Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 30, 27 July 1900 — Ka Mookuauhau ELUA O Hawaii. [ARTICLE]
Ka Mookuauhau ELUA O Hawaii.
MOKUNA IX. UOHOAMI O KALANIKAMAAL.iI. Manamanaakea ke Kahuna o ka Mookaula—HuU nul na kanaka. O KalanlkamaalH makua alil nat»ac hoomalu ko laua lahui kanaka nui, •ue ka hoolohe la o kona leo alli e na makaainana, ne ma'lii kahuna hooulu inhu'.. na alii malalo aku o Kalanilamaaiii me kana alil wahine, na iaua hoouiu hou aku na papa aiii kiekie , ka Aina, ua mahaio loa na .ana, ne na alii apau malalo aku o ko iun noho aiii. * O M mamanaakea kc kaula nana ouli :mi o Makua no ka hooulu iahui me -a < i' ..na nui a ka noho a kane a waMino ana no ia lahul kanaka. o ke Kai;<ca kwahlne hooulualil leahuna, na ;;iua e hookawowo aku ia lahui alil, me ka maemae loa ko lakou noho ana, t me ko iaua irau makaainana, o iokō o ia *a poeleele, e ia ka he au naauao ia, he r»aa naau na mooleio apau a puni «a aina. Eia na makaainana maluna o ko lakou mau alii, me na kllokilo na kuhiUuhi kuuone me na kahuna o na papa ilii, ka iahui alii, ua olelo ae lakou no ko iakou pono, a me ka pomaikai iko 'akou maualii oiuolu, heahea he noho nu me na makaainana, aoie hookapu-, kapLf, noa ko lakou kua me ke aio, i
<>a lopa makaainaiia ke ae ku ia Moananianoake, me Kalanikamaalii,. me na'lii'wahine, Kalanilauhiwa m? Kekaikea. jo keia ka na'iii i oleia ai, aofe make ke kanaka i keia mau aiii, pe ia kakoue noho ai, koe ke kapu Akua a na kahuna e pono al kakou. Olelo na'lii me na lil kahuna, e noa kakou aole kapu, ua noa niai ia no i ko kakou raau alil nul ■i makua hoi no kakou, Ua nune aku nune mai na kahuna a irtiu i ka naa ana o ko lakou mau poe ;ilii, ua hele mai la o Laiapaalii ke poo kahuna me Kahokumae h6 maa kahuna keia ua hele a kupu kokea o ko laua mau lauoho ioloa, o ke ano o nakahuna nui, ua hele a ku la laua i ke alonoao Manamanaakea. Ua heie aku ia o Lalapaalii me Kahokumoe, o na alil kahuna nui iho la no ia, he nui aku. Hele mai ia laua ike 0 Manamanaakea, ua oieio aku la i ke lii ia Kalani kamaalii, eia na elemakuie h kaua ia na makua aiii o ko kaua noho aiii ana aku o keia mua aku, ku ana na makua aiii kii aku nei ko laua ;»,-i puupuu hookipa, ke uwe nei naiii .ipau ; mai na iii )tane a na iii wahine me n'a kamalii apau, i keia manawa 1 kahea aku ai ko laua pokii alii o Manamanaakea i ko laua puie alii no. O I.alapaalilnui keia O ka hoku hoomoe i ka lani kona Uina ka leo i nuu nui Wawahi i ka lani paa iluna O ka hekili pa-malo i wawau Ike ia na pua a Naluhoona Mai a Kanalu a Kanaluakea Na kupuna aiii nui o kakou He nui ka iani ai alii A.i i ka moku nui o Kuauli Uawanawana ka uwila he ahi ma-o O Kuwaiakua me Walkanaka O Waia ke kumu alii nui o kakou Puka na mamo hoouiu iahui liai a iono makua a iono