Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 41, 13 October 1894 — Page 6

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

 

KUOKOA NUPEPA

-NA-

Ku Hawaii Paeaina i Huiia

 

No ka Makahiki - - - $2.00

No Eono Mahina. - - 1.00

Kuike ka Rula

HOOPUKALA E EA

HAWAIIAN GAZETTE CO.

@ H. Paris, Luna Nui.

J. @ KAWAINUI. Luna Hooponopono.

@ Honolulu, Oahu, Lakou a pau.

 

POAONO. - - OKATOBA 1@, 1894

KULA SABATI.

 

@ Ka @ ana @ M@ 2:1-12.

MAHOPE @ la hela hou@ a @ ka hale. @ mai ia na kanaka @ aole @ e @ la ia i ka @

@halihali pu @ na @

@ aku io na @ wawahi @ kona wahi@ la lakou i @ ka mai loko.

  @ ana @ olelo ma@ ko lakou @

 @ na oleo @ ke kala i @ @?

  @ ma kopa naau, @ ia oia ia @ nei i @ naau?

  @ i ka mai @ olelo paha, @ a e hale?

  ke Keiki @ aku i ka @ala ma ka @ ka mai @.

  E ala mai, @ a hoi aku i kou @.

  @ kaikai ae la i  kona wali @ aku ia @ imua o la@ aku ia lakou a @ ia i ke Akua, i iho la@ a ike i keia.

  P@. Mareko 2: 10.  He @ ko ke Keiki a ke Kanaka ke kala aku i ka hala ma ka honua nei.

  M@ Nui.  E pono ke paulele @ mana kalahala.

  Olelo Hoakaka.  Pau na hana maua i oleloia ma ka haawina ma mua iho, ua kaapuni o Iesu i ka mokuaina o Galilaia.  Ua pau kekahi mau mahina ma keia kauhele mi@ ana, a ua hoi hou aku o Iesu i Ka@auma.  Mailaila ua hana la ka hana hoola o keia haawina, i olelo ia no hoi, Mat. @: 2:8, Luka @17-26.

  1.  Hale-pau ke kaahele ana mawaho.  2.  Olelo-ola kana oihana maoli, ka hoomeakaka ana i na @ ke Akua.  3.  Ka'kaila-ma kona m@ Kaluha, huluhulu paha.  4.  Wawahi-me ka maalahi, @ ka @ ka uhi maluna o ka hale.  5.  Lakou-ko na makamaka, aole ko ka mea poino wale no.  Hoao-oia aku ka pilikia o ka manao mamua o ko ke kino.  O ke manao mamua o ko ke kino.  O ke kumu paha ia o ke ano lole.  6.  Kakauolelo i hoohui mau la me ka poe Pari@ ma ke kuo mau ana i @ ano kamailio e pili ana i ke kaia ana i na hewa.  7.  Hoino-@haia, hailiili, kaili wale ana i ka mana akua.  8.  Ike-ua hiki ia @ ke ike i na manao o hai, e like @ ko kakou heluhelu ana i @ hua palapala.  9.  Olelo-ma ka waha wale no, oiai he an@ okoa ka olelo ana m@ ka mana.  10.  Mana-pili @ ka Iesu mau hana mana i kona mana Akua; aole he mau hana kupaianaha wale no.  11.  Ala-he hana hiki ole i ka mea l@ ke hoohana, ke ole kona loaa ana i ka ikaika a me ke kauoha.  H@nani-oia no ka hapanui o na ka hoomaopopo ana a me ka mililani ana i ko Iesu ano nani, oia na hana hoomanamana, oia ne ka hoolilo ana i na mea lepo i mea mana mamuli o ka manaoio wale ana o na kanaka, aole mamuli o ka oiaio.

