Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIII, Number 42, 20 October 1894 — Page 1

Page PDF (1.60 MB)

This text was transcribed by:  Ella Copp
This work is dedicated to:  Kamehameha Middle School

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

He hite hoock

Notari no ka Lehulehu @ Hookelokolu Keapuni Eloa Kelulua Molokai @

W. H. Kakela,  @ kukua ma ke Kanawai HE Lima hoolaio Palapala

Antone Rosa, Akoni

@ Kukua ma ke Kanawai

Lina Hoolaio Palapala

@ @

ALLEN & ROBINSON

@ @ Papa o na ano a pau e @ @ @ makepono los no ka @ @ @ makemake aua e ku @ @ @ mai a e ike kumaka @ @

E. G. Hitchcock Lama Kukua ma na mea a pau pili ana ma ke Kanauai

@ no na bila aiz me ka awiwi Hilo, Hawaii.

Wilder & Co. Waila Ma.

Wea Juni Papa a me na Lake kukuluhale o na ano a pau a me an mern r ar a pan e pono ai o ka hair

@ Kukua ma ke Kanawai

He luna hoolau Palapala

E babe ia ho oa Palapala kuni palapala @ a me na Palapala pili haua @ @ so ma ka ulalu Hawaii. Dala no @ soz ka moraki na waiwai pan. @@ Hale Pohaku ho wa @ me Waikiki o ka Hale Pann Hale pohaku hon wa @

J. T. Waterhouse

(Walakahuki)

HAlenai o na ole Nani Panio!

LakoHao.

Na Lako Hana MAhiko,

@

Alanui Moiwahine Honolulu

Hoolaha a ka lunahooponopono waiwai    

Ahaelele Moa o ka Repubalika

Na Hana a na Elele o ka Hui Amarikai Huolokahiia.

Ka Leo Hooho e Hoohui Aina

Hoholo ia na Kumahana a Wae ia na Moho

I kulike ai ka hoolaha a Mr. J. A.  Kennedy ka lunahoomulu o ke Komite Hooko Kuwaena o ka Hui Anerika i hoolkehi la

o ka mokuouni o Oahu nei, e akoakoa mai in a ke kulana kaubale o honolulu i ka suina la o ka Poaono Okatoba 13 na elele i koho ia maloko mai o kela a me kia hui apana pakahi a puni ka mokupuni o Oahu nai ua mahele kho ma o kolakou hoouna ana mai i na elele.

Maloko o ka Hale Halawai nani o ka Hui Amerika e ku nei ma ke kihi komohana o na huina alanui alii a me Nuuany, I ka hora 2:30 auina la, a imya o na elele he kanakolu a me ka poe makaikai i hele ao e nana i na hana o keia ahelele, ua ku roni la o Mr. J. A. Kennedy e hoomalu i ka hale me ka haloelo pokoole penei:

"E na hoa ele i kela ahaele mua o ka Repuballka o Hawaii. I kulike ai me ka kahoa a ke honite Hooko Kuwaeda, @ akohkoa mai kakou i kela la ma ka inoa o ka Hui Ameika I hoolokahi la, he hui e ku kilakilu nei no ka hooholomua, ke aupuni a pau, ma ka olaio ke kahua, ka pohaku paa a kakoa e pipilli nei me he kanaka hookahi la, oia ka hoohuiana i keia paeaina me Amerika Huipuia. E hoomanno kakao a pau ka poe mannel i ka la 14 ahiki i ka la 17 o Iaunari, 1893 ka wa a kakoa i heohiki ai i ko kakou mau ola no ke kumyhana hoonuiaina. E na keonimana, ua kupaa kakoa mahope o ka kakoa mau pu me ka hanohano mai kela poina ole mai, mawena o na hoike unaikai a me na hoonaluea, a ano o kela mau ao lepo i pi ae ka punohu iluna ma o ke kueho ana la a na enemi o ka hoohukaina, ua ouhi ia aku a nalo, a ua hele mai nei kakou i kela aunia la e hooia hou i ko kakou inanoa kumy, e hoohiki hou kakou manawa, na ike a me na daly, kino pakahi a ma ke kumuhana hoohuiaina, me ke kukala ana aole kakoa e haawi pio ahiki i ko kakou wa e komo ai ilaila. E na keonimana ma ke ano he lunahoomalu no ke homite hooko kuwaena o ka Hui amerika i hookahi @ ke kahes aku nei au, e hoomalu ka hale"

