Ka Nupepa Kuokoa, Volume XX, Number 35, 27 August 1881 — Page 3
This text was transcribed by: | Frank Tansey |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
$6,000 $6,000
KA WEHE KAOKOA ANA O
NA WAIWAI AIW Λ IWA O KA NANI
HE NUI WALE!
NA LOLE O NA KANE, MAI NU IOKA, PILADELEPIA
A ME EUROPA MAI!
HE WAIOLU NA KUMUKUAI,
A he Kaulike ka Panai ana.
Ke kono aku nei au i ka lehulehu, e makaikai mai i kua mia Waiwai Nani o Europa me Amerika mai, me ka ninau ole ihe mai o ka oi keia o ke ku o ke ahua, a i wae ponaia ma keia kaona. He oi loa aku ka haahaa o ka'u kumukuai, no na lole ano pilika hou maoli. E ao o epa ia mai oukou. E nane e ikemaka no oukou iho. I ko'u mau Waiwai Maemae he nui wale. He manaka okoa no hoi i ka helu papa aku.
NA LOLE HOU O LOKO MAI MA KE KUAI HOOPAKI!
Ke kono hou aku nei no au, e aoii akahole i ko'u ia ka Waiwai me na Kumukuai. Aohe olelo ana no ka hoikeike wale no E hookola aku no na kauoha mai a pau
CHAS. J. FISHEL.
C. O. P. BAZAR.
1001 tf Kihi o na Alanui Papu me Hotele.
BENJ H. AUSTIN,
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.
Alanue Kaahumanu, Helu 13. 970 tf.
JAMES M. MONSARRAT.
[MAUNAKEA.]
Loao a he Kokua ma ke Kanawai
IMUA O NA AHA HOOKOLOKOLO A PAU o keia Aupuni. E lawelawe ana no hoi ma na hana pili i ka hooponopono waiwai, me ka imi ana i na palapala Sila Aina, ka hana ana i na Palapala Kuai, Hoolimalima a me ka hoaie dala ana.
A HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.
Keena hana helu 9 alanui Kaahumanu.
Jan. 3, 1880. 944 l
J. B. KAOHI.
LOIO A KOKUA MA KE KANAWAI.
IMUA o na Aha Hookolokolo a pau ma ka Mokupuni o Hawaii a i mua hoi o na Aha Hoomalu a Apana a pau o keia Aupuni. E loaa no au ma Kohala Akau Hawaii.
988 ly
C. C. COLEMAN.
Amara a he mea hana Mekini, Kapili Kapuai hao lio.
A ME KA
Hana ana i na Kaa Lio, &c. Hale Hana ma Alanui Alii, e kokoke 905 la i ke Alanui Papu. tf
UA MAKEMAKE IA
NA ILI BIPI,
NA KIWI BIPI,
NA IWI BIPI,
E haawi ia no ke kumukua i kiekie o ko kakou makeke nei e
H. HACKFELD & Co.
Honolulu, Mei 22, 1880. 964 ly
He Nui Anei Kou Makemake i na
MEKINI UMUHUMU LOLE!
Ina pela, alaila, e kipa mai no ma ka Halekuai o
KAKELA & KUKE,
A malaila oukou e ike ai a makaikai i na ano
MEKINI a WHEELERa me WILSON
mai ke $40 a hiki i ke $50 ke kumukuai o
ka mea hookahi.
NA MEKINI A SINGER,
ma ke $50 pakahi, me ke ano
MEKINI a WILCOX me GIBBS,
ma ke $30 a hiki i ke $50 ke kumukuai.
I mea e pau ai ko oukou kanalua e na Makamaka no ke ku pono o keia mau Mekini, e naue mai no me ke kuihe ole, a e ike no oukou iho.
628 tf
ALOHA! ALOHA!!
I O'E MAU MAKAMAKA PONOI A ME na makamaka o ke One Oiwi, e hoomanao i keia maluna ae.
Oiai, ke hoike aku nei au imua o oukou, ua honee ae nei au i ko'u wahi hana mai ko'u kahua mua i kamaaina ia oukou, a ka Helu 70 Alanui Moiwahine, e pili pu ala me ko Hackfeld & Co halekuai, malaila au e hoomakaukau nei e hana i na na aka hana a pau e pili ana i ke Kaa a me kapili ana i na kapaai hae e na lio me ka maikai a me ka maiau. A ke hooiaie aku nei au, o ka poe a pau e lawe mai ana i ka lakoa mau hana ma ko'u hale hana, e ike no lakou ua kaulike ko lakou manao me ka'u mea i hana ai, a i oi aku ka emi mai kekahi mau hale hana e ae o ke kulanakauhale nei.
