Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXIX, Number 17, 26 April 1890 — KA BAIBALA MA KA OLELO GILIBATI. [ARTICLE]
KA BAIBALA MA KA OLELO GILIBATI.
Ikala 11 iho nei o keia malama i hoopau ai o Rev. H. Hinamu i ka unuhi ana i ka Baibala ma ka olelo Gi!iba ti. Ua piha ia Binamu he kanakolukumamakahi makahiki me na ma'ama elua ma keia hana. Aole i pau loa ia manawa ma keia hana, aka, o ka nui i i o na makahiki mai ka wa ana i hoomaka ai i ka unuhi ana i ke Kauoha Tou a hiki i ka la ana i unuhi ai i ka p.nku hope o ke Kauoha Kahiko.
I na la mua iloko o ka malama o Febe ruari 1859, ma ka niokupuni o Apai»n», i hoomaka ai oia e unuhi i ke Kauoha Hou, a iloko o 1872, ma Ho nolulu m-i kahi i hoopau ia ai. Iloko o keia n>. u makahiki loihi oko Bmamu lawelawe na i ktia hana nui, ua halawai oia me na mea keakea he nui wale. Oke ano nawa'iwali o kona ola Kino kekahi o na k mi o ka loihi loa »ka manawa 1 til > 1 kela huna. O kona koho ia ana i kapena no Hoku Ao kekahi, a me kona koho ia ana ne hoi i Kakauolelo no ka Papa Hawaii kekahi.
I ka wa i pau ai ke Kauoha Hou i ka unuhi ia, aole oia i hoonnka i na bulce mua oke Kauoha Kahiko, aka tna Na Halelu ka hoomaka ana e unuhi. Ika la 16 o Aug tte, 1883, oia kona la han-u. ia la ihoomaka ia ai ka unuhi ana i N1 Halelu : "Pomaikai ke kanaka i hele ole ma ke ao ia o ka p>e aia," a pela aku. lioko ona mahina eiwa, pau na Halelu 1 ka unuhiia. ALila, hoomaka ia o Isaia, he umikumamakahi mahina o ka hana ana, pau la buke. Me ke akahele a me ka maopopo ole o ka hiki pono iaia ke hoopau 1 keia hana nui i hoomanawanui ai o Binamu i keia hana a hiki i ka pau pono ana oka B*ibala holookoa. Maloko o keia haha, ua kokua nui ia oia e kana wahine, Mrs. Kalala Binamu, he wahine akamai ma na olelo o kela a me keia ano, me be mea la he haawina kona i pili ia ano hana. 0 Mose Kaure, Ic sepa Ekeuea a me T. Tekea, kekahi mau haumana a Binamu ma ka paeaina Gilibati, kekahi poe i kokua j nui iaia ma keia hana. He mea nui ka paa ana o ka Baibala ma ka olelo Gilibati, a he kumu e hauoli nui ai no na mea a pau ka ma'ama ia ana o ko Binamu ola a puka pono keia hana. Oia hookahi wale no ke kanaka o ka honua nei i hiki ke hana ia hana, no ka mea, aole he mea e ae i ike pono i na olelo Hcbcra, ka Helene ame ke Gilibati No ka mea, mai ka Hebera ame ka Helene ka unuhi ana mai a iloko o ka olelo Gili bati A iloko 0 kela pule aku nei oa ahaaina pu o Binamu me na hoaloha me ka hauoli no ka pau pono ana o keia hana nui.