Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 25, 22 June 1889 — Unnumbered Page
| This text was transcribed by: | Lanette Mahelona |
| This work is dedicated to: | Elizabeth E. Pakuai |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
MA KE KAUOHA.
(PICTURE)
Hoolaha Keena Kalaiaina
Ua hookohu ia aku ma keia la, o M@@ H. Waop@@ani o Kona Akau, Hawaii @@@ @@@ no ka Lehuiehu, no ka Apana Hooka@@@ Kaapuni Ekolu o keia Aupuni.
@. A. THURSTON.
Kuhina Kalaiaina
Keena Kalaiaina, Iune 6, 1889.
2237 3:
MA KE KAUOHA A KA PAPA HOONAAUAO.
E hoike ana na Kula Aupuni o ka Apana o Hanolulu e like me ka hoomaopopo ana malalo iho nei –
NA K@@ MA KA o@@IO ENELANI
MA KA Poakahi la 22 o Iulai ke kula o Moanalua a me ke kula o Kalihiuka.
Ma ka Poalua, la 23 o Iulai, ke kula o Kalihi waena me ke kula o Kaulu wela.
Ma ke Poakolu, la 24 o Iulai, ke kula Kaikamahine o Pohukaina a me Kekala Pakiki o Marquesville.
Ma Poaha, la 25 o Iulai, ke kula o Keh@huna a me ke kula o Kam@@@.
Ma Poalima, la 26 o Iulai, ke kula o Alanui Papu, Manoa a me Waikiki kai.
NA KULA MA KA OLELO HAWAII.
Ma ka Poakahi la 22 o Iulaim ma ka Hale Kula Aupuni ma Kawaiahao, no kula o Kaumakapili, Kawaiahao, Pauoa a me Roma wahine.
Na Kula ma Ewa, Waianae a me Koolaupoko
NA KULA ENELANI.
Ma Makua, Waianae, i ka Poakolu la 24 o Iulai.
Ma Pokai, Waianae, i ka Poaha 25 o Iulai.
Ma Waiawa, Ewa, i ka Poalima la 26 o Iulai.
Ma Waiahole, Koolaupoko, i ka Poaha la 25 o Iulai.
Ma Kaneohe, Koolaupoko, i ka Poalima la 26 o Iulai.
NA KULA HAWAII.
Ma Hakipuu, Koolaupoko, i ka Poaha la 25 o Iulai.
Ma Kailua, Koolaupoko, i ka Poalima la 26 o Iulai.
E hoomaka ana na hoike i ka hora @ o kela me keia la i hoike ia ae la maluna.
E hoomaha ana na Kula Aupuni a pau mai o a o, mai ka Poalima la 26 o Iulai, a hiki i ka Poakahi la 26 o Sepatemaba, a ma ia la e hoomaka hou ai ke kula ana.
W@@@AS. SMITH
K.P.H.
Keena Hoonaauao, Iune 14, 1889.
2237 3t
Ua hookohu ia aku i keia la na keonimana malalo, iho, i mau Notari no ka Lehulehu:
Thomas Aiu o N. Kona, no ka Apana Hookolokolo Kaapuni 3.
J. Kaeo a Hanaunau, S. Kona, no ka Apana Hookolokolo Kaapuni 3.
Wm. Kaaemoku o Waiohinu, Kau, no ka Apana Hokolokolo Kaapuni 3.
Chas, Wilcox o Ulupalakua, no la Apana Hookolokolo Kaapuni 3.
@.A. THURSTON
Kuhina Kalaiaina.
Keena Kalaiaina, Aperila 19, 1889.
2236 3t
Kuai o na Aina Aupuni
-MA-
Kamaole, Kula, Maui.
-
I ka Poakolu, Iulai 3, 1889, ma ke alo@iho o Aliiolani Hale, i ka hora 12 awakea, e kuai ia aku ana ma ke Kuai Kudala akea na aina Aupuni malalo iho:
1- Ka apana aina i ikeia o Akanikolea, mauka o ka Mahele 406 ia Maweiki, nona ka ili o 11 eka. Koho kiekie, $55.
2- Ka apana aina nona ka ili o 16 o eka, mauka o ke Mahele 3366 ia Kaleihopu, Luukia, a me kekahi poe e ae. Koho kiekie, $320.
3- Ka apana aina mawaena o ka Mahele 3365 ia Kaui me Nalepo, a @@ ka Mahele 2530 ia Noholoa, nona ka ili o @@ eka. Koho kiekie, $42@@@.
4- Ka apana aina mawaena o ka Mahele 3371 ia Keanaole, a me ka Mahele 2831 ia Kino, nona ka ili o 17 eka. Koho kiekie. $85.
5- Ka apana aina mawaena o ka Mahele 2073 ia Kahuena a me ka Mahele 2473 ia ili, nona ka ili o 6 10 eka. Koho kiekie $34.
6- Ka apana aina mawaena o ka Mahele 3367 ia Kupapa a me ka palena o Keokea, nona ka ili o 82 ½ eka. Koho kiekie, $206.25.
