Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVI, Number 48, 26 November 1887 — Page 2
This text was transcribed by: | Randson |
This work is dedicated to: | Awaiaulu |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Nupepa Kuokoa.
No ka Makahiki. $2.00
No Eono Mahina. 1.00
-KUIKE KA KULA.-
Poaono Novemaba 26, 1887.
LA KUOKOA.
O ka Poakahi ae nei, ka la 28 o Novemaba, oia ka La Kuokoa o Hawaii nei, a ma ia la no hoi i ka makahiki 1844 @ loaa mai ai na hooia mai na mana mai o Enelani me Farani, a o ka piha ana no hoi o na makahiki he 43 o ko kakou noho kuokoa ana iwaena o na mana nui o ke ao holookoa. O keia la, ke nana pono iho na Hawaii oiaio a pau, oia maoli kou la kulaia. a he la hoi ia nana e hoomalielie mai i na manao lili iloko pakahi o kela a me keia no kona puka hou ana mai a hooia mai eia no oe e Hawaii ke ku nei ma ke kahua kuokoa. he la keia e malama loa ia e na Aupuni e ae a pau i loaa ia haawina hookahi, a ma ia la no hoi kela a me keia pakahi e hauoli ai. Nolaila, ke kono aku nei makou i na mea a pau he aloha ko lakou no Hawaii nei, e olioli no ka loaa hou ana he la Kuokoa hou. No keia la mai ka inoa o keia kino lalahi e pahola aku nei i kona aloha ia oukou a pau.
"HE BUKE OLA KINO."
O keia e kau ae la maluna ka inoa o kekahi Buke i pai ia ma Amerika Huipuia, a he unuhi ana hoi no ka Buke @ kakau mua ia ma ka olelo Beritania. Ua kakau ia keia Buke i mea e hooko ia'i ka makemake o na kumu a me na makua. no ke pale ana aku i ka waiona mai na kanaka Hawaii aku, a ua manao ia no hoi, in a e ao ia ana na keiki i ko lakou wa e hele ana i ke kula, e loaa mai ana he mau hoopomaikai ana mamuli o ia mau hana ana. Nolaila, ma ka noonoo ana a ka Ahahui Wahine Hoole Waiona o Hawaii nei, ua ike lakou, he inoa kupono loa keia ke hooh@na ia , a ua nonoi koke lakou i ka Papa Hoonaauao e haawi ia mai ka ae ia lakou no ke ao ana i keia Buke ma na kula o keia Aupuni, a ma na noi ana la, ua hoaponoia mai e ka Papa Hoonauao i ke ao ana ma na kula Aupuni ke unuhi pono ia mai ka olelo Beritania ae.
I ka wa i pai mua ia'i keia Buke ma ka olelo Beritania. ua hooholo ia he kanawai ma Amerika Huipuia e kauoha ana e ao ia na haumana a pau o ia Aupuni i ke ano o na po@no i loaa i ko ke kanaka kino ma na waiona a me na laau hoohiamoe, a me kekahi mau mea nao nui e ae e pili ana i ke ola o ke kino, a mai laila mai i unuhi ia'i na manao o loko o keia Buke. Ua waihoia no hoi ka unuhi ana i ka Ahahui Wahine Hoole Waiona, a na ia Ahahui i huli aku a loaa he mau wahine kupono no ka unu@@ ana ma na kino o Mrs. Emma M. Beckley a me Mrs. Harriet Green a na W.D. Alekanekoro i hooponopono.
Ua api pu ia me keia Buke he nui wale o na kii e hoikeike ana i na hiona o ke kino kanaka a mau kii e ae no hoi kekahi, a ua like paha kona nui me ke "Kumumua" olelo Beritania. Ke haawi nei makou i na mahalo ana i ka Ahahui Wahine Hoole Waiona no na hooikaika ana i na kumu i manao ia nana e lawe ae o Hawaii nei mai loko ae o kona auwana e ninipo nei i keia mau la, a i ka Papa Hoonaauao hoi ma ka lawe ana i na olelo poloai a ka Ahahui no ke ao ana i keia mau hana maikai ma na kula o Hawaii nei.
KA NUPEPA KUOKOA.
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII NO 1888.
E heahea hou ia mai.
I na tausani makamaka heluhelu o ko makou mau kolamu e noho ana mai ka la hiki a ka la komo-Aloha oukou.
He lehulehu na makahiki i kaa hope ae nei o ko makou kaalo mau ana aku imua o oukou me na ono a oukou i anoi ai, a pela no hoi ko makou mau makamaka heluhelu i apo mai ai me na manao o ke ohohia; a oiai hoi, hookahi mahina wale na @ koe, pau ko kakou hooipo pu ana me 1887 a oili mai ka 1888 me kona mau ouli a kakou i ike mua ole ai, in a no ka pono, a in a paha no ka hewa a mau mea e ae paha
Nolaila, ke manaolana nei makou, e like no me ia mau haawina i loaa ia makou mai ko makou poe heluhelu mai i na wa i hala aku la a hiki wale mai la i keia makahiki a pau ae, pela no auanei makou e hauoli ai oiai ka makahiki hou e oili mai ana, in a pela, o ka oi loa aku no ia o ka maloeloe, no ka mea, he olelo a@@ i maa mai ka hiko mai: "He pololi kali ko ka hai ai."
Ma key hap hope o 1887 nei a me ka hap mua o 1888 ae, ka wa hana nui i oi ae o ke aupuni Hawaii nei i ko ka wa i hala, he Ahaolelo kuikawa a me ka Ahaolelo kumau, a he Kumukanawai Hou; a pohe alanui pokole nana e hoaiai aku i na kini ma kahi mamao a me na kini i kokoke, aka, o ka nupepa wale no. oiai, ua makaukau mau ka Nupepa KUOKOA e huai aku i na mea kupono a me na mea kupono ole e hana ia mai ana, in a no ka pono a no ka poino paha o ka lahui.
He kukui hoomalamalama kupono loa maoli no keia no na ohana ma na home, e ake io ana nae i ka noho'na maemae ana.
