Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 47, 19 November 1887 — He Kumumanao Mua Koia. [ARTICLE]

He Kumumanao Mua Koia.

"Heaha la na kumu e emi nei kekal>i inui ekalt*sia e noho ia nei e kekahi nuu kahu ekalesia ma keia Paemoku ?" Ile ninau keia no na ekalesia e noho knhu ia nei ena kahu; aua emi jhoynj na hana haipuie, oia hoi, ua make na hana pono ma ia mau ekalesia, 1 ka wa e neiho ia ana e na' kahu ekalesia. Ma ka manao oka mea kakau, he mau kumu no e emi nei na hana haipule mawaena o kekahi mau ekalesia e noho kahu ia nei e kekahi mau kahu ekalesia. Aia no inawaena o na aoao ehia; ka aoao oka ekaltsia t ame ka aoao oke kahu ekalesia. Ke ole e kuhihewa ka mea kakau, ua hoopaa j keia mau aoao elua ia laua iho.

i—Ka ao&oo ka ekalesia, oia luna a me na hoahanau. I ka mnnawa a kekahi ekalesia a mau ekalesia i kahea ai i haiolelo a i kahunapule a kahu ekalesia no lakou ma na palapala ka* hea, ua ikaika like ka hapai ana. Hiki inai !a ka haiolelo a kahunapule mnlalo o ka pab{>ala kahea a ka ekalesia me ka m&opopo o ka }>al.\pala kahea a na hoahanau i ke kahu, ua kahea io ia oia ma na ano nui o ka palapala kahea, ka papa inoa j)onoi a me ka uku hanai o ke tahu a me na lilo o ka heie ana mai o ka haiolelo, mai ka ekalesia nana i kahea. A emoole noho mai ana ka haiolela na hana aloha, eleu mat la na luna a me na hoahanau, ohaoha mai la me ka paulehia a hoihoi, au'a nui iho la, ponuikai kakou i ko kakou kahunapule, he kanaka ui, he eleu, a wawa ia aku la ua hiki mai ku kahunapule hou o kakou, he kanaka maikai A ma ka la Sabiti, ma ka luakini, h \itvlelo ke k»hunāpule, akamai i ka haioleU, a emoole me he kai piha la, piha ka luakini, pumehana na manao, ulumahiehie uiai .la na hana haipule, aohe opala koe o ka hao a ka wai nui. Hana koke na hoahanau i ka palt{Kiia hoo(>ii 1 ka Ahahai Mokupuni i kakau inea la me ka awiwi, e noi ana 1 ka Aha e poni kokeia ko fakou haiolelo a i ole »a e hoonohoia i kahu no ka eka-

Ka ka Aha Va hana a me fea 2pono ana ika r<ilapab hoopii ka ekaiesia n&i e $x.qii koke ia a hi.x>nob?; piha a ua a|«a u e ka Aha, a u* ho*j ko ka Aha i ka muerrt3ie > k:'. e»a f sia ma o ke \.o-ovx ia. »ra:ik> o *u h»»| li e \»m\ u ha»»' i?-'> i k A 1 *»»i man i e v^ r -i k\ u«* -r > i kah'ii..«j>4iL j n-• ki r'"'c A fiui<a} m h,*.:ui J :.-we«rac n-o h- i. Ho!.*. 3 ka Huk i. nani ni h'tnrr j. ?u.i ;.<»; > na ha-a«ai, 'naoa no htna ka*irraha, haniama ka waha o na dau, o ka lu no ia U, no ka mea, ua akea na puuwai o na hoahanau, a o ka j«ai no ia la i ke kahunapuie iluna, a he oiaio ia, ua paa ka hana.

1 Ika makamua o ka manawa a e 1 na manawa, aole o kana mai ka |--iJ pipih paa o ke aloha o na hoahanio i ko iakou kahunapule; i kamaa:rjr iho ka 1 hana, a lu'a iho ka noho o ke ka--1 hunapule, n hoomaka mai na hoahaiuu ' e nana i ke kahu, a !or«a i»aha he vvahi mea e ano e ai -0 ke kah:i a ! rne na h(;ahanau eValcsia, he mau mea pili kino paha ao ke kahu a me na he'ahanau, ia wa hoomaka liiln niai la na manao a*ahua nuha, hwmaka na hana ano e / emi aku la mai ka hele ana i ka j*»ls? a olelo nialu aku la 1 kekahi /we, 4i he kahunapu'e ino ka keia;" a wawa aku la a haaleie nui i na han* oka pond o ke Akua, pau ka ana i na halawai haipuk, a f>e!a a ,emi loa ka manao haioule: a pakike nui ke kii akn na luna i ka hanai kahu a lakou no i hoohiki ai ma ka lakou pahpala kahea; a komo maoh mai la ke eliaholo, Ii!o aku la i ke ai* a ka hewahewa, inu, ona, puhi opinnia paha, manuahi. launa hewa, liaakie, i ka Haku in Icsm, koino iloko 0 na hi'nia, ina hr.opono})cno aku na luna me kekahu, aole maliu mai, o ke no ia, a o ka mehameha mai.laho ia o na halawai a me ka halepule luakini, aole kanaka, pau ka ikeia, ?ja. me ka hoomaloka kahi i noho ai/ pau ka launa jhoahanau ana, a he m;.u helu wule no m iloko o ka halepule, 'ia paha he nuu kauna; a kulou ke poo o ke kahunapule a ano ole ka uwe i kahi wa no ka neoneo 0 lia halepule, kau- : inaha ka naau a kanii'hu no hoi no ka hana, no ka mea, Ja mehameha ka | hale oke Akua, aoh kekahi kumu i emi ai kekahi ekalesia, ke ele e 1 knhihewa ka īneA '