Aole au i lawe mai na lima hana o ka papa elua, aka, o na lima hana o ka papa ekahi, a o lakou ka poe nana e lawelawe nei i na hana ma na laka a pau o ka'u oihaua.
E hele mai hookahi, e hele mai no a pua. E hookeia no na hana me ka maikai, maiau a me ka halepono. E hele nui mai
1021 tf G. WEST.
MAKEMAKEIA.
Ua makemake ia ka poe mea ILI KAO MALOO a me na ILI BIBI, a pela hoi me na ILI MIKO o na ano a pau, e kuai mai i ko lakou mau ILI me makou, a e haawi no makou i ke KUMUKUAI KIEKIE LOA o ko kakou Makeke
C BREWER & CO. (Burua Ma.)
Honolulu, Sept. 29, 1880 6tf.
MA ke keena o ka Lunakanawai Kaapooi Apana Elua, o ko Hawai Paeaina. Ma ka waiwai o Joseph @ no Kula Maui, i make. Ua heluhelu ia, a ua waiho ia ka palapala noi a John Richardson. ka lunahooponopono o Joseph @ no Kula Maui i make e noi ana e hoopono ia kana moi waiwai, a e hookua la, a e hooholo ia ka waiwai in hooilias. Nolaila, ke kauoha ia aku na kanaka a pau ke pili, o ka Poakahi, oia ka la 1 o Augatei. 1881 ma ka hora @ a kakahiaka, ma ka hale hookolokolo ma Wa@uko, oia ka la a me kahi i koho ia no ka hoolohe ana i ua no no i ka a me na mea kue ke hoikeia.
ABR. FORNANDER,
Lunakanawai Kaapuni Apana @ H P A.
Lahaina. June 2@ 1881 102@ @@.
JOHN RUSSELL
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI.
Alanui Kalepa, Helu 32, kihi o Alanui Papu.
Honolulu, H. I. 1002 lyr
D H A KINIAKUA.
Ua makakaukau oia e hana i na ano palapala pili kanawai a pau: Palapala kuai, Hoolimalima, Aelike. Oki mare, ame na ano palapala hoopii kipaku aina, no ka uku haahaa E loaa no wau ma ka Hale Kula ma Pulehu, kula apana o Makawao. 992 6m.
JNO. LOTA KAULUKOU.
LOIO A HE KOKU.
UA makaukau au e lawelawe i na hihia a pau o kela a me keia ano iloko o na Aha Hookolokolo a pau o keia Aupuni. Ua hiki no hoi ke hana i na palapala a pau e pili ana i ka Oihana Loio me ka eleu. E loaa no au ma Heeia Koolaupoko, a ma Honolulu no hoi i kek manawa. 901 tf
S B. DOLE.
HE LOIO A HE LUNA HOOIAIO PALAPALA.
E hiki no iaia ke lawelawe i na hihis o kela a me keia ano imua o na Ahahookolokolo a pau o keia aupuni.
Keena hana ma Alanui Papu, maluna ae o ka Halekuai o Likikini. Honolulu, Oahu, Iulai 10 1880. 971 tf.
KAKELA a me HAKI.
UA NEE aku maua ko oukou mau Loio mai ka pili pu ana me ke Keena Kuokoa a i ke Alanui Kaahumanu Helu 16, ma o mai o ka Baneko o Bihopa ma.
Ua makaukau mau maua e lawelawe i na hihia a pau ma Honolulu a me ko na mokupuni. E hooko ia na Palapala Kuai, Hoolimalima a me ka Moraki me ka eleu. He Luna Hooiaio Palapala no hoi o W R Kakela. 980 tf
CECIL BROWN
LOIO A HE KOKUA MA KE KANAWAI
A HE AGENA no ka Hooiaio ana i na Palapala no ka Mokupuni o Oahu.
Helu 8. Alanui Kaahumanu, Honolulu, H.P.A. 2y.
ASA KAULIA,
Loio a Kokua ma ke kanawai.
UA makaukau au e lawelawe i na hana a pau ma keia Oihana imua o na Aha a pau o ka mokupuni o Oahu. E loaa no au ma Koolaupoko, Heeia, a ma Honolulu i kekahi wa Hooko ia na kauoha mai na wahi a pau o ka mokupuni me ka eleu a me ka hikiwawe.
RICHARD F. BICKERTON.
[PEKETONA.]
LOIO a he KOKUA ma ke KANAWAI!
E HELE ANA OIA IMUA O NA, AHAHOOKOLOKOLO a pau o keia Aupuni ma na ano hihia a pau, ina paha ma Oahu nei, a ma na Mokupuni e ae.
Ua makaukau mau oia i ka hana ana i na Palapala pili kanawai o kela a me keia ano.
Ua hiki no hoi iaia ke hoaie dala aku ma ka moraki ana ina aina, ma ka ukupanee haahaa loa.