O ka ka Nupepa KUOKOA noi, oia no kona ola a me kona ikaika. i mau ai kona kaalo ana ma na ipuka hale o kona mau kini, a e ohaoha ia mai hoi ia, no ka mea, e oili mau aku ana ke KUOKOA me na lala pua ol@@a makamaka hou mai kela a me keia pea o na aina puniole nui o ke ao nei, a me na mokupuni e waiho kikokiko ana ma na moana o ke ao nei.
O na kini i ono ma na hoonanea o ka manawa, e hoolawa mau ia aku no ia a oi ae, e hoopiha mau ia aku ana no hoi me na manao hoonaauao e ae.
E hoomanao pu hoi, eia ke hoopuka ia nei ma ke kulanakauhale nei no ka lahui, ua piha paha ka ehiku o na nupepa ma ka olelo Hawaii, aka, e hoomanao iho, o ka Nupepa KUOKOA ka mua o keia mau nupepa a pau, nolaila, mai hoohewahewa iaia no keia makahi ki ae, no ka mea, e kaalo hou aku ana no oia, a o ka oukou mai hoi "ka heahea e komo maloko, e hanai ai a hewa ae ka waha," alaila, hoomanao iho, ae, ua aie io no i ka poe heluhelu.
Lapuwale.
E ke KUOKOA :- He mea ku i ka lapuwale na olelo a na nupepa Alakai me Makaainana o ka Poaha nei, e pili ana i ka Peresidena o ka Papa Ola; no ka haawiia o ka paina hoohauoli i na lepera, a e nuku ana no ka uku ole o ua Peresidna nei mai loko ae o kona pakeke. Pehea la ka ka manawa mamua? Na Kipikona anaei me Kikaha i uku kino i ka laua mau hoahaaina?
Owau kekahi mea mai, a ua ike au ia laua i ka mali a me ka pelo. He manao inoino loa ko na mea kakau o kela mau pepa. Ke aa nei au e pili, aole loa he wahi makana iki a Alakai ma laua o Makaainana no ka hoohauoli i na mai ma ka Poaha iho nei, he ole loa no; a me he la, he mau wahi kenikeni uuku ko laua auhau, a ia laua nae ka nuku.
Aole waiwai o ka laua mau olelo, in a he aloha io ko laua, e hoike ae ma ka hana, aole ma ke keke wale iho no o na niho, a aohe nae he wahi waiwai e loaa i na mai. Lapuwale ia mau hana.
Me ko'u aloha, KAKAAKO.
[ Ke haawi aku nei makou i ko makou mau mahalo ana ia "Kakaako" no na pane i loaa mai iaia e pili ana i kela mau hunahuna e kamailio ana no ka Peresidena o ka Papa Ola, a o makou pu no hoi kekahi i manao e like me ia. Oia nae hoi, na "hoomeamea" ma ia, a na "vaniki" ma hoi keia, ua hewa (?) io no. -@.H.]
Mai a Rev. S. Kauwealoha Mai.
Ma ka lokomaikai o W.W. Hall, ua loaa mai keia mau wahi mea hou mai kana leta mai malalo o ka la 4 o Aperila, 1887, a i kakauia ma Hakanahi, Uapou:
Mr. W.W. Hall. Aloha oe:-
Ua loaa mai kau leta o ka la 18 o Ianuari o keia makahiki, a ua loaa pinepine mai no hoi na nupepa i kela a me keia mahina, ua ike nui i na hana o ka aina hau, na mea e hoohauoli ai i ko ke ao nei a he mea e kaumaha ai. O ka makaukau kaua o Rusia me Beritania a me ko ke ao a pau, he mau hana e hoonawaliwali mai ana i na hana a ke Akua ma ke ao holookoa.
Aohe kaua in a na aina o makou, ua pau ia mau hana ma na aina a pau a makou e noho nei, ua pau ka pepehi wale, ua kiai ia e na makai haole a me na makai kanaka ma kela moku a me keia moku. O na hana alanui, ke hana nui nei na kane me na wahine i na alanui; he auhau ia ke kino, alanui, kula, a me na hale ano haole, aohe auhau o na holoholona i keia makahiki. A eia keia mau hana e hanaia nei: o ka lawe ana i ai me ka i-a na na haumana kula a me na mai lepera i kela me keia Poaono. Ke lohe wale ia mai nei, e lawe pau loa ia mai ana na lepera o Tahiti me Poomutu a me ko na aina o makou nei, na lepera a pau o na panalaau o ka Repubalika Farani, e lawe ia ana ma kekahi Mokupuni ma ke komohana akau o Nuuhiva, oia hoi (Robert Island) Aiao, elua moku malaila, he 50 mile ke kaawale mai Nuuhiva aku, he aina ua piha i na bipi, ua manao ke aupuni, e waiho na mai lepera malaila. He hikiwawe loa keia ano mai e ulu nei ma Hivaoa, Fatuiva, Tahuata, Uahiva me Nuuhiva; he ano mai e ae no hoi kekahi, he hokii. he mai lele keia.
O ka hana a ke Akua, ua ano nawaliwali mai ia, ma ka lilo ana aku o na keiki i bapetizo ia e makou ma na kula Katolika a hele pu aku na makua ma ia hoomana, o na keiki ma Fatuiva, he kahuna Pope ke kumu, ua pau loa ko Oonoa malaila, a pela ma Oopu nei. Ua lawe ia na kaikamahine i na virigine ma Taiohae; a o na keikikane i Hatihue, he mau Katolika na mea e ao nei ma ka leo Farani. a ma na wahi e ae no na keiki a makou i bapetizo ai ma Puamau a me Atuona, malalo o ke ao ana a Rev. A. Swann, Miss E Hapuku a me Miss Kauwa Kekela.
He makau na makua o na o na wahi mamao ke lawe i Hivaoa, nolaila, ae wale aku no e noho ma kahi kokoke mai.
Aole nae i poho ka manaolana. ke koe mai ka poe i haawi lilo ia lakou iho no Iesu, a ke hana pu nei no me lakou. launa pu me na naau pumehana. Elua halepule hou no makou, hookahi ma ka Ekalesia o Hakamii, a hookahi ma Hakahetau, ka pa e pani ana me ka hale, he $297.70, na na hoahanau a pau loa i kokua ma ka hana a me ke kuai ana i na lako.
Ua paa ka hapalua i na noho o loko: a ke pule nei na kane me na wahine maloko o ka hale o ke Akua, he haneri dala ka lilo no keia halepule.
