Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIII, Number 19, 10 May 1884 — Ka Fea nui. [ARTICLE]

Ka Fea nui.

« Ma ka Poaha nei ka weheia ana o ka fea nui i hoolalaia e kekahi mau haole a me na wahine o keia kulanakauhale, no ke kokua ana i ka hale hoahu bu!:e 0 ke kulanakauhule nei. O ka Moiwahine Kapiolani me ka Moiwahine Ema kekahi niau mea kokua nui i na hana e holomua ai keia fea. No la i nialamaia ai keia fea. He hapalua dala ka uku komo o na inakua, a he hapaha elala ko na keiki. Ma ka Poalua o keia pule ae e huai pau ia na panina hope o na hana ma o kekahi hulahula Europa nui. Na Nawelu 0 Olaa, Puna, i hoike mai i keia malalo iho : Ma ke ahiahi o ka la 23 o Aperila, ua ikeia iho la kekahi Kao hanau kupanaha ma Olaa, Puna nei; o ke keiki a keia Kao, he kaikaniahine kanaka kana keiki, o na wahi i ano e ae o keia keiki, o na manamana wawae, ua like no ia me kona makuahine; pela no me na manamana lima. Aia ma kona kua, he mau wahi * hulu, oia na wahi i ku i kona makuahine, a o kona kino holookoa i ikeia e ka lehulehu, he kanaka maopopo, a o kona kaumaha he 8 paona, mahope iho o kona kaupaonaia aita. Ua ae ia Mr. S. M. Kaaukai, S. H. Kahukula, a me Jas. M. Mattoon, e lawelawe i ka oihana loio imua o ka Aha Hoomalu a me na Aha Apana. 1 ka Poalua nei ka loaa ana o ko Kaaukai a me Kahukula mau palapala hookohu, a i ka Poakolu nei ka loaa ana o ko Jas. M. Mattoon. Ua lohe pu mai no hoi makou, ua hiki aku imua o ka Lunakanawai Kiekie kekahi palapala e ano kue ana a e ana papa ano i ka hopukaia ana o na palapala hookohu, mai kekahi mea i kamaaina kona mau nanaina i ko ke kulanakauhale nei. Aole a makou olelo ma ko makou aoao no keia mea, ua hiki aku la 110 paha ia ano hina ana, a aole paha. Na kekahi makamaka kakau manao o makou o Kau i hoike mai i keia malalo iho : Hihia aihue rama. Ma ka Poakahi, ia 28 o Apenla, ua noho ka Aha apana o Kau nei e malama i ka hihia o Kekaula (k) i hoopiiia no ka Kewa aihue rama ma ke awa o Kaalualu ma ka hale waiho ukana o W.K. Moi, o ua pahu rama la i aihueia ai, no , K Smith Esq, Hope makai Nui o Kau , nei; a maka ninau a ka Hope Lnnaka- , nawai J. K. Naeoie Esq i ka mea i hoopiiia ua ae oia i kona hewa, a ua hoopaiia i na dala he $16 a me na dala ko--1 ina he $3.75, a meelua mahina paahaa i Na L010: J. N, Kapahu, Loio o ka mea » hoopiiia, Geo Timoteo nia ka , aoao o ke Alii. Ma ke ahiahi o ka Poaono i hala, 1 ua make iho la kekahi wahine ma ka inoa o Kamaalo Burns, O ke kumu o 1 kona make ana, oia 110 ka haawi naaupoia ana o kekahi ano laau make ma 1 ka inoa īaudanum iaia e inu, e Frank Metcaii (Meka Opia) He mai mau 1 ko keia wahine, he hano paha ke ole l makou e kuhihewa, & mamuli o na ma-

nao ana a Meki Opio o kā iaau h e oluolu ai o ka mai, oia ke kumu o kona haawi ana, a ma ia ino ana o keia wahine i ua Laau la, ua haule aku la oia a hiamoe, a iioko oia hiamoe ana i hiakau a kau ai oia me ka nonao maikai Uoko o ko Meka Opio noono ana, ua hele koke oia a hoike i keia mea i ka A ua lohe makou mahope iho o na nieniele ua waiho. loa ia ka hana ana o keia mea a i ke kau kiure 0 lulai I | He mau la i hala ae nei, ua hoolaha-; lia aku e makou ke komo aihueia ana jo ka hale noho oJ. H. Paty ma Wai-1 I kiki e kekahi mea a mau mea i ike oleia, a ua laweia aku he mau waiwai mai ka hale aku. Ua ike ka ona hale i keia poino o kona hale a ua hoopua* ka oia he hoolaha makana i ka mea nana e hopu ka mea kolohe. I ka la Sabati nei, ua loaa aku i ka makai kapena Mehrtens maloko o kekahi hale ma Kamoiiiih, na waiwai i lawe aihue ia, oia hoi 2 mau huluhulu, mau paa kakini, paleili, he uwati, pahu lole, a me kekahi mau waiwai e ae. a oia no na waiwai aka ona hale i olelo ai ua lilo. Ua pau ua mau waiwai la i ka iaweia ae a ka Halewai, a ua hopu pu ia ka ona o ua hale ia kahi i ioaa ai keia mau waiwai. Ua hookoiokoioia oia imua o ka Lunakanawai Hoomaiu 1 ka Poaiua nei, a ua hoopaneeia ka hoopuka ana o ka olelo hoohoio a ka Aha a Poakolu nei a i ka Poakolu nei |ua hoopuka ka Lunakanawai 1 kana | olelo e hoahewa ana i ka mea kolohe. Na W. M. Nalima o Aieamai, Hilo, i hoike mai ia makou i keia malalo iho: , Mai poino ke ola o kekahi Pake ma ka la 29 o Aperila, oiai au e hooiho aku ana ma keia aoao o ka pali o Kaieie, a ike aku Ia au i ua wahi Pake nei i ka pii ma kela aoao o ka pali maiuna o ka lio, a he lio ka kaula inahope mai, aoie i liuliu ko'u hele ana aku o ka owala j ae ia no ia o ka lio ana e kau ana, a hoomaka aku ia e holo pukaka me ka wiiinau o kona poo. A hoomaka; 1 ae la oia e kamailio i keia mau huaolelo j maulo ! maulo !! lemi buna iki ao: Haile ! me kona kipu malie ana mai i ke | kaulawaha o kona lio; ia manawa i hoo- | maka hou ae ai kona lio e owaia, a hai ule pahu aku la oia ilalo me ka paa mau ana o kekahi o kona wawae iloko o ke keehi o kona iio, ia manawa wau i holo koke aku ai a paa ma ke kaulawaha o ka lio ona e kauo ia ana a ku malie iho la ua iio nei; ia manawa ninau koke aku la au i ke kumu o ka owaia ana o kona lio, hai mai la kela i hihia i ke kaula o ka iio alakai a paa loa ma ka huelo oia ke kumu o ka owala ana. Eia kahi mea i iaki ioa ai aohe i poino ka Pake. Ma Aleamai no i kaawe ai kekahi wahine iaia iho; o ke kumu o kona hana ana peia ua noi aku oia i dala i kana kane nana e holo ai i Molokai, a no ka loaa oie ua hoomaka oia e holo me ka manao e lele i ka j pali, eia nae aole i ko kona makemake; ua loaa koke aku no oia i kana kane a hoihoiia mai i ka hale.