E hanaia na hana me ka hikiwawe a ma ka uku haahaa.
Keena hana, Helu 23 Alanui Kalepa, elua puka ma o aku o ka hale kauka o Kauka Minuteole. 840 ly
J. W. M. POOHEA.
He Loio a he Kokua ma ke Kanawai. No na kanaka a pau imua o na Aha Apana a pau, a me na Aha Hoomalu o na Apana Hookolokolo Kaapuni o ka Apana 11 ma ke Keena ma Molokai no na makahiki elua, a he Agena Hooiaio Palapala Kepa no hoi no ia Apana. E hookeia aku no na koii-koi o ko oukou mau makemake me ka eleu. E loaa no au ma "Kalauonaona Home," a i ole ia, ma na wahi e halawai ai.
Ke hoike akea aku nei au i ka lehulehu, na wehe au i ko'u hoopaa ana he Lolo no ka Hui Mahiko o Moanui, Molokai, a e lawelawe no au i ka'u Oihana no ka pono ka lehulehu mai o ao. E ike ia'u e hea mai e kokua i na pilikia pili Kanawai Mai nonohua a kulou na maka ilalo. 1004 6m
KO BIHOPA MA
BANAKO MALAMA DALA!
E MALAMA NO MAUA I KE DALA O na kanaka maloko o ka Banako, penei:
Ina hoomoe mai ke kanaka hookahi i na dala $300 a emi mai paha, alaila, e uku maua i eono hapahaneri ukupanee makahiki, mai ka la o ka lawe ana mai a hiki i ka la o kona ohi ana, ke waihoia ke dala hoomoe i ekolu malama a keu paha. Aole ukupanee e helu ia no ka hakina e ke dala hookahi aole no hoi no ka hana malama.
Ina ohi koke oia i kana dala, aole i hala na malama ekolu aole ukupanee.
Ina i manao ke kanaka e ohi i kana dala, e pono ke hoike e mai oia ma ka Banako i kona manao ohi, i kanakolu ia mamua o kona ohi ana, a o kana buke kekahi kelaweia mai.
Ma ke kikoo wale no a ka mea dala e haawi ai kana, o ka Buke kekahi ke lawe mai.
Ma ka la mua o Sepatemeba i kela makahiki a i keia, e houluulu ai i ke dala, a e huipuia ka ukupanee me ke kumupaa o na dala i hoomoeia no na malama ekolu a keu, a mahuahua, ke kumupaa e loaa i ka ukupanee.
Ina oi aku ke dala hoomoe mamua o $300, alaila, hooholo pu ka olelo.
E weheia ka Hale Banako i na la hana a pau.
851 tf BISHOP & CO.
Dr. E. H. THACHER.
KAUKA HUKI NIHO.
A ia kona keena hana ma Alanai Papu helu 104 1-2 maluna Malaila ola e loaa ai i na poe a pau i loohia ia me na niho eha. E loaa no oia mai ka hora 9 am a hiki i kai. @ poe
Ua loaa hou kekahi mea huki niho, a o ka poe e makemake ana e huli ia ko lakou mau niho eha, e nane ae i keia hale, no ka uku kupono.
Honolulu, Dec. 01, 1880. 995 ly
E. Cook Webb, M. D.
HOMEOPATIKA.
(Kauka o ka Halemai Homeopatika, ma ka Mokupuni Ward's. N. Y.)
KEENA OIHANA.--Helu 60, Alanui Papu. Makaukau mau e lawelawe i na pilikia mai o na wahine a me na kamalii.
HORA HANA.--Mai kakahiaka a hora 10 am.--2 a i ka 4 pm. 967 4m
OLELO HOOLAHA.
MA keia, ke hoikeia aku nei, ewau o Chu A@ Quong, ua hoopau au i ka hui a lawelawe ana ma na hana e pili ana i ka Hui Mahike o Quong We, ma Hilo, Hawaii.
CHU A@. QUONG.
Honolulu, Aug. 16 1881. 1029 2@
OLELO HOOLAHA
-- A --
KA POE HUI.
O ka poe nona na inoa malalo iho e aoho ana lakou a pau ma ka mokupuni Oahu. Ke hoolaha aku nei, ua Hoohui lakou ia lakou iho malalo o ka inoa, HUI OPIOPIO no ka lawelawe ana i ka Oihana Kalepa Kuai Lole a pela aku, koe ka mea a ke Kanawai i ae ole ai, ma ka Hakekuai ma Punaluu, Koolauloa, Oahu.
O G B Koekoe me M K Kookanaka, na Luna Nui o ka Hui Opiopio a o laua wale no ka mana e kakau i ka inoe o ka Hui.
HE PAPA INOA O NA HUI HALE KUAI O PUNALUU.
Helu Inoa Wahi Noho.
