Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 43, 26 October 1889 — Page 4

Page PDF (1.45 MB)

This text was transcribed by:  Kirsten Kvam
This work is dedicated to:  To the remaining kupuna of Kalaupapa and the memory of those who have gone before.

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

 

NUPEPA KUOKOA

 

NO KA MAKAHIKI @00

NO EONO MAHINA 1.00

 

KUIKE KA KULA

 

Poaono, Okatoba 26, 1889.

 

Haawina Kula Sabati

 

HAPAHA EHA

 

HAAWINA VI. Novemaba 17, 1889

 

@elo hope a Davida @Sam 23:1-7

 

EIA na olelo hope a Davida.  I aku la o Davida ke keiki a Iesu ke kanaka i h@ke kie ia ae @ona.  @ poni a ke Akua o Iakoba, a @ haku mele maikai no ka @.

@ ka ukana o Iehova @ kana olelo.  @ no ka Iseraela. @ no ka Iseraela @ ana maluna o ka @ e alii ana me ka @.

@ ka malamalama o @ ka @ ka ana o ka la.  @ hoi me ka mauu opiopio mai @ mai o ka honua, e kupu ana ma @ malamalama @ mahope iho o ka @.

@ pela ka’u ohana imua o ke Akua, ua h@kau mai hoi o@a i be@ mau loa me a’u, i hoonohonohono @ ma na mea a pau, a i malama @ ka mea, @ kuu mea e ola ai a @ me kuu makemake a pau, @ paha ia e hooulu ae ia.

@ Aka, e pau no ka poe Be@ala i ke @ ia aku e like me ka nahele ooi, @ ka mea, aole e hiki ke hoopa ia @ na lima.

@ A o ke kanaka nana lakou e hoo@ no @aia ke uhi ia i na mea @ me ke au o ka ihe, a e pau la@ ke puhi ia maloko o ke ahi ma ia @ no.

 

PA@KU GULA

2 Sam. 23:5

MANAO NUI.

Ke aupuni pomaikai o Kristo.

 

NA HELUHELU LA

 

@kabi  2 Sam  22:1-51

@a       2 Sam  23:1-7

@kolu 2 Sam  24:1-25

@Aha  1 Na’lii            1:1-53

@na     1 Na’lii            2:1-12

P@no  1 O@h’lii        28:1-21

S@b@ti          1 O@h’lii        29:1-30

 

I Na la hope o Davida.

 

@a makahiki i ela ai o Davida mahope o ke k@pi ana o Abesaloma?  Ehia makahiki wi? 2 Sam. 21:1.  Heaha mea pono ole a Davida i hana ai?  2 Sam 24.  Heaha kona hoopai?  He mai anei kanaka ma ia lahui?  Heaha ka hana o Davida iloko o keia mau makahiki?  1 O@h’lii 22:28-29.  E hai mai no ka hoomakaukau ana no ka lua k@ni?  Heaha na olelo hope o Davida ia Solomona?  1 Na’lii @9.  Mahea ke kanu ana ia Davida?  1 Na’lii 2:10 @hia ona mau makahiki?  Ua h@lopo no anei kana mau hana?  No hea kona lanakila ana?

 

II Na olelo a Davida.

 

Owai o Davida?  Nawai i paipai iaia e hoopuka i na olelo o keia haawina?  Me ke aha ka hoohalike ana o ke Akua?  Heaha ke ano o ke alii oia io?

Oia anei ko Davida ano?  5.  Ma owai la ka hooko ia ana?  Mat. 2:2. @ 33. Pil. 2:9-11. Io. 18:36-37. He alii o Iesu maluna owai?  Oia anei ke alii pookela?

 

III Na pomaikai i loaa no ko ke Akua Aupuni. 4.5

 

Ua hoohalike ia o Iesu me ke aha?  O ka naau @, aole anei i like ia me ka po?  He pomaikai nui anei ka @ no ka honua nei?  Ke ole ka la, e ulu anei ma mea @ e oia anei kekahi mea?  No wai mai na @omaikai uha@e?  Nawai i hoopomaikai ia Davida?

 

IV ka poe ku mawaho 6.7.