Ma kekahi Sabati, akoakoa mai na kane me na wahine me na keiki iloko o ka halepule he 50, a he 40, a emi mai i kekahi la, ma ka hora 10 me ka hora 4 ahiahi na wa halawai, o kekahi mau apana, e halawai makou ma na hale noho o lakou. Pela e launa aku ai me na kanaka.
I kekahi wa e holo aku no Hivaoa a e halawai me na kanaka o Hanaiapa me Kantetuua a me Hanapaava, a launa aku me na hoa ma Puamau, pela e loaa ai ka halawai me na kanaka ma kela a me keia wahi i noho ia e na Ekalesia.
Ma ka nana i ka hana a ka Haku iwaena o na kanaka o keia mau moku, ua hopu mai lakou i ka olelo o ke ola, ua loaa no ia lakou ka manao ninau, he oiaio anei o Iesu ke Akua, a ma na haipule e noho mai nei a puni ke ao nei, i ka lohe ana i ko lakou mau ano, ka lanakila ka waiwai a me ka malu, a ma ia mau mea, ua hooia mai lakou he Akua oiaio o Iesu, ke waiho nei na moolelo o Adamu, Noa, Aberahama, Mose me Davida, ka moolelo o Iesu maloko o ka opu o na kanaka, aole i haule wale ka olelo a Iehova, ka mea i lulu ia iwaena o keia lahui kanaka i na makahiki loihi i hala, eia no ke ala mai nei i keia wa.
Eia kekahi mea apiki, o na paa mare a makou i mare ai i na makahiki he 30, he 20 he 15, a he 10 i kaahope ae nei, ua manao ole ke aupuni o Farani i ka makou paa mare i hana ai i ka wa aole i palahalaha ae ka naauao ame na kanawai o ke aupuni, o na keiki a lakou i hanau mai ai, he mau keiki makua ole, o ka makuahine kahi i puka mai ai na keiki oia ka manao ia, a o ka makuakane i mare ia e makou a e ka aoao Katolika, he mea ole loa ia i keia wa.
I keia mau makahiki eono, ua hoomaopopo ia na kanawai mare, e mare mua nae ke aupuni, a mahope mare aku ma ka mana aoao haipule, pela ke kanawai o ke aupuni Farani.
O na keiki a makou i bapetizo ai, in a i komo iloko o na kula Katolika ua bapetizo hou ia, ua holoi ia ko makou. he mau hana keakea keia no ka hana a ka Haku a makou i kau aku ai maluna o ka poe i ike ia he haipule na makua, a pau pu me na keiki iloko o ka manaoio ia Iesu. E hui pu mai oukou e pule i ka Haku nona ke kihapai i holo lanakila Kona Inoa Hoano maluna o keia lahui pegana.
Ke pii ae nei ka manao naauao a me ka noho kuonoono ana o na ohana, a ke hui ia mai na kane na wahine ame na keiki iloko o ka ekalesia i hoomaemaeia, he hauoli ka nanaina, o makou kekahi e pule mau, a o oukou mai, e holo pu e lele pu a e noho pu kakou iloko o na hana kristiano apau.
E aloha i na keiki missionari a pau ma Hawaii a ma na wahi e ae.
Ko maua aloha ia oe a me kou hale.
Ko na Luna Lawe Pepa L@o.
Heaha mai nei kau? I kii mai nei au i ke dala o ka nupepa, wehe mua na hipuu, hoolele ia mai ko kapuahi. eia mai ko nupepa mai lohi i ka hookaa ana, ke kapa ia mai nei "he kolohe na Luna." Aole, na oukou no ka lohiau, o ka apa mai ka oukou a he wa pono e i ae o Lonoikamakahiki me ke Poo Ahi maloo, o Hamebire me ka uhane o ka makuahonowai, a o Biuteona ka hookalakupua. Aole o ka poe i kaa ua kani ka lakou aka.
D. KANEHEANA.
Luna Lawe Pepa o Kalihi-uka.
O ka poe a pau e makemake ana e lawe i ka Nupepa KUOKOA. Elele a me Paeaina, ua kokoke mai ko lakou mau la e lawe mai ai i ko lakou mau ola, oia hoi na dala, i hiki ai ia'u ke hoouna aku i ka pule mua a i ole i ka pule elua o Dekemaba. A aole au e kauoha i ka nupepa ke loaa ole mai ke dala. E hoolohe i keia leo, mai hookahuli o nele auanei. D.KAIPO
Luna Lawe Pepa o Anahola, Kauai.
Ke kono ia aku nei ko oukou oluolu e na keiki o na pali hauliuli o Koolau e ma@u mai i ka leo uwalo o ka oukou wahi kauwa nei. No ka mea, ke kokoke aku nei kakou i ka pahu hopu o ka makahiki 1887, a e kuwili pu aku ana kakou me ka makahiki hou. Nolaila, ke noi ia aku nei ko oukou oluolu e hookaa i ka uku o ko kakou pepa, i mau ai ko kakou launa mau ana me ka nupepa KUOKOA, ka nupepa hoi i kamaaina ia oukou no na makahiki he lehulehu i hala ae nei.
Me ka mahalo, J.W. PAPA.
Luna Lawe Pepa o Kaneohe.
Ua hiki mai ma ka Malulani o nehinei ka Hon. L. Aholo me kana lede me ke omaimai
He Lipine P@lu Hoopunipuni.
E ke KUOKOA, Aloha oe:- Ua ike iho au i na manao haku epa a ka mea i kau i kona inoa malalo o ke poo e kau ae la maluna.
Eia ka ninau : Owai la oe o ka Hui o Hawi i kapaia ka inoa o Debo@o? oiai o ka inoa e kau ana malalo o "D@" me na huaolelo hookomo wale iho i wahi e hewa ai ka hoalauna. Oia hoi, ua ike aku @a o Debolo i kekahi Lipine Polu o K@@ei, e holo ana maluna o ka Lio Ponniuniu, me na huaolelo ka e ko'uko'u ana ka waha "Huki mai ka Ulua la@kea." Owau ka mea e kokua ma ka aoao o ke Lipine Polu me ka ike pono, aole hookahi Lipine Polu i kau iluna o ka lio poniuniu, ua lupea e ka wai o Mareka, aole loa.