1 Iulia Kaaea Punaluu
2 Mireta Hale "
3 M Kaaewaihau "
4 Kaniniu "
5 Hohe "
6 Kohiku "
7 Keamo "
8 Kaenaeliilii "
9 I Hale "
10 Sarai Pahunui "
11 David K Kaopu "
12 S K Kamaka "
13 Palau no Kekoa Hauula
14 Kaaiakawah Punaluu
15 Sala Hauula
16 Lois Moeloa "
17 Kanaenui Punaluu
18 Iutina Kamai Kaluanui
19 Benate Kamai "
20 Gaberiel Kamai "
21 Kamau Hauula
22 Bila Kaluanui
23 Kahui "
24 Daniel Kaaukai Punaluu
25 E Maraea Liilii "
26 M Kauahikaua "
27 J W Hanuna "
28 David Hanuna "
29 Herene Keaka Pahunui "
30 Gobaea "
31 Aarona "
32 Sametona Keawe Kaluanui
33 Marie Kaimawaho Punaluu
34 Kaehu Kukona Kaumawaho "
35 D Mahuka "
36 G N Nalaielua Kaaawa
37 D N Kookanaloa Punaluu
38 L Kanamu "
39 Kaipo Kaimaawaho "
40 Emarie H David Hauula
41 S H Kahoowaha Kaluanui
42 L Kapiioho N "
43 Kupukupu Punaluu
44 Kamito "
45 Lihau Wainiu "
46 Ioane Kamahala "
47 Pale Makanui Hauula
48 Kauakoko Pupuka Kaluanui
49 Giliona Kauka Punaluu
50 Samuel Kauka Liilii "
51 Goleta Kauhane "
52 S Maheha "
53 J Kaima "
54 Gaberiela Kaimuhau Kaaawa
55 A Jubin Kaaimanu Punaluu
56 M Lutela " "
57 G B Ukeke " "
58 G Wahinemaikai Hauula
59 G W Kawaianuhea "
60 S M Kuumakalehua "
61 A P Kalaukoa Honolulu
62 Samara Kaeha "
63 Mauna Palao "
64 Wahawela Ehu Punaluu
65 R O Nainoaelua Kaaawa
66 Ana Makakoa Kaluanui
67 Ioane Kapai Punaluu
68 Hana Nainoaelua Kaaawa
69 Opu "
70 Haili Kanealii "
71 H N K Keohokukai "
72 Kamaha Kahana
73 Kahelehaole "
74 Makuakane Kaluanui
75 Lapela Aha "
76 Iosepa Kamunu "
77 Lilia Hianaloli Kaaawa
78 Kaimi K Kapuaiki "
79 Maria Hianaloli "
80 Mose Nailieha Waianae
81 Rahab Punihele Kaiuanui
82 Uilama Kanihina "
83 G B Koekoe "
1023 8m*
PAPA KUHIKUHI M NAWA HOLO
-- O KA --
MOKUMAHU HAWAII
"LIKELIKE,"
KAPENA KING.
Poalua, Aperila, 5, hora 5 pm Kaapuni ia Hawaii
Poalua, Aperila, 12, hora 5 pm Hilo
Poalua, Aperila, 19, hora 5 pm Kaapuni ia Hawaii
Poalua, Aperila, 25, hora 5 pm Hilo
Poalua, Mei, 3, hora 5 pm Kaapuni ia Hawaii
Poalua, Mei, 10, hora 5 pm Hilo
Poalua, Mei, 17, hora 5 pm Kaapuni ia Hawaii
Poalua, Mei, 24, hora 5 pm Hilo
Poalua, Mei, 31, hora 5 pm Kaapuni ia Hawaii
Poalua, June, 7, hora 5 pm Hilo
Poalua, June, 14, hora 5 pm Kaapuni ia Hawaii
Poalua, June, 21, hora 5 pm Hilo
Poalua, June, 28, hora 5 pm Kaapuni ia Hawaii
AOLE AIE NO NA UKU OHUA!
Ke hooleia aku nei ka aie no na uku ohua, a ke hoikeia aku nei i ke akea, ina he mau paiki, ukana a puolo hooili ko lakou e pono e hoailona ia me ka moakaka lea. Aohe no e ae ia ka lawe ana i na ukana, paiki a puolo i hoailona ole ia ke ole e kakauia ka loaa ana mai.
HE KUIKE KA UKU UKANA.
Ma na ukana a pau o na makamaka, e pono e uku mua ia. A e hookoia no na kauoha no ka lawe a hiki i kahi i makemake ia. A e malama ia no me ka makaala na ukana, paiki a me na puolo, lio, pipi a me ka hoki.
E hoailona ia me ka moakaka na Pahu Rama a me Waina.
