Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXV, Number 20, 15 May 1896 — AHAOLELO O 1896 KE KAU MAU O KA REPUBALIKA O HAWAII. [ARTICLE]
AHAOLELO O 1896
KE KAU MAU O KA REPUBALIKA O HAWAII.
LA HANA 37. Poakahi, Aperila 6. KA HALE O NA SENATE. Ka hale o na Senate. Waihoia mai ka hoike papa inoa hope loa imua o ka Hale i keia kakahiaka. Haawiia i ke Komite Kuikawa. Na Baraunu i waiho mai i ke noi a na Pake tela lole, he 42 ka nui, aole pono lakou e laikiniia. Hoike mai ke Komite Pa'i, ua pau i ke pa'iia ke kana-1 wai a Hokina no na palapala sila no na hana akamai. Hoike mai ke Komite iaia lea noonoo ana o ka Pauku 3 o ke Kanawai Kakauinoa, e pili ana i ke kakauinoaia ana o ke kanaka mahope iho o kona komo ana mai iloko nei o ka aina, iloko ia o ekolu mahina mahope iho o ka hiki ana mai. Waihoia ka hoike a noonoo pu me ka bila kanawai. Hoike mai hoi o Makanalesa, e waiho tnai ana ke Komite Wae no na Auhau i ka lakou hoike ma ka Poalua. Hooholoia ma ka heluheli* ekolu ka bila kanawai a Kikila e hooponopono ana i ka hoopae limahana Pake; pela hoi ka bila kanawai o ka Waihona Buke Heluhelu o Hilo, ame ka bila kanawai no ka nui o ka hae Aupuni. Ma ke kapaeia ana o na rula, waiho mai o Laimana he olelo hooholo e ahewa ana i kekahi keehina hana i lae kekahi poe o Hilo, mamuli o ko lakou hooholo ana i kekahi mau olelo hooholo a hoouna mai i Komite e kue i ka hookaawale ole ana o ka Mana Hooko ame ka Ahaolelo i huina dala mahuahua no na hana Jt>nu ma ka Mokupuni o Hawaii; a ua hoahewa pu ia na luna Aupuni i komo pu iloko o keia hana, a ke hana hou lakou pela e hoo|jauia no lakou mai ka lakou mau hana aku. Ua aponoia ka olelo hooholo, oiai nae o Makanalesa, Hokina ame Northrup i koho ai ma ka aoao kue.
Hooholoia ka Bila Kanawai Kakauinoa ma ka heluhelu elua, me ka hoololi a ka Hale o na Makaainana, e olelo ana, e kakauinoa koke no ka mea e hoea mai ana mai na aina e mai iloko nei o ka aina mahope koke iho no o j kona pae ana mai ia nei. Haawiia ka! Bila Kanawai a ka Hale o na Makaai- j nana e pili ana i ka .Koakea ana ae i na alanui o Honolulu nei i ke Komite , o na Aina Aupuni ame na Hana Hou. j Haawiia ka Biia Kanawai a Hokina no , na palapala sila no na hana akamai i ke Komite Hookolokolo. | Hōopanee ka Hale. KA HALE O NA MAKAAINANA. He palapala mai ka Hale mai o na Senate e hoike ana i ka ae ana o ia Hale i na hoololi a ka Hale o na Makaainana no ka Bila Kanawai e pili ana i na moho Ahaolelo i hoopaapaaia. Waiho mai o Hanuna he palapala hoopii mai Honolulu aku nei e nonoi ana e hookapu loa ia na.hana.ki-ki-pu hoomaamaa iloko o keia kulanakauhale. Haawiia ike Komite Hookolokolo. Na Robikana, o ke Komite Hookolokolo, he hoike no ka Bila Kanawai Senate e pili ana i ka hoopaapaa alanui ame pono wai, e kapae ana i ka Bila Kanawai a ka Hale o na Senate a e koi ana e hooholoia ka Bila Kanawai i hoomakaukauia eke Komite no ia hana. Na Rikeke i waiho mai i ka hoike a ke Ko - mite Waiwai no ka olelohooholo o Hilo. Waihoia ma ka papa a noonoo pu ia me kekahi bila kanawai e laweia mai ana no ia hana. , Na Rikeke, o ke Komite i haawiia ai na itamu apau o ka Bila Haawina malalo o ka Mahele Buro Oiliana Dute, e hooholoia ia mau itamu apau a koe ka itamu o $5,400, aka, e hooholoia i $G.OOO no na luna koho waiwai dute ame na poe nana. Waihoia ma ka papa a noonoo pu ia me ka Bila Haawina. Nana mai no, o ke Komite Wae i haawiia aku ai na itamu apau malalo o ka Mahele Buro Oihana Leta, e hoike ana e apono ia na itamu apau o ia mahele, koe ka uku o ke kakauolelo i ?3,600 ame ka huina o $27,120 no ria kakauolelo apau, e komo.pu a'na malaila ka uku o ke ka-