 

Ua hooha@ke ia ka poe hewa me ke aha?  Heaha ka hana kupono me ka opale a @e na mea o@i?  He mau mea anei ia e hoopilikia ai ia hai?  He mea hoopilikia anei ka poe hewa ia hai?  Aole anei hiki i na mea a pau e haalele i ka hewa?  Ke olo huli ae lakou i ka pono, heaha ka hopena?  Hoik. 21:27.  He wahi e ae anei e pakele ai?  E@k 18:30-32 Mat. 5:20 7:18.19.

 

I.Ua hiki no i na elemakule e hoomakaukau i na mea hana no ka poe o@o.

II Ua hoolana ke Akua i ka manao ma ka hoike ana i na mea e hoohauoli ai i ka naau?

III O Iesu Kristo, ke alii pookela, he pono, he ike, he mana, e imi ana i ka mea e pono ai kona poe kanaka, a e lanakila ana maluna o na enemi a pau.

IV  Ke ole o Kristo me kekahi, e noho ana ia iloko o ka pouli o ka naa@o, ka pilikia, ka hewa, powehiwehi na lama alakai o ka manaolana.

V  Ua like o Iesu me ka la e puka mai ana, e hoomalamalama ana, e hoomehana ana, e hooluolu ana, e haawi mai ana i ke ola, ka nani.

VI  He panoa, ke ola o Iesu.

VII  Na Iesu i haawi mai i na pono a pau.

VIII  O ka poe hoomau ma ka hewa ua like me na mea ooi, he waiwai ole, he mea ino, a e kapae ia ana inawaho o ko ke Akua Paredaiso.

 

Na Ekalesia

 

Malalo o @ e hoopuka mau aku ai makou i ka mooleleo e @ ana i na Ekalesia a p@ ka P@ A@. E kakau ma na mea ano nui, a e hoopuka ia aku no.

 

NO NA PAEAINA O KA HEMA.

 

[LETA A REV. J. KEKELA.]

 

PAPEETE, Iulai 14, 1889.

 

E ka Nupepa KUOKOA; Aloha oe:

 

He malihini au i mamao loa mai kou mau poai mai, aka hoi, e oluolu paha oe e hookomo iho i keia mau mamala olelo ma kahi kaawale o kou kino lahilahi.

He hoike kula nui o ka aoao Pelotetane ma Papeete nei, ma ka la 8 nei o Iulai.  Ua hele mai na luna Farani e nana i na mea i a’o ia e na kumu, a ua nui ko lakou mahalo.  Ma ka olelo Farani ke a’o ia ana o na hanmana, ma na palapala Farani, - A’o Sepela, Kakaulima, Arimetika, Palapala Aina, himeni, ua pau ia mau hana ma ka la i oleloia inaluna.

Ma ka la i nehinei, oia hoi ka Poalima, Iulai 13. ua kukuluia kekahi hale nui, akolu Sabati ae nei i hala, i kupono no na kanaka he 500 a 600 a oi aku ke komo iloko.  Ua hoonani ia o loko o ka hale me na mea ulu o ka waokele, me na hae o ke Aupuni o Farani e welo ana i ka makani maloko a mawaho, he mau nani okoa no ia ke nana aku.

Ua hele mai na makua mea keiki, a me na mea hanohano a pau o ke kulanakauhale alii o Papeete.  Ua kahiko ia na haumana a pau me na aahu maemae a maikai, pela hoi me na makua.  O ka poe hanohano a pau o ka papa ekahi, me na aahu maikai, a o na wahine hoi ua kahiko ia me na aahu nani; ua like loa lakou me na manu pelehu e hoopeleleu ana i ko lakou eheu imua o ka makani.  Ua hoonani ia hoi ko lakou mau papale me na hulu manu o na ano like ole, a he ku i ka nani ke nana aku.

Ma ka hora 3 mahope o ke awakea, ka hoomaka ana o na hana; maanei ke Kiaaina Farani, me ke Alii Pomale V, a me ko laua mau ukali.

O ka hana nui o keia la, oia ka haawi makana ana i mau buke i na haumana kula, mai ka mea uuku o ka ike, he buke uuku no ke haawi ia iaia, a o ka mea nui no hoi o ka ike, iaia na buke nui ae e haawi ia ai.

He mau hana keia e hoohoihoi ai i ka manao o na makua, e paipai aku ai i ka lakou mau keiki e hooikaika aku i ka imi ana i ka naauao.

