Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXII, Number 35, 1 September 1883 — NUHOU O NA AINA E. [ARTICLE]

NUHOU O NA AINA E.

Ke j»anoe aku noi inakou i na nua hou niakamaka loa o ko na aina t\ no ka }HMn.ukai o ko niakou jhh' heluheln, i loaa mai ia makou ma na moku i ku nuii i keia mau la iho nei. oia keia malalo iho: O kela haole i aa ai e au aku iloko o ka wiliau iknika o ka wailele o N'in 5iara. nona ka inoa o Ka|>ena U'eKi. a i make mamuli o ia hoao ana e hoike ike iaia iho i kona ikaika a me kona akamai e hnakila maluna o ka wiiiau o ka wailele, ua noho ka aha koronerv> e huli i ke kumu o kona make ana, a ua hoopuka i ka lakou olelo hooholo i make oja mamuli o kona |K>h<vIo ans. O ka mokupuni o Ischia t e k<»koke ana i Na|**la, ua hoo|X)ino nui loa ia ej y ke obi; ua hooj>oino loa i;\ n,» kauhale kuaaina e kokoke mai ana i kahi o ka poino. Ma ka hora 9 a oi o ka }*> o ka la 28 o Iuiai t hala i hoonaueue ae ai ke olai i ka honua, iloko o keia nianawa a ke olai e hoonaueue nei, he nui loa na kanaka e akoak*xa ana maloko o kekahi hale keaka ma keia moku|mm i poino na ola a hoeha ia, a ua koho wale ia ma kahi o ka 3,000 ka nui. O kekahi o na kamaaina, ua holo aku lakou a kau i na moku a me na waapa a

! imi aku b i ko lakou pakele r.o ke ;ku!anakauhak- o Naj-eb. S Oke kiko waena oka ikaika oke ■ olai i hoohiolo a hoopoino nui ai i ka : aina, ua like no ia rne ko na makamki ! elua ae nei i hala ; aka nae. ua oi aku ! nae ka mlahahha a me ka Lau'a o ko keia poino i kau aka maluna o ka am.i i ko ka mua. Ma ka la o luiai, «a loaa mai he | lono pololei mai ke kuhnakauhak» mal ] o Najc!a no ka r«m o ka joe i make |ma ka mokupuni o īs*iūa i na hana j weliweli a ke olai ma kahi o ka eha f tau>ani. Oka pibu mai na kino make mai o na kanaka a me na holoholona, ua ku{>ono ole i k3 hoomaojx)f>o aku. He elua tau>ani mau koa i h«x>una ia aku ma kahi o na kauhale i hoohioio j ia. e eSi a huli i ka j»oe i make a me ka I poe i pna malaio o na kaupku, a he ' i.ooo mau ola i hoopakeie ia e 'iakou ]me 24 mau kino i ioaa aku i kekahi | la ae. O na mokuahi e hoohikihiki ana i ka }>oe j>ojiilikia f ua piha-u me lakou, e lawe ana i na halemai o Napela, a ua piha j»ono me ka ohuohu. O ka luaf»ele o Vesuvia, ke luai j*au mai nei oia i ke ahi mai kona jāko a hoohanini iho i ke kauhale o Torre del (ireco ma ke komohana hema. Ma (lualemala, Panama, ke holapu la ka mai hej>ela me ka ikaika ma kona kaj»akai, a o ka mai nva lenalena ke pahola la iwaena o na kamaaina haole o (!alao Ma ka hnike a kekahi jx;pa o ka la 3 o o ka huina nui o ka poe make i ke kolera mai Aigii|>ita he i6,000. I keia wa nae, ua emi ka ikaika 0 ka j>aho!a ana oka mai. Iwaena o na koa l'elekane i loaa i ka mai, he eono o lak(ju i ola. l'a hoonaueue hou ae ke olai i ka mokupuni o Ischia i ka la 4 o Augate nei, a he nui na hale'i hoohiolo ia me na ola i hooj>oino ia. Ua palaj)ala aku nei o Kaj>ena J. D. Rode i ka luna nui Nelesona o kekahi Paka, ua aa oia eau aku iloko o ka wilian o ka waiiele o Niau'ara me kona aahu kapa hoolana, ana j)o.uoi i hana ai i ka 1874, a me ia aahu ua aa oia e hooko aku i kona iini ke iaia he mea e ae niai ana e hoojxta mai 1 $1,000 me ia, a e ku ana keia manao hookuku o Rode a hiki i ka la 25 ae uei o SejxUemaba. O ka huina o na make i ka mai kolera i ike ia ma ka la 5 o Augate ma Aiguj»ita he 870. Ma ke kulanakauhale o Nu loka, he 32 mau |>ukuniahT i ki ia maloko o kekahi l'aka no ka hoohanohano ana aku i kekahi haole kaulana nona ka inoa o Carey, a mai waena ae o na 'lii ki|>u he elua i j>oino mamuli o ke jx)ha ana o kekahi pu. Ma kekahi anaina luana ai hau }>ia (ire rream) i malamaia ma ke kauhale o ('auulen ma kekahi jio, he lehulehu wale ka j>oe i akoakoa ae ma ia anaina, a kaana like i na huihui mikomiko o ka hau, aka nae, mahope iho o kekahi la, he eiwa 0 ia anaina i loaa i ka mai kukonukonu loa, hookahi i make a elua haj>akolu o ka j)oe i loohia i ka mai kai palekana. O ka huina j)au o na koa Pelekane i make 1 ka mai kolera ma Aigupita mai ka laha mua ana o ka mai iwaena o lakou he 1 to. C) ka hookuku j>a!ejxale mawaena o Jt>hn ISafivana a me Huberete A. Slade, ke kanaka Maori, ua hoau ae laua i ko laua akamai ma ka la 6 o Augate nei imua o 12,000 j>oe makaikai, a ua kaa ka lanakila ma ko Sa!ivana aoao. He elua hora mamua ae o ka manawa e mokomoko ai keia mau moho, ua piha e ka hale i na makaikai e hoomalu ia ana e na makai he 11 o mawaho ae o ka ponaha a na moho e hakaka ai, nona ka loa a me ka laula he 24 kapuai. Maloko o kekahi hale keaka, i ka wa e hoomaka ia ana na hana lealea, he 1,300 kanaka e nanea ana i na hoohia-i alaai a ka manawa, aia hoi, ua hoike koke ia mai la ka lohe i ke anaina ua a ia ka hale e ke ahi, ia wa, ua naholo | koke aku la kela a me keia p j)uka | iwaho o ka hale, a iloko o eha minuie | w-ale no„ ua hiolo īho la ua hale keaka | la me kekahi o!a i jK>ino, j Ma Alekanederia, Aigupita, ua ala| ae kekahi haunaele mamuli o ka lohe | ia ana o kekahi lono e na kamaaina, j ke haawi nei na kauka Pelekane i ka ] laau make i na kanaka. aka. ua hoo- j malu koke ia e na puaUkoa Pelekane a! j>au ka haimaele. ] —_ i