  I.  Ka manele ana i ka makamaka pilikia.  1-4.  Ua hoihoi aku o Iesu ihea? Owai ka mea i kaikaila imua @? Pehea i hoike ia ai ka manaoio o kona mau makamaka? He kumu anei kona hoola ia ana? Heaha ka manaole e ola ai? Heaha na ano like o ka mai lo@o a me ka hewa? Hiki anei ke lapaau i ka mai @ ma ka hoopuka ana aku i kekahi mau huaolelo? Heaha ke kumu o ka mai lolo? Heaha na mamuli o ka manaoio wale ana o na kanaka, aole mamuli o ka oiaio.

  I.  Ka manele ana i ka makamaka pilikia, 1-4.  Ua hoihoi aku o @ ihea? Owai ka mea i kaikaila imua ona? Pehea i hoike ia ai ka @o o kona mau makamaka? He kumu anei kona hooia ia ana? Heaha ka manaoio e ola ai? Heaha na ano like o ka mai loio a me ka hewa? Hiki anei k@ lapaau i ka mai @ ma ka hoopuka ana aku i kekahi mau huaolelo? Heaha ke kumu o ka mai loio? Heaha na hoailona? Ua mana anei ka manaoio?

  II.  Ke kalahala ana i ka mea hewa, @.  Heaha ka Iesu olelo i ka mea lo@? Heaha ka manao o kekahi poe kue ia Iesu? Heaha na kumu no ko lakou ohumu ana? Ua pololei anei ka lakou olelo, o ke Akua wale no ka mea hiki ke kala i ka hala, Pukaena, 34:6-7, Isaia 43-25, Daniela @? Heaha ko lakou kuhihewa? Pehea i hoikela'a ka oiaio o ka pauku gula? Ua hoikeia anei ka manaoio ma na huaolelo wale no? Ua ike anei o Iesu i ko kakou ano nele mamua o ko kakou pule ana? Ua pololei anei ka manao @ kekahi poe o Iesu he kanaka wale no? Ua pololei anei ke ano noho o kekahi poe manaoio, aole e alakai i ka poe hewa ia Iesu ka Hoola? Ua pili anei kona Hoola i na kino?

 

  III.Ka hoola ana i ka mai lolo.  Pehea i ike ai o Iesu i na manao o ka poe ku@? Heaha ka mea a Iesu i hoike aku ai ia lakou? Heaha kana kanoha? Heaha ka hana a ka mea lo@? Ua hiki anei iaia ke hana pel@, ke ole ka mana i loaa aii iaia no Iesu mai? Heaha ka olelo a ka poe ikemaka? Heaha na ane okoa e ka maua kalahala a me ke mana hooia? Heaha ka mea oi aku o ka maalahi, ka hooia paha ke klahala paha? Hiki anei i ke Akua ke huikala i ka mea hana hewa mau? He hana aloha wale no anei ke kalahala? He hana mana wale no anei ke kalahala? Heaha ke kumu no ka pau ana o na hana mana? I ka inoa o wai, ua hana o Iesu i kona mau hana mana?

  Manao Pili.  1.  He mea lanakila anei kou manaoio maluna o na mea kue? 2.  Ehiaa mau makemake au i alakai ai ia Iesu? 3.  Ua imi anei oe e l@ ai ka hoola ma o Iesu la i kekahi makamaka? 4.  Ue hiki anei i na mea lawehala ke hoomaopopo i ko Iesu mana kalahala? 5.  E loaa ana anei i na mea hoohalahala na hana?

 

NA LETA

  [Aole o makou makemake e lawe i ke hoihoi o na hala no na manao i hoopuka ia malaloo keia poo e ko ma@ poe m@ kakau.]

 

I na iho no Imua o ke Alo.

 

INA NO HOI E HAKAKA KAKOU E LANAKILA ANA NO.

  Makainana, Sept. 17.-Aoao i lalani H@mu maluna iho e helu ai, pehea e lanakila ai kakou ke hakaka? Ea, e hoohenehene mai auanei na hoku o ka lani, a akaaka mai ke aloiloi ka ia waha liilii o ke kai, a i ole ia i ka hee i ke kuu mai a pouli na maka o ka Makaainana e hou hewa mai nei, pehea e lanakila ai? He nali aku hoi, naaupo loa kela noonoo, lalau loa kela ao ana, e aho no ia kanaka e noho iloko o ka opu o kona makuahine, i ole e ike i kela akakai lalau a ka Makaainana.  Pehea, aole anei ua makaukau ke aupuni Repubalika nani o Hawaii i keia manawa, ua lako i na mea eha, pu, pahi, elau a pela aku.