O Mr. C. Vienot ke poo o keia hana nui a maikai, he misionari no ka ahahui Hoole Pope ma Parisa, ua hoouna ia mai oia no ka hana misionari ma Tahiti nei; he ekolu mau kumu wahine Farani no ke kokua ana ia C. Vienot ma ke a’o ana i na haumana.  O ka nui nae o na haumana, e noho pu me ko lakou mau makua, a e hele mau lakou i ke kula i keia a me keia la; he elima la kula ma ka pule, a he @ono hora kula o ka la.  He ewalu ka nui o na kaikamahine i noho iho ma ka hale o Mr. C. Vienot, a ma o ke@a ohana misionari ka noho ana o kau kaikamahine.

Ke olelo mai nei o C. Vienot @’u, “he minamina loa makou i kau kaikamahine ke lawe koke aku oe iaia i Hivaoa, ia hookahi makahiki i koe e noho ai ma ke kula, alaila, ua makaukau pono e kokua ia oukou ma ka oihana a’o kula ma Hivaoa.

“Ua loaa no iaia ka ike i keia manawa e hiki ke kamailio me makou ma ka olelo Farani, a e heluhelu ma na palapala Farani, aka, he mea opiopio wale no oia.  Eia hoi, ke hele nei kau kaikamahine imua o kekahi mau kaikamahine i noho mua mai ma keia kula.”  No keia noi, ua ae aku au, he pono e noho hou keia kaikamahine a maua ma ke kula a Vienot no hookahi makahiki.

Nani ka hauoli o na makua i ka ike ana i ka lakou mau keiki, ua loaa na buke nani a maikai i makana wale ia mai.  Hele mai la keia keiki me keia mau buke nani, a me ka lei lau nahele, (wawae iole) ma ka lima o ke kumu a haawi i ka makua, a na ka makua e hoolei iluna o ke poo o ke keiki, a honi aku la ma kona mau papalina.

Ua hoomau ia aku keia hana a hala ka hora elima ahiahi; he haiolelo paipai ma ka hope o na hana na ke Kiaaina nui o ke Aupuni Farani e noho mana ana ma na Paeaina o Tahiti, Poomutu, me ko Nuuhiwa, me na mea kani hoi o ka bana ka hana ana, a ua hookuu ia na hana me ka maluhia a maikai.  Nani no.

O ke Aupuni o Farani, ke makemake nui nei lakou e ike na kanaka a pau ma ko lakou mau panalaau, i ka olelo Farani, e lanakila paha ia olelo, aole nae kakou i ike, na ke au o ka manawa e hoike mai no ia mea.

Ke makemake nui nei hoi ke Aupuni Hawaii e ike kona mau kamalii ma ka olelo Beritania, (ko ka haole leo).  He lohe olelo ko’u, “Aole e napoo ka la ma ke Aupuni o Enelani, he malamalama mau ma ia Aupuni;” na ka mea i ike ia olelo e wehewehe mai.

Pomaikai nui ka lahui Hawaii i ka loaa mua ana ia lakou na buke hoonaauao a pau ma ka lakou olelo makuahine, komo pono ka ike, a maopopo lea na manao a pau, a me na ano a pau o kela mea keia mea.  A oia no ke kahua maikai o ka hana a na makua Misionari mua i lawe mai a kanu ma Hawaii; a o ka ike hoi i ka olelo a ka haole, oia hoi ke ki e ikea ai na mea a pau no ka naauao, no ka hanauna hou aku hoi keia.

Ke nana aku nei hoi au i keia mau la ma Tahiti nei, a ua maopopo ia mea ia’u.  O ka lahui Hawaii, aia oia mamua ae o na lahui a pau o keia moana Pakipika nei; ma na oihana hoonaauao, imua loa ia; ma na oihana hana lima ma ka aina, hooulu waiwai, aia loa imua.

Ma ka hoomalu aupuni ana, kuokoa loa, aole kekahi mea e hehi wale ana maluna iho o kou poo.  Na ke Aupuni Hawaii no e hoomalu ia lakou iho, aloha no.  “Ua mau ke Ea o ka Aina i ka Pono.”

E haawi i ko’u aloha nui i ka mea e noho la ma ka Nohoalii, a hala loa aku ilalo.

Owau no me ke aloha nui, James Kekela.

 

KA EKALESIA O KAUMAKAPILI

 

Ma ka halawai ana o ka Aha Luna o ka Ekalesia o Kaumakapili, ua hapaiia e ka Papa ke kumuhana, e pani ia na puka o ka luakini no na halawai makaainana.  Mahope o ke kuka ana me na manao maikai, ua hooholo me ka manao lokahi i keia olelo hooholo.