maa Kau na moku s eono la e O kua ull o kua uli ka aina 0 kakou ka lahui e, e oia G ola—e ola A mama ua noa ua noa lele walo. 1 ka hapai ana o ka leo o Manamanaakea i ka pule hool, ua moe nalii mena kahuna na mea ■ apau ioa koe no na i'iemakuie o Laiapaiii me Kahokuhoomoe ,i ka noa ana o ka pule a Manamanaakea, ua hapaiiike mai la na elemakuie i kekahi puie hoola ua ku lua mai la o Ooe iae kelii Akua Ka mamo kahunalii Mai a kanaulu mai aKanluakea Ke Kaiokea Moana akea Naiuhoohua Naluhoohoku^ Naluhoomana o oe o Manamanaakea O ka wa i Kuauli O aniani ekahi O aniani eiua O aniani ekolu O Kukalaniokoa Henae luna Heu na keiekele O piii kaakaa Heu wela nui ma ke ha Ka lono ma Ai kanaka Ai ka pule Ai ka polo O ka poio O ka ieie O ke kua moe ipo O Paao O Nana O loiio O ku waikahe O pakli ke anahulu O ka pa-pa-pa O ka ieie O ke Kaikailauea O Paekaumana o ola—o ola loa no A mama Amama ua noa ■. Ua moe hou no na'lii me na tehuna , keia pule, a oie keia he pu e he hoala lahui o ia au, a kahi no a oh«, «u» ; Ul i ka pule hoola aina, hoola alii, hoo #ahui. ua hui aloha ae la lakou na 11! me na 111 kahuna. Ua oielo ae la o Manamanaakea i !ia ai puupuu, e hoomakaukau ka mea x\ a nui i ai aku kakou me na makua aJii o kakou, ua makaukau mai la na mea al, ua ai iho la lja papaaina a na ui, ua ai iho la na mea apau a maona. (Ta hoomaha iho la lakou a liullu o u-lo aku la o Manamanaakea 1 «ona ajau hanau mua, huakai nui ka olua e • u mau makua, iloko o ko olua kapu heiau ua ae mal la o Manamanaakea no kelii Kalanlkamaalli. 4
Ua hol aku la lakou iloko o ka hale kapu Akua o Kane me Kanalea Kepookapuhuiiaikeaouli rne na Akua kumu, Kumuhonualani, Kumuhonuaiakea, me Kunnuhonuailalo, na Akua kumu o ke ao nei. I'oirn a!-;u noi ou ilnko ke kapu hel.iu o 1:< ;i. r.a lilu ku nei ka puln ;ir,a ia V.o kapu heiau ni a kf ; r:i i r.a Akua o īa au ia l ; t.f- ia o Laiapa.tiii i h>o } u!--. O Kuiiaihenuaiai i O Kumuhori;r.i;!,}.< a O Kumuhonuaiialo 0 na Kuniul.or.ua īa Ka-.e Kane, Kanal: a Kanehekili i lura Kanewawaliilani Kaneiki, Kanenui Kaneloa, Kane poko Kepookapuhunaikeaouli 4 Ka pu-o, ka pu-o 1 ola, a ola, a ola E ola ka hu, ka makaainana K ola ke'lii me ke kahuna E ola i ka aina e ka lani E ola na mea ulu apau A mama, a mau Noa, noa, noa loa. (He ano Anaana.) Ua puaha ia ka pule me ka pahu, eha pahu i hookanlia, o ka leo pule ia Lalapaalii, ual ike ka leo o na pahu me ka leo o ka hekili e wawahi ana i ka lewa, o ka leo pule a ke hone ae la iloko o ka leo o ka pahu. Piha mai la o waho i na'lii me na kahuna, olelo ae la na'iii akahi no kakakou a Johe i ka leo o na makua alii kahuna o kakou, me ke pohapoha o ka pahu me ka maikai o ka leo i ka puana ana mai me ka nanahe o ka leo me he kamalii la ka mama. manaakea ko laua pokii alii, ea (Aole i pau.)