Ma ke noi a G. W. Smith, ua koho lokakina o Mr. Kennedy i lunahoomalu no ka manawa; J. Effinger, Kakauolelo na ka manawa; D. L. Nanone. hope lunahoomali; Aki K. Akua, kokua kakauolele; J. Hilbus, Makai o ka hale

Make noi, ua koho ia o A. W. Keech, W. P. O. Brien, D. L. Kelilpio a me Thos.  Wright @ Komite e nana i na palapala hookohu o na elele. Ua komo ke komite ileko o kekahi keena waawale a wa nana I na palapala hookohu o na elele, a ua pololei wale no a pau. Ua hoi mai ke Komite a bolke e apone ana i ma palapala hooku o na elelo a pau, no lakou keia mau inoa:

Hui Helu. I-J A Kennedy A W Keech T. F Lansing, D. L. Naone a me Thomas Wright.

Hui Helu. S-George Smith, J S Martin, F. F. Bishop a me John Souse.

Hui Helu S-c. W. Day W. R. Sims, Julius Asche, J. H. Fisher, Charlea Creazier a me H. G. Wooten.

Hui Helu 4_T. B. Murray Edward @ John Efflager, Aki Akau a me W. P. O'Brien,

Hui Helu 5-John Emmelth, D. Keliipio, D. P Kainana a me E. C. Winston,

Hui Hela (Koolaupoko,) @ Henru R. Pahia

Hui Helu 7a (kahuku,) W. H. G. Arneman.

Hui Helu 8b Waialua, J. A. McCandless.

Hui Helu. 10b (manaba) James Torbert

Ma ke hoi, ua koho ka lunahoo malu i keia mau komite malale iho:

Noonoo i na luna o ka Hale_Geo W. Smith, E. F. Bishop, T. B. Murrau, Charles Crozier, James Torbert, H. G. Wooten, Peter Souza.

Hoolala Rula, J. H. Fisher C. W. Day, E. C. Winston, Julius Asche W. H. Arneman, F. Pahia a me D. P. Kaina.

Hoi mai ke kouite noonoe i na luna o ka Hale a hoike e apono ana i ka hoemau aku i na luna i hohola no ka manawa o lakou na luna mau ma ka pakui aku la W. L. Wililkoki i mabeleolele: Apono ia.

Hoi mai ke komite hoolala rula a hoike i ka lakou mau rula i noonoo ai penei:

1. E kaupalena ia na haiolelo no na moho i elima minete i ka wa e waiho ia mai ai ka inoa, a hoohahi wale no haiolelo e kokua ai I kela a me kela waiho ia ana mai

2. Aole e ae ia kekahi e kamailo a oi aku mamua o hookahi manawa no ka mea hookahi, aia wale no a ae la e ka ahaelele.

3. Ma na halota wale no ke koho ana i na moho.

4. Ma ke kakau wale no na olelo hooholo o lawe ia mai ai, a e haawi ia i ke Komite Imi Kumuhana a me na Olelo Hooholo me ka hoopaapaa ole

5. Aia a loaa ke elua kkapakolu o ma batolta o na ele a pau i kekahi moho aliiala ua wae ia oia.

6. Maumua o ka hoomaka ana e koho halota,e hiki ae imua o ka Ahaelele ka poe no lakou na inoa e wae ia aku ana a e kukala mai i ko lakou kakoo i ke kahuahana a me na kumuhana a ka Hui Amerika i Hoolakahi ia a me ko lakou kokua i ka paa balota.

7. E noho kaawale na elele o na apana koho lunamakaainana eha a me elima, a e noonoo pakahi laua i na moho, aka na ka aheelele holooka e hooiaio aku.

8. Penel ka hoonohono ho ana o na mea e haua @

Akahi. Hoike a ke Komite o ke Kahuahana.

Alua. Hoike a na Komite Wae. Akolua. Waiho ana mai i na moho Sentoa.

Aha. Na haiolelo a na inoa e holo moho Sentoa ana.

Alima. Koho balota ana no na inoa e holo senaloa ana.

Aono. Hoike no na inoa holu lunamakaeinana.

Ahiku. Hooiaio ana a ka Ahaelele i na inoa i wae ia no na lunamakaainana.

Awalu. Hana ano nui

Aiwa. Hopanee a halawai hou i ka wa e kahea aku ai ka lunaheomaly.

