Ka Nupepa Kuokoa, Volume XIX, Number 38, 18 September 1880 — HE KANAWAI [ARTICLE]

HE KANAWAI

E haawi ana i ka inana no ka hoopuka ana i ka Paiapala Sila Nui no na kula a me na kahua kula a ka Papn Hoonnauao e kuai aku ai. No ka mea ma ka Pauku 1 o ke kanawai i kapaia, he kanawai e pono ai na kula o ke aupuni i hooholoia i ka la 9 o lulai M. H. ISSO, ua oleio ia penei : 1. E hookaawale in keknhi mau aina e like ka nui me ka hapa Iwakalua o na aina a pau o ke aupuni i kaawale i keia wa, me ke ana ole nae i keia mau aina ma ka hookaawale ana, a e haawiia ia mau aina e kokua i ka naauao. A no ka inea, ina ka Pauku 2 o ua kanawai la ua oleioia penei: Pauku 2. Na ke Kuhina Aopalapala e kuka pu me ke Kuhina Kalainina, no keia mau aina, a ina e aponoia e ka Moi iloko o aku i mea e hoonaauao aku'i i na kanaka ma kaawale ana. A no ka mea, ma ka Pauku 3 o ia kanawai ua oleloia penei : Pauku 3. Na ke Kuhina Aopalapala e kuai aku a e hoohm ilima aku p.iha i keia j inau aina » mea e pono ai na kula, e like me kona manao, a me ko ka Aha Kuhina o ka .Vloi i manao ai he mea e pono ai ka n«auaoo keia Paeainn. A aia hoi ma ka Pauku o ke kanawa» i kapaia " He Kanawai e hoopau ai i ka mokuna 10 o ke Kanawat Kiviia, a e hooponopono ai i ka Oihana Aoplapala o ke Aupuni ua oleioia penei: Pauku 32. He mana ko ka Papa Hoonaauao e hooliio aku ia hai i na aina i hooliloia, a e haawi ia ana paha ma keia hope Koia Ahakukainaiu, a ka paa no ia oia hooke kuai maoli, ma ka hoolimalima, a ma ke ano e ae paha." A no ka mea. mamuli o na kuhikuhi ana o na Pauku 1 a me 2 i hai mua ia aenei q ke kanawai o ka 1« 9 o lulai M H ISSO i olelo ia mahope o ke kukakuka pu ana o 'ie Kuhina AopaUpala me ke Kuhina Kalaiaina, ua wae ia a hookaawale ia kekahi miu aina a me ke kahua kula no ka pono o kaOihana Hoonaauao. a ua aponoia ia mau aiaa a me kahua kula e ka Ahakukamalu i ka ia 23 o Dekemabo M H 1850. Ma keia olelo hooholo i hooholoia penēi: HoohuUia. 1 kulike me ka Pauka 1 o ka kanawai i hoohoioia iho nei no ka pono o na kola aapom, ma keia, ke wae a ke hookaawaleia oai keia mau aina uialalo nei oo ka pono oa pomaikai o ka Oihana Hoonaauao ma keia Paeaina a e laweiaweii lakoo malalo o oa kohikohi an« o ua kanawai la a me na aiaa a pau, kahi e noho nei na kola aupooi, i ikeia ua hookaawaieia no na kula e like kek me keia- E na alii a e ke Aupuni paha." A oo ka mea, mamuit o ka loli nu» ana i keia manawa o oa wibi nioho ieiialeho ia e

ka lahoi, a me av wihi o na baoa aknmai a me na mahioaaina oioko nei o tr« Paeaioa* ai ikeia k» poao i kahi manawa o ka hooiik>, * paoai aoa aka i kekahi o na kakiua hale kola maa, oo kekaki isaa kahoa hoo ma na wahi e pono ai ia oihaaa i kela wa. Aoo oo ka mea hei: ma ke kauwahi o oa kaiioa kuli mua i hooliio paeaiia ako oo kekahi maa kahoa hou, ua pili ka pooo o «a aao kahua la i ka pono o na imi e pil» jw» ana, a e lawelaweia ana paha no ka hapaiia a»a 0 kekahi taau hana nui. a nolaila, aa maopopo lea, o ka mea e pono ai oa hoolilo a panai ana aku paha o na kahua kula, oia no ka loaa ana ona Sila Nui lakou. Nolaiia E hooholoia e ka Moi a me Ahaolelo o ko Hawaii Pae Aina i akoakoa iloko o ka Ahaolelo Kau Kanawai o ke Aupuni. Fauku 1. Ma keia ke haawi ia nei ka mana i ka Papa Hoonauao e kauoha aku i ke Kuhina Kaiaiaina e hoopuka i Paiapala Siia Nui i ka Papa Hoonaauao, a i k'a mea paha a ka Papa e waiho aku ai iaia ka inoa, n» na aina kula, kahua kuia, a apana aina e ae paha i hookaawale ia no na kula, a ua Papa 'la e kuai a hoolilo aku ai paha, i kela me keia manawa, mamuli o na kuhikuhi ana a na kannwai e pil» ana ia mea. Pauku 2. E hoopukaia na Paiapaia Sila Nui i kakau inoa e ka Moi me ka hooiaio ia e ke Kuhina Kalaiaina, a e kuniia i ke Siia Nui o ke Aupuni i ka Papa Hooeaauao a i ka inea paha a ka Papa e waihoaku a 1 ka inoa i ke Kuhma Kalaiaina no na aina kuia, a ua p»pa la e kuai a hoolilo aku ai paha. i kela me keia inanawa a i hookaawaleia no ia oihana jria kn olelo hoohoio o ka Aha Kukamalu ī hooholo ai i ka ia 23 o Dekemaba M H ISSO, a i hookaawale ia paha mamuli o kekahi kauolia a mana e ae paha e pili ana. A pela no hoi no na kahua kula kahiko a apana ama kula e ae i hookaawaleia no tn kula, a i ana ia a i uponoia e ke Kuhma Aopaiapalu me ke Kuhina Kalai. aina mamuli o nu kuhikuhi ana o na kanawai e pili ana i na kula, i hooholoia i ka la 9 o lulai M H ISSO, i olelo mua la, a o kekahi kauoha a mana e ne paha e pili una. Pauku 3. E iilo keia i kanawai mai kona ia e aponoia ai. Aponoia i keia ia l'3th o Augaie, M. H. ISSO. KALAKAUA R.