Eia no hoi kekahi, o ka elua mahina keia i hala a hiki i keia pule, hoolaha ae nei o "D.," (Debolo) me na manao imi hala i kona hoalauna me ka oiaio ole, no ka manao nae paha e hoohaahaa i ka Hui Polu o Kahei.
Eia ka ka Buke Nui: "O ka mea hoohenehene i kona hoa'loha, ua hoohenehene aku ia i ka mea nana mai ka uhane." Owau no me ka haahaa,
S.K.
Kahei, Kohala Akau, Hawaii.
HOOLAHA HOU.
HOOLAHA I NA MAKUA.
O na makua a pau he mau keiki ka lakou, no lakou paha na makahiki mai ka 15 a i ka 20, a he hoolohe ole, he hele wale i ka auwana a pela aku, a i kumu e hoopau ai ia mau hoopilikia ana i na makua, e pono e lawe mai ia lakou i ka mea nona ka inoa malalo iho, a nana no e kepa ia lakou no ka holomoku ana ma na moku pili aina nei.
A.F. COOKE, (KUKE),
Hui Hooholomoku Pakipika.
Ma nae iho o ke keena o ke KUOKOA ma Alanui Moiwahine. 2157-
HOOLAHA PAPA.
E IKE AUANEI NA KANAKA A PAU e nana mai ana i keia hoolaha, o ka aina o Alaakua, ka mea e waiho la ma Kaupo, Mokupuni o Maui, Hawaii Paeaina, oia hoi ka aina hui o J.W. KAWAAKOA (k.) a me KUNIHI (), nona na eka he 42 a oi iki aku a emi iki mai paha, helu 2,800, oia hoi, ua kuai mai o J.W. Kawaakoa i kona kuleana ia J.W. Kawaakoa II, a owau o Kawaakoa II, kekahi mea kuleana ma ua aina hui la i oleloia maluna.
Nolaila, ua papa ia na poe waiwai kuonoono o ka aina, mai ka hikina a ka la i Kumukahi a ka welo'na a ka la i Lehua, in a e hele aku ana imua o oukou na keiki a Kunihi (k), e moraki ai, mai haawi i ko oukou ae ma ke kau lima ana, no ka mea, aole i mahele ia ke kuleana o kela a me keia, ua noho hui no laua a hiki i ko laua wa i make ai. Ua kuai lilo loa aku o J.W. Kawaakoa I. i kona kuleana ia J.W. Kawaakoa II. no ka manawa pau ole. Ke hoike aku nei au ma ke akea, aole he kuleana i na keiki a Kunihi (k) e lawe i ka mana e malama ma ke ano Lunahooponopono Waiwai. a hoolilo aku a hoolimalima i ua aina la, aia ma ke kuka like ana e loaa ai na mana e moraki aku ai i ka poe waiwai.
J.W. KAWAAKOA.
Kumunui, Kaupo, Nov. 3 1887. 2156-1t
AHA HOOKOLOKOLO APANA EHA o ko Hawaii Pae Aina. Ma ka Hooponopono Waiwai. Ma ka hana o ka Waiwai o LOLANUI (k), o Waimea, Kauai, i make. Ma ke keena imua o ka Lunakanawai Kaapuni.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ana mai o ka palapala noi a me ka papa hoike a NOHOUKA, Lunahooponopono o ka Waiwai o Lolanui (k), no Waimea, i make, e noi ana e apono ia na hoolilo he $14.00, a e hoike ana, o na mea i loaa mai iaia he $50.00, a e noi ana e nana a apono ia kela mau mea, a e kauoha ia e mahele ia ka waiwai e waiho ana ma kona lima i na mea i kuleana malaila, a e hookuu ana iaia a me kona mau hope mai ko lakou noho ana ma ia ano.
Ua kauoha ia, o ka POAKOLU, ka la 4 o IANUARI, M.H. 1888, ma ka hora umi o kakahiaka, imua o ua Lunakanawai la, ma ke keena ma ka Hale Hookolokolo ma Koloa, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, a me na papa hoike i oleloia, a o ka poe a pau i pili malaila e hele mai a e hoike i ke kumu, in a he kumu io ko lakou e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i oleloia. A o keia kauoha ma ka olelo Hawaii, e pai ia maloko o ke KUOKOA, he nupepa i pai a hoolahaia ma Honolulu, i ekolu pule pai ana, mai ka la 26 o Novemaba, a hiki i ka la 10 o Dekemaba, 1887.
Kakauia ma Koloa, Kauai, ko Hawaii Pae Aina, i keia la 19 o Novemaba, 1887.
JACOB HARDY,
Lunakanawai Kaapuni Apana Eha.
2156-3t
MA KE KEENA O KA LUNAKAnawai Kaapuni Apana Elua o ko Hawaii Pae Aina, ma ka Hooponopono Waiwai. Mokupuni o Maui, Hawaii Pae Aina. Ma ka Waiwai o Cha. Sylva, no Wailuku, Maui, i make.
No ka mea, ma ka la 10 o Novemaba, M.H. 1887, ua waihoia mai imua o ka Aha, kekahi Palapala, i oleloia, oia no ke Kauoha Hope Loa a Chas. Sylva i make aku la; a me ka Palapala Hoopii e noi ana e hooiaioia kela Palapala Kauoha a e hoopuka hoi ka Palapala Luna Hooko no Thos. W. Everett ua waihoia mai e Thos. W. Everett.
Nolaila, ua kauohaia o ka POAKOLU oia ka la 14 o DEKEMABA, M.H. 1887, ma ka hora 10 a.m. ma ka Rumi Hookolokolo o ia Aha, ma Wailuku, Maui, oia ka la me ka hora, e hooiaio ia ai la Palapala Kauoha, a e hoolohe hui no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia Palapala Kauoha, a e hoolohe hui no ia noi ana mai, a me ka poe a pau i pili, e kue ana ia Palapala Kauoha, a me ka hoopuka ana i ka Palapala Luna Hooko.
A ua kauoha hou ia; e hoolaha no ia mea no na pule ekolu iloko o ke KUOKOA he nupepa i pai ia a i hoolahaia ma Honolulu.
