Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 15, 13 April 1895 — NU HOU HAWAII [ARTICLE]

NU HOU HAWAII

E ooho huh kt> Aha Lonakaihikoo na Mokupuni o Mnui a me Molokal wa ko lākou halawai ma« ke hiki aku ika la 1 o Mei ae nei, ma Walluku. Nolaila, e uleu ae na kahu a lae na elele. Ina e hoomau ia ana eekani mooko nluka o AraWa e holohoio mau aku i Knleponi mai na l'.inalaau uisi, alaila e hoounaia mai ana o Tain«i, a unuhi aku ia Arawa no ka haoa hou i kona mau ipahao. E haawi ana o Kaj»ena Koa Cochrane o ka Piladelapia I keia j»o Poaono i aha mele maluko oka hale pnlkau o ke aupuni ma alanui Halealii, no ka pomaikai o ka puali puhi ohe Lepera o Molokai. E hele nui ae e hoopiha i ka hale. Ua hoi mai o Mr. W. A. Kiuuey, ko ka Uepubalika o Mawaii Elele i hoouna ia aku nei 1 Kulepouie nana i ka hihia o ka mokukuna nana i lawe mai a hooill i oa pu a me na lako kaua a na kipi iluna o ka Waimaualo. Hiki aku uei, ua k(K)kuu e ia ka moku. Ua make ma Napoopoo i k i la 2 o Apenla nei o 8. Kekuuihuo, ma. kuakano o S. Lui Kekumano o ka Ilale Leta, me kekahi ui»i o kt* kaa pokole loa ana. O ka nui o kona niau makaluki, aia maluna aku o ke kaualima. Aloha wale ia makua makee keiki. Ua ku ioai ka mokuahi hoio kuwaena Austra(ia i ka h«»ra 10 kakahiuka Poakahi iho nei iloko o eono ltt iuai Kapaiakiko uiai. lla hoohikihiki mai oia ia iuuu ohua kupona a me 03 mau eke iela a ine na ukaua. A keia la e huli hol aku ai oia no ke nw;i kahi ana i haalele j aku ai. Un make hikiwawe loa o Kahele uiu ka hale huawi luau o ka l*apa Ola ma llaliimaile walio i ka Poaouo i hala, iaia e kali aua i ke Kauka oka hiki mai alaila lo.iu ka laau. Na ke Aupuni Repubalika i wahi ae a manele aku la iaia iuka o Makiki.

A ke«{* Poaono e upu la aku wei e hululu mai hi ka mokuahi Ar.»wa nni K:«palakiko mai, a o na malihlni kiekie maluna o koua oneki e uianaoia aku nei, oia ke Kuhiua Waiwai S. M. Damon a me ke Kuhina Mana Piha L. A. Kakiua. He niau keiki nue ana no lauaa elua na ka iepo puoa o Ilawaii. Cf kela Malaia pepehi kanaka |o Kau i pow i ai a make loi ka lapaua, ua hookolokolo ia mti nei huua o ' ko kau kiure Kaapuni o Kau. Ua ae inaoli oia i kona hewa no ka iilhla laweola, a aolaila ua kau nku ka aha i ka hoopii miluni o ua Malaia nei, he iwakalu i ku:utunkahl raau uiakahikl e hoop.iahao ia ai ma ka hana oolea. Ma ka halaw»i a ka Hui RepubaIlka Hawaii lala o ka Apana o Hanaloi Kauai i' malaina ia noa ka la 30 o Maraki i hala, ua koho ia na tuna nul no ka makahiki e hele nei, penel: J. Kakina, Peresidena, Peter Nowlein llo|>e Peresidena; J. W. I/ota, Puuku; Z. Kakina, Kakauolelo. Uh kouo ia na Ekalesia Eueuelio a pau loa e lulu Uala uiai no ka Papa Hawaii, a hoouna koke mai i ua niiiu dala la ia W. W. Hall, ka Puuku. Mai kali iki, no ka mea e paui ia ana na buke helu a ka Puuku i Mei 15. Ua makemake nui ia i $3,000 uo ka hookaa ana'ku i na iito a pau (oa, na uku makahiki no na n»isionarl ma ka Pae Aina OililMti kekah*. O imkou n na Ahahui Kula Sabati o ka mokupuui o Oahu, ma o ko makou mau luna nui la, ke hiilnai » ke pauieie nku nt»i makou me ka hooia pu aku ia Sam'l K» Kamak»ia i»o ka hoopuka ana aki i na palapala nol manawalea no ka pono o »' KMpuallokealoha" malalo o kana hooponopono ana. J. IL £sent, Lunahoomalu; Levi Kaawala» KtkAnelelo»

U* alhae U oui ka hale moe aka 0 Mrs. Moore ma Kaka&ko 1 ka po Poalua iho oei, he $3*25 e kekahi kaoe i uhi ia » te poo kii oae k* pa- « paa aoa. Aole i !n«a me nana i aihue. He oaii ia a»hope aku o keia U, al&lk e pih4 so ke Ksnaiiaii KaaianakAhi o aa o ki Pere>4<doos Dol« ola ana, a ioa i like kooa U haoau me ko oa aliiiioaoka ke kalaia a hoomoamoa u f ioa la paha 1 oa, haik&la & hookuu ia kekahi mao ! pio oke kanawai i hana pololei me ' ke paewawa oie i oa r«tia. Ua akoakoa mai na Luoahelu oui o na Mahele Aahaa kaawaie apau o ka Ropabilikd ma lianolulu aei i keia mao ia iho aei o kela hebedooaa, ma ko lakou akoakoi eaakahiiei no ka aooooo a kakakuka ana i kekahi mau mea pili i ka lakou oihaoa e hoom<ik?i aku ai ka hana mai ka la 1 o lulni aeuei. Ua kaawule ke Kuhina Waiwai i kahi e aka o ke Kuhina Kaluiahu ke aoho aoa ma irt v, dhi.

| Mawaeaa ona hora lame 5 auif na la Poaon» i haia, ua piha kuineki oluna o ka oneki o ka mokukaua | Amerika Piladelapia i na poe ma- | kaikai o uka aku nei o ki aina, oia hoi na Hawaii noa >li a me kekahi poe ili keokeo kakaikahi. Ud koho i ia, ua oi aku mamua o ka 2,000 i lawe ae ia wa m likai no iakou e makaikai ai ia papu lewa i ke kai o ke Aupuni Aeto. Ua apo aloha ia mai a hoomakaikai ia aku la na maiihini apau me ki uiHilani nui ia. E kuu akea hou ia ana no ka oueki o ka Piiadelapia i keia auini ia, no ka inakaikni hoti i i aku e ni kUB ika iu;io|i. Mamuli o ka maum uia o n* iohe mai na kapukai iu:ti o Kalepoui, eia ke hoolala ia mai nei na huakai hookahuii i ka Repub:ilika, a e hoouna ia mai ana na pu a me na iako kuua e ho«ltle iuka nei o ka aina no ke ktpi aaa, a mnmuli hei o ka ike la ana o kekahi uiri ahikaolele ma ka aina :tku noi i kekahi po i hala, ua hoonth»i ia a ua koho wale ia aku he moku pu a opiumu inai paha m:i\vaho mai oka «noaua. Nolaila, ika po Poaiua iho nei, ua hoouna ia o Kapena nui R. P. Waipa a me Kapeua Kanao nie 12 mati makai maiuua o nu waapa iwaho o ka moana e hakilo ai. Ua hana lakou inai la po mai a i ke kakahiaka Ponha nei, hoi nui mai ana uie ka ike ole ia o kekahi loen.