Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXVIII, Number 43, 26 October 1889 — NO NA PAEAINA O KA HEMA. [ARTICLE]

NO NA PAEAINA O KA HEMA.

[Lkta a Rfv. J. Kfkf.i.a.J Pai-i-.kie, lulai 14, 1889. Lka Nupepa Klokoa; Aloha oe:— He m.ilihim au 1 mamaoloa maikou m;»u poai mai, ak;i hoi, e oluolu paha oe e hookomo iho i keia mau mamala oieK) n).i kahi kaawaleo kou kino lahi iahi, He hoike kula nui 0 ka aoao Pelotet.ine iiu Pa()cetc nei, ma ka la 8 nei o lulai Ua hele mai na luna Farani e nana 1 na mea i a'o ia e na kumu, a ua nui ko lakou mahala Ma ka elelo F.uani ke a'o i.i ana o na hanmana, ma na palapala Karani,—A'o Sepela, Kakaulima, Arimctika, Palapala Aina, himeni, ua pau la mau hana ma ka la i oleloia inaluna.

Ma ka la i nehinei, oia hoi ka Poalima, lulai 13. ua kukuluia kekahi hale nui, akolu Sab.iti ae nei i hala, i kupo--110 no na kanaka he 500 a 600 a oi aku kc komo i!oko. Ua hoonani ia o ioko 0 ka hale me na mea uiu 0 ka waokele, me na hae o ke Aupuni o Farani e welo ana 1 ka makani maloko a mawaho. he mau nani okoa no ia ke naoa aku.

Ua hele mai na makua mea keiki, a me na mea hanohano a pau o ke kulanakauhale alii o Papeete. Ua kahiko ia na haumana a pau me na aahu maemae a nuikai, pela hoi me na makua. O ka poe hanohano a pau o ka papa ekahi, me na aahu maikai, a o na wa hine hoi ua kahiko la me na aahu nani; ua like loa lakou me na manu pelehu e hoopeleleu ana 1 ko lakou eheu imua o ka nukani. Ua hoonani la hoi ko lakou mau papale me na hulu manu o na ano like ole, a he ku i ka nani ke nana aku. Ma ka hcra 3 mahope o ke awakea. ka hoomaka ana o na hana; maanei ke Kiaaina Farani. me ke AUi Pomale V, a me ko laua mau ukili

O ka hana nui o keia la, oia ka haawi makana ana i mau buke i oa hau mana kula, mai ka mea uuku o ka ike, he bukc ouku no ke haawi ia iaia, a o ka mea nui no hoi o ka ike, iaia na buke nui ae e haawi īa al

He mau hana keia e hoohoihoi ai 1 ka manao 0 na makua. e paipai aku ai i ka lakou mau keiki e hooikaika aku i ka tmi ana i ka naauao.

O Mr. C Vieooi ke poo o keia haoa oui a maikai, he muticnari 110 ka aha* hui Hoole Pope ma Pama, oa hoouiu ia mai o*a 00 fca hina mōiooaH ma Tahiti nei; he ekolu mau kumu wahioe Faraai. no ke kokua ana la C. V*ieaoC ma ke a*o ana i na haomana. O ka oui nae o cw haomaoa, e 0060 pu me ko lakou mau makua, a e hele mau la* kou 1 ke kula i kela a ma keia la; he

r'(iro« h kuia tr.j ka p-ile, « he eooo hon k«ts oka la. He ewalo ka oei o oa kaikaouhine i oohv iho ou ka bak o Mr C Viec<x, m au o keu ohana r2nsaocan ka 0060 ana o ka*a kaīkamahine Ke eieio mai eei o C Vjeoot u'o, "he minamina lo* makou i kau kaikamahine ke U«e koke ako oe laia i Hi vaoa, ioa hookahi makahiki i koe e oo> ho ai ma ke kuia, a'aila, ua makt«kitt por>o e kokoa ia oukou ma ka oīhaoa a'o kula ma Hiraoa. "Ca iooa eo laia ka ike i keia manava e hiki ke kamailio me makoo ma ka oielo Farani. a e heiubdu ma na palapala Farani. aka, he mea opiopio wile no oia. Eu hoi, ke bclc oei kao knkamahine imua o kekahi mau kaikamahine 1 noho mua mai ma keia kula '' No keia noi, ua ae aku au, he pono e noho hou keia kaikamahine a maua ma ke kula a Vienot no hookahi ma kahikl Nani ka hauoli o na makua i ka ike | ana i ka lakou mau keiki, ua loaa na buke nani a maikai i makana wale ia | mal Heie mai la keia keiki me keia mau buke nam, a me ka lei lau nahele, (wawae iole) ma ka lima o ke kumu a | haawi i ka makua, a na ka makua e' hooiei iiuna o ke poo o ke keiki, a honi aku la ma kona mau papalina. ! Ua hoomau la aku keia hana a ha!a i ka hora eiima ahiahi; he haioielo paipai ma ka hope o na hana na ke Kia- j aina nui o ke Aupuni Farani e noho mana ana ma na Paeaina o Tahiti, Poomutu, me ko Nuuhiwa, me na mea kani hoi o ka bana ka hana ana, a ua hookuu ia na hana me ka maluhia a maikai.. Nani no.

O ke Aupuoi o Farani, ke makemake nui nei iakou e ike na kanaka a pau ma ko lakou mau panalaau, i ka olelo Farani, e lanakila paha ia olelo, aole nae kakou i ike, na ke au o ka noanawa e hoike mai no ia mea.

Ke makemake nui nei hoi ke Aupi> m Hawaii e ike kona mau kamalii ma ka oleio Beritania, (ko ka haole leo). He lohe olelo ko'u, "Aole e napoo ka la ma ke Aupuni o Enelani, he malamalama mau ma ia Aupuni;" na ka mea i ike ia olelo e wehewehe mai.

Pomaikai nui ka lahui Hawaii i ka loaa mua ana ia lakou na buke hoonaauao a pau ma ka lakou olelo makuahine, komo pono ka ike, a maooopo lea na manao a Dau, a me na ano a piu o kela mea keia mea. A oia no ke kahua maikai o ka hana a na makua Misionari mua i lawe mai a kanu ma Hawaii; a o ka ike hoi i ka olelo n ka haole, oia hoi ke ki e ikea ai na mea a pau no ka naauao, no ka hanauna hou aku hoi keia. Ke nana aku nei hoi au i keia noau la ma Tahiti nei, a ua maopopo ia mea la'u. Oka lahui Hawaii, aia oia mamua ae o na lahui a pau o keia moana Pakipika nei, ma na oihana hoonaauao, imua loa ia; ma.na oihana hana lima ma ka aina, hooulu waiwai, aia loa imua. Ma ka hoomalu aupuni ana, kuokoa loa, aole kekahi mea e hehi wale ana maluna iho o kou poo. Na ke Aupuni Hawau no e hoomalu ia lakou iho, aloha no. "Ua mau ke Ea oka Aina i ka Pono." E haawi i ko'u nui i ka mea e noho la ma ka Nohoalii, a hala loa aku ilalo. Owau no me ke aloha nui, |ames Kekei.a.