7- Ka apana aina mawaena o na Mahele 3368 ia Palailei, a me ka palena o Keokea, nona ka ili o 24 ½ eka. Koho kiekie, $61.25.
8- Ka apana aina mauka o ka Mahele 2480 ia. Akulau, a me ka Mahele @@ ia Burns, nona ka ili o 37 eka, me ka helu ole ia o ka apana ma Kula. Koho kiekie, $185.
9- Elua apana aina ma ke alanui makai o kahaki, nona na ili o 37 100 a me @@@ eka. Koho kiekie $100
2.A. THURSTON
Kuhina Kalaiaina
Keena Kalaiaina, Mei 28, 1889.
2235 3t
NUPEPA KUOKOA
NO KA MAKAHIKI @@@
NO EONO MAHINA @@@
KUIKE KA RULA
POAONO, IUNE 22, 1889.
HE NUI na kuhikuhi i hiki mai imua o kalahui iloko o keia mau la. He like ole no hoi na manao o ka poe kalai olelo. Ke kuhi nei kekahi poe i hope, a ke hooili nei i na hewa he nui wale maluna o ka poe i hala, ka poe hoi i haawi i ko lakou ola no ka pono o ka lahui iloko o kona mau la polilikia a poeleele. Ua hala i hope ia mau la, a ua hala pu me ka poe nana i kiai a i malama a hoonaauao hoi i ka lahui – ke moe nei na iwi o ka hapanui o ia poe maloko o ka lepo o Hawaii. Na lakou i hala aku la i kanu ka laau, a na ka poe o keia au e ai nei i ka hua. Na ka poe i hala i kululu ka hale, a na keia poe hoi e noho i ka malu. Eia nae ka mea kupanaha, he ai no kela poe i ka hua, a he nuku nae i ka poe nana i kanu ka laau- he noho no i ka malu o ka hale, a he huhu nae i ka poe nana i kukulu ka hale. Aole anei keia he lokoino maopopo? Aole no e eha ka poe i hala, ua hala aku la lakou mawaho aku o na hoopa leo a me na haha lima ana o ka poe e ola nei. O kahi e hua ai ke ino o na olelo awahua, aia no ia maluna o ka poe e ola ana, aole maluna o ka poe make. He mea hewa loa ka hoao ana o ka nupepa a kanaka paha, e hoala i na manao kuee mawaena o na lahui like ole e noho pu ana me ka oluolu malalo o ke aupuni hookahi.
Hookahi mea maopopo i keia wa, aole hiki i ka lahui ke hoi i hope, aia wale no imua ka pono a me ke ola. Aole hiki ia Hawaii ke lawe ia Samoa i kumu hoohalike nona; no mea, aia o Hawaii imua a aia o Samoa i hope, alaila, he hoi ana ia i hope no Hawaii. O ka pono a me ka malamalama hookahi nana i alakai o Hawaii mai ka makahiki 1820 mai a hiki i keia la, oia no kona hoku alakai a me kona panana e hookele polokei ai ma keia mua aku, a hiki aku i ka wa e oo loa ai a e oni paa ai hoi iluna o kona kulana ola lahui. Mai ka mua mai, he hoaloha ka haole no ka lahui Hawaii. Na ka haole mai kona malamalama a me kona waiwai. Na ka haole mai ka ikaika o ke Aupuni a me na hana e waiwai ai ka poe lima hana. Na ka haole mai na olelo alakai a me na kuhikuhi pololei ana iloko o na wa popilikia i hala o ka lahui. Pela no i keia wa, a pela no ma keia hope aku. He mea pono i ka lahui ke nana imua me ka manaolana, a e nana iluna me ka manaoio; e waiho i na h ana ino a me na olelo ino, a e hui pu me ka haole e hooikaika no na pomaikai o keia mua iho a me ke ola nui e hiki mai ana.
-
HAWAII MA PARISA.
-
Ma kekahi o na nupepa o Parisa, ua hoopuka ia ae kekahi mau mea pili ia kakou, ma ko Hawaii komo pu ana aku nei iloko o ko laila hoikeike nui, me na lahui naauao e ae a pau o ka honua nui.
He mau loli ano nui ko kakou iloko o hookahi haneri makahiki i hala ae nei, a ua mau ko kakou pii ma ka malamalama a me ka holomua ma na oihana hooulu o ka aina, a iloko o keia la, ua hoopau ia ke kuhihewa o kela mau lahui mana nui ma ka hoike ke i ke ano o ko kakou awiwi ana mai na la mai o ka noho naaupo a me ka pooli, a i ke kulana a kakou e ku nei me ka maluhia a hookele i ko kakou aina i keia la., me ka hoomau i ka noho aloah ana me na makamaka o waho.