O ka poe no lakou na ukana o keia ano, e pono e hoailona ia me ka moakaka, a i ole e kakauia me ka moakaka ka loaa ana mai o ka poe no lakou keia mau waiwai.
O na koina no na pilikia a me na pono, e pono e hoike koke ia mai iloko o ka malama hookahi.
Aole e aeia na hookele kaa, na keiki a me na mea like, e pii Hana o ka mokuahi i ka wa e pili mai ai i ka napo, aia wale no a pau na ohua eepakeke i ka lele.
No ke ake nui e hoopomaikai ia ka lehulehu kaahele, ua hoololi ae nei na Ona o Likelike i ka Papa Hoike Manawa oia Mokuahi e like me maluna.
Ma ka Hale Oihana e loaa'i na Palapala.
Aole Koena o hope e lilo, aia wale no a kaa mua mai ka uku moku. Aole e ili ka hewa no ua paiki, ukana a puolo paha, ke oie e kakauia ka loaa ana mai. E hookaaia ka uku ukana, i ka wa e noiia aku ai. WAILA MA
O ka poe a pau e pua nei he mau no a he mau pipi, he waiwai na THOMAS MEEK, me hoia hao kuai e pua ana, ke papa ia aku nei aoie e hoano e a hookahi ia mao hao kuni a kuai aku hoi i ae lio a me na pipi malalo o ke ano kalohe.
H G CRABBE (Papai). Luna Hooko a Luna Hooponopono o ka Waiwai a Thomas Meek i make.
Honolulu, Iulai 15, 1881. 10@@ 6ms
HOOLAHA A NA LUNA HOOPONOPONO WAIWAI.
O ka poe nona ka inoa malalo iho, ua kohoia lakou i mau Luna Hooponopono Waiwai no ka waiwai o Charles Coffin Harris o Honolulu i make kauoha ole. Ke kanohaia aku nei na Hea a pau ina he mau koina ko lakou i na waiwai i moraki ia a moraki ole ia paha, e waiho koke mai i ka lakou nei ilalo o na malama eono mai keia ia aka, i na mea nona na inoa malalo iho, o hoole mau loa i aka lakou.
P C JONES Jr.
W F ALLEN.
F H HATCH.
1026 2m
HOOLAHA A KA LUNA HOOPONOPONO WAIWAI.
Ua Hookohu pono ia mai ka mea nona ka inoa malolo iho e ka Aha Kiekie, i luna Hooko Kauoha a Luna Hooponopono o ka Waiwai o THOMAS MEEK o Honolulu, ke hoike aku nei i na kanaka a pau i aie i ka waiwai o ka mea i make, e uku koke mai me ka hakalia ole i ka mea nona ka inoa malalo iho; a o ka poe hoi e paa nei he mau waiwai no ka mea i make ma ko lakou lima e hoike koke ae i ka Luna Hooponopono me ke kali ole. O ka poe hoi he mau koi ka lakou no ka waiwai o ka mea i make, ke hoikeia aku nei e waiho mai i na hooiaio kapono i ka Luna Hooponopono ileko o na malama eono, o hoole mauia aku lakou.
H G CRABBE (Papai), Luna Hooke a Luna Hooponopono o ka Waiwai o Thomas Meek i make Honolulu, iulai 15, 1881. 1026 6m
HALEPAI HOU.
No ke pai ana i na ano a pau i makemakeia e na kanaka, oia hoi:
NA PALAPALA, NA BALOTA,
NA LIPINE I PAIIA ME NA HUA,
NA PALAPALA KUHIKUHI HAAWINA,
A ME NA OLELO HOOLAHA.
O na ano Humuhumu Buke o kela a me keia ano, e humu ia me ka eleu a me ka maiau, ke hoounaia mai na kauoha ia
Thos. G. Thrum, (Kalamu)
1029 6m Ma Alanui Kalepa, Honolulu.
OLELO HOOLAHA,
Maikai ka hoi kou Paa Lole?
Nohea la kahi i loaa ai ia oe?
No kahi o
ROBSON & SORENSON, ma Alanui Papu.
Keena o McINTYRE.
1022 6m.
Na Kanaka o Hawaii Nei!
INA I MAKEMAKE
--OUKOU E KUAI I--
GITA, AKODIANA,
BANJO, OHE, VIOLINA,
PAHU Hookani Nunui a Liilii,
HE PONO LOA IA OUKOU KE
HELE MAI I KA HALE KUAI O
GEO. F. WELLS,
HELU 66 me 68 ALANUI PAPU.
Ke malama nei no au i na Lako Halo o na ano a pau.
Na Noho no $1.00
Na Moe Laau no $7.00
Na Punee nani loa no $15.
A me na lako hale piha no ke $45.