  "E olelo mai ana paha ka Makaainana, aole he aupuni naaupo loa hoi keia, he pi gi he ai kanaka, he naaupo loa kela noonoo lapuwale; e ke aupuni ka i lake i na mea kaua o ka hoolehelehe kii aku kau.  Hoohoa aku oe i ka la ino, poohu ko lae kahi ke p@hue, kai no o ka hakaka pono e hoohiki iho na kane kupono a pau no ke koho balota, a hookomo iloko o ka pahu balota ina @oho a kakou i manao ai he mau koa wiwo ole, e kaua no ke kakou mau pono iloko o ka Hale Ahaolelo o ka Repubalika nani o Hawaii, o ka hakaka pono ia ia."

  Aole o kau hoeueu hakaka o kahi poe ke pau i ka make, e like me ka hoala kaua ana i ke au o Kalakaua o Wilikoki ke alakai, pela no oe aole oe e hookokoke aku ana ma kahi o ka haunaele e holo ana oe, o ka pauhananuu iho loaa koke oe i ke one-a-liilii a ka haole, e paku ae nae pahu i ke palau moena e like me ou wahi kupuna naaupo o Waimea i Waialua ia o o aku, ea hele oe a hiki ilaila kahe ka hupe pulu loa i ka hou, make e no i ke kula o Mokuleia aloha wale.  Aole no hoi e noonoo ka opu peleleu a ke kalai naauao hoopuka i ke akea, he hana palaneka anei ka hana kalai nupepa, aole he waha ia no ka lehulehu, e kalai naauao ana i ka puu a me kee o ke aupuni.

  Oi kamailio aku nei oe iwaho a o ka loaa ole o ka ahui maia e palauu ai pane mai no, hoomanawanui kakou a keia mokuahi ae, a kela mokuahi aku, a keia nuu ae.  Ua hooholo ka aha Senatoa a kela kulolo ae, pela no e hoopuuipuai nei na nupepa a@ alii, a paakiki kuhihewa loa ka lahui mamuli o ke ao lalau a na nupepa pai anee alii.  Ina no hoi ho lahui e ao kanaka ae ana i keia epa mau ia.

  O ka waha kou e kole o ka pakeke ko lakou nei e makeke, ina he baibala ma kou hale, e lena ae ko mau maka ma Ieremia.  Ku mai ia hoi na hoki hihiu ma na wahi kiekie; hau ae la ko lakou mau waha i ka makani.  No ke aha kela hau ana, ua hakahaka ka opu piha no ko lakou nei waha i ka papaa @are@a, hau wale iho no kou waha i ka kua kepau aole paha ou pilikia, ua loaa kau ai a me kau ai he kukulu hua kepau.  O lakou nei hoi o ka lahui au e ao lalau nei, ke hau opinei ka waha i ka makani aohe loaa o ka hana no ka hoohiki ole malalo o ke aupuni Repubalika nani o Hawaii.

  E hakaka ka pono pehea e hakaka ai, i aha ka pahi i pahoa nae paha he manumanu ka mea loaa aole e p@hole aku ka alualu o ka haole, ku e mai ia no i ka waiki a ka haolo.  Papapau kakou he aa ko ka hale, ina iho no i ke ale pa@ ke kuhi ana i waho, ua pala onukunuku ka maia kuhi koke no i ke alo, eia ka olelo ao a Keopuolani ia Kekuaokalani, wehe ka piko la e ka hoahanau oiai aohe makemake o Keopuolani e hakaka e noho like, o ka@ hoi ina hoi kakou e hakaka e lanakila ana no.

