Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXI, Number 51, 23 December 1882 — "HEAHA KA HEWA?" [ARTICLE]
"HEAHA KA HEWA?"
Ua loKe-nui ke Kuokoa i ka wawa ana o kahi poe no na mea e kamaiiioia nei iloko o na nupepa o keia mau la, a e pili ana no hoi no ke kulana o ko ka- j kou aupuni ame kekahi mau luna au-j puni. Ikaika no hol ka paio ana, ama j ka nana ana i kahi mau nupepao ka-i kou, me he mea ia ua pii ka enaena oi ka huhu, a ke pehi nei ina hoa paio! me na oieio kuamuamu. Aole waiwai oka huhu. ahe oj>ala wale no hoi na huaoleio haiiiiii, a nie ka nuku waie ana. Aoie no hoi i manao keia pepa e hookuu aku i kona mau kolamu no na oieio hoino waie, me ka hoahewa kumu oie. Aka, ma na kaiai manao ana maiuna ona kumuhana a pau i ))ili ika pono o ka aina a me ka pomaikai o kona }>oe heiuheiu, aole e emi hope ana
i ke Ki okoa ma ka hoike maopojjo ana i kona inau manao, no na mea e j)ono ai ka lahui, a e maluhia ai ka aina. Ua haawiia mai ma ko kakou kumukanawai, i na kanaka a pau, ka p6no o ke kamailio ana ma ke akea, a me ka hoolaha ana i na manao. He jx>no pilij>aa loa keia i kela ame keia. Aka, he mea hilahila nae ka ike ana aku i kekahi nuj>ej)a o kakou, a me kahi poe kakau manao iloko o ia nuj)ej>a, e hoolapuwale ana i ua pono nui nei me na olelo j>ebpela, hailiili, a kuamuamu nao ole. O kekahi ninau i lohei«\ ma ka waha o kahi poe i keia wa, oia keia, " Heaha ka hewa o keia jx>e luna aupuni e kueia nei ? v Me he mea la, oka manao o ka j)oe ninau, e j)ili ana no na mea * kamailioia no na Kuhina, iloko o na nuj)ej>.a "Ua manao kekahi j>oe noonoo,a h<j j>oe aloha io no lakou i ko kakou |c?!uj>uni a me ka lahui kahiko o ka aina, ua manao lakou mamua ae oka noho Kuhina ana o keia j>oe eha e noho nei aole e j>ono ana ke aupnui iloko o ko lakou nei lima, no na kumu i ike mao* : s>opoia mamua. Ua ko anei keia ma- ! nao, a ua koho hewa anei ua poe makamaka nei o kakou ? E nana oluolu kakou t keia ninau, me ka huhu ole, aole me na manao pili kino, aka me ke aloha i ke auj>uni o ko kakou aina makuahine, a me ka hoopilimeaai ole. Ua eono ae nei mahina o ka noho }>oo aupuni ana o keia mau luna auj>uni, a heaha na mea i maopoj>o i keia wa ? i. He oia mau no ka waiho kapuluia o na hana e j>iU ana i ke ola o ka lehulehu ; aka, ua hoomahuahuaia nae na lilo o ka Taj)a Ola, a oi loa aku mamua oko na kau i hala. A o na lilo i hoomahuahua hou ia aku la, aole wale no ka pono o na j>oe mai; aka no na kumu eae kahi. Aole kohu keia i ke {>00 o ko kakou aupuni no ka mea, ua kaena ikaika Uxi oia ike aloha i ka lahui, me kona manao e ola ka lahni iaia. A mamuli o ia mau olelo i hoolohe ai kei kahi jK>e i kana. 1 2, Ua alakai hewa lakou nei ika
Moi, nui na mea e pili ana i ka poni a!ii> me na mea e hanaia ana iloko o ia mau la poni ali». He hoomalimali ku-
mukuai nui loa keia, a nn na makaainana ka pe. Ua hanohano na Moi Hawaii iloko o na kau i haia, aoie mea nana e hoole ko lakou ihiihi A |>ehea la i nooneK) ai keia |X>e aiakai aupuni> aia a piha na makahiki he uuii o ko Kalekaua noho aiii ana, aiaila e pono e poniia oia, me na hooiiio nui iauna oie 0 ke aupuni» me ka hookuu ana aku i ka lahui e holomoku iloko o ka ieaiea no na ia kulaia he umi ? Aoie keia iie jK>maika* no ka Mol Aoie keia hepomaikai no ka lahul Ua aiakai hewa na Kuhina ma keia mea. 3, Ua ili mai ka hiiahUa a me ke kaumaha maluna o na j>uuwai Hau*aii oi-! aio, e me »a |>uuwai aioha ia Hawaii, I no ka ona ma ka mokupuni o Oahu: nei ī keia wa. Mai ka iima mai o na' Kuhina keia penno; no ka mea, ua ao j aku lakou i ka Mot e hoapomo aku oia I 1 ke kanawai hoonoa t na «eaiona, a ao-| ie iakou i ao aku iaia e kaii iki kona | puiima ma ke kakau inoa ana. Ua hoo- i kuu ae nei iakou i keia |>oino maiuna o j ka aina, ka mea i hoopaaia me ka itma j mana o na Moi mua o kakou, me ka § r I minainma i ke ola a me ka malulua o 1 kolakoupoe makaainana i keia wa|
ke u*e nei na niakuahīne a me na keiki i ka po'oli a ke hoomakakiii nei na wahine nia na puka o na hale inu rama o Honoluiu no na kane a lakou, i mea e koe mai ai kau wahi hapaumi i ai no ko ka hale Akahi *rak no paha a ikeia keia mau mea ma Honohilu nel O ka hana keia a ko kakou poe Kuhina i ke>ktia pu ia eke kau ahaoieio i hala hope iho nel Poino o Hawaii ika hoalohaL O keia iho ia kekahi mau kumu i olu' oiu o!e i ka noho Kuhina ana o keh T>oe. Aole he hoino; aole imi hala~ke Ki okoa ma keia kamailio ana. Pono ole kakou : no ka mea, ua kiolaia ke panana ona kaj>ena mua. Ua haaleleia ke kahua paa o na alakai naauao o ka poe i hala mua ; a eia kakou iluna o ke au e J;oia nei. Ua akamai ka |X>e nana e pahek nei. aua puni kahi poe o kakoa Pehea na hoa heluhelu oke Kuokoa ?