O ko kakaou mau waiwai hoikeike, oia ke ko, raiki, paka, kope, lei a me kekahi mau hana lima akamai e ae, ua mahalo loa ia e na poe makaikai na hana lima mikioi a ka Hawaii, malalo o ka malama ana o Mons. Houle, ke Kanikela Hawaii i ke alo mana aupuni o Parisa.
O ko kakou mau kula, oia kekahi mea nana i hookaakaa ae ko iakou mau maka, oia kekahi lala o ko kakou ake imi naauao a me ka malamalama, i oi pakela aku manua o na mokupuni ohana e ae o ka Osianika, a ua kukulu ia o Hawaii ma ka papa like me na lahui naauao e ae o ke ao nei ma ka holomua o ka hoonaauao i kona lahui ponoi iho.
-
NO KA MAI LEPERA
-
O ka ma’i lepera kekahi mea ano nui e laha nei, mai ka wa uuku kona hoomaka ana mai a hiki i keia wa, i kona hoomaka ana i kinohi, aole i ma mao ia aku kona hopena, aka, ua waiho wale ia aku no pela, me ka manao ia paha, he mai laha nui ole ae keia, i kona hoomahuahua ana mai, akahi no a ala mai na noonoo ana i keia lahui, e hana ia i kanawai e hookaawale ai i ua ano mai nei, mai kahi kaawale, oiai, mamuli laha loa ae auanei, no ka mea, he mai ola ole keia, a ua hoao ia kona lapaau ia ana aole nae o ola, a aole no hoi he laau e ola ai, nolaila, i ka hooholo io ia ana o kela kanawai hookaawale ohana, a ua hooko ia kona hopena ehaeha, a me kona mau naau mokumokuahua i kau a mea o ke oio o ka pihe, e uwe ana ke kane i kana wahine, a o ka wahine hoi i ke kane, a o na makua hoi i na keiki, a pela wale aku, no ka mea, ke ulupa ia nei keia lahui e keia poilikia, aka, o ka mea kupahana, aole he noonoo nui ia o na kumu hoola e ola ai, a no ia mea la, ua imi aku na mea i hoopilikia ia i na laau kupono o’e a he mau laau hoi e hoehaeha ai i ka ili, a ua loaa iki nae ka oluolu ilaila, aka, aole nae ola loa, maha paha e olelo mai kekahi ia’u, he mai ola wale no keia ke lapaau ia, ke pane nei au, he mea makehewa kela olelo, aole loa no e ola ana a hiki i ka huli pu ana o keia honua, a oia maoli no ka oiaio.
E hoomanao iho keia lahui i ke ano o keia mai e pahola nei, aohe keia he mai ohana wale no a mau ohana wa’e no paha, aka, he mai lahui keia i ulu liilii mai, mailoko mai o kekahi poe a i hui pu ia hoi me na o ana i na lima o na keiki manikai a maemae no hoi, a ma ia mau hana ana, ua luahala hikiwawe loa ae la ua mai nei a puni ka pae aina mai o a o, a ke holopapa nei oia e like me ke kaikoo e po: pu ana iluna o na pali kahakai, ina pela ka hana ana o keia mai e pahola nei maluna o keia la hui, a pehea, i pono anei i ke poo o keia lahui e hiamoe wale me ka noonoo ole i kona lahui e waiho neiiloko o ka make, aia anei a he ahahui Naua alaila, malaila anie kona noonoon e hookele ai, he kupahana nui keia, oiai, ua hoomakaukau ke Akua i ka laau lapaau kupono e ola ai keia lahui me ka luhi ole, a me ka mama no hoi o ka hana ana me ka eha ole o ka ili.