  E hakaka io anei kakou ua lako anei kakou i na ihe laumeki, ka wai aoao o ka nai aupuni kaulana o Hawaii, ka Napoliona o ka Pakipika ka moi Kamehameha I.  Pehea keia i lako lakou ia i ka pu, o ka hai kau o ke a'u i Moanalua, he ike ole paha o na poo aupuni i keia mamalaolelo iwaena o kou manao pep@, ina e hakaka kakou e lanakila ana no.  E olelo ia mai ai oe hemo ke olelo @palau o ka waha a oki ia a muumuu, i ole e ao hewa i ka lahui e hoe@e@ hakaka.

  O ka hakaka anei ka mea e lanakila ai, aole o ke kuikahi a hui pu me na hooponopono ana a keia aupuni Repubalika, ina no he noonoo kaulike kou e ike no oe i ke ano o ka noho moi o Kalakaua, he alunu i na mana a pau nona wale ao aohe nana ae o ka poe waiwai e uku nei i na auhau koikoi, e hoopiha nei i ka waihona waiwai o ke aupuni.  Eia kau ke hakaka a lanakila, he hana uuku anei ka hakaka, aole anei e houkahe ia ana he mau auwaha koko, e like me kau malalo iho, aole anei e hookahe ia ana ke koko makamae a ke Akua i haawi mai ai i ola no na kanaka, ina e hakaka e loaa hou mai anei ke oia aole e pio ana kau ahi, hoi no ka uhane i ka mea nana i hana, he hana aloha anei ia i ka aina hanau a me ka lahui.

  Ke ao mui nei ka baibala, o ka mea oki i kona lima i ka pahi e nui ana ka waha i ka ala@, malia paha aole oe e make koke ana he kino nunui pauhananuu, he oia loihi no 1,000 A. D. hou aku.  O kau paipai hoi ina no hoi e hakaka ana kakou e pau koke ana keia lahui, e like me ka olelo ia aole e hala he kaau M. H. i koe nalowale keia lahui, o ko kakou mokuahana iho la no hoi ia kakou iho, hakaka aku nali mai, paluku aku pohole mai, o ke kokoke ana mai ia o ka olelo a ke kauoha hou. O ke aupuni mokuahana iaia iho aole oia e mau, "ke uwalo ae ia o Aperahama ia Loia he mau hoahanau kaua," aole e pono kaua e hakaka kai no i ke pukiki kakou iho no ka, he hana aloha paha ia la i ka lahui? He hana naaupo loa ia e like me ka na pake e kaua puna mai nei me na Iapana, he oki ke poo a oni wale iho no ka pauku kino.  Ua hiki mai anei ka la e kue ai ka makuakane i ke keiki, o ke keiki i knoa makuahine, o ka makuahine i kana kaikamahine, a noho alii ka haole ke pukiki a me na lahui e ae o na aina e maluna ou e Hawaii aloha, wahi a ka Makaainana paipai hakaka nui wale o kella ma u la.  E like me ka olelo ao a Abarahama @a Leta, Pela no hoi kaua.

  Aole pono o hakaka, he mau Hawaii no kaua elua; Eia ka aina nui palahalaha o ke Aupuni Ripubalika o Hawaii nani imua o ko kaua a@, e koho mua oe: Ina o ke Aupuni Ripubalika kau, a o ko Aloha Lahui hoi k'u.  Naua mai ole ia'u; Alawa aku hoi au ia oe.  I hookahi umauma imua o ka Ripubalika o Hawaii.  A kohu iho hoi ka leo alii a ka Na'i Aupuni Kamehameha I, "He Mamalah@ Kona Kanawai," ke ano, "He maluhia."  Hele ka elemakule me ka luahine a moe i ke ala; me ka oki ole ia o na poo, ka hoapili o ke kino, a walaau mai i kahie, wahi au e ka Makaainana kumakaia.

  Malia hoi o oe o kaua ke kau mua aku ana i Peresidena no ka Ripubalika hou, ke hala ae ko S. B. Dole kau, oiai he aupuni koho keia, ua nui hoi ka poe lawe i kau nupepa mai Kumukahi a i ka welo ana a ka la i ka mokupuni o Neko.  Auwe! O Neka ka hoi!

