Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 27, 3 July 1880 — Na Misiona. [ARTICLE]
Na Misiona.
; Hklu 3S. | | Ke hoomaka hou nei makou e hoopuka | mau aku i keia mau manao e pili ana i na ; | misiona. L. H.J Kioto ma lapana. Ua papa ke aupuni i 1 j ua kaoaka ma Kioto aole make e hele i na I | haie o na Misiooari, a i na hele halawai, ua : ) Uwa na hoomana lapana. aole make e komo : ; uiai ka hoomana hou. ! j £ makehewa ana nae paha keia papa ana. j Ua hoomaka ka oiokaa ana o ka pohaku j ilalo. Nawai e keakea i hiki oU ia iialo ' loa? Ua hoomaka ka hiolo aoa o ka hoo-1 maoa kii ma lapaaa. Aole maua kanaka a \ mana alii e hiki ai ke keakea i ka hiolo loa ! aua, Ua hoomaka ke aopuni o lesu e UnakiU ma lapaaa. Aohe mana aupuni o i keia ao e hooki ai i ka UnakiU ioa ant. j £ mau ka puU a na haipole no lapaoa. Ua ) oi loa ka mana o ka pule i ko n» alii j mana. ? PaUpala mai na Misiooari» 40,- j 000 ka oui o na kaoaka, 35,000 kai hooko*! »o ia iloko o na akaleaia, 187 kahuekale- f sia ma na moku ekolu. He mau kahu ma. 1 oli wale no keia poe» \ Holo loa ka pono ma Samoa. Nawai U j e inaktt aku? £ mau ka holo aoa. Omi oa Aferica waaoa. He liu nui ia, j Karooego k« alii oui. He ano akaa kona | »ai»o, A oake ke alii, he axi j m«» ka peprhi aoa i kaoa mau wahioa, a \
——j ' , booNf *oa Q*£ i hook»hi vahioe oo ki hooUila. A*i k& »h»o« oke iii ke make fce 0 k» hooilioa. He «pi A» kii ko oa kaoaki »koa, aia kooa lui m| fcm uiilaau. He wmhioe ka kan3. Aim hoi kekahi kaikaahioe o fce iii quī oa |ana hoomaoa kii, a kalai Ukou ioa akua A oa akamai kekahi poe»m& ke kamiilio ana mailoko mai o ka oa kanaka i ke kii na ke tne he U oae oa ka wa'ka mai o ke'kif, oj#i na ka opa mai ia oke | kahuna. eoo hoopunipuni Katolika s hoi ia. j|, i Kapu ke aliii aote pooo ke ooho kekmhi ;ma ke al<||g k«rlii ke ae ole ia. He kmpa ! Hawaii hoi ia mamua. He hoopai ioo o« [ hoopai. Oki ia oa lima, oa wawae, oa pe--1 peiao, oa ihu. He poe i mamuku ia ka poe kiai i ke iii. Me ko Hawaii ka hoa ia aoa o ke ahi. oia I hoi ma ka aoai ana o kekahi iaau me keka;hi laau. Me ka iwi kanaka oae kekahi anai ani. Na kino hoi. ua kakau iu, e iike me ko ! Hawaii. Nui oa kii ī kakau ia. He mai- ; kai no nae. Hiki ke oki ia oa kii. Ina , huhu ke kane i kana wahine hoohai ota iaia j ma ke oki an» i na kii kakauhi, hiiahiia loa | ka wahine. Aoie hiki ke.Jauna tne na hoa. Aia a kakau hou ia. aiaila. hiki ke iauna hou. He mea kupanaha ka raare ana, nui na lealea. Ku poai na kanaka, elua kane mtwaena konu, me na p«hu. Hookani pahu laua a huia kanaka. Lawe ia ka wahine mare maluna o na poohiwi 0 na wahineelua, ekolu paah. CJa kahiko ia | oia i na hulu manu me na mea oani e ae. j Hookomo ia oia iwaena o ka poai, a ieie ua . mau wahina la iluna iialo me ka wahine | mare ma ko iakou mau poohiwi, he ano hui la maikai iki paha iu. i Hoohelelei ka wahine mare ina pua me na hua lei maialo, a wikiwiki kanaka e I ohi, no ka mea, he poe laki ke ioaa mai ia ! mau mea. | Mahope iho, komo ke kane mare iwaena ! o ka poai, a iawe i kana wahine maiaio ae | o kona lima a hoi aku. Naaupo ea, no ka | poe ike ole ika ke Akua Olelo keia. Aia ! a hiki aku ka malamalaiua ilaila, aiaiia, e ; hee aku ka pouli. | Aole ka i pau na mea no Afenca waena. 