
Kahikina Nui!
Helu 62 Aaluni Papu.
$50,000 ka Heluna o na Lole Nani, a me na Lole "Aulii" Makai, na Lole Kane, na Kamaa Puki, na Kamaa Haahaa, a me na mea nani e ae he lehulehu wale.
E kuaiia aku ana me ka emi iho malalo o ke Kumu Lilo.
Ua hoonee ae nei o Magnin i na mea nani, a me na mea maikai a pau o Kona Hale Kuai ma ke Alanui Nuuanu ma na lumi maemae o Kahikina Nui. Ke Ualo aku nei ia i na mea a pau, e kipa ae malaila, a e l@aa no na mea "Hoohie," a Hoonani no na la "Kulaia," o kakou o hiki mai:
NA LEDE, A ME NA KEONIMANA,
Hele mai nui! Hele mai pau loa! E kuai hooemi aku ana au i na mea a pau mamua o ko'u kaawale ana aku; no Europa i keia "Kupulau" ae.
O ka mea e kuai mai a oi aku mamua o na kauna elua ka heluna, alaila e manuahi ia aku na mea nani no na kane me na wahine.
890 @ S. Magnin.
KAUKA T. P. TISDALE.
HOMEOPATIKA.
AIA kona keena a me kona wahi noho ma ke alanui Beritania, mawaena o ka halepule o Kaukeano a me ka pa o ka Moiwahine @. E hamama ana ke keena mai ka hora 8 a hiki i ka hora 10 am., a mai ka hora 1 a hiki i ka hora 3 pm. a me ka hora 6 a hiki i ka hora 9 o ke ahiahi.
Honolulu, Nov. 12, 1878. 886 tf
EIKE auanei na kanaka a pau, owau o ka mea nona ka inoa malalo iho, a ma keia ke papa a ke hookapu ia aku nei ke komohewa ana o na kanaka a lawe paha i no puaa, na pipi i kun i ia a kuni ole ia, na manu hoi o na ano a pau, a me ke oki ana i na la au o keia mau aina, e waiho ia ma Hamakua, mokupuni o Hawaii, oia hoi o Opihi lala. Kakaalaea, Hanola, Paauilo, Koholalele, Kamihe, Kukaiau, Kaao, Kekualele, Kaawikiniki a me Manowaikohao.
CHAS. NOTLEY.
Hamakua, Hawaii, Dek. 30, 1878 893 4t
Na Wati a me na Nani Hoohiluhilu.
Ke hoike aku nei o CHUNG FOY imua o ka lehulehu, aia oia ke paa nei ma kona lima i na mea hoohiehie i kupono no na Keonimana a me na Lede, oia hoi na
WATI WALTHAM.
Na KAULA GULA, Na KAULA DALA.
Me na Wati Nui Amerika i kupono no ke kauhale, a me na mea makamae e ae he nui wale, a e kuai makepono aku ana oia ma ke kumukuai haahaa loa.
Mea Hana Wati a me na Mea Gula.
He Maliu no oia i na kauoha
.
He 25 keneta wale no ke aniani poi o ka wati.
Aia kona halekuai ma ke alanui Nuuanu, ma o mai o kahi o Hollister & Co. 893 6ma.