Olelo Hooholo, hooholoia.  Mai keia la aku ke hoopau a ke hookapu loa ia nei ka wehe ana i na puka o ka luakini o Kaumakapili, no na halawai makaainana a me na halawai e ae o na ano a pau i pili ole i ka ka ekalesia mau hana.

A ua kauoha ia ke Kakauolelo a me ka Lunahoomalu e kakauinoa malalo o keia olelo hooholo; a e haawi ia hoohaki kope i ka Aha Kahu Waiwai.  A ke kauoha pu ia aku nei e hooko pono i keia olelo hooholo; a e haawi i hookahi kope pakahi i na nupepa Hawaii KUOKOA a me Ko Hawaii Pae Aina.

J.P. IWA, Kakauolelo.

Kaumakapili, Oct.4, 1889.

 

Olelo Hoohalo, hooheloia.  Mai keia la aku, ke hoopau a ke hookapu loa ia nei ka wehe hou ana i na puke o ka luakini o Kaumakapili no na helawai makaainana a me na halawai e ae i pili ole i ka ka Ekalesia mau hana ponoi.

J. WAIAMAU, Lunahoomalu.

J. P. IWA, Kakauolelo.

Kaumakapili, Oct. 4, 1889.

 

HOOLAHA HUI

 

E halawai ana ka Ahahui Kula Sabati o na Mokupuni o Maui, ma ka luakini o Wainee, Lahaina, i ka Poaha, Oct. 31. E.M. HANUMA.

Hana, Maui, Oct. 10, 1889.

 

EKALESIA O KAPAA, KAUAI.

 

Ua hiki kino @ ka Loma Nui o ka Mahiko Makee Sugar & Co, @ o Wm. Blaisdell a me kani le@e Mrs. Blaisdell maloko o ka halepule Hoole Pope ma Kapaa, a me ko makou hoaloha Thomas o Kapaa.

Ma ka Po@ono, Oct. 12, ua hui pu me keia luna nui, a ua hele pu e paipai i na paahana e hele i ka pole, a ua hele io, ua hiki kino ae o Opio @, kekahi luna hana me kona poe paahana, a ua komo koke no ke kahu e une, e hoeueu a e hoala he kumuhana iloko o ka Ahahui Euanelio i noho ai ma Lihue, Okatoba 9 me 10.

Pomaikai makou i ka makua Mrs. Mary S. Rice, nana i kono i keia keiki opiopio Wm. Blaisdell e kokua i ke Kahu Ekalesia o Kapaa, e hapai i keia hana nui e hoohuli i na kanaka i ka pono o Kristo, a e alohilohi auanei lakou e like me na hoku iloko o ka Lani a pela no i lanakila ae o Mose ma ke kokua ana o Aarona a me Hura, oia hoi ko laua pule me ka manaoio a mana ko laua pule.

Pomaikai na Ekalisia ke leaa no kokua kupono i mau lima lawelawe kokua pu me ke kahu pela no @ pono ma ka lokahi e loaa ai ka lanakila.

J.M.K.

 

Hoole Waiona.

 

[Na ka Ahahui W.C.T.U]

 

Ma Kaleleonalani, oia hoi o “Ema Hale” ma Honolulu.

He halawai i kela me keia Poalima hora 7:30 o ke ahiahi.

He halawai Hoole Waiona, o ka Ahahui o ka Lipine Bolu o Honolulu.

Ke kono ia aku nei na kanaka, kane, wahine, keiki, na mea kiekie, na mea haahaa, ka poe waiwai, ka poe ilihune, ka poe hoole waiona, ka poe kanalua, na mea a pau, e akoakoa ma ia hale i kela me keia pule.  Pela no me na malihini mai na mokupuni e mai, e komo, a hui me makou ma keia hana kuonoono.  “No ke AKUA a me ka HOME, a me ka AINA HANAU.”!!

 

HOOLAHA KU MAU.

 

I ka Poaha auwina la, ma ka hora @, e hiki ana o Miss Mary E. Green, a me Miss Helen J. Judd ma Hale Ema e malama i ka Ahahui Hoole Waiona, i kapa ia “KA BANA O KA MANAOLANA,” iweana o na keiki o ke kulalakauhale o Honolulu nei.  Ke kono ia aku nei na keiki o ka aina makua, a me na keiki o na aina e, e hele mai.  E malama ia ana he wahi paina meaono me ka inu ti a me ka haukilima, ma ka Poaha hope o ka mahina.

