Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIV, Number 36, 7 September 1895 — NUHOU HAWAIi [ARTICLE]

NUHOU HAWAIi

He kinipopo ka aa poe kahiko i paa i ka mare wahine a i noho hoomaioio no ka wa ioihi ma ke kahua o Makiki i keia auina la. Me ka uku e komo ai • ike. Ua haia hou aku ka Mokoiii no Molokai, Maaiaeaa me Mahukona ma ke ahiahi Poaiua iho nei. Ua hali aku he miu lako ai ao Molokai a me na eke ieta no na awa e ae. lokohama, lapana, Aug. 22.— Mai ka wa mai i puka ai ka ma'i kolera ma lapana ahiki i keia wa, ua hiki aku ka nui o ka poe i loaa i ka 25,000, ahe 16,000 o lakou i make. Ua papa ioa ia ka hoopuuiuuiu ana i na kanaka ma kahi hookahi iloko o ka apana o Honoluiu. Ua pili keia rula i na anaina pule, na anaina puhi ohe a me na wahi e ae e hele nui ai na kanaka e h&iawai. Ua hoohuiia ma ka mare i ka la 3 0 Sepatemaba nei e Rev. H. H. Paieka, o Fred Wafcerhouse me Miss Ethel Carter me ka maiu ioa, a eia iaua ke hoau nei i ko iaua mau la mua o ka noho ana kane a wahine ria ka uka iu ano o Luakaha, Nuuanu. I ka po Poakahi nei, ua kii ia mai ia e ka make o Mrs. George Davis mai ka haie noho aku o Miss Lney Peabody ma aianui Vineyard, Peieula, i ke 68 o nu makahiki o ke ola ana. A ma ka Poalua mai i manele ia aku ai ke kino kupapau no ka haieiua moe kau a hooilo. Ua kailiia aku e ka make o Elia Kauiulaau Wrigkt, ma ka hora 9 a 01 ae o ke kakahiaka Poaluaiho nei, mai kona wahi noho aku ma Pauoa, a mahope o ka hoomaiio ana a ka ma'i akepau. O £iia, oia ke keiki Hawaii i iawelawe i ka oihana kauka huki niho. Ua papa aKu nei ka Papa Ola ī na haiekuai rama a pau o Ilonolulu nei, aole e kuai ia ka rama mahope aku o ka hora 6 o ke ahiahi, a o ka manawa waie no e hamama ai o na halekuai i laikini ia mai ka hora 6 | kakahiaka a hiki i ka hora C j ahlahi. E mau keia kapn ahiki i ka wa a ka Papa e hoolaha hou aku ] ai. I I Ua papa loa ia ka lawaia ana ma ke kai mai Kawaihoa mai ahiki i Kalaeloa; no ka mea ua manaoia ua puia kela mau i'a i keia wa a ka ma'l kolera e laha nei, ma o na luai a me na ino la oka poe ma'i i lu helelei aku ma ai kahawai a ua holo aku iloko o ke kai o ke awa. Ua | kapu ia keia I keia wa a ka ma'i e j laha nei. " j | Ua lu ia i ka laau hoomaemae i! kawai kekihawaio Makaho, mai Walkahalula mai heie i kai nei. Ma keia hana ana, ua pau i ka make na esae, eopu» nopiU, okohekuhe a me na i'a apoo pohaka e ae o kahawai e pau ai i ka aiapoho ia e kanaka me kamakAaole hoi o kahoomoa, no ka mea oia ka mea pono ioa. Ua papa ia na kino kanaka uhane oia, aoie e ai i keia maa Pa make. I ko Kilaaea Hoa hele aha aka nei a kiola I ij a paahana pake i hoomala ia iho nei ma Kahaka&aia* o& a hookun ia ? ma na »wn o Maa| a me Hawail e kokoke aka ana i na mahiko 1 heouna ia aku &ei e hana, ua ieie pono ko Maui a me Hawaii, aka i ka hah ana aenei I ko Kaaal e kiola aku, aa kipaka loi la mai ia na pake aole e hooleie aka iaka o Nawiiiwiii. No ko lakoa hopohopo o ka paoiu pake no keia o ka mokaahi aaoa i iawe mal ka ma'i kdera, eia aae he anahaia mahepe iho o ka make ana o ka ma'i hope, aoie paka hoa ae, a peia iHookuaia ai ka hooi'l .... ■ ■■■ .■» . -

He poo!i ko ke aopaal o Lqoo> moku i ke aliiahi poeleeie • kn Fotlas iho nei, a pc4olei ka m&miim e Uke me na wāmna a oa kHohoko, aka ms k G kekahi poe kanaki Htwaii mao*o t be hoailona ee ka hoea hoo mai o oi pliīkia maiaoa o Hi< waii. He koha anei oa oielo oia ano r ioa oa hoike e ik oiai oia ka pe e pooii ai ka mahioa ? V* hooiele ia mai oa kokol aila hoomalamalama e haoo heie ai i ka huli o oa mokokaoa Amerika Olympia a me Eeooi&ioo, oiai laoa e be> tr«n ana mawaho o ooka o Mamala, i ka po Poakahi iho nei. Maikal no hel na anaioa o na aaalamaiama i kaniooo ia maf ai i kola nei, a.pela oo ooi i ka hoololi ia aoa ako iwaho i ka moana lewa.

l'a loaa mai he palapaia i ka oapepa Kuokoa mai Lihae, Kaaai mai, i kakau ia malalo o ka la 31 o Augate e hoike aoa, ua hoehikiiele ia ko Lihue mau makaaioaoa i ka ike Hoa ma ke kakahiaka o ka la 28 he mau hae lenaleoa e kiepaepa aoa ma ka hale o kekahl ohana Pokiki, a ua manaoia he ko!era, eia ka auanei he ma'i fiva scariatina. He ekolu ka nui o oa keiki i loaa, a ua heomalu loa ia. Ua hiki inai nei he eha mau kumakakula hoa no ke Kulanui o Oahu, a eia ma ke kahaa o ka hana, oia o JQ Wood, Sarauel P, French, A. B. Ingalls ame Miss Millard. Mamuli oka papa ana rula oka Papa Ola, aole e wehe ia oa kula ma ka inekupuni o Oahu a hiki 1 ka wa e kauoha hou ia mai ai e ka Papa, nolaila aole i hoomaka na kula o Punahou ame Oahu, na kahua hana hoi o keia mau kumakala maluna ae i holo mai nei.