Waiho mai o Mr.  Towse i keia mau hooloki malalo iho apono la:

Ua hiki no ke kapae a hoololi ia kai mau rula, aia wale no nae ma ke koho ana o elua hapakolu o na elele.

O na hakahaka e hoea mai ana iloko o ka paa balota, e hoopiha ia no ma ka halawai kuikawa o ka Ahealele e noho mana ana no ka wae ana i na moho.

Ma ke nou, ua koho ka noho ia T. F. Lansin, J. S. Martin, W. R. Sims, Ed Towse, John Emmeluth, Wm. Henry, J. A. McCandless, W. J. Lowrie, Komite Imi Kumuhana a me na olelo hooholo.

Hoomaha ka hale a ma ka hora 3L25, ua hoike mai ke Komite mamua ae i ka lakou mau kumuhana oia keia.

I KA POE KOHO BALOTA O KA REPUBALIKA O HAWAII

O makou, na elele o ka hui amerika i hoolokahi ia o ka Mokupuni o Oahu, Repubalika o Hawaii iloko o ka Ahaelele i akoakoa ma kela la 13 Okatoba, 1894, ke ka makou mu Kumuhana

1. Ke kukala aku nei makou me ka eiaio, o ka misiona mua loa a ka hui amerika i hoolokahi ia o ka hoomau aku i na hooikaika paupauoho ole a loaa on a hui ana o Hawaii me Amerika Huipuia.

2. Ke mahalo kuio aku nei makou i ka lawelawe maikai, makau ole a honohono ia ana o na hana o ka lahui e na luna aupuni o ke Aupuni Kuikawa a me ka Repubalika o Hawaii.

3. Ua haaheo makou i ke kahuahana a ka aoao no na hana kuloko a me hoeueu, a i hoike i ka hoomaka ia ana o na bana palahalaha o ka lehulehu, i na lawelawe hana o ia ano, a me ka hoolala ana no ka wehe aku i na aina no ka noho hookuonoono ana.

4. Ke lue nei makou i ka hoohana ia o na limabana paahao ma kekahi hanalima ike.

5. He kue makou i ka hoohana ia no Asia ma kekahi hana o ka lehulehu.

6. Ke kukala nei makou i ke kue lua i ka hookomo ana mai o ke aupuni i na limahana a lako hana o na ano a pau.

7. Ke hoomaikeike aku nei makou no keke aupuni imi koke aku a pau mai i ka lilo nana na aina a pau ma kela a me kola awa kumo ku a pau ma kela a me kola awa kumoku a pau o ka paeina, olai he mea hoopilikia mai i ke kukulu ana i na pono uapo ke lilu aku ia hai.

8. Ke kokua nei makou  i ka hooponopono ana i ke ano o ka auhau ana, a ma ia hana ana e pau ai ma waiwai a pau, hoohana a hoohana ole ia, i ka auhau ia ma ke kahua kaulike, me ka hoomaikeike pu aku e noonoo ia ke kahua auhau ma na degere.

9. Ke kokua nei makou i na kau kanawai e hoohoihoi ia ai ka noho ia o na aina aupuni e ka poe hapaa loaa, a e hoomomoa i ka hoeueu ana o na hana mikiala like ole, me ka manaoio oia ka mea ano nui loa maoli o na eka aina lehulehu kupono no na kanaka lehulehu ke noi nei makou e haawi la i na kanaka maoli ka manowa no lakou e loaa ai aina hoouonoono ma ke kumukaui oluolu loa mamua o ka haawiia ana aku ia hai.

10. Ua kuikahi loa makou me ka mamao mana i paipai ke aupuni o kona hoouna ana aku nei i komisina e imi i limahama Europa no na hana mikiala o keia Paeaina; a i mea o hooi aku ai ko ka aoao mana manao ku‘o ma kuia mea ke waiho aku nei makou i ke komisina Paahana i kukulu ia e na Aha Hoo a me Kuka o ka Repubalika.

11. Ke hoopaa aku nei makou i na mana a me koikoi a pau a keia aoao e paa nai e hooikaika koke i ka papa loa i ka hookomo ana mai i na paahana Asia. No ka mea pili i keia, ke kuhikuhi hou aku nei makou i ko na kanaka Asia komohewa mai e hooweliweli ai, a ke noi nei i na kau kanawai ana e keakea aku ai mai keia poe mai, eo ka pono o na paahana ike a me na poe piepiele Hawaii, Amerika a me Europa.