 

KA HOOHIKI HOOLE WAIONA O KA BEBE.

 

He makemake au e loaa na papalina ulaula, a me na maka hulali, a me na wai ikaika.  Aka, o ka olelo, o ka waiona, he mea ia e hoopowehiwehi ai i na maka, a hookeokeo ai i na papalina, a hoonawaliwali ai i ke kino, nolaila, aole au e inu iki.

He makemake au e loaa ka naau moakaka, i hiki ia’u ke noonoo no na mea nui, a i kauwa na ke Akua, a i kokua ia hae, a e hoomakaukau no ka make.  Aka, eia ka olelo, o ka waiona, he mea ia i malumalu i ka noonoo ana, a i kekahi manawa e hoopoino ia; nolaila, aole au e inu iki.

Ua makemake au i ka naau kina ole, a me ka lunaikehala maluhia i olioli au ma keia ola ana.  Aka, eia ka olelo; ke hoopiha nei ka waiona i na puuwai he nui me ke kaumaha, a ua komo ia iloko o na lunaikehala i na stings he nui loa; nolaila, aole au e inu iki.

He makemake au e loaa ka home maluhia ma keia mua aku, kahi a’u i hauoli ai me na makua aloha, me na kaikuaana, me na kaikaina.  Aka, eia ka olelo; ua hoolilo ka waiona i na home he mau tausani, i mau home ilihune, a he weliweli ka nui o ka ino; nolaila, aole au e inu iki.

Ua makemake au e hoi i ka lani i kuu wa e make ai, i noho pu au me Iesu a mau loa.  Aka, ua olelo ka Baibala, “aole ka poe ona e loaa ke aupuni o ke Akua;” nolaila, aole au e inu iki.

E na pokii, pehea la ko oukou manao no keia mau hoohiki?  Aole anei he naauao, he maikai, a he maluhia?  Ina pela, e ae mai ia’u e kamailio imua o oukou ma keia olelo a ka Baibala, “E hele oe a e hoohalike me ia.”

HE KEIKI OIAIO, A HE ANO’LII

 

Ia’u e holo kaa ana ma ko makou kulanakauhale oluolu, ua halawai pu au me ke keiki noua na makahiki ehiku.  Kau oia maluna o’ke kaa, a holo pu maua; mahope, ua kakali iki au no kekahi hana, kokoke i ka halekuai rama.  A ike au i ke ano kahaha o ke keiki, i aku la au: “Pehea, e komo pu paha kaua a e inu i wahi wiseke uuku, i ole kaua e anu ma ka hoi ana?”

Aole au i poina koke i ke ano oiaio o ke keiki, oiai, ua haka pono mai kona mau maka maluna o’u, me ka olelo, “Aole e ae kuu ma@a ia’u e inu rama.”  A i aku la au, “E komo oe e hoomehana i kou kino ma kapuahi,” (no ka mea, ua anu loa.)  Pane oia, “Ua manao au, aole i makemake o mama ia’u e komo ma ka hale o ia ano.”

Nolaila, @ keiki a pau, mai hilahila iki oukou i ka hihai ana i na kuhikuhi o ka makuahine ha@pule.  He p@le no ia, a he hoomalu @ ko oukou wa e ola ai.

 

KA HAALELE ANA I KA POLI O KA MAKUA A ME KA AINA HANAU

 

Ua haalele au i kuu makua a me kuu aina hanau i na pali kaulana hoi i ka ohu o Honokohau, Maui Komohana, a huli aku ke alo no Honolulu, kuhi aku kahili i Kalawao, a he mai lepera ko i ala.

Ua hanau ia au ma Honokohau, Maui, ma ka malama o Sepatemaba 12, 1867, na Sam. L. Kalaola me Mrs. Keolamahunehune, Kamoku, Kalaola, nolaila, o kuu aina hanau ia, a nona hoi nei lei pikake a’u e kaunu nei:

            Kuu aina hanau e

            Kuu aina makamae

            Aloha au

            I kou mau kahawai

            Na kualono e

            Na kula uli mau.