Kakauia ma Wailuku, ko Hawaii Pae Aina, Novemapa 11, 1887.
GEO. E. RICHARDSON,
Lunakanawai Kaapuni Apana Elua H.P.A.
2155 et
AHA HOOKOLOKOLO KIEKIE O ko Hawaii Pae Aina. Ma ka hooponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o William Kuaaka o Honolulu, Oahu, i make. Olelo Kauoha e koho ana i la e hooiaio ia ai ka Palapala Kauoha, a no ka hoolaha ana.
No ka mea ma ka la 14 o Novemaba 1887, ua waihoia mai imua o ka Aha kekahi Palapala, i oleloia, oia no ke Kauoha Hope Loa a William Kuaaka i make aku la; a me ka Palapala Hoopii e noi ana e hooiaioia kela Palapala Kauoha a e hoopuka ia hoi ka Pala@@la Luna Hooko ia James H. Boyd ua waihoia mai e Kaaihue.
Nolaila, ua kauohaia o ka POAKAHI oia ka la 12 o DEKEMABA, 1887, ma kahora 10 o kakahiaka ma ka Rumi Hookolokolo o ia Aha, ma Aliiolani Hale, Honolulu, oia ka la me ka hora, e hooiaio ia ai ia Palapala Kauoha a e hooloheia ai hoi ia noi ana mau, a me na poe a pau i pili; e kue ana ia Palapala Kaoha, a me ka hoopuka ana i ka Palapala Luna Hooko.
A ua kauoha hou ia, e hoolahaia ia mea no na pule ekolu iloko o ke KUOKOA he nupepa i pai ia a i hoolaha ia ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu, Novemaba 14 1887.
Na ka Aha:
HENRY SMITH
2155-3t Hope Kakauolelo.
MA KE KAUOHA
Ua hookohu ia o Pierre Jones, Es@., i keia la 23 o Novemaba, 1887, i kala no na Ko@@iaina Pa ma ka Apana o Kona, Mokupuni o Oahu.
O keia iho malalo na iaia o ka Papa i keia wa:
J.F. Brown.
D. Kahanu.
P. Jones.
LoRRIN A. THURSTON,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Nov. 23, 1887.
2156 3t
Ua hookohu ia o J.G. Howie i keia la 14 o Novemaba, 1887, i Komisina Pa no ka Apana o Lahaina, Mokupuni o Maui, ma kahi o J.C. Kirkwood i make.
O keia iho malalo na lala o ka Papa i keia wa:
Kia Nahaolelua.
E.S. Kaiue,
J.G. Howie.
L.A. THURSTON,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina Novemaba 14, 1887.
2155-3t
Ua hookohuia o Edward W. Purvis i keia la 14 o Novemaba, 1887. i Luna Hooko no ka Papa Nana o na Holoholona no ka Mokupuni o Kauai, ma kahi o S.W. Wilcox i waiho mai.
O keia iho malalo na lala o ka Papa i keia wa:
Edward W. Purvis, Luna Hooko:
Samuel Hundley,
Louis Kahlbaum.
LORRIN A. THURSTON,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina Novemaba, 14 1887.
2155-3t
Ua hookohuia aku o Henry Martin, Esq., i keia la 10 o Novemaba, 1887, i Agena no ka Hoomare ana ma ka Paeaina o Hawaii nei:
LORRIN. A THURSTON,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Novemaba, 10, 1887
2154-3t
Ua hookohu ia na mea no lakou na inoa malalo iho nei i keia la 7 o Novemaba, 1887, i mau lala no ka Papa Nana Holoholona no ka Mokupuni o Kauai:
Samuel W. Wilcox,
Samuel Hundley,
Louis Kahlbaum.
LORRIN A. THRUSTON,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina Novemaba 7, 1887.
2154-3t
Ua hookohuia na mea no lakou na inoa malalo iho nei i keia la 7 o Novemaba, 1887, i mau lala no ka Papa Komisina Pa no ka Apana o Makawao, Mokupuni o Maui:
C. Copp,
S.F. Chillingworth,
E.M. Walsh.
LORRIN A. THURSTON,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Novemaba 7, 1887.
2154-3t
ua hookohuia na mea no lakou na inoa malalo iho nei i keia la 7 o Novemaba, 1887, i mau lala no ka Papa Komisina Pa no ka Apana o Wailuku, Mokupuni o Maui:
W.A. McKay.
A.N. Kepoikai,
W.B. Keanu.
LORRIN A. THURSTON,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Novemaba 7, 1887.
2154-3t
MA NA MEA E PILI ANA I NA KAHU MALAMA WAIWAI O KA LUAKINI A EKALESIA O KAUKEANO.
NO KA MEA, he Ahahui i hoopuka mua ia ka ae ma ka inoa "Ka Luakini a Ekalesia Haole Elua o Honolulu," a oia inoa a me ia ano, ua hoololi ia mamuli o kekahi Olelo Hooholo a ka Ahakukamalu, ma ka la 28 o Ianuari, 1856, a o "Na Kahu Malama Waiwai o ka Luakini a me ka Ekalesia o Kaukeano," i kulike ai me na kanawai i hana ia e pili ana ia mea, ua waiho pono mai me ka mea nona ka inoa malalo iho nei, he palapala noi e hoopau i ua Ahahui la, a me kekahi palapala hooia i pakui pu ia, e like me ka mea i kauoha ia e ke kanawai; a nolaila,
Ke haawi ia aku nei ka hoolaha i na mea a pau i kuleana a e noho kuleana nei ma kekahi ano iloko o ua Ahahui nei, o na kue no ka ae ia o ua noi la i oleloia, e waiho ia ae ma ke Keena Kalaiaina ma ka la 26 o IANUARI, 1888, a mamua ae paha, a o kela a me keia mea a mau mea paha i makemake e lohe ia ka lakou ma na mea e pili ana, e hiki kino ae ma ua Keena Kalaiaina la, ma Aliiolani Hale, Honolulu, i ka hora 11 o ke kakahiaka o ua la nei, a e hoike ae i na kumu e hiki ole ai ke ae ia ua noi la.
(Kakauinoaia) L.A. THURSTON,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Nov. 23, 1887. 2156-10t
KUAI KUDALA O NA LAIKINI AWA.