12. Ke hookekena nei makou no ke kau ia ano i kanawai no na kanaka Asia a pau i lawe ia mai i keia paemoku no ka hana mahiai, e hooman aku ia lakou ma ia hana, a i ole e hoihoi aku ia lakou i ko lakou mau home.

13. Ke noi nei makou, no ka hoopono hou ana i na dute malunn o na waiwai i komo mai ma ke ano e papa i ai ke paouioni ana aku iko Amerika mau waiwai hoolulu a i hana paka ia; he keakea kupono i loaa ia Amerika ma ka mana o ke Kuikahi Panailike, a makoui manao ai he mea pono e hooni paa ai i ke ku ana o ko kakou mau poe kalepa, panipani awiwi ia mai nei e kekahi lala i like ole loa me na kumuhana e moe nei ma ke kahua o ko kakou mau oihana.

14. Ke kenakena nei makou i ke Aupuni e imi aku e loaa no na mokupuni nei on a launa waeaolele moana ana; aole e haawi ia aku ona pono kaokoa, a aole hoi e aelike a olelo hoopaa e hana ia i loa ole ko Amerika Huipuia apono kuio mai.

15. Ke nei nei makou, e hoomau ia aku na hoikaika ana ma ke kua moo e hoopalahalaha a hoomahuaha ia aku ai ke ano o na kula kuokoa.

16. Ke kukala aku nei makou i ko makou koe loa i na hui Alunu a me imi pono no ka poe kakaihahi o na ano a pau.

17. Ke kukala aku nei makou i ko makou kakoo piha i ka Repubalika o Hawaii, e paa ana i kona Kumukanawai a me ke kulana maluhia o ka aina i keia wa he hana ia na ka Hui Amerika i Hoolokahi ia.

Ma ke noi a Thos.Wright, i kokua ia e Mr. Smith, ua hooholo loa ia na kumuhana.

WAIHO ANA MAI I NA INOA O NA MOTO HOLO SENOATOA.

Waihoo mai o elele Mr. Lansing I ka inoa o Mr. P. C. Jones, i kokua ia e elele Mr. Towse; na elele Mr. MArtin, i ka inoa o Mr. Cecil Brown, i kokua ia e elele Mr. Wm. Henry; na elele Mr. Fisher i ka inoa o Mr. W. C. Wilder, i kokua ia e elele Mr. Wooten; na elele Mr. Wm. Henry i ka inoa o Mr. J. N. Wright, i kokua ia e elele Mr. Efflinger; na elele Mr. McCandless i ka inoa o Mr. Henry Waterhouse, i kokua ia e elele Mr. HEnry; na elele Mr. Geo. W. Smith i ka inoa o Mr. H. W. Schmidt, i kokua ia e elele Mr. Asche; na elelo Mr. Emmeluth i ka inoa o Mr. D. L. Naone, i kokua ia e elele Mr. Aki Akau; na elele MR. Effinger i ka inoa o MR. Emmeluth, i kokua ia e elele Akau; na elele Mr. Towse i ka inoa o Mr. L. C. Ables, i kokua ia e elele Mr. Murray.

Haiolelo pakahi pokole mai na poe nana na inoa i waiho ia mai la e hoike ana i ko lakou kakoo i na kumuhana a ka ahelele i apono ai mamua ae nei. No ka hiki ole mai o Mr. W. C. Wilder ia we, ua hoomaha ka aha no ke kali i kona hiki mai a e lohe i kona manao. Hapalua hora o ke kali ana a hoea mai la o Mr. Wilder. Haiolelo pokole mai oia i ka noho hou ana o ka hale, e apono i na kumuhana a ke ahaelele i hoohelu ai.

Unuhi ia aku ka inoa o Mr. L. C. Ables aole e holo moho ana.

Ma ke noi, ua hooholo ia e balota me ke koho mua ana ia Mr. Bishop a me O‘Brien i mau helu balota. Ua kahea ia na inoa o na elele, a ua hele pakahi mai lakou e hoohomo i ka balota iloko o ka pahu. I ka helu ia ana, ua puka mai na moho penel:

Nolaila o na inoa mua eona kiekie o na balota o lakou na moho.

Hoopanee ka ahaele a halawai hou i ka hora 7 ahiahi

Mahope iho o ka hora 7, ua noho hou ka halawai ma ka hoomalu ana a ka lunahoomalu Mr. Kennedy no ka noonoo ana i na moho hole lunamakainana.

