Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 10, 8 March 1901 — Page 5

Page PDF (1.42 MB)

This text was transcribed by:  Kihei Seto
This work is dedicated to:  me ke aloha pauole no kuu tutu, o Eleanor Kalawaiakamaliiwahinelii Simeona Ahuna

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

Hana Ahaolelo.

 

Hale o na @

@ Lunamakaainana

 

@LA HANA EWALU.

 

@ Poalima, Maraki 1, 1901.

@aluia ka Hale e ka Noho, a ma-@ iho o ka pula ana a ke kahuna-@ ua hoomaka na hana o ka la me @@ @@@ inoa ana.  Heluheluia ka moo-@ ka Hale e ke Kakauolelo.  Noi o @ aponola.  Kokuaia.  Aponoia.  @ mai o Dickey a hoike mai he @ Hoopii mai ke Kahua Ma’i @ Haawiia i ke Komite pa’i.  @ mai o Prendergast ua paila @.  @ Kaniho e heluheluia kana bila.  @ kona poo.  @ Haaheo e heluheluia kana bila. @ mai o Prendergast i kana bila @ na alanui.  @ he hoolaha kanawai.  @ Robertson e heluheluia kana @ holoia kona poo.  @ Kumalae e heluheluia kana bi-@ loia kona poo.  @ Haaheo e heluheluia kana bila.  @ Mossman e heluhelu ia ka Bila @loia.  @ mai o Kickey e haawiia ke pai @ moolelo o ka Hale i kela la @ ka mea koho haahaa.  Ma @, ua ke ae o Emaluka a i @ Ina o na Repubalika ka hapa-@ ua haawi lakou i ka lakou mau @ i ko lakou poe hoaloha; pela makou e haawi nei i ka makou i ko @ poe ponoi.”  Haule ke noi e ha-@ pai ana i ka mea koho haa-@.

 

Ma ke noi a Makekau, ua hoomaha @ a hiki i ka hora 1:30 p. m.

 

HALAWAI AUINA LA.

 

@lu ka Hale ma ka hora 1:30 p. m.

 

Noi o Robertson e kapaeia na rula i @ mai o@a i kana hoolaha kanawai.  @ Heluheluia “he hoololi pili i na @ Hookolokolo.”  Hoike mai o Mossman Jr. i kana hoo-@ kanawai “hoomoe uwea uwila ma-@ ka honua.”

Hoike mai ka Noho he palapala mai @ mai.  Heluheluia e ke Ka-@ Pili i ke Komite holo i Mo-@.

@ Robertson e hoomanaia ke Ko-@ ka Hale e hui pu me ko ka @ ma ka hana pili i na mai ma @.  Hoike mai o Prendergast ua makau-@ Bila 6.  @ o Prendergast e aeia oia e @ mai i ka Hoike a ke Komite Pa’i @ Palapala.  Aeia.  @ Kaniho e hoomaha ka Hale no @.  Hooholoia.  @luia: Makemake o Dickey e @ ia ka Bila Helu @.  @ Hoogs e kapaeia na rula i hiki @ Komite Holo i Molokai ke ho-@.  @: Kue o Monsarrat i ka @ poe mawaho ae o ka poe @ ka Olelo Hooholo.  Hoa-@ o Beckley i ke kumuhana.  @ pu mai hoi oia i kekahi pala-@ i keia huakai.  Kue o Kaniho @ pu o kekahi poe e ae.  @ Ewaliko e aponoia ka Hoike a @ komite Holo i Molokai.  Kokuaia.  @ Makekau e aponoia ka Ho-@ ke Komite Huli Moku.  Aponoia.  Noi o Makekau e hoololiia na olelo @ ka Olelo Hooholo.  Noi o Robertson e heluhelu alua ia ka Bila Helu 6.  Kokuaia Hoike mai o Noho aole e hiki, oiai, aole ia mea @ kana Papa Kuhikuhi.  Hoakaka mai o Robertson, he hana hiki no ke @ pela.  Kue o Paele i ka noonoo ana i ka @, no ka loaa ole o na kope oia Bila @ paiia.  (Nui ka hoopaapaa ma keia @, mamuli o ka ike ole maoli no @ kekahi mau hoa hanohano i na rula @ kanawai, a e ole i noiia mai e Dickey, i kokuaia e Makekau, ina ua @loa i ka haunaele.)  Heluhelu pau-ku ia ua Bila 6 nei, a waihoia i ke Komite Hookolokolo.  @ku mai o Emaluka a waiho mai i ka-@ olelo Hooholo e haawi ana i ke @ kakauolelo, ia S. K. Pua, i ka @ apono ana o ke pai ana o ka @ o ka Hale i kela la keia la, i @ki ai ke