E kuai ia aku ana ma ke kudala akea na Laikini Awa o na Mokupuni no ka Makahiki Hookahi e hoomaka ana i Ianuari 1, 1887. Malalo iho e loaa no na kuhikuhi ana:
OAHU.
Honolulu 3
Koolaupoko 1
Ewa me Waianae 1
Waialua 1
MAUI
Lahaina 2
Makawao 1
Hana 1
HAWAII.
Hilo 2
Kau 1
Kohala Akau 1
KAUAI.
Hanalei 1
Kawaihau 1
Waimea 1
Lihue 1
Koloa 1
E kuai ia aku ana na laikini o ka Mokupuni o Oahu nei ke hiki aku i ka la i hoike ia ae la maluna, i ka hora 12 awakea, ma ke alo iho o Aliiolani Hale.
O ka laikini o na Mokupuni e ae, e kuai ia aku ana no ma ia la hookani ma na apana i hoikeia ae la. ma ka hora a me kahi a na Luna Makai Nui a o ko lakou mau hope paha e manao ai.
KUMUKUAI HOOMAKA: Ko Honolulu, he $500 pakahi. Hilo me Lahaina, he $300 pakahi, A no na Apana e ae i hoikeia ae nei, he $100 pakahi.
KA U@U ANA : E hookaa ia ka iwakaluakumamalima pakeneia i ka wa e haule ai ka haumare kudala a e lilo loa kela hookaa mua ana in a aole e uku ia ke kumukuai piha o ka laikini maloko o na la he umi mai ke kukala ana.
LORRIN A. TURSTON,
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Novemaba 10, 1887.
2154-4t
KAUKA WEBA (WEBB.)
Keena Oihana, Alanui Alakea.
Kokoke i kahi o ke Komisina Amerika.
HORA OIHANA
Mai ka hora 7 a 9 AM.
Mai ka hora 1 a 3 P.M.
Mai ka hora 7 a 8 P.M.
HOOLAHA HOU.
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.
MAMULI o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi Palapal Moraki i hanaia mawaena o Keau (k) me Rev. H. Bingham. ma ka la 28 o Aperila. 1884. a i kakau kope ia ma ka B@ke 89. aoao 130. Nolaila. ke hoohaha aku nei ka mea moraki e hooku ana oia ia mana kuai. mamuli o ka @haki ia ana o na kum@ aelike o keia moraki. a ma ia hook@ ana e kuai ia aku ana ma ke kudala akea. ma ka hale kudala o J.F. Morgan, ma Honolulu. ke hiki aka i ka POAKAHI, ia 12 o DEKEMABA. i ka hora 12 awakea. i na waiwai a p@@ i hoike ia ma na @a moraki nei, e like me na hoakaka malalo iho:
Ke@a mau apana aina e waiho @a ma Hipawai, Manoa. Mokupuni o Oahu. a i hoike ia ma ka Palapala Sila Nei Helu 25@@. no@a ka ili he 1.87 eka. a me keia apana aina ma Mahukona. Kohala. Hawaii. i hoike ia ma ka Palapala Sila Nui Helu @@@@. a nona ka ili he 22 eka me 1089 ana@@
REV. H. BINGHAM.
Mea Moraki.
No na mea i koe e ninau ia W.R. Castle,
2155 4t
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI
MAMULI o kekahi mana kuai i hoikeia maloko o kekahi Palapala Moraki i hanaia mawaena o Wahiku@ani me Rev. H. Bingham, ma ka la 21 o Maraki, 1884. i kakau kope ia ma ka Buke 87, aoao 394. Nolaila, ke hoolaha aku nei ka mea moraki e hooko ana oia ia mana k@@@, mamuli o ka uhaki ia ana o na kumu aelike o kela moraki, a ma ia hooko ana e kuai ia aku ana ma ke kudala akea. ma ka hale kudala o J.F. Morgan, ma Honolulu, ke hiki aku i ka POAKAHI. a 12 o DEKEMABA, 1887, i ka hora 12, awakea, i na waiwai a pau i hoike ia ma @a moraki i nei, e like me na hoakaka ana malalo iho:
Kela apana aina e waiho la ma Wa@ehu, Mokupuni o Maui, a i hoike ia ma ka palapala Sila Nui Helu 3218, a nona @o hoi ka ili he 5.84 eka. REV.H. BINGHAM.
Mea Moraki.
No na mea i koe e ninau ia W.R. Castle,
Loio. 2155 4t
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.
MAMULI o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi Palapala Moraki i hanaia mawaena o Hoopii me Kaluaaha a me A.J. Cartwright, kahu malama waiwai, ma ka la 26 o Dekemaba, 1882, a i kakau hope ia ma ka Buke 99, aoao 137 me 138. Nolaila, ke hoolaha aku nei ka mea moraki e hooko ana oia ia mana kuai, mamuli o ka uhaki ia ana o na kumu aelike o kela moraki, a ma ia hooko ana e kuaiia aku ana ma ke kudala akea, ma ka hale kudala o J.F. Morgan ,ma Honolulu, ke hiki aku i ka POAKAHI, la 12 o DEKEMABA, 1887. i ka hora 12 awakea, i na waiwai a pau i hoike ia ma ua moraki nei, e like me na hoakaka ana malalo iho:
Kela apana aina e waiho la ma Kumueli, Kamalo, Mokupuni o Molokai, a i hoikeia ma ka Palapala Sila Nui, Helu 2997, ma ka inoa o Kalua, a nona no hoi ka ili he 4.49 eka.
A.J. CARTWRIGHT,
Mea Moraki.
No na mea i k@e e ninau ia W.R. Castle.
Lo@o. 2155 4t
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.
MAMULI o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi Palapala Moraki i hanaia mawaena o W.S. Akana a me Mrs. C. C. Armstrong, ma ka la 3 o Iulai, 1885, a i kakau kope ia ma ka Buke 94, aoao 314. Nolaila, ke hoolaha aku nei ka mea moraki e hooko ana oia ia mana kuai. mamuli o ka uhaki ia ana o na kumu aelike o kela moraki, a ma ia hooko ana e kuai ia aku ana ma ke kudala akea. ma ka hale kudala o J.F. Morgan, ma Honolulu, ke hiki aku i ka POAKAHI, la 12 o DEKEMABA, 1887, i ka hora 12 awakea, i na waiwai a pau i hoike ia ma ua moraki nei, e like me na hoakaka malalo iho:
Kela mau apana aina e waiho la ma ka Apana o Hilo, Mokupuni o Hawaii. he 70 mau eka i hoike ia ma ka Palapala Sila Nui Helu 1354 ia Wahamana. a he 24 mau eka ma ka Palapala Sila Nui Helu 1055 ia 11. Weeks, he mau aina maikai loa.
