Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 22, 2 June 1894 — HE KAAO HOONAUE PUUWAI NO PUAKAOHELO KE Kaikamahino Alii. KA Ui Oi Kelakela o ka Nani a me ka Maikai. NANA I HEHI-KU NA KAPU O KUAIHELANI A ME NUUMEALANI KA Ui i Hiolo ai ke Kapu a me ka Mana o ke Kiowai kupua—kahi e hiolo ai ka nani a me ka maikai o na mea kino kanaka o ka Honua nei. [ARTICLE]
HE KAAO HOONAUE PUUWAI NO PUAKAOHELO KE Kaikamahino Alii. KA Ui Oi Kelakela o ka Nani a me ka Maikai. NANA I HEHI-KU NA KAPU O KUAIHELANI A ME NUUMEALANI KA Ui i Hiolo ai ke Kapu a me ka Mana o ke Kiowai kupua—kahi e hiolo ai ka nani a me ka maikai o na mea kino kanaka o ka Honua nei.
Kē KrOWAI KAPU A ME KA MANA Kupua e kiai ia ana e NA Honu Alii iie Umikumamalua; ua lilo ia mana i mea OLE I KA NANI A ME KA Ul O HAVv f AII. MOKUNA 11. Owai ko olua mau makua, wahi ;i ke kamaaina. O ko maua makuakane o Leleiwi, a o ko maua makuahine o Kapoho, wahi a na maiihini. He mau alii no wahl a ke kamaaina. Ae, he mau alii no iaua, wahi a na malihinl. No Hawaii no paha a puni koia mau alii, *ahi a ke kamaaina. Ae, no Hawaii no a puni, ma ka h«nau ana a me ke koo alii, wahi a na malihlni. Owai ka aina i noho mai nei oiua a heie wale mai nei olua, wahi a ke kamaaina. 0 Hilo ke^maua aina hanau, ilaila no mnua i hanai ia ai a nui maua, wahi a na mHlihini. Heaha ke kumu o ko olua hele ana mai i keia aina malihini, i ko olua mau makua, me na ano a pau o keia aina he aina kapu a he aina niake a me ka poino nui wale, i kupono ole i na ano kanaka a pau ke kipa mai, oia la i lohe olua e na alii 0 Hawaii, ka aina i ka hikina a ka la, wahi a ke kamauina. He kumu no ko maua hele ana mai i keia aina, mamuii o ka iaua nei olelo aelike me ko makou hanau mua, ina no maua ka hewa me ko'u kahu hanai nei, o maua ke heie no keia aina, a ia nei maua e uoho ai a make me ko maua hoi hou o!e aku i ka alna hanau, kuu aina aloha, i hoomanao ao ai ka mea kakau 1 keia mau lalani mele. E Hawaii e Kuu aina hanau e Kuu aina maka mao Kuu aina aloha o O na makua o'u A me na kupunao'u A me na ohana no a pau E aloha e. 1 hoomau aku ai ka ul i ke kamailio aua me ka leo haalulu o ke al®ha aina a aloha makua a aloha i na makaainana a mo na mea a pau, 01 loa aku hoi i kona kaikunane haku, i hoomaha iho ai oia me ke kali ana no ka wa loihi, ua hoopulu ia kona mau maka me ke kihe&hea o ka waimaka oke aloha—e lioonaiuea ana ia loko o ka ui nohea. I nana loihi mai ai ke kamaaina me ka naau walohia, na ia nei e nuu aku nei i ke aloha ua lom pu ke alnha i na kamaaina, no ka mea, ua ike mai la luua i Ka piha lo=t ia o ka ui i ke aloha, nolaila aole he leo pane. I hoomanao ae ai ka mea kakau i keia wani kanaenae a ka poe loea o keia mau au e nee nei.