Ma Honokohau au i hanai ia ai a nui, a i ka piha ana o na makahiki eono ia’u, ua hoouna ia au e ko’u makua i ke kula, a o A W Kauahi ka’u kumu a no oukou e o’u mau hoa inea o ka imi uaauao ko’u aloha nui, a me keia lei maile a’u e lei nei:

            Aloha e na hoa e

            Na hoa kula nei

            Kuu wa no nei e hele ai

                        Aloha nui e

            E hele mele aku au

            Kaawale ae ke kanikau

                        Aloha nui e.

 

Aloha e na kula e

            Na kualono nei

            Kuu halekula makamae

                        Aloha nui e

            A hele au i kahi e

            Me oe mau kuu hoomaikai

                        Aloha nui e.

 

A piha ko’u mau makahiki i ka 12 a oi aku o ka noho ana i ke kula, a ua loaa no kahi ike uuku ia’u, a mahope o ia wa, ua hoouna ia au i ke kula olelo Beritania o Kaluaaha, a mahope o ia wa ua hoihoi hou ia no au i kuu kula mua i hele ai, a malaila au i noho ai a hiki i ko’u nui ana, a ma ka makahiki 1887 ua hoi au ma Kahikinui, a malaila ua pau loa kuu mau lima i ka pepee, a ma ka la iho nei o Sepatemaba o keia makahiki, ua kauoha ia mai la kuu papa e ka hope ilamuku o Lahaina, e lawe aku ia’u no ka hoouna i Honolulu, a mai Honolulu aku no Kalawao.

Ua ae aku ko’u makaukane malalo o kana oihana e paa ana, oia hoi he makai no ka apana o Lahaina, aole nae hoi malalo o na manao maikai, aka, malalo o na manao maikai, aka, malalo no ia o na manao ino, manao aloha ole, manao makamaka ole, aka, ua ponoia, no ka mea, he kanaka ua loaa ia ano mai, ka mai hoi i kapa ia, “ka mai hookaawale ohana,” a no ia ma’i hoi nei lei ahihi:

            E hele oe ma Kalawao

            A he ma’i Pake kou

            Ma’i hookae a ka lehulehu

            Ili-ulaula ili-puakea

            Ano e mai na hoa luhi

            Like ole ka pilina mamua.

            A he pulua oe pulua au

            He nanahu niho e ka hemo.

Ma ke ahiahi Poalima, ua hoi mai la kuu papa mai Lahaina mai a hai mai la ia’u i ka lono no kuu hele i Kalawao, a ua hai mai la oia ia’u i kona manao hope loa, i ka i ana mai me na huaolelo ku i ka mokumokuahua, o hele, ku ae a pololei hele aku no kahi a ke kanawai o ka aina i hookaawale ai no ka poe i loaa i kena ano mai, ma keia makahiki i hookomo ai ke Akua ia’u i na pilikia he nui, nolaila, mai poina iki oe i ka’u kauoha, oia keia, mai poina oe i ke Akua, ke Akua a kaua i luhi ai i ka moana, i na pali, i ka ua, i ka wela o ka la, a pela aku.

Hele ma ka Poaono a nele i ka moku ole, hoi hou ka paakai i Waimea, a ma ka Poaha ae o kahi pule, ua nele hou no, a kali ma Lahaina i ka moku, a ma ka hora 9 o ka po Poaono, kau ma ka mokuahi Iwalani, an o ia moku hoi keia wahi hooheno:

            Ke huli hoi nei e ka Iwalani

            E ike i ka pohu lai o Kona

            A waho makou o Kailua

            Pa ana ka makani Wiliahiu

            O ka hiu no ia o Honolulu

            Noho ana i ka hale ma’i o Kalihi.

O ko makou nui mai ko makou aina hookahi mai, he ekolu, a ma ka hora 6 o ke kakahiaka Sabati, ku i ka uwapo o Ainahou, loaa i ka makai a lawe ia no Kalakaua hale a mai laila aku no Kalihi, a he hookahi @ule o ka noho ana, heo loa makou no Kalawao nei, a ke noho nei makou i ka aina makamaka ole, ka aina i hookaawale ia no makou, a o ka luakupapau hoi o ko makou mau kino.

A maanei ke hooki nei au i ka’u huakai hele, a no ka L. H. kuu welina a no na keiki oniu hua me@ala ko’u good by.

Owau iho no,

Miss Sam L. K. Kalaola.

Kalawao, Molokai.

 

PAPA! PAPA!