Oiai no hoi, ua hai ia mai ke ano o ka lapaau ana a me ke ano o ke ola ana, aka, nana maka wale aku no nae, aole hana ia, e ninau mai ana paha kekahi ia’u, a heaha hoi kau laau e ola ai? Manua o ka pane ana i ka haina o ka ni nau, e pono no e wehewehe mua i ka hana, alaila, hiki aku i kahi o ka loaa, oia hoi, nia ka lawe ana mai i kekahi mea i ike maka ia, a i hana ia hoi a ua maopopo ka oiaio o ia mea, a oia hoi keia: Mahope iho o ko ka Moi Kamehameha III noho ana he Moi hanau no ka aina, a oia no ka Moi iloko o ia au, hiki mai la kekahi pilikia iloko o keia aupuni, oia hoi, ua kaili ia kahae o kao kakou aina a lilo pu me ke ea o ko kakou aupuni maka lima o ka poe pakaha wale oia hoi ka poe Pelekane, heaha ka mea i hoe, eia, ua make ka aina ia manawa, a eia ka ninau: Heaha ka ka Moi Kamehameha III hana? Ua kauoha anei oia e kaua aku i kela poe pakaha wale me na aumoku kaua? Aole oia i hana pela, aka, eia kana kauoha: e na haipule oiaio o ko’u aupuni, mai Hawaii a Kauai, e pelu iho ko oukou mau kuli a pau ilalo a e noi, aku i ke Akua o ka lani, e hoihoi mai i ke ea o ko kakou aina. Ia wa no, haule like iho la na kuli o na mea a pau i ka houna, aole i liuliu iho, heaha ka mea i ike ia? Eia ka, aia no ka hae Hawaii a me ke ea o ka aina ua hoihoi i amai a ke kau haaheo nei, mai ia wa mai a hiki i keia manawa, a nolaila i kukala mai ai ka Moi Makehameha III i kona lahui, e lilo ka la 31 o Iulai i la kulaia aupuni, nawai la ia kauoha i ka Moi e hana pela, eia, na kona aloha i kona lahui, a ua piha i ke aloha oiaio i na haipule; nolaila, o ka wah o na haipule oia kana pu, a pela ao Davida i olelo ai ma kana Halelu, he pa kaua ikaika ia inoa o Iehova, a malaila e hoio ai kona poe kanaka a lanakila iho la. A pehea hou iho mahope? Eia, ma ia hope iho, ua hele mai na manawa Farani i Hawaii nei, a hana ino i na pu, a kuipala wale me ka hana ino, a hana ino pu ia no hoi na umeke laau maikai a ko kakou Moi, a eia ka ninau. Na wai la i hoo pakele? Eia, na ia mana hookahi no o ke Akua i hoopakele ia mau p@ pilikia kia a pau. Eia hou hoi kekahi: ma ka makahiki 1852 hiki hou mai la kekahi pilikia ma keia aina, oia hoi ka ma’i hebera p@@puu liilii a liku hikiwawe iho la i keia lahui , a he mau tausani i pau i ka make i keia luku nui ana, aohe laau e ola ai, a aohe no he wa e lapaau ai a ola ae keia mau pilikia a pehea, ua nana wale mai anei k moi i ka pilikia o kona lahui e holomoku ia e ka make? Aole loa, ua hoike ae i kona aloha a me kona minamina i kona lahui, a hoopuka ae la oia ia keia huaolelo penei.
Aloha ino kuu lahui kanaka e luku ia nei e ka popilikia, a hoopuka hou ae la oia i keia olelo kuahaua hou, e pule aku na haipule i ke Akua, i mea e lawe ia aku ai keia popilikia, a eia ka mea i ike ia, aole i hala hookahi mahina mai ia wa mai, ua hooko i aka pule a na hai pule, na nalowale koke ua pilikia la, e like me na ao i nalo aku mai na kuahiwi aku, pela no ka nalowale ana aku o ka pilikia mai keia lahui aku, nani no ke aloha o ka moi i kona lahui,a imi aku la i ke alanui e pakele ai, oia wale no anei? Aole oia wale, aole paha, poina ia kokou ka mai hebera i luku koke iho n ie, oia hoi ka mai puu; uu liilii oiai e noho kioi ana ko kakou. Ma kuahine Kahu Aupuni, mainul: o ka ho lo ana o ka Moi Kalakaua i kona aina e a waiho iho la i kona aupuni i kona kaikuahine, ka Hooilina Kaliunu o Hawaii nei, ke hai nei au, he wa pili kia nui keia o ka aina, ke laha nei ka mai, ke make nei na kana, a me ka walohia, oiai, aole ia o ka wa e make koke ai, a ke holo nei ka makena a me ka piha uwe nui, a me he mea la o Rahela e uwe ana no kana mau keiki, no ka mea, aole ae nei lakou. Eia ka ninau: Heaha ka ko kakou Kahu Aupuni i ai ia wa popilikia? Eia kana kuahaua alii, e malama ia ka Poalima maikai i la e haipule ai, na haipule mai Hawaii a Kauai e noi aku i ko ke Akua aloha, i hiki ai laia ke lawe aku i keia pilikia e kau nei maluna o keia lahui no keia mai hebera, ia wa no , aole kanalua na haipule ia kauoha, a ua hana koke lakou, aole i emo iho, o ka emi koke no ia o ua mai nei, a hiki i keia la, no ke aha la i hana ai ke Kahu Aupuni pela ia hana ano nui? Eia ka mua: Ua ike no ia ua haawi kona mau makua i ke aupuni no ke Akua o ka lani, a me kona lahui i ke Akua, oia hoi na ke akua e malama ia lakou, a o na pilikia a pau e kau ana maluna o keia lahui, na ke Akua no e hoopakele mai.
