Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXVIII, Number 49, 7 December 1900 — KA HELU KANAKA O KA M. H. 1890. [ARTICLE]

KA HELU KANAKA O KA M. H. 1890.

I Malalo Ihu e ike al ka mea heluhelu !l kekahi mau hoike e pili ana i ka heluna nulo na kanaka o Hawaii nei. He ; mau huahelu kakaikahi keia i loaa mai |nei. nolaila i hiki ole a ke hoike aku i ! k.a heluna papa o na ano lahui. aka, ua ( liawa ioa nae keia no ka hooia ana i ka i hoiomua o ka ulu ana o ka lehulehu. j me ka lakou mau hana iloko nei o ka i aina. I Eia iho na hoike i loaa mai, mamuli! 0 na Buietina i hoopukaia e ke Keena Helu Kanaka ma Wakinekona: j M. H. Kanaka., 1900 154.001. 1896 i 1890 89,990 1884 80,578, IS7B '•••• 57.985, 50,897 j : 1866 62 » 959 iuw * 69 - 700 : 1851 "3.138 1850 84 - 165 | 1836 108,579 1832 . 130,313* PAPA HOIKE ELUA —KA HELUNA ' j MA NA MOKU. j Mokupuni o Hawail. 46,843 Kauai me Niihau 20,734 Maui 6 25,41} Molokai, Lanai me Kahoolawe.. 2,504 . Oahu 58,504 | 1 j Hulna 154,0011 { PAPA HOIKE EONO—KA HELUNA ( j OKO HONOLULU WALE NO. ; 1866-1900. ' M. H. Kanaka. j 1900 39,306 ( 1596 29,920 1890 22.907, 1884 20.487 • 1878 'i.. 14,114 J 1872 14,825 1866 13,521*; Mamuli o keia mau huahēlu, ua hiki no ia kakou ke hoomaopopo i ka ninau j —pehea !a i uiu mai ai na kanaka ma Hnwali nei? No ka palaleha anei? Noj ka nele anei o ka aina? Aoie. No ka| ! olomua o ka aina. Pehea la I holomua iii V wahl a ka naaupo e ninau ai. Na ka oihana kalepa i hoonee mua i na hana a pau. Na la oihana i kono i ka nmhiai e kanu nui i ke ko, ka raiki. ke k-po a pela aku. Na ka olhana kalepa, 1 kukulu i na moku, i mea lawe ukana' no na makeke o ke ao nei, a pola hoi ko na aina e mau waiwai e haiiia mai. ai ianei no ka pono oko Hawail nei. | Na ka oihana kalepa i hooholomua ia | ( Honoiuiu nei—plha i ke kanaka, pihaj I na hale nanl, piha i na olhana like! ole. Nul ka waiwal. I nele ke kanaka nowal ka hewa? Nona no, I ka palaualelo. | » Imut e na oiwi—mai hoi hope i ke au o "Waawaalki Naaupo ma." E imi i ola no keia mua aku. Aole kela 40.000 o Honolulu nei he Hawali wale. Ua hapa mai kakou. Nolaiia, e a'o i ka hoo-1 kuonoono. Kapae I ka molowa me ka hilahlla, Imi i ka hana a malama i ma- j kua no ka ohana.