Eia nae, ua ku mai o Mr. P. C. Jones a olelo: Mahole iho o kona hoi ana i ka home, ua lohe ia ua loaa iaia na bolota e lilo ai oia i moho Senatoa. Aka i kona nana ana i ka paa bolota, aole he mikanika kekahi, a ua minamina loa oia i ko Mr. McCandless haule ana, a noi mai la e waiho oia i kona holo moho ana no ka pono o Mr. McCandlers.

Noi o elele Mr. Martin, e ae aku i ko Mr. Martin, e ae aku i ko Mr. Jones waiho ana mai i kona holo moho Senatoa ana. Ae ia.

Noi o elele Mr. Towse, e hoomaka koke ka hoopoha ana i ka hakahaka Ae ia.

Waiho mai o elele Mr. Murray i ka inoa o Mr. J. A. McCandless, waiho mai o elele Mr. Emmeluth i ka inoa o Mr. D. L. Naone, aka no ko Naone waiho ana mai i kona holo moho no Mr. McCandless, a koe hookahu wale no inoa, nolaila ma ke kapae ana i na rula, ua kaueha ia ke Kakaauolelo e hookomo i ka balota hookahi no ka inoa o Mr. McCandless.

Ua hoomaka ka noonoo ana i na moho lunamakaainana.

Ua mahele mai ka Lunahoomalu i na elele i umikumamalima pakahi no kela a me keia apana koho lunamakaainana, a ua komo aku lakou hoi ana mai ua hoike mai penei: No ka apana koho cha, o D. L. Naone, E. C. Winston a me C. L. Carter na moho. No ka apana koho eiima, o L. K. Halualani, J. C. Clunie a me Rev. Jas. Davis.

O na moho lunamakaainana i hiki mai o ka apana elima, oia o Clunie A me L. K. Halua lani, ua hoike pakai mai i ko lakou kakoo i na kumuhana a ka ahaelele i hooholo ai, a koe o Rev. J. Davis.

Noi o elele Mr. Lansing, e ae ia na moho o ka apana koho elima, a e, hooialoia. Hooholioa.

Haiolelo pakahi mai na moho o ka apana koho eha i hiki mai, o D. L. Naone a me E. C. Winston, a koeo C. L. Carter i ko lakou kaikahi a kakoo I ko kumuhana.

Noi o elele Geo. W. Smith, e hooiaiola na moho o ka apana koho eha, Hooholoia.

Kapea ia na rula ia Mr. C. L. Carter a me Mr. J. Davis, a e lohe ia laua ma ka palapala mai.

Noi o elele Mr. Towse, a haawiia ka mahalo ia Mr. P. C. Jones, a ua hooholoia.

Noi o elele Mr. Murray, e haawiia na mahalo i na luna o ka ahealele, a ua hooholoia.

Ma ke noi a elele Mr. Fisher, @ hoopaneo ia ka ahelele wae moho mua loa a ka Repubalika ma Oahu nei.

Ua ukali aku o Col. G. W. Maefarlane ia Mr. A me Mrs. A. Hoffunng ma ka mokuahi Australia o ka Poaono i hala, e holo ana ahiku i Kapalakiko alaila hoi mai.

I ka wa e nakulu ai oloko o ka opu me ka eha, a hele moku ka lepo, alaiia, e hoao i ka CHAMBERIAN's, COLIC, CHOLERA a me DIAI ROEA REMEB laau lapaau a e oi aku ana kou mahalo keikeoe i kona hope na. He oluolu, palekana a puhili ole. He oluolu, palekana a puhili o e. He 25 a me 50 keneta o ka omole,a e kuai ia no ma na halekuai lapaau a apau. BENSON SMITH & Co., nu Agena ma ko Hawaii Paeaina.

"O ka oi ma ke ao holookoa" Oia ka W. D. Woodring o BORDLY KENNETUKE, e hookaulana nei no ka Chamberlain's Cough Remedy (Laau Kunu). Ke kamailio nei oia ma kona ike ponoi iho i ka inu ana, olai o kona a me ko kona ohana ola ana mai nei no ia mai ka loaa ana i ke kunu koikoi loa a me ke anu, a ua hooholo oia o keia laau lapaau ka oi ma ka honua nei. E kuai ia no ma na Halekuai Laau Lapaau pau. O BENSON, SMITH & Co., na Agena ma ko Hawaii Pae Aina.

@

@