Nani Nuuanu he.paku na ka y makani He mau manao mahelelua ia na ka naulu E hoi kumukuai ana ke aloha me ka makemake E hooili ana i piha ka hale a ke aleha Elua maua i kaaoa a kahinahina. Pakele mau mai hina i kanaheie o Hahaukomo, Komo i ka hale iauki o leleaanae. Ua pau kuu aho i ka loa o Kahuailana. Lana iho nei ka manao e hanini i Waipuhia. E pula ahi ke akua aumakua i ola. He wahi aloha 110 oe a me a'u. He loihi ka wa a lakou i noho mumule ai me ka paue leo ole o na mea apau. Ika pau ana o kela wa a lakou e noho kali nei, ua hoomau hou mai la na kamaaina o ka hale, ke Aliiwahineokala, i ka ninau i ka ui aukai a kulolia o ka moana i ke ano nui o ku noho ana o ko Hawaii nei, aka nae, me ka naau i piha i ka mokumoku ahua o ke alo» ha makua a aloha makaainana, me ia mau manao o ka uluku. Ua pane pakahiaku oia i ka ninau a na kamaaina mai kona waha waimeli aku, me ka haloiioi mau ana 0 koua mau waimaka no ka nui o kona aloha i kona kaikunane alii, oiai ka wela a me ka hahana e noho alii ana maiuna o ko ka ui kino holookoa, e pano ana i kekahi ninau a ke kamaaina, a e kali anā i ka hai ana aku i ka haina o ka ninau, a pkla wale iho Ia no e apa ia ai ka noonoo o ka ul aukai e hoonaluea ia ana ena wili a-u ake aloha. He mea oiaio ia o ke aloha ka mea a ke kanaka naauao i ao mai ai, oia o Soiomona, «oke aloha ua like ia ia me ka make, o ke aloha aole Ia e mokuhia i na walkahe he nui." I hoomaha hou iho al ke kamaaina i ka ninau ana mai i ka ui, no ka mea ua ike mai la kela i ka hele makawalu aku o ka waimaka o ka ui. Ua koho maiiiooia ua ano e kona noonoo no kekahi mea ano nui a loko 8 hana ana me ka mao ole, oiai ka lia a loko. I hoomanao ae ai ka mea kakau i keia mau lalani mele a ka poe loea o ka wa kahiko. Mapu ka hanu o ka lauae I ka pali. Mapu no i ka pali o wai aloha, Aloha waie i ke kapa huki, Palai, palai iole ka uka o Alakai. Noe wale mai no Kalehuamakanoe, Noe wiwo I ke anu, Anu aku la i ke ala kipapa laau a ola, Alanui kui iima kanaka, Ha —o —Maunahina —e E hina hookahi—a—o—wau wale no, Honi pu iho kaua i—ka aha —nui a—lia hao—e — nui. A—lia, —hao—e. I hoomanao iho ai iakou ma ke kahi mau manao e ae, oiai ka la e haalel® mai ana ia lakou 1 kela mau hora loihi a lakou e luakaha ana, i kamailio aku ai ka oiomana kane i ka olomana wahine, e mama, e heie hliu oe e hana i wahi mea ai na kakou. Ua hooko ia na mea apau no ai ana i ko lakou paina ahiahi, ua uleu aku Ia kaolomana wahine, a ua makaukau na mea ai aia iiuua o ke pakaukau, i ka wa i makaukau ai na mea ai maluna o ka papaaina 1 kani mai ai ka belo kaliea o ka paina. I heie aku ai lakou ma ka papaaina, ia iakou e nuu aua i na mea ai onoloa, i hoolai iho ai iakou ma na ano apau, apau ka paina ana a lakou ua naue hou aku la lakou ma ka nimi hookipa, ua hoohala liou ihola lakou no kekahi mau hora loihi, a ua hoohaia pu ia hoi ia manawa me na ninau ana aka ui aukai ike kamaaina o ka aina o Kuaihelani, i hoohele ninau aku ai ka ui i keia mau ninau. He aina nui palia ka aina o Kuaihelani nei? wahi a ka ui. Ae, he aina nui keia, he aina laula e hiki ole ai i ka malihini kaaheie honua ke kaapuni i ka makahiki hookuhi, wahi a kamaain9. He nui no paha o keia aina, a pehea la kolakou ano? wahi a ka ui. He kanaka no e iike me ko kakou ano e noho nei, lie kamailio no e ! like mo kakou e kaniuilio nei, he | ano ahiu nae ke nana aku i ko lakou | mau helehHena, aka nae, he oluolu, i u he hookipa i ka mulihini ke kipa mai i keia aina. Aole i pau