Eia ka elua, ua ike no ke Kahu Aupuni o Hawaii nei, he mana ka pule a na haipule o kona aupuni, a ina ia mea no oia i hilinai ai, “ola maoli no ke aupuni ina e like me ia ke poo o ke aupuni a me ka lahuikanaka, nolaila ea, me keia mau hoakaka ana, ua hiki aku la kakou i kahi o ka haina o ua ninau nei nolaila, ma ko kakou nana ana i na hoakaka o keia kumuhana a ninau hoi, mai ka mua a hiki i ka hope, ua maopopo, o ka moi ke poo nana e alakai aku i na mea e ola ai ka aina, aole o kekahi poe ae, no ka mea, okeia pilikia, he pilikia lahui keia mai ke Akua mai, mamuli o ko na kanaka hana kue mau i ke Akua, a me ka lahui holookoa.” Nolaila, eia ka haina o ua ninau la:
He mea pono e oluolu ae i ko kakou Moi ka haawi ae i na kauoha i na haipule o kona aupuni e haawi aku i na kukuli hoomaikai ana imua o ke Akua, i mea e lawe ia aku ai keia mai luku e pahola nei maluna o keia lahui, mai Hawaii a Kauai, mai n a haipule Hawaii a me na haipule o na ekalesia haole, na Katolika a me ke aupuni, a e pani ku ia na hale oihana aupuni a me na hale oihana kakepa a pau o keia aupuni, a ina e lokahi na pule a pau e like me ia i hoakaka ia, oia wale iho la no ka laau lapaau kupono e maopopo ai, alaila, ua ola hou ka aina, ua ola ka lahui kanaka, alaila pomaikai hou o Hawaii, aole au e olelo wale i keia mea, me ke ano kamalii, aka, me ka manaolana mau, e ake ana i na wa a pau, e ku ae ko kakou Moi e noho nei ma ka nohoalii a e hana koke ae ia hana i ola ai kona lahuikanaka.
Eia hoi keia mea e maopopo ai, he lapaau n oe ola ai keia lahui, ina e nana aku kakou i ka moolelo o kela kanaka mai lepera i olelo ia ma ka Palapala Hemolele, oia hoi o Naamana, he luna oia o ka poe kaua o Suria, aole helaau lapaau maoli e like me ka kakou e hana nei, aka na ka mana o ke Akua i hoola iaia ma ka pule a Elisai ke kaula, pela i hoike ia ma Nalii 5:1 14, aole oia wale, e nana hou i ka moolelo o ka lapaau ia ana o Miliama ke kaikuahine o aarona laua o Mose, ua akaka no malaila, aia ma Behemia 12:14-15. Eia hoi kekahi, e nana aku i ka moolelo o ka hoola ia ana o kekahi mau kanaka mai lepera he umi imua o Iesu, kaka, hookahi o lakou i hoola ia e Iesu mamaula o kona manaoio ana he hoola o Iesu, ua ola oia, a he nui aku na me a i koe i olelo ia iloko o ka Palapala Hemolele, me keia mau hoakaka ana, ua maopopo aole he mea keakea mai, a ke kali nei ko ke lani poe o ka puka ae o kela leo kuahaua i keia lahui, a o ka hoomaka like no ia o ka haule like o na kuli ilalo; a ua makaukau mau ke Akua i na wa a pau e hookuu iho i ke ola i hoomakaukau ia no keia lahui, ina pela, no ke aha la e hoopanee nei, ke manao nei anei e hookuli aku me kela olelo kaulana e olelo ana, auwe ka poe e hoopanee ana a make mau lakou, aole kakaou e make no ka nui o ko kakou hewa, aka, no ka mihi ole no . Owau no me ka oiaio.
J. Haole.
Hana, Maui, Mei 28, 188@.
HOOLAHA AHA KIEKIE
AHA HOOKOLOKOLO KIEkie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka Hooponopono Waiwai.
Ma ka hana o ka waiwai o Nancy W@@, i make me ke kauoha.
He kauoha a ka Luna Hooko e noi ana i ke kaui o kekahi mau waiwai paa.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ia nana mai o ke noi a William O. Smith, ka Luna Hooko o ka waiwai o Nancy Wirt, i make, a me J. Keopahiwa ka hoolina o Honolulu, Oahu. @@@@ ana i kauoha no ke kuai aku i kekahi mau @@@ ma Honolulu, no ka waiwai i olelo @@ no keaha la ea kumu e ae ole ia ai oia kuai ana aku.
Ua kauoha ia ma kela, o na poe a pau i pili e hele mai imua o keia Aha, i ka.
POAKAHI, IULAI 15, 1889
I KA @@@ kakahiaka, ma ka rumi hookolukolu o ia Aha @@ Honolulu, a malaila e hoike ia mai ai @@ kumu e ae ole ia ai ke noi @o ke kuai aku i na waiwai la.
A ua kauoha hou ia, e hoolaha ia keia noi no 3 pule mamua o ka hoolohe ia ana, ma na nupepa Kuokoa me Hawaiian Gazette, he mau nupepa i pai ia ma Honolulu.
Hanaia ma Honolulu, Iune 17, 1889.
@. McCULLY
Lunakanawai o ka Aha Kiekie.
Hoike:
J. H. Reist.
Hope Kakauolelo.
2238 3t
AHA HOOKOLOKOLO KIEkie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai.
Ma ka hana o ka waiwai o Kainapau k, o Kalihi, Oahu, i make kauoha ole.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a J. W. H. Wahineaua, e hai ana, ua make kauoha ole o Kainapau k, o Kalihi, Oahu, ma Honolulu, Oahu, ma ka la 22 o Augate, 1889, a e noi ana, e hoopuka ia ka palapala Luna Hooponopono iaia
Ua kauoha ia o ka.