A.J. CARTWRIGHT,
Luna o ka Mea Moraki.
No na mea i koe e ninau ia W.R. Castle,
Loio. 2155-4t
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.
MAMULI o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi Palapala Moraki i hanaia mawaena o Kaphi (@) me Bila Kehu nui a me A. J. Cartwright, mea malama waiwai, ma ka la 29 o Dekemaba, 1882, a i kakau kope ia ma ka Buke 77, aoao 196 me 197. Nolaila, ke hoolaha aku nei ka mea moraki e hooko ana oia ia mana kuai. mamuli o ka uhaki ia ana o na kumu aelike o keia moraki, a ma ia hooko ana e kuai aku ana ma ke kudala akea, ma ka hale kudala o J.F. Morgan. ma Honolulu, ke hiki aku i ka POAKAHI. la 12 o DEKEMABA, 1887. i ka hora 12 awakea, i na waiwai a pau i hoike ia ma ua moraki nei, e like me na hoakaka malalo iho:
Kela mau apana aina e waiho la ma Manoa, Mokupuni o Oahu, a i hoike ia ma ka Palapala Sila Nui Helu 136, ma ka inoa o Kunaia, nona ka ili he 2.14 eka, a me ka hopa o kela aina i hoike ia ma ka Palapala Sila Nui Helu 136, nona ka ili he 3 eka.
A.J. CARTWRIGHT,
Mea malama waiwai a mea Moraki.
No na mea i koe e ninau ia W.R. Castle,
Loio. 2155-4t
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.
MAMULI O KEKAHI MANA KUAI i hoike ia maloko o kekahi Palapala Moraki i hanaia mawaena o Ana Momona a me kekahi poe e ae a me S. Roth, ma ka la 29 o Iulai, 1882, a i kakau kope ia ma ka Buke 74 aoao 192. Nolaila, ke hoolaha aku nei ka mea moraki e hooko ana oia ia mana kuai, mamuli o ka uhaki ia ana o na kumu aelike o kela moraki, a ma ia hooko ana e kuai ia aku ana ma ke kudala akea, ma ka hale kudala o J.F. Morgan, ma Honolulu, ke hiki aku i ka POAKAHI, la 12 o DEKEMABA, 1887, i ka hora 12 awakea, i na waiwai a pau i hoike ia ma ua moraki nei, e like me na hoakaka ana malalo iho:
Kela apana aina e waiho la ma Waiwau, Ewa, Mokupuni o Oahu, nona ka ili i hiki aku i ke 357-10 eka, he aina maikai, a i ike ia ma ka inoa "ka aina o Kahalepouli."
S. ROTH, Mea Moraki.
No na mea i koe e ninau ia W.R. KAKELA, Loio
2155 4t
HOOLAHA HOOKO MORAKI ME KE KUAI.
MAMULI o kekahi mana kuai i hoike ia maloko o kekahi Palapala Moraki i hanaia mawaena o Kapuahilani (k) me A.J. Cartwright, mea malama waiwai, ma ka la 30 o Dekemaba, 1882, a i kaku kope ia ma ka Buke 77 aoao 197 me 198. Nolaila, ke hoolaha aku nei ka mea moraki e hooko ana oia ia mana kuai, mamuli o ka uhaki ia ana o na kumu aelike o kela moraki. a ma ia hooko ana e kuai ia aku ana ma @e kudala akea, ma ka hale kudala o J.F. Morgan, ma Honolulu, ke hiki aku i ka POAKAHI, la 12 o DEKEMABA, 1887, i ka hora 12 awakea, i na waiwai a pau i hoike ia ma ua moraki nei, e like me na hoakaka malalo iho:
Kela mau apana aina e waiho la ma Laie, Koolauloa, Mokupuni o Oahu, a i hoike ia ma ka Palapala Sila Nui Helu 3008 ma ka inoa o Kaiolohia, nona hoi ka ili he 1 40 eka. a me kela apana i hoikeia ma ka Palapala Sila Nui Helu 2915 ia Keawe, nona ka ili he 1.09 eka. A.J. CARTWRIGHT,
Mea Malama Waiwai a Mea Moraki.
No na mea i koe e ninau ia W.R. Castle,
Loio. 2155 4t
HOOLAHA HOU.
HOOLAHA A KA LUNAHOOPO NOPONO WAIWAI.
Ua hookohu pono ia mai ka mea @
inoa malalo iho nei i Lunahooponopono Waiwawai ma ka la 15 o Okatoba, 1887, ma ka Wa@
o Kanipee iki, i make, o Hawaii, i@
S. L. Austin, ka Lunakanawai Kaa, @
on a Ekolu. Nolaila, ke ka@
poe a pau he mau koina ka k@
make, e hook koke mai i ka l@
aie kupono i hooiaio ia, iloko o @
mai keia la aku o hoole mau loa @
na poe a pau he ale ko lakou i ka @
e hookaa koke mai ia'u A ina he m@
wai kekahi o ka mea i make e p@
kahi poe, e hoihoi mai me ka h@
JNO. @@LL,
Lunahooponopono Waiwai @
Hoaomakau, Kohaia @@@, N@
1887. @@@@
KUAI A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.
Mamuli o ke kauoha i hoopuka@
Kiekie o ko Hawaii Paeaina, i k@
la 4 o Novemaba, 1887, e kauoha ana @
C. Parke, ka Lunahooponopono Wa@
ka Waiwai o W. B. Wright, @
waiwai paa e hoikeia @@u nei m@
ma ke kauoha hoi a W. C. Parke, @
hooponopono Waiwai i olelo ia ae @
e kuai kudala aku ana ka mea @
malalo iho nei, ma kona hale @
nolulu. ke hiki aku i ka POAKOLU @
o NOVEMABA, 1887, ma ka h@
kea, na apana aina i hoike ia m@
1-Kela apana aina e waih@
Kapalama, Honolulu, @
2703 L. C. A. 1810, 75-100 eka. @
emi mai paha.