2 —Ma ka aoao no o ke He oiaio, un la a ua poni ia ke kahunapulei knliu, a ma kona ano maoli, ua laa rp ke Akua ke kahunapule, kona kifio, kona uhane, no ka liana nui a ke Akua i haawi mai ai iaia, a he kulana kbna ioi ae i ko na hoahanau a iaia ke alakai ana 1 na kanaka mi ka pono, aua ike pono ia e na mea t pau, a he kahu ekalesia. Aka, pehea? ua ikaika kekahi i kekahi wa, a kekahi wa, emi mai ka ikaika. Ama ia ano emi mai, ua emi pu mii na hanfl a ke kahu no kekahi mau ulia paha, pilikia mai pahn, pilikia e ae paha, a no kekahi mau kumu eae paha i ike ole la aku, o kekahi paha o na mea | i!i kino oke kahu, he mau mea liilinvale no paha ia, aka, he mau mea hooni manao, a o kekahi no paha, o ka haiolelo a kekahi, he lilo no i mea ehoemiai ika makemake o na hoahanau i kekahi wa, wahi a na kanaka, "hou inai nei ka hoi ua kahunapule nei, me he kui la ka hoi ka haiolelo,"

a he nni wale aku na olelo, me ka hoowahawaha i ka pono o ka Haku, ma o ke Akua la. * Mamuli 0 keia niau hoakuka ana, a me na wehewehe ana, e nana hou ae 1 ka ninau, "Heah? la-na kumu e emi nei kekahi mau ekalesia e noho 1a nei e na kaliu ekalesia ?" Eia hoi, aole i piha ka nnau o na hoahannu ekalesia i ke aloha i ke Akua, a i ko lakou kahu hoi Ua nele i ka haipule io a me ka manaeio la lesu Karisto a i ke Akua hoi. O ka hilinai i ko ke kanaka ikaika ma ka hooakamai wale no aole i ke Akua; a o ka loaa #le no hoi o ka haawina o ka Uhpne Heniolele i na hoa- | hau ek3lesto. | Nolaila, ulu lau na hana, a o ka ho 'l>ena palakai a hua ole ana hoahanau ekalesia, a oia paha kekahi mau mea akaka ma ka nana aku. Ma o ke kahunapule la hoi; o ka hemolele ole no o ka noho ana o ke kahu, huikau wale no paha, maemae ole a wawa ia ma na ano launa hewa. O ka noho maemae ole • ka ohana o ke kahu ekalesia, oia hoi na lala o ke kahu; a o ka like o!e no hoi o ka manaoo ke kahu me kona ekalesia, aole kuikahi pu ma na hooponopono ana o ka eka!esia; a o ka piha ole no hoi o ke kahunapule i ka Uhane Hemolele. A mamuli o keia mau kumu, a he roau kumu eae paha kani iwatna o keia mau aoao elua, kā ekalesia ma kona aoao, a o ke kahu ma kona aoao. He mea maopopo loa ka emi ana o na ha na haipule mawaena o na ekalesia e ōohoia nei e kekahi mau kahu ckalesia ma keia paemoku. A puka na olelo make a maloo ke kihapai o mea, mamuli no ia o na ano hana kanaka wale no, aka, ina i iho mat ka Uhane hana,! Uhane Hemolele mai ka lani mai a piha na hoahaoau ekalesia me ka mana lani, a piha no hoi ka naau o ke kahunapule me ka haawina o ka Uhane He-

| mok-Ie: pau nainune, ka ohumu, ka! Inuha, a me na ik»huor ? [«u no hoi raj i n;ar,;.» kaoaka, hiolo na i n:2na'? hank«. Iwokkkie, ka-i eu, n32ir «. i nunao hilīnai i ka ksrak% t,-a*jao kan-;Va W\k« ro: ; 1.,\ nu i r nahiha na n-ea r»! •a, .* Uumina na nuu :.:rpuj. A he. h.i ka ivea i ike ia ? Vlu ka a n\t ka hookanwni o'e. u?.!i k u?t» •» I;> j Ksr».<<■?. h /u- rr» f ana i :'e ?» eka n*a!ica me ke xu. \ A> t *>is >a iloko oke k'.;i«:..ir»ū a tae : kauia £U»& o ke aloha henao>'s o kt>\Vui» f r.o ka mea. ua il-.omai kā Ulilie Hemolele oko kaitou Aki-a e ol j. 2 o ka fjau no ia ona kahikn i a ViU t aia hoi. ua ano hoii na mea a jj. 0;a ka Paulo i o'elo ai ? **Ir.rih-koo Karisto kekahi kmaka, he ni a hou oia, ah hoi, ua ano hou na ma a pau, ua haia na mea kahiko r ' Ua hiia ka kahiko, a ma ka Adamu hou kj pono, ma o lesu Kartsto ia vraie ka [»ono e oia'i na ekaiesja, at he ah:iii e ae e Keie ai na ekalesia a ioaa ia hkou na [iomaikai t o

1« >ii RO. Me ka maiul- no a ine ke ale-ha. .\[e.\ Kakau.