kauolelo kope i hoolimalimaia ai no kekahi hana kuikawa o ia keena, oia hoi, he $240, ua like ia me $60 no ka mahina hookahi. Waihoia keia hoike a noonoo pu ia me ka Bila Haawina. Na Raikorofa mai, o ke Komite o na Aina Aupuni, e apono ana e hanaia ona uwapo ma Waiawa, a e liookomoia ma ka Bila Haawina i $,4000. Waihoia ka hoike a noonoo pu ia me kā Bila Haawina. Nana mai no, mai ia* Komite hookahi mai no, e ae ana e haawiia ia A. B. Loebenstein i $587 no kona uku ana aina mamuli o na,kauoha a ke Kuhina Kalaiaina. Wafho mai o Rikeke he ninau i ke Kuhina Kalaiaina: Heaha la ka hana a ka Mana Hooko no ke kumuhana i waihoia mai e ka Hui Kukui Uwila Hav/aii, i kakauia ma ka la 21 o Maraki, 1895, no ka hoomalamalamaana i na alanui o Honolulu? Nonoi mai o Robiltana e aeia ke Komite o ka Hale e pili ana i ke Sila Nui o ke Aupuni e halawai pu me keKomite Senate a noonoo pu ia mau Komite a elua. Aponoia. Hapaiia ka noonooia ana o ka Bila Haawina. Lilo ka Hale i ka hoopaapaa ana no ka hoike a ke Komite e kapae loa ana i ka uku o ka luna koho waiwai 0 ka Hale Dute. Ma ke koho ana ua apono loa ia ka hoike a ke Komite, he ekolu no poe ma ka aoao kue. Hoike mal o Kamika i kona manao e lawe mai i bila kanawai e hoololi ai i ka Pauku 7 o ke kanawai pa aina. Ma ke kapaeia ana o na rula, heluheluia ka bila, no ka manawa mua, ma kona poo. Haawiia i ke Komite Pa'i. Hoomaha ka Hale ma ka hora 12 a noho hou mk.ka hora 1:30 auwina la. Auwina La. Hapaiia ka noonooia ana o ka uku o ke kakauolelo a ka Luna Leta Nui mai 1 ka $4,200 a ka $3,600. Mahope ka papa leo ana o kekahi mau lioa no keia haawina, ua holo ka $3,600 elike me ka ke Komite. Kapae loa ia ka huina o $28,320, a koe ke $60 no' ka mahina no ke kaleauolelo kope. Hapaiia ka itamu o $12,000 no ka helu kanaka o 6 makahiki, e hoomahuahua hou ana i $3,000. Nonoi o Robikana e noonoo pakahi ia. Kue hoi oHanuna i ka $2,000 no na mea paahana no na kula hana lima. Aka, ua hooholoia. Lilo no na ahahui kumukula, $1,000. Hooholoia. Waihona buke, $7,000. Hapaiia Jta haawina dala no ka helu kanaka, $12,000. Hooholoia. Hana hou ana i na halekula, $12,000. Hooholoia. Ka uku o A. B. Loebenstein, $587. Holo. Hooholoia ma ka heluhelu ekolu Ka Bila Kanawai no ka hoonoho ana i na hoa lunakanawai o ka Aha Kiekie. Pela no ka Bila Kanawai e hookoino mai ana i ka Aila Mahu ma ke ano wahie. Heluheluia no ka wa mua loa ka Bila Kanawai a ke Komite no na Pono Alanui me Pono Wai, i manaoia oia ke pani ma kahi o ka Bila Kanawai Senate. Haawiia i ke Komite Pa'i. Hoopanee ka Hale. LA HANA 38, Poalua, Maraki 7. KA HALE O NA SENATE. Hoike mai ke Kuhina Kaiaiaina, ua pau i ke kakauinoaiā ka bila Kanawai