1 Na wahine olaila, he poe nui lakou, maiona | o iakou na hana nui, ka mahiai ana, ka I hoolako ana i nu ohana i na mea e pono ai, ( na iakou e kanu, a ohi i kt kuiina, i ka paka, &c, oiai e moe wale ana na kane malalo ae ona laau, e kamaiiio ieaiea ana. A : ma ke ahiahi hui pu na kane, na wahine, na keiki, a liio i ke puhi baka noioko o ka ipu j hookahi. Ooe paha ia, e Hawaii mamua, | a i keia wa paha kekahi. ; Lehulehu na wahine ana li: me na kau(i/o.« .Im, o hehaiil wahine aka Moi» ua ' kapaia ke kuine, nana e hooponopono i ka ; hale wahine aiii, Ina he mau wahine hookahi hanen iloko, he poe kauwa kuapaa kekahi hapalua a oi aku paha, ua kapa ia nae lakou, he mau wwhine na ke iii, i na hoona- ! ukiuki kekahi wahine i ke lii, aoie emo, a kuai ia oia i kc poe kuai i na kauwa kua- ; paa. A i ole ia, hoopii ia oia no ka anaana ! ; nna i kekahi, a hoohainu i ka mea make; a make ole, kipu ia oia, a i ole ia, e hoopoho-1 |lo ia oia a make iloko o ka wai, aole mea j nana e papa ia hana ino. I 1 pani ia kona hakahaka, hoouna ke lii i j ; mau kane ma na kauhale e īmi i wnhine : opiopio maikai a lawe ia ia i ka hale o ke j i lii me ka ninau ole i kona makemake, a i ! | ka makemake o na makua, a lilo oia i kau-; | wa kuapaa a pau kona ola. i j Eia ke kanawai paa ma ka hale wahine j , alii. £ lilo kela wahine no ke iii no ka ia i hookahi, na ka wahine hookahi wale no e i hana i ka mea ai me ka enea inu, a hanai i j !ke aiii me kona iima ponoi, he mea hooia i; • huhu. ka hoopaapaa, ka iili, ke hoao kekahi i i wahine e e kokua, aia a pau ia ia hookahi, • ; aiaiia, liio ia hana i ka wnhine e, a pela e j hana pakahi ia ai a pau na wahine a pau. ] Ke ano naaupo keia o Aferica waena, aka, I . ke komo aku la na misionari liaila, me ka | ' baibaia, me ka malamalama, a ke hoomaka j nei e hee aku ka pouii. E pau auanei keia j mare iehulehu. me keia mau hana naaupo a j pau loa. E ikaika ka puie no Aferica wae-1 na, a no na misioniri maUiia. ] Kina, ke aupuni iani m» ka oieio a na | kanaka o Kina Ua like nae ia me na au-
puni hooua e ae. Nc ke ao neī no, āole no ka lam. nanf\ i ka naaupo, i na he uapo e hana ia an.i, e hana ia a haahaa. Ina hana ia a kiekie, he mea i e laki ole ai kamka, i na ku ke kihi o ka hale i ke aio o kekahi haie, a kiekie ae kek«hi haie i kekahi hale, he mea ia e oele ai kekahi hale i ka Uki. A paa ka hale hou, kaulia na īpukukui maluna me ka hookani ia o m pu i keia po i keia po i mea e launa mai ka laki. A no ke kuhi ana he mea keia e nele ai na hale kokoke i ka laki hookiekie ae na ona i ko lakou roau ipu kukai j Inōa'ko. a hookani nui ae ina pahu i f&na mai ka laki i ko iakou mao hale. No & kiekie ona haie miaionan, nolaila ka lat| ole o na kaiana-
kauhale. & NoUila mii hoi qb i poioo ai 01 «īin p*ke. N»«npo e»m Kioa anaaol Akti e p«a lu&oei ii mA'ipo qii nuni o k» pule, * m» k* m»o« o,|t |te Ako* Olelo. -iole i pau.