 

AIA MA KA@I

 

LEWERS & COOKE

 

(O LUI MA)

 

@

 

@

 

PAPA NOUIKI

 

@

 

PaniPuka, Na Puka Aniani, Na Olepelepe, Na Pou, Na O-a, Na Papa Hele, Na Papa Ku, A me na Papa Moe nui loa

 

Na Pili o na Hale o na Ano a Pau

 

A ME NA

 

WAI HOOHINUHINU NANI

 

O NA ANO A PAU LOA,

NA BALAKI ANO NUI WALE.

 

 

A ke ha i ia aku nei ka lono i na Makamaka pau, ua makaukau keia mau Makamaka o oukou e hoolawa aku ma na mea a pau e pili ana ma ka laua oihana.

 

NO KA

 

UKU HAAHAA LOA.

 

E like me kamea e nolo ana miwaena

 

LAUA a me ka MEA KUAI.

 

HELE MAI E WAE NO OUKOU.

 

Benson, Smith & .Co

 

Na mea Laihini ia e kuai Kukua

a me Kuai Liilii aku.

 

Na Laau Lapaau

 

O NA ANO A PAU.

 

HELU 113 me 115. ALANUI PAPU

 

O LAUA NA AGENA NO NA

 

Laau Lapaau Kuluwai Liilii!

 

Boreicke @ Schrecke

 

A ME NA

 

WAi Lukini OnAonA Waianuhea!

 

WAIALA MAILE

 

A ME KE

 

Onaona Lei Aloha!

 

O na lako no ka Lauoho a me ka @, @ me na mea hoonani o ka Home, e @ ina makamaka ke kipa mai ma keia @

220@ tf.

 

Hale Hana Lole Nu

KE “PAIONIA O HONOLULU,”

Helu 17 Alanui Ema, Honolulu.

O ka mea nona ka inoa malalo iho, ua makaukau oia e hoolawa aku @ lehulehu me na aahu i maiau ia.  E loaa no ke kuhikuhi no na ana @ ninau ae malaila.

Papale Keokeo, Paleili, Aahu Moepo, &c.

E hana ia no na kauoha me like me ka makemake.  A o na kai Eha @ na mokupuni mai e hooko ia me ka eleu.

A. M. MELLIS. 2202 @

Bele Telepone Helu 410

 

B. F. EHLERS & CO., PAINAPA.

Poe Kuai i na Ano Lole a Pau.

Helu 99 alanui Papu.  Honolulu.

 

Ua loaa mai nei, ma keia mokuahi Austaralia he mau waiwai ano hou loa, oia hoi: Na Kakinia, Kinamu, a me @ Kalakoa o kela a me keia ano.  Nolaila, e kuai makepono @ ana makou no na kumukuai haahaa loa.

 

Pahu Hale Leta 351.               Bele Telepone 474.

KA AGENA OIHANA HAWAII.

No. 68 ALANUI PAPU KIHI O ALANUI KALEPA, HONOLULU, @

HE AGENA OIHANA, A ME AGENA OHI DALA NO NA BILA A @

 

KEENA OIHANA.

Na Waiwai pea, kuai a hoolilo aku, a me auhau uku ana.

Na Hale hoolimalima, Rumi, Keena, Aina e hoolimalima, a aelike @ na uku hoolimalima o na ano a pau.

Na Moraki e ae ia ma na ano waiwai a pau.

Na Pepa kuleana aina, e kakau a hooponopono ia me na Pepa a pau e pau ana ma ke kanawai.

Kope a me ka Unuhiolelo ma na olelo a pau iloko o keia aupuni.

Na Panihakanaka ola, Hale, a me na waiwai o na ano a pau i na Ahahui P@hakahaka helu ekahi.

Na Malama ana i na Buke a me ka hooponopono ana.

E haawi ia no ka mikiala no na Ohi aie ana.

Na Gula, Kala me na Bila kikoo dala, kuai a hoolilo.

Na hooponopono Hale Dute e pili ana i na waiwai mai ko na aina e mai.

Na Ukana o kela a me keia ano, e kuai a hoolilo aku.

Na Kauoha o na Molupuni, e hooko ia no me ka eleu.

 

O na hana a pau a na makamaka e haawi mai ana no ka hooko aku e ke kauoha, e @ no me ka eleu a me ka mikiala.

Agena Oihana Hawaii 2170 tyr. M@