POAHA, IULAI 11, 1889.
Oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe i ua noi la imua o ka Lunakanawai, e noho ana ma ke keena, ma ka rumi hookolokolo o ia Aha, Honolulu, oia kahi me ka manawa no na poe a pau i pili, e hele mai a hoike i ke kumu, ina he,kumu io ko lakou e ae ole ia ai ua noi la.
Kakau ia ma Honolulu, i keia la 20 o Iune, 1889
Na ka Aha:
J. H. Reist
Hope Kakauolelo
2238 3t
AHA HOOKOLOKOLO KIEkie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka Hooponopono Waiwai.
Ma ka hana o ka waiwai o John Hamauku, o Honolulu, Oahu, i make Kauoha ole. Ma ke Keena imua o Lunakanawai Preston.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a S. M. Damon o Honolulu, Oahu, Lunahooponopono o ka waiwai o John Hamauku, o Honolulu i make, e noi ana e apono ia ka huina o $7037.18, a o na mea i loaa mai iaia he $7037.18 e, nana a e apono ia keia mau mea, a e hauohaia e mahele i ka waiwai e paa ana ma kona lina i na poe i kuleana, a e hookuu loa iaia a me kona mau hope ma ka noho Lunahooponopono ana.
Ua kauoha ia, o ka
POAONO, IULAI 20, 1889.
Ma ka hora 10 kakahiaka, imua o ua Lunakanawai la na ke Keena, ma ka rumi hookolokolo o ia Aha, ma Aliiolani Hale, Honolulu, oia kahi a me ka manawa e hoolohe ia ai ia noi ana mai a me ka palapala hoike, a o na poe i pili, e hele mai a hoike i ke kumu, ina he kumu io ko lakou e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai na poe i kuleana i ka waiwai i olelo ia.
Hanaia ma Honoluu, Iune 13, 1889.
Na ka aha:
J. H. REIST,
Hope Kakauolelo.
2237 3t
AHA HOOKOLOKOLO KIEkie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka Hooponopono Waiwai.
Ma ka hana o ka waiwai o Walter Murray Gibson, o Honolulu, Oahu, i make me ke kauoha, ma ke Keena, imua o ka Lunakanawai Kiekie Judd.
Maka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka palapala noi a J. s. Walker, Luna Hooko a Kau o ka waiwai o Walter Murray Gibson, o Honolulu, i make, e noi ana e apono ia ka haina o $72,190.51, a o na mea i loaa mai iaia he $68,436.11 e nana a e apono ia keia mau.
Ua kauoha ia, o ka.
POAONO, IULAI 20, 1889.
Ma ka hora 10 kakahiaka, imua o ua Lunakanawai la ma ke Keena, ma ka rumi hookolokolo o ia Aha, ma Aliiolani Hale, Honolulu, oia kahi a me ka manawa no ka hoolohe ana i na noi la a me ka papa hoike, a o na poe a poe i pili e hele mai a hoike i ke kumu, ma ke kumu @@@ ko lakou e ae ole ia ai ua noi la.
Kakau ia ma Honolulu, i keia la 14 o Iune. 188@.
Na ka Ahi:
J. H. REIST,
Hope Kakauolelo,
2237 3t
A HAHOOKOLOKOLO KIEkie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka hooponopono waiwai. Ma ka hana o ka waiwai o W. f. Kahelemauna o Koloa, Kauai, i make kauoha ole. Ma ke Keena imua o Lunakanawai Dole.
Ma ke noi a me ka waiho ia ana mai o ka palapala hoike a W. O. Smith kahu malama waiwai o W. F. Kahele mauna, Koloa, Kauai, i make, e noi ana e aponoia ka huina o $109.74, a o na mea i loaa mai iaia he $109.74 e nana a e aponoia kela mau mea, a e kauohaia e mahele i ka waiwai e paa ana ma kona lima i na poe i kuleana a e hookuu iaia a me kona mau hope ma ka noho ana ma ia ano.
Ua kauoha ia o ka
POAHA, ka la o o IULAI, 1889
Ma ka hora 10 kakahiaka, imua o ua Lunakanawai la ma kona keena, ma Aliiolani, Hale Honolulu, oia kahi a me ka manawa i koho ia no ka hoolohe ana i ua noi la, a me ka papa hoike i olelo ia, a o na poe a pau i pili, e hele mai a hoike i ke kumu, ina he kumu io ko lakou e ae ole ia ai ua n oi la, a malaila e hoike mai ai na hoike o na mea i kuleana maloko o ka waiwai i oleloia.
Kakauia ma Honolulu, i keia la 30 Iune, A. D. 1889
Na ka Aha:
J. H. REIST.
Hope Kakauolelo.
2230 3t
AHA HOOKOLOKOLO KIEkie o ko Hawaii Pae Aina, ma ka Hooponopono Waiwai.