  Hewa ia la! O ka'u hoi ke oli aku mahope nei:

  E Hawaii e kuu one hanau e,

Kuu home kulaiwi nei,

Oli no au i na pono lani ou,

E Hawaii aloha e;

Cho.  E hauoli o na opio Hawaii nei,

Oli e! Oli e!

Mai na aheahe mkani e pa mai nei

Mau ke aloha no Hawaii.

  Aole pono e hooulu i ka hakaka e ka Makaainana, o nui aku ka ino.

ALOHA LAHUI.

Honolulu.

I ka wa e nakulu ai oloko o ka opu me ka eha, a hele moku ka lepo, alaila, e hoao i ka CHAMBERLAIN'S COLIC, CHOLERA a me DIAIROEA REMEDY laau lapaau a e oi aku ana kou mahalo ke ike oe i kona hopena.  He oluolu, palekana a puhili ole.  He oluolu, palekana a puhili ole.  He 25 a me 50 keneta o ka omele, a e kuai ia no ma na halekuai lapaau a pau.  BENSON SMITH & CO., nu Agena ma ke Hawaii Paeaina.  @

Ka Huakai Kaahele ia Maui-Hikina.

 

(Hoomau la.)

  Oiai makou e nanea wale ana no kela ana ke kapena, ua ike aku la oia i kekahi a@na kao nui e holo mai ana ma ka lihi pali o La@ulu, a hooholo like ae ia makou e hamau oiai e hiki mai ana lakou maluna pono ae o kahi a makou e hooluana nei.  He hora hookahi paha keia hoomaha ana ua pii aku la makou, a me keia pii ana he mea e ka lele o ka hauli ma kekahi o keia pii ana oiai he one h@hee ma kekahi wahi, a ina paha e kapeke ana ka wawae o na holoholona e walawala ana ilalo me ka maopopo ole o kahi e ili ai, aka, aole @ ia mau haawina pakalaki i halawai me makou.  A kau makou iluna e nana @ku ai i ka nani o Koolau, ua ike iho la o kapena Helio ua hala ke kao mamua o makou, alaila, haalele mai ia oia ia makou aia oia e hookolo ana mahope o ka meheu, a ma ka ohuku pali e @uli pono ana i kai o Kipahulu, ua halawai aku ia makou me na kao, a ua haawi aku o kapena Helio i kona akamai ki pololei oiai aia ke kao i ka welelau pali, a ua ku aku la he elua mau kao opea nunui a haule pahu aku la i ka papalua pali, a hauoli like ae ia maku no keia pomaikai hou a ike hoi au i kekahi pu-a kao e holo ana i kai pono o ka punawai o Waianapanapa, ua hahai aku la au mahope me ka lana mau o ko'u manao e loaa ana ia'u kekahi kao, he nee nae ia a hookahi mea i loaa ia'u he hoka mamuli e ka haule ana o kau uwepa punahele, aia oia ka waiho ala iwaena o keia k@la pili e hooma-u mau ia ana e ka hau huihui oia piko mauna, a ia'u hoi mai ai e pau'lina mai ana ko'u mau hoa alo mauna i na kao i ku i ka pu, a pau keia mau hooponopono ana ua hoeu mai ia ke kapena e hoi no kahi e hooluolu ai la po.