Ina i makemake oukou i na Mekini Humuhumu lole, e loaa no ia oukou ka MEKINI HUMUHUMU AMERIKA ke kumukuai makepono me ka makana he pila Gita maikai a he kii nui paha.
Ua pai iho nei o Mr Wells he Buke kuhikuhi no ka Huila Humuhumu ma ka olelo Hawaii. A i keia wa, o ka poe e noho ana ma na wahi kuaaina, ua hiki ia lakou ke kuai i ka Huila Humuhumu me ka haawi manawalea ia aku o ka buke kuhikuhi, a mailoko aku o keia buke e ike ia i na loina o ka humuhumu ana ana.
O na kumukuai o ko makou mau Mekini Humuhumu, mai ke 40, 45, 50, a hiki i ke $55.
Ina i makemake oukou i ka mekini loa me ke pakaukau akea a me ka huila kala, ua hiki no ia oukou ke hoouna mai ma ka leta ia
GEO F WELLS ma HONOLULU.
Me ka hookomo pu iho i ke $55, a nana no e hoouna aku me ka buke kuhikuhi me ka makana i hai ia. Na oukou no e hai mai i ka makaua a oukou e makemake ai.
E loaa no na Wati maikai no ka $7
Na wati kau hale mai $2.50,$3,$4. i ka $
Na kaula wati, no ka $1.00 wale no.
Eia no hoi ma keia hale kuai na laau kii emi loa o ke kumukuai.
GEO. F. WELLS,
Helu 66 me 68 Alanui Papu 972 3m
1014 tf.
KAUKA EMEKONA.
Ua makaukau oia e lawelawe i na ano mai a pau o na kane wahine a me na kamalii, a i ka pale keiki no hoi.
E hele nui mai. He keiki Hawaii oiaio oia, he oluola, a he pahee loa hoi ma ka olelo Hawaii.
KEENA HANA.--Ma ka Hale Kauka o Hopemana, ma Alanui Kalepa. A loaa no ia ma kona Home ma ke Kihi mauka o i lanui Kukui a me Papu, ma ka po.
1024 y@.
MRS. A. M. MELEKI, MEA HUMU LOLE MAIKAI A ME Na Kololoka, Holoku ano hou.
104 Alanui Papu, Kuea o Borua.
Honoulu, Ian. 15, 1881. 906 ly
KALE NILEKONA, KAUKA LAPAAU, Keena ma ke kiki o Alanui Papu me Hotele HONOLULU.
O na mai o ka Maka,
Pepeiao a me ka Puu. UA MAKAUKAU OIA MA K LAWELAWE ANA.
955 ly
NUHOU KULOKO.
He noi ka na ma Kauai i keia mau ia.
Ua wehe hou ia ka halekula kaikamahine o Makawao.
Ua holo aku nei o Kauka J Mott Smith i Hawaii.
He 200 a ei na uwea olelo ma Honolulu nei i keia wa.
Ua aneane e paa pono na hemahema o ka napo o Burua ma.
Ke hoomaka nei o Uilama Keie e no i na makai ma ka lakou oihana.
He mau nane me makou e waiho nei, a keia pule ae hoopuka ia aku.
Ua hookohu ia o J E Bush i Luna Helu no Honolulu nei.
He heluna nui o na ohua maluna mai o Likelike i ka pule i hala.
Ua hoopanee ia ka heihei lio ma Kapiolani Paka i manao ia e heihei i ka Poalua nei.
O ka Poalima mua o keia mahina ae, ka la hanau o ke 'Lii ke Kahu Aupuni.
E lohe hou ana kakou i na leo hoene o na keiki puhi ohe i keia mau la iho.
Ua make kekahi keiki uuku ma Kapaa, Kauai, i poholo iloko o ka wai.
Ua holo o Kauka Cummings, Kuluwailiilii i Kaleponi no 2 mahina a hoi hou mai.
He 200 a oi na ohua i kau aku maluna o ka Likelike i ka Poalua o ka pule i hala.
Ua nele hou no kakou i na moolelo i keia mau pule E ahonui e na makamaka.
Aohe no i hoonele ka haule ana o na paka ua ma ke kulanakauhale nei i keia mau la iho nei.
Ua hoala ae o G West he mikini mahu no kona hale amara, ke holomua nei keia haole i kana mau hana imua.
Ua ku mai he moku kalepa i ka Poakolu nei me 400 lima hana no ko kakou mau keiaulu nei.
Maikai no hoi na hana a na Paahao a me kahi kaa mahu e hana nei i ka hapa o ke alanui Moi, ma Kawaiahao.
Eia ma ka puka aniani o Wini ma, he kii hou o ka pele, i kahi maiau ia e ko kakou kaha kii kaulana Keaka Liki.