Ma ka hana o ka waiwai o Kaae w, o Honolulu, Oahu, i make. Ma ke keena imua o Lunakanawai Preston.
Ma ka heluhelu a me ka waiho ia ana mai o ka papa hoike o Kanakanui, Lunahooponopono o ka waiwai o Kaaa w o Honolulu, Oahu, i make, e noi ana e apono ia ka huina $909.25, a o na mea i loaa mai iaia he $1,500 e noi ana e nana a apono ia keia mau mea, a e kauoha ia e mahele i ka waiwai e paa ana ma kona lima i na poe i kuleana, a e hookuu aku iaia a me kona mau hope ma ia noho Lunahooponopono ana.
Ua kauoha ia, o ka
POAKOLU, IULAI 24, 1889
Ma ka hora 10 kakahiaka, imua o ua lunakanawai la ma ke Keena, ma ka rumi hookolokolo o ia aha, ma Aliiolani Hale, Honolulu, oia kahi a me ka manawa e hoolohe ia ai ia noi ana mai a me ka palapala hoike, a o na poe a pau i pili, e hele mai a hoike i ke kumu ina he kumu io ko lakou e ae ole ia ai ua noi la, a malaila e hoike mai ai na poe i kuleana i ka waiwai i olelo ia.
Hanaia ma Honolulu, i keia la 13 o Iune, 1889.
Na ka Aha:
ALFRED W. CARTER
Hope Kakauolelo Elua.
2237 3t
HOOLAHA HOOKO MORAKI
ME KE KUAI.
I kulike ai me ka mana kuai o ke ahi palapala moraki i hanaia e Joseph Paa me Kapena kana wahine, o Kohala, Hawaii, ia John I. blaisdell, Jr., o Kohala, i kakau ia i Maraki 31, 1883, a i kope ia ma ke Keena Palapala Kope ma ka buke 77, aoao 490 me 497.
Ke hoolaha ia aku nei ma keia, e hooko ia aku ana ka mana kuai o kela moraki, no ka uhaki ia o na, kumu aelike, oia hui ka uku ole ia o ka ukupanee a me ke kumupaa, a nolaila,
E KUAI KUDALA
Ia aku ana ma ka rumi kudala o James F. Morgan, na aina a me na pono a pau maluna iho e like me ka hoike malalo iho.
No na mea i koe, e ninau ae ia W. R. Castle, loio o ka mea moraki.
Hanaia ia ma Honolul, i keia la 14 o Iune, 1889.
JOHN I. BLAISDELL., JR.
Mea Moraki mai.
O keia na wahi e kuai ia aku ana:
O kela wahi a pau ma Kohala, i hoike ia ma @@ kekahi palapala hoolilo a Pulehu ia o@ Paa, i hana ia i Feberuari 20, 1877, a i kope ia ma ka buke 48, aoao 474 me 475, oia no kekahi hapa o ka aina o Awaia, i hoike ia ma ka Palapala Sila Nui helu 10908, nona ka ili o 10 eka.
E kuai pu ia aku ana, he 25 eka i hoike ia ma ka Palapala Sila Nui helu @@@ ia Apiki, et al, oia no ka 25 ika i mahele ole ia a hoolilo ia aku ia Joe Paa, ma kekahi palapala hoolilo a Pepeke keiki a Apiki, i kakau ia i Novemaba 7, 1882, a kope ia ma ka buke 76 aoao 497.
2237 3t
NO KONA AKAU HAWAII.
Mamuli o ka ae ana mai o ka mea hanohano ke Kihina Kalaiaina I.A. Thurston e hoomau i ko’u noho Luna Haawi Palapala Ae Mare ana no ka apana maluna ae, mamuli o ka hookohu i loaa mua ia’u i ka la 15 o Okatoba, M. H. 1877 mai ia Mr. Smith mai, ke Kuhina Kalaiaina o ia mau makahiki.
Nolaila ke hai ia aku nei ka loje i na makamaka a pau o ia apana, ua loaa ia mana haawi palapala ae mare no ka pono o ka lehulehu.
D. ALAWA,
Luna Haawi Palapala Ae Mare.
Honolulu, Iune 13, 1889.
2237 – 3t
HOOLAHA HOOKO MOR@
ME KE KUAI
I kulike ai me ka ma @@@@@@ hi palapala moraki @@@@@@ Puuohau me H. @@@@@ Honolulu, mokupuni @@@@ A. Kenedy o Honolulu @@@@@ Feberuari 9, 188@, a i kope @@@@ ena Palapala Kope ma @@@@@ 131 me 132.
Ke hoolahaia aku @@@@@@ ko ia aku ana ka mana @@@ raki, no ka uhaki ia @@@@@@@@ oia ka uku ole ia o ke @@@@ ka ukupanee, a nolaila@@
KUAI KUP@@
Ia aku ana ma ka @@@ F. Morgan, o kela @@@ pono a pao maluna @ hoike malalo iho:
No na mea i koe, e @@@@ Castle, loio o ka mea @@@@
Hanaia ma Honolulu @@ Iune 1889.