2-Kela apana aina e waiho lawa @
kahua, i haawiia ia John II. L@
palapala i hanaia e John @
ka Buke 7 aoao 5@1 a mai @
Wright ma ka palapala h@
ko o ka Aha Hooko Kauoha m@
Kiekie i Iulai 23, 18@0. E @
kuai mai ka $@00 aku. N
ninau ia W. C. Parke, ka @
Waiwai. He keike ke kumukuai @
a pau i ka mea kuai p@
JAS. F. MO@GAN. @
Honolulu, Novemaba, 1887. @
AHA KIEKIE O KO HAWAII @
AINA. Ma ka @@@@@
Ma ka hana o ka waiwai o @
WARREN CLARK o H@
make. Olelo Kauoha e @
io ia ai ka Palapala Kauoha, a @
ana.
No ka mea, ma ka la 8 o N@
ua waihoia mai imua o ka A@
pala, i oleloia, oia no ke Ku@
Charles Warren Clark i make a@
Palapala Hoopii e ma ana e h@
lapala Kauoha a e hoopuka ia @
Luna Hooko ia Mrs. Ellen P@
ia mai e Mrs. Ellen P. Clark @
Nolaila, ua kauohaia o ka POAL@
la 6 o DEKEMABA, 1887, @
kakahiaka ma ka @@@ Hoo@
ma Aliiolani Hale, Honolulu, @
hora. e hooiaio ia ai ia Palapala @
hooloheia ai hoi ia nui ana mai. @
a pau i pili : e kue ana ia Palapala K@
me ka hoopaka ana i ka P@
Hooko.
A ua kauoha hou ia. ehoo@
ko o na pule ekolu iloko o H@
me KUOKOA he mau nupepa @
haia ma Honolulu.
Kakauia ma Honolulu, N@
Na ka Aha:
HENRY SMITH.
Hope Kakaa@
2154-3t
OLELO HOOLAHA.
E ike na mea a pau e nana mai @
o ka mea nona ka inoa malalo iho, @
hu ponoia mai au e S. L. Austin, @
wai Kaupuni Apana Ekolu. @
pono no ka Waiwai o Alapai i make, @
ii, Kohala Akau, ma ka la 14 o @
1887. Nolaila. ke kauohaia aku nei @
pau i aie mai ia Alapai e ho@kaa mai @
me ka poe a pau i aie aku @ o N@
ho mai i ko lakou mau hoike ol@
na Malama Eono, o hoole @
pono.
LAHAPA KAH@
Lunahooponopono Waiwai o A@
Kohala Akau, Novemaba 3, 1887. 21@@@@
HOOLAHA HOOPONOPONOWAIWAI.
Ua hookohu pono ia mai na mea @
inoa malalo iho nei i mau luna @
pono ana i ka palapala hoo@
Waiau, Ewa i make, a ke haawi a@
i ka lohe i na mea a pau he ko@
ma na waiwai o ka mea i make, ina @
na ano a pau a aole paka @
me na p@lapala ma ke k@
ma. ma Honolulu. maloko o @
mai ka puka ana aku o keia @
ia aku lakou, a o na mea no hoi a @
ua waiwai nei e hookaa @
hakalia ole ma kahi o @
TONGOHON@
LEONG NAM.
Na Luna o ka Palapala H@@
Honolulu Novemaba 1@, 1887. 215@@
HOOLAHA A KA LUNAHOOPONOPONO WAIWAI.
Ua hookohu kupono ia mai ka mea n@
inoa malalo iho nei i Lunahooponopono Wa@
wai ma ka Waiwai o Russel N@
na. Maui, i make. Nolaila, ke @
nei na poe a pau he mau k@@na ka lak@
io ia ma na waiwai la e waiho kok@
iloko o Eono Mahina, o hoole loa @
lakou pono.
Ke haawi ia aku nei no hoi ke kauoh@
poe a pau i aie i ua Waiwai @
mai ia'u me ka hakalia ole, ina ko@
ma Wailuku Maui.
h. G. TREAD@
Lunahooponopono Waiwai o @@@ @@ N
ton o Lahaina. Maui, i make.
Wailuku, Maui, Novemaba 4, 1887.
2154-3t
I KA LEHULEHU.
O na mea nona na inoa malalo iho @
mau mea i kuleana i kekahi apana aina @
ho la ma Waipuka, Kohala Akau. @
pihaia ma ka Palapala Sila Nui h@
kuleana helu 10865 no P@ (k), a i mo@
Kaohi (k), Iwiula (k), Heleloa (w), a @
lei (k), ia Peter Dalton, ma ka moraki @
ia ma ka la 28 o Feberuari, 1882, kak@
ia ma ka Buke 74, aoao 12 me 13. a @
makemake ka mea paa moraki e pau. @
rati la, nolaila, ke hai ia aku nei ka @
holoohkoa ma keia. o na mea e lilo @
la ma ke kuai ana, he kuleana wale @
ia akahi hapalua o ua aina la, oi@i, o @
palua, no na mea nona na inoa malalo @
mamuli o ka mana o kekahi palapala k@
a Kamae (w), kekahi o na kaikuahine o @
i oleloia ae nei, a i komo ole hoi iloko o @
moraki i oleloia ae nei.
PETER DOIRON (k), KAHALEKOA PETER (w).
Honolulu, Novemaba 7, A. D. 1887.
2154-3t
HOOLAHA A KA LUNA AUHAU,
APANA O HONOLULU, MOKUPUNI O
OAHU, 1887.
Ke hai ia aku nei ka lohe i ka poe hookaa auhau o keia Apana, ke hoomaka nei ka mea nona ka inoa malalo iho, i ka ohi ana i na auhau o keia makahiki, ma kona keena ma Kapuaiwa Hale O ka poe e hookaa ole ana a hala ka la 15 o Dekemaba, e kuala ia no lakou ma ka umi pa-keneta a me na koina o ia ohi ana. GEO. H. LUCE,
Luna Ohi Auhau, Honolulu,
Keena Auhau, Nov. 1, 1887 2153-4t