  A ia makou e iho aoao ana e nana ala ia Keanae a hoea aku la makou i keia wahi ana oia o Pualaea, hoomaha na holoholona e ai no lakou iho no ka mea he nui ka ma@ ma la wahi.  A ia maloko o keia ana e waiho ana kekahi ipuki nui a na hauoli nui loa au, oiai aia ko'u hialaai nui maluna o kahi manu palahu i loaa ai ia makou,, he loaa ka mea e kupa ai i ka loaa ana o keia ipuki hou, na kupa la iho la ka palahu iloko o ka ipuki a makou i lawe pu ai ho-a ae la ko ahi a pau ka ipuki palahu a me ka ipuki kupe, auwe ka maikai maoli o keia aina ahiahi i loaa ia makou, ke awala nei na miki poi ke pahu nei na @ palahu a haule aku o na pola kope, ua hele ia la a kupalaka pau ka paina ahiahi hookuene pono na wahi e moe ai a paku mai la na pale lio a hooluolu aku la, a puiwa ao la i ke kani a ka nene kuahiwi ua ao ka.  Ia makou i ala like ae ai e uhi paa ana ka noe me ka ua liilii, palaa kakahiaka a hoomoe aku la no Waianapanapa a me Waiale, o ka Poalua keia la 28 o Augate, a hiki ma kekahi pali a waiho na holohelona a naue wawae aku la ke hoomau nei no hoi ka uhi ana a ka noe, aole i liuliu loa keia iho ana kuhikuhi ana ke alakai ilalo pono, a alawa like iho la makou ilalo a i ka mawehe ana no o ka noe e lana ao ana ka wai, a hoohe like ae la makou i ka naholo no lalo, he mau minute o ka nana ana i ka nani o keia punawai a makou e kuhihewa o Waiale keia eia ka o Waianapanapa, a hiki lele ae la i ka pane ana mai o ke alakai aole kena e Waiale, e hele mai oukou mahope o'u.  Ia'u e kilohi ana i kela punawai nani kona mau kakai pali lipolipo a me na lau nahele ma kona mau kae, e kuuwelu mai ana me he kawelu ala no Lanihuli.

  Hoomau hou aku la no makou mahope o ke alakai e naku ana iloko o ka hihipea, he mile paha a oi keia naku hele ana ala ana no ke alakai eia o Waiale, awiwi aku la na malihini eia ka imua o makou he punawai nani, a ku iki au a liuliu e nalu ana iloko o'u.  Nani wale ko ke Akua lokomaikai i kona alakai ana mai a iko i keia wai kupanaha, hookokoke aku la makou ma kapa wai a inu mua iho la i ka wai, a hoohole like ae ia makou e auau oiai ke hoopumehana iho la ka la ia makou, hemo na nahu haule aku la iloko o ka wai a kaapuni ae la makou a puni keia punawai, alawa keia auau ana a liuliu ae la no ka huli hoi aku no kahi o na holoholona o makou, mamua o ka haalele ana ua kakau iho la au i ko makou mau inoa ma kekahi apana pepa o ka'u buke pakeke a hookomo iho la iloko o kekahi omole a'u i lawe pu aku ai mai Hunter's Cave aku, a hoopaa iho la me kekahi kaula a hoopaa ae la iluna e kekahi lala laau ma ke ala e iho aku ai i ka punawai, a huli ae la hei a hiki i kahi o na lio liuliu ae la no ka hoi, aia mau ka noe ke uhi nei a ke houhou nei ka nau anu o lilo ana la i mea kokua nui loa.  I ka wa e ano @ ai ka hua, a hoomaka hoi ka pala a na, alaila e hoomka h@i ka ohi ana aku i na hua pala, me ka malama pano hui o @ wale na hua @ i pala, a @ @ nana mau ai a hiki i ka p@ @ @ ke kau hua.  E hooponopono pono ia hoi, aole e pono e ohi @ @ @ i ano pala haa@ wale no, aka o na hua wale no, p@ maikai, o@ @, ua ula like ka @ o ka hua a p@.

  A o@ai no hoi, aole he hookahi pala ana o na hua a pau loa, nolaila he mea pono e makaala ka mea mahi kope ia mea.  Ua ike la o na hua pala m@, aole ae e nui loa ana i ka manawa hookahi, aka o ka pala elua ana, oia ka wa hana nui.  Aole no hoi e pono i ka wa o ka ohi ana i ka manawa hookahi, aka, o ka pala elua ana, oia ka wa hana nui.  aole no hoi e pono i ka wa o ka ohi ana e huki a e hoole mai paha i na hua, aka @ ohi pakahi no, a ma ia ano e loaa ole ai he poi@ i na lala o ke kope.