e pili ana i na hana a ke Kuhina o ko na Aina e, e pili ana i ka oihana koa; ka bila Kanawai Alanui o Hilo, ame ka olelo hooholo hui e pili ana i ka Luna Hooia Nui ame ka Ahaolelo. Heluhelu iamai ka palapala raai ka Hale mai o na makaainana e nonoi ana e malamaia ona halawai kukakuka no ka, mea e pili ana i ka Sila Nui o ke j Aupuni. j Ma ke noi a Walakahauki, ua haawi-,; ia ke noi a ka hui o Hakapila ame ka j Hui Mahiko o Kahuku i kekahi Komite Wae, oia o Laimana, Hokina ame Makanalesa. Waiho mai ke Komite Buke Helu i kekahi hila-no $110.85 no ka paku e hoopuni ana i ke keena o ka Aha Senate. Kauohaia ke Komite e uku aku i ka bila. Malalo o na hana mau o ka la, ua ua hooholoia ka bila Kauawai Kakauinoa ma kona heluhelu hope. 0 Wili | Raiki wale no ka mea i koho ma ka | aoao kue. Hooholoia ka bila Kanawai Aila Maliu, ma ka heluhelu mua, a haawiia i ke Komite Hooponopono Kahawai'. Aponoia na hoololi a ka Hale no ka Bila Kanawai Helu 17, a hooholo loaia ua bila Kanawai la. Hapaiia ka noonooia ana o ka bila Kanawai Palena Pauahi. Ūa kue o Kikila Baraunu i ka hoomahuahua hou ana aku i na palena pauahi, malalo o ke kumu he mea ia e hoopilikia ia ai na kanaka Hawaii. Kokua o Hanale Walakahauki i keia noi, a pela no hoi ke Kuhina Waiwai. Kokua hoi o Makanalesa ame ke Kuhina o ko na Aina e i ka bila Kanawai. Ma ke koho ana, ua holo loa ke noi a ka aoao kue. Hooholoia, ma ka heluhelu elua, ka pauku elua o ke Kanawai. Hoopanee ka Hale. KA HALEONA MAKAAIXAXA. Hoike mai ke Kuliina Kalaiaina no na Bila Ahaolelo i kakauinoaia e ka I'eresidena, elike no me kana i hoike a.i ma ka Hale o na Senate. Hioke mai ka Lunahoonialu no ka hooholo ana o ka Aha Senate ma ka heluhelu ekolu i ka Bila Kanawai e pili ana i tca hae Aupuhi; pela hoi me ka hoouna ia ana o na hila Kanawai no ka waihona o Hilo anie ka Hoopaelimaliaiia Pake. a i hoolioloia ma ka heluhelu ekolu. Na Robikana o ke Komite Hookolokolo i waiho mai i ka hoike no ka hooponopono ana i na aina ma Honolulu, ua kueia kekahi mau pauku o ua Kanawai la a kapaeia ae hoi. O ka pauku 3 o ua Kanawai la, e haawi ana i ka mana no ka noonoo ana no na hana maluua o kekahi aina i ikeia e ka Papa Ola he maikai ole, i ke Kuhina Kalaiaina ame ka Aha Kuka Hooko, me ka lohe ole ia 0 ka leo o ka niea nona ka aina, he kue Kumukanawai ia, ma ka manao ana o ke Komite. Na Bona oke Komite Wae 1 waiho mai he hoike no ke noi a kekahi poe o Honolulu nei, e papa loa ia ke ki-ki pu ana ma ka la Sabati, a oiai ua ku' like ia noi me ka bila Kanawai Helu 18 ka Hale, nolaila. e waihoia ma ka papa ke noi noonoe pu ia me ka bila Kanawai. Na Robikana i wailio mai ka lioike no ke Kanawai Helu 9 o ka Hale e pili ana i ka hooakea hou ia ana o kekahi mau alanui o Honolulu, e apono ana ke Komite i.ua bila Kanawai la me kekahi mau hoololi. Hapaiia ka noonooia ana o keia Kanawai, heluhelu pakahi ia na pauku a aponoia na hoololi a ke Komite. A ma ke noi a ke Kuhina o ko na Aina e, e hoololiia ka pauku 5 i pauku hoike Papa Hoakaka, ua ae ia; a hooholoia ka bila ma ka heluhelu elua. Ma ke noi a Robikana, ua hapaiia ka noonoo ana o ka Hale no ka bila Kanawai Helu 12, e pili ana i na aina o Honolulu nei. Ua liooikaika o Robikana ma ka aoao e kue loa ana i ka pauku 3, no ka loaa ole ana he kuleana hoohalahala ma ka aoao o ka mea aina i ka olelo hohewa aka Papa Ola. Mahope iho o kekahi mau hoakaka ana, ua hoopaneeia ka Hale.