JAMES A.@@@
@@@@
O keia na wahi e kuai @@@ O kela wahi a pau e @@@@@ Waikiki, Oahu, a oia @@ ka Palapala Sila Nui @@@ A. 2082 ia Kuene, nona @@@@@ 1000 eka, oia no kahi i @@@@@@@@ ia Kanakaole ma kekahi @@@ aoao ----, a o @@@ oiaio o Kanakaole.
2237 – 3t
HOOLAHA AHA HOOKOLOKOLO
E noho ana ka Lunakanawai @@ puni o ka apana Hookolokolo @@@@ o ko Hawaii Pae Aina, ma ke Keena penei;
Hamakua,Iulai, 5. 6. 188@@@@, ma ka hale hookolokolo @@@nokaa
Kohala Hema, Iulai 9, hola @@@@ ma ka hale hookolokolo @@@ mea.
Kohala Akau, Iulai 12, 13, 15, @@@@A.M., ina ka hale hookolokolo Kapaau.
E noho hou ana ma Hamakua, @@ 20, hora 10 a.m.
S.@. AUS@@
Lunakanawai @@@
Hilo, Mei 27, 1889.
2235 3t
HOOLAHA HOOKO MOKA@@
ME KE KUAI
KE HOOLAHA ia aku nei ma @@@ i kulike ai me ka mana kuai o @@@@ ki i hana ia ma ka la 12 o Augate, @@@@ @@@@@@@@ o Honolulu @@@@@@ ni o Oahu, ia M. d. Monsarrat, @@@@ F. Wilhelm, na kahu maluna waiwai @@@@ Harmony Lodge, @@@@@ Honolulu, a i kope ia ma ke Keena @@@@ buke 105, aoao @@ me @@ no ka @@@@ ua ku@@@ a ka @@@@ e, o ka uku ole @@@@@ nolaila e
KUAI KUDALA
Ia aku ana ka aina a me na lakou @@@@@ (the whole paragraph)
O kahi e kudala la aku ana ma keia @@@ ki, @@ iho kona mau palena:
O kela wahi a pau ma Punahoa, Hilo,@@kupuni o Hawaii, nona ka ili o @@@@ kuea anana, a oia no ka aina i ike ia @@@ Palapala sila helu @@@ helu @@@ hoopuka ia ia Aipinepine.
M.D. MONSARRAT.
W.O. ATWATER,
F. WILHELM.
Na Kahu Malama Waiwai @@@
Harmony Lodge, No.@@@
O. F. mea Moraki mai
J.M. MONSARRAT,
Loio i ka mea Moraki.
Hanai ia ma Honolulu Mei 28,188@
2235 4t
HOOLAHA HOOKA MORAKI
ME KE KUAI
KE HOOLAHA ia aku nei ma keia i kulike ai me kakahi mana kuai@@@@ ,ma kekahi moraki ma ka la 9 o De@@ 1882, mawaena o P Kahuhu o Koola@@@ Oahu, ia John H. Paty o Honolulu, @@@@ hoopaa ia ma ke Keena Kakau Kope, @@@@ buke 78, aoao 73 -5, a no ka uhaki ia ai @@@@ aelike i hoike ia ua moraki la, o ka @@@@ o ke kuu@@paa a me ka ukupanee.
Nolaila, e hooko ia aku ana ka mana @@@ ka moraki, e like me ma ke kanawai i @@@ ma ke
KUDALA AKEA,
I na pono a pau ma kekahi manawa @@@@ aku ana ma keia m@a iho.
O ka aina ma kea moraki, aia ma @@@ Oahu, nona keia mau palena:
E hoomaka ana ma ke kihi Hi o ka @@@ ku a i hui ma ka aoao A k o ke alanui @@@. He 31o, Ko 1.01 kaulahao ma ka @@@ Ak 49o, 45, Ko 13.20 kaulahao, A@@@ Hi 2 kaulahao, Ak 47o, 45 Ko 8.22 @@@ hao Ak 59o, Hi 4.10 kauahao, Hi @@ 45, Hi 8.45 kaulahao, He 32o, Ko @@@ ulahao a hiki i ka pa pohaku, He 49 @@@ Hi 10.92 kaulahao ma ka pa pohaku a @@@ ka hoomaka ana.
O ka ili, he 5 eka, a oia oo kekahi @@@@ ka Palalpala Sila helu @ 36, i hoolilo @@@@ Hauula ia P Kahuhu, ma kekahi palapala @@@ hele mawaena o lakou, i hanaia ma ka la @@ Iulai, 1885, a i kope ia ma ka buke 4@@@ 296-7-8-9
JOHN H. PATY,
Mea Moraki @@@
J. M. MONSARRAT,
Loio o ka mea Moraki.
Hanai ia ma Honolulu, Mek 28,@@@
2235 4t