  Aole no e ukukua loa ka pala ana o ke kupe i ka wa malie, aka ina he wa @a, e hikiwawe loa ana ka pale ana.  Nolaila e pono i ka mea mahi kope ka makaala ana i na manawa a pau.

 

  Malia paha he mea nui i ka poe e heluhelu ana i keia mau wahi wehewehe pokole ana, ke ano o ka mahi la ana o ke kupo ma na aina e, nolaila, ka paneepu la aku nei keia malalo iho, oia hoi na mea i ikeia ma na hoike a na Ka@ikela Amerika e noho ana ma Mekiko, Guatamala, Berazila a me kekahi mau aina e ae no hoi.

KE ANO O KA MAHI ANA MA MEKIKO.

  No na mea e pili ana i ka hooulu ana i ke kope ma Mekiko, penei ka M@kia J. D. Warner o ke kulaunakauhale o Mekiko mau hoakaka ana maloko o ka Nupepa "Mexican Trader."

  O ka oihana Mahi Kope ma Mekiko, eia no ia ke nee maile nei, aka ua hoomaopopo ia ke loaa nei mai ka 100 a 200 pa keneta p@ka maluna o ke kumu waiwai, a o ke kope no hoi o Mekiko, ua ike ia oia paha ke kope helu i ma ke ao nei.  O ke kumukuai e ka paona kape hookahi e kuai ia nei i keia wa ma kahi iho no @ ka mahi kope, he 20 keneta no ka paona hookahi, a aole hoi he mau lilo kom@na a mau ano e ae paha i ka poe na lakou e hoopukapuka aku; o ka lilo i avelike ia no ka paona hookahi mai ka wa o ka hooulu ana, ka malama ana, ka ohi ana a me ka hoomaemae ana, he 7 keneta wale no.  O ke kumukuai e na aina kupono no ka mahi kope, oia h@i na aina @hia ole o ke kuleana, e loaa no la mai ka $5.00 o ka eka a i ka $100, e like hoi me ke ano a ka waiho ana o ka aina; a mai kela a me keia eka hookahi mai, ua hiki ke hooulu ia mai ka 600 a ka 1000 kumu kope.

  Ua olelo pu ae oia, aole laa i loaa kekahi mau poin@ i na Mahi Kope o Mekiko mai ka Eleao a kakani paha; aka nae hoi, ua ike ia maloko o kekahi puke i hoopukala mai ka Oihana Mahi mai @ ia aina i ka 1893, e olelo ana, ua hoomaopopo ia mawaena o na mea e hoopoino ana i ke kope, ala he Eleao e kolo ana malalo o ka lepo me ka hoopoino nui hoi i ke aa o ke kumu kope ma o ke @ ana i na aa.

  O ke kiekie kupono o ka aina no ka mahi kope ana, aia no ia mai ka 1000 a i ka 3000 kapuai ke kiekie maluna ae o ke ana o ka ilikai, a ua hoomaopopoia oia mau wahi, he oi aku ia o ka maikai loa, no ka mea ua hiki aku la i kahi ano huihui o ka aina.

  Ke hiki mai i ka wa pala o ke kope, o na wahine a me na keiki ka poe nana e ohi.  Ua hoike ae o Mekia Warner, o ka avelike e uku ia ai ka poe hana ma na wahi mahi kope, he 43 1/2 kentea o ka la.

  Ma ka Senora Moreno, ke Kuhina Noho o Mekiko ma Amerika Huipuia mau hoakaka ana, i hoopukaia i ka 1875, ua olelo oia o ka lilo no ke kumu kope hookahi, mai ka hoomaka ana o ke kanu ana a hiki i ka piha ana o ke kope, e loaa ana mai ke kumu kope hookahi mai ma kahi o elua paona, a ina ma ka 10 keneta o ka paona hookahi, alaila ua like me 20 keneta ka loaa no ke kumu hookahi.  O na lilo no ka ohi ana a me ka hoomaemae ana i ke kope a hiki i ka wa e kuai aku ai, aia ma kahi o ka 5 keneta wale no e ku kumu hookahi, alaila e koe ana he puka o 15 keneta mai ke kumu hookani mai.  A ina e laaa ana he 1000 kumu i ka eka hookahi, alaila e loaa ana he puka o $150 no ka eka hookahi, i ka wa hoi e piha ai he eha makahiki o ke kumu kope.  E pili @ aku ana no ka mahuahua ana @ ka hua o ke kumu hookahi mai ia manawa aku.