He heluna nui o ko kakou poe o ke kulanakauhale nei kai hele aku e makaikai i ke kii o ka pele i kaha ia e Mr Furneaut, ma Ahiolani Hale i ka Poalima i hala.
Ua huli hoi mai ke 'Lii ke Kahu Aupuni ke alii Likelike, ke Kiaaina Kekaulike, na Hon J M Kapena, Hon J E Bush, a me kekahi poe hanohano e ae i ka la Sabati nei.
Ua homaha na kula aupuni o Honolulu nei i ka Poalima o ka pule i hala, a e hoomaka hou ana ma ka Poakahi la 12 o Sepatemaba.
Ua haki ka huila o kekahi kaa holo lealea ma alanui Alakea i ka Poalua nei. Ua hookele noonoo ole na mea o luna, ua hai ia mai, ua ike ole na mea o luna o ke kaa i ka mea e hana ai.
Maluna mai o ke kiapa Ella i huli hoi mai, o Kahananui mai kana huakai pokoli i Kapalakiko. Ua lohe mai makou, he mau kaa holo lealea a me na lio kekahi ana i lawe pu mai nei me ia.
Ma kekahi pa ma Apua i ka la Sabati nei ua komo ia kekahi hale e kekahi mea kolohe oiai na mea o ka hale ua hiamoe, a lawe ia aku la kekahi mau ukana o loko. Hilahila ole no hoi keia kolohe i ka lima nui i ka hai.
Ma ko makou hoohalike ana i na haina o ka nane a I Kihe i hoouna ia mai nei ma ko makou nei keena, a makou i hoolaha ai mamua aku nei, ua ike makou, ua like loa no me ka haina e waiho nei ma ko makou nei keena, oia hoi: "Hoe."
E kamailio ana o M L Hallenbeck imua o ke anaina ma Kawaiahao i ke awakea o ka la apopo, hora umi me ka hapa. E hui pu ana na hana o ke Kula Sabati me ke anaina. He hapalua hora himeni ma ka hoomaka ana o na hana. E hele ae.
Eia ma ke alanui Kalepa ma kela aoao mai o ka hale Home o na Luina, he wahi hale humu kamaa no kekahi mau keiki Hawaii, ua hauoli makou i ka ike ana i keia hana maikai, me he mea la, he hoa keia o na hoaiai ana a makou, e lokahi lide ka manao e na keiki Hawaii, ma na hana e like me keia ke ano. E hele imua.
Ma ka Poalua iho nei i hoohui ia ai ma ka berita mare ka mea hanohano H Kuihelani me Kaehuwahanui o Honolulu nei, na H H Paleka laua i mare ma ke keena no o ke kahu ma Kawaiahao, a ma ia la no i huli hoi aku ai no ka malu hekuawa o Wailuku, Maui. Ke puana ae nei makou, e ukali ia laua me na pono o ka noho ana pomaikai.
Ma ka puk aniani o Wini ma i ike ia ai he kiaha dala me kekahi medala gula, i haawi makana ia e Wenner ma a me kekahi hui e ae i ka ona o ka lio heihei Kenela Gafila no na lanakila i loaa iaia ma ke kahua heihei ma Kapiolani Paka, maluna o kona hoa Kenela Hanakoka.
Ma ka la 15 o keia mahina, ua pakele iho la ke poo o kekahi wahine mai pau i ke uhi, oiai oi a e hana ana i kana hana, ua hele mai la kekahi keiki a koe ae la i ke kukaepele a kiola aku la maluea o ka papale o ua wahine nei, a ia iho la kona papale, a e ole e ike ia, ina la ua loaa na alina maluna o keia wahine, ua hai ia mai he papale aka laau ka ko ua wahine nei.
Ua lohe pono mai makou, ma ka huokai aku nei a ke Kahu Aupuni i Hawaii, ua kaa uku malalo o na lilo a ke keiki lalawai o Mana, Samuela Parker ua hoekipa ana, a ua ukali ia aku ka huakai alii e ua keiki la o ka hau anu o Maunakea a hiki wale i ka hehi ana i ka papa hele o Likelike, a ua malama ia he aha hoonanea ma ka home o ua oleli la ma ke Kai hawanawana o Kawaihae.
Ua loaa mai ia makou he leta na P K Kauimakaole Jr o Hana Maui, e pane'na ia H K D no kana mau olelo i hoopuka ia ma ka Elele Poakolu, no ke kuleana ole hoi o Napualii e lawe wale i kona wahine imua o ka lunakanawai o Hana, a ma keia leta, ua ninau o Kauimakaole, ua pono anei ka lawe wale ana o kekahi mea i ka'u wahine? Ke pane nei makou, aohe pono iki, a no ka mea hoi, o oe ka mea waiwai, anou wale no ke kuleana, nolaila, he mea ole na olelo a ka poe opu ino.
Ua puoho hou mai nei ka "Elele Poakolu" o keia pule no ka hookohu ole ia o kona Ona i Luna Helu no ka apana nei o Kona, Oahu. Ke i mai nei ka "Elele," ua inaina, a ua "manao ino" ka mea, a mau mea paha, nana i keakea aku ka hookohu ia'na o kona ona i Luna Helu. Pehea la e ike ai ia pepa ia loko lilo o ka noonoo kanaka, a kapa aku ua "inaina," a ua "manao ino"? Ina paha ma ka noonoo o kahi mau hoa kuka o ke Alii, ua kupono ole kekahi kauwa i manaoia no kekahi kulana, he hewa anei ke hoike ne lakou pela? Aole anei he hewa loa ka huna ana i ka manao, a ae hookamani wale aku no? A ina paha ua oleloia he kupono ole o mea, a o mea ae paha, no ka oihana mea, alaila he hoike anei ia ua inaina ia o mea? Aole loa pela.
Ua hookohuia o J E Bush i Luna Helu no keia apana, a ua pono ia i ka manao o kahi poe he lehulehu wale. Aka, ma paha ua kue ka "Elele" ia Ailuene Bush no ia wahi, he inaina anei ia? a he manao ino anei? Aole paha pela. Ma ka nana ana, o ka "Elele" kai "hookamalii" iaia iho, a aohe "Ke Aupuni Hawaii."
ENELANI A ME FARANI.
O na hiona e na Farani ma Aferika Akau, ua hoikeia mai na hiona kuee a mokuahana. O na manao kipi o na Araba, he mea hiki ole ke kaomi ia a ua ala like mai ua poe Araba nei e kue mai i na koa Tunisi. No keia mau hana a Farani, e ala mai ana na mana nui e ae o Europa a nana mai i ko lakou mau makaainana ma Tunisi.
Ua hoike aku o Enelani i kona manao ia Farani no Tripoli. Ua hoike aku oia, he aupuni kuokoa o Tripoli, a oiai o Farani e hoala nei i na hana kipi no ke kue ana aku ia Enelani, ua hoike aku o Enelani, ina e hoomau ana o Farani i na hana hoala makuahana mawaena o na makaainaa o Tripoli a me Enelani, alaila, e komo kino mai ana no o Enelani me kona puali koa e hoomalu i kona mau makaainana a me kona mau waiwai, oiai, he hana kue keia a Farani i ke kuikahi i hanaia ma Berelina.
Ua maopopo pono ia Enelani keia mau hana a Farani ma Tunisi, a me he mea la he kaua a hooili koke ia mai ana ma keia mua iho.
KA MOKUKAUA HOU O AMERIKA HUIPUIA.
No umi makahiki i hala, ua waihoia he bila imua o ka Ahaolelo, e noi ana e hoolilo ia i 300,000 dala no ka hana hou ana i mokukaua ikaika no ka Oihana Kaua. O Alarm ka inoa o keia moku, a na Adimarala Porter i hoolala na loina o ke ano o ka hana ana.
O ka loa o keia moku, he 170 kapuai, a nona hoi na tona he 800. Ua hanaia keia moku me ka hao maoli a me ke kila. Ua hanaia na rumi o na aliimoku a me na loina malalo mahope o ka moku, a mamua koke iho o na keena o na aliimoku, kahi e waiho ai ka pauda; mahope aku o kahi o na alii ka rumi enegini mahu, a me na paahana nana e hoopololei i ka holo ana o ka moku.
O ka uha-ke o ka moku, ua maheleia iloko o na mahele elua. O ka uha-ke mawaho, ua hanaia me ka hao paa nona na iniha 2 ka manoanoa.
Ua hanaia he pale hao nona ka manoanoa he 4 iniha a oi, mamua o ka ihu, e pale ana i na poka mai ka pa ana mai maluna o kona oneki; mahope mai o keia hao pale a komo loa iloko o ke kai, ua hanaia kekahi hao kila no ka hookui ana i kona enemi; maloko o keia hao e oioi nei iloko o ke kai, ua hookomoia na Torpedo hoopa-hu, a i ka wa e hookui ai keia hao i ka moku, e pa-hu koke no ua mea hoopa hu nei; ua oleloia no ka ikaika loa o keia mea hoopahu, ua lilo kekahi moku hao 8 iniha ka manoanoa i mea ole.
Aole he hoe o keia moku, aka, ua hoopololei ia kona holo ana e kakahi mikini i hanaia. No ka manawa loihi loa ka noonoo ia ana a me ka hoolala ia ana o keia mikini hoopololei i ka holo ana o ka moku, a akahi no a ikeia ka holopono a ia mea i hanaia. Ua hiki i keia moku ke lawe i na pukuniahi nunui a kekahi mau mokukaua