Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 18, 1 May 1896 — Kupono ke Aupuni ke Aie Dala. [ARTICLE]
Kupono ke Aupuni ke Aie Dala.
Eia i keia wa ke hapai nui ia mai nei ko na poe kuonoono mau noonoo ana no na mea e pili ana i ko ke Aupuni kupono ana e aie dala i keia wa, i mea hoi e hooholomuaia ai kana mau hana kuloko no ka pomaikai o na poe hookaa auhau o loko nei o ka aina, ame ke kupono ole paha iaia ke aie. He nui na poe oia ano i hoike maoli ae i ko lakou mau manao no keia mea. E apono nui ana lakou i na manao hoakaka o Mr. Kākina, a makou i hoolaha aku ai ma ko makou pepa o kela pule aku nei. He mea maopopo loa ua like no ke Aupuni me ke kanaka kalai waiwai e kiai ana a e imi ana hoi i na mea e holomua ai a e holopono ai hoi kana mau hana i manao ai e hoonee no ka pono o kona poe noho hale: a o ka mea e hiki ai keia mau hoohana ana, oia kona makaukau me ke dala e hiki ai iaia ke onou aku iua mau hana la. oka nele ana i ke dala oia no ka mea e hiki ole ai ke hoonee mua aku i ka hana. l'a ikeia keia rula maloko o na kana mikiala a holomua o kela ame keia kanaka. A he mea nohoi i maopopo, he elua no mau maka-ha e loaa ai i ke kanaka ke kumuwaiwai e V' ; ai iaia ke hoonee aku i kana mau nana, oia kona pakeke ponoi iho, a i ole, o ka loaa ana mai paha iaia o ka hilinaiia ana e ko hni pa r keke dala, i mea e hiki ai iaia ke uuuhi dala mai no ka hoohana ana aku i kana hana. Ua hiki paha ke oleloia keia »au kumu hooulu pomaikai ma ke ano he kumuwaiwai kuloko kekahi a he kumuwaiwai kuwaho kekahi. I ka nele ana o ke kanaka i ke kumuwaiwai kuloko. a i ole ia. lawa ole paha ia kumuwaiwai e hiki ai ke hoomahualiua i kana mau hana, alaila, e koiia ana ia e kikoo aku i kmnuwaiwai kuwaho, ina ia he mea hiki ke loaa iaia. He elua no mau mea a kumuhana paha e loaa ai iaia keia kumuwaiwai kuwaho, oia ka nui o ka waiwai ma kona lima, a i ole ia. o kona inoa maikai paha. oia hoi, kona hiiinaiia ana mai. He mea maa mau ina ma ba waiwai ka loaa ana mai o ke kumuwaiwai kuwaho, alaila, e komo aku ana ka waiwai o ua kanaka la iloko o ka hoopaa maoli ia ana ma ke »ano moraki; a ina hoi ma ka hilinaiia mai. alalla. he aie ana ia mamnli o ka inoa maikai. O ka loaa ana i ke kanaka he kulana aie dala mamuli o kona hilinaiia, he kumu hoike ia no kona palekana ana ma ke kulana kalai waiwai. a e hoike pu ia ana hoi keia knlana maikai i īoaa iaia mamuli o ka emi o ka uku hoopanee oke dala i haawiia mai ai iaia. O keia mau niea «lua ka keAupuni e uhni nei ma keia aie dala ana. Aka, o ka mea nui no nae e ake nui loa ta nei e ke Aupuni oia ao ka toaa &n& o ke dala i) hiki ai iaia ke hooko aku i na noi lehuiehu tnai Hawaii a hoea i Kauai no na hana e pono ai ka lehulehu. a pono pu hoi me ua hana hooholomua o loko o ka aina. O ka ioaa ana mai o ke dala i ke Aupuni inamuli o koiaaie ana. oia ka mea e loaa ai iloko nei o ka aina he kulana hoaie dala ma ka uku pa-keneta haahaa, oiai e lilo ana na dala hoaie a kekahi poe mea da!a nunUi o loko nei o ka aina i meaoni oie. nokamea, ua loaa ae ia ka ke Aupuni da)a nona iho ma ka ukupamee haahaa loa. a na ia mea e kiola ac i ua mau daia ia iwaho mawaena o ka lehulehu mikiala liana no ka imi ana i mau wahi pa-keneta haahaa i loaa ai kahi ola, i ole ai hoi e holulolea wale a lilo dala i mea. waiwai ole. Ma ka hoomaopopo ana. maimili o keia mau maeio i hoikeia ae la, he kupono i ke Aupuni ke aie dala no ka pono o na liaua o ka lehuleho.