  O keia malalo iho, ua lawe ia mai ia mailoko mai o na hoike pili aupuni o Mekiko e pili ana i ke ano o ka lawelawe ana o ka Oihana Mahi Kope, a he mea pono no hoi e hoomaopopo pon@o ia ma na wahi kanu kope e ae a puni ke ao nei.

Hoolaha @mau.

 Aole loa e maikai a oluolu ke ola ana o kekahi mea kino uhane ola ina he @ P@a akepaa a hiki ole ka lawelawe i kana mau hana me ka holo@.  E hahai ana ka nalulu a me na nawaliwali e ae @ ka moali o ke ake p@al@.  He moa oiaio keia i hoolaio ia ma na wahi o na poai oluolu akau iloko o ka hapaha k@a, o na

HUALE A AYERS,

oia wale no ka LAAU HOOLA AKE maikai loa i ikeia.  E hoola ana i ka lepopaa, ka nalulu eha, na ma'i oloko o ka opu, a me ka ano LAAU OHANA aohe @lua o like ai.

 

  O ka Ayers Sasaparila, oia ka Laau Hoomaemae Koko kilakila, e haawi ai ka ikaika a me ka hooponopono ana ia loko o ke kino o ke o ka ili, e hoopau ana i na maluhi@kanaka.  E pepehi a ulupa ana i na PUHA, e hoola ana i na pohapoha hi e ke ola ana a e kipaku loa ai i na ano ma'i a pau.  O ka poe ma'i no ka wali poho ole o ka ai, ka nawaliwali mau a ano ma'i e ae i ulu ae mai ke koko ino mai, he mea pono e inu i ka laau

SASAPARILA A AYERS.

He laau e hooikaika ai i ka mawaliwali, a e hoopuipui mai ai i ke kino.  Ma ka inu ana i keia laau e hoonoono la ai ka ai ana, oluolu ka @ ana a maikai ke ola ana.

  O ka Ayers Cherry Pectoral laau, nohe lua ma ka h@ awiwi ana i na RUNU, ANU a me na PUU EHA.  E hoola ia na KUNU KALENA a me na ma'i pili i ke ake me ka hikiwawe loa.

  O na Huaale a Ayers, na Sasaparila a me ka Ayers Cherry Pectoral, aia kahi e loaa ai ma ka Halekuai o ka

HOLLISTER & CO.

Na Agena ma ka Pae@ina Hawaii.

@

 

KAKELA

ME

KUKE

 

KA - HALEKUAI - NUI

-O NA-

WAIWAI LILKE OLE

 

NA MEA

HANA KAMANA A PAU

Na lako pili hao kukula hale,

Na kapa,

Na lei ilio,

Na ka@iahao ilio,

Na Pahi,

Na Upa,

Na kope hu@,

Na Po@

PALAU LIO

Na mea @

Na au@

Na au ko@

Na kua hipi,

Na lei bipi,

Nakaulahao bipi,

Na uwea pa,

Na kaa palala,

Na mea piula,

Na Ipuhao.

Makau me Aho Lawaia

Na Iliwai

Na Kaula,

Na hulu pena,

Na pulemi,Na pena, me ka aila,

Na kupa,

Na aila ma@

Na pak@

Na pakeke hao,

Na kapu hao,

Na @

Na kukaepele,

Na uwiki, a me

Na ipukukui.

Mikini Humuhumu Kaulana

Wilcox, & Gibba Hookani Lo@.

K a Remington, Elua Lopi.

  A me na ukana he nui loa, o kela ano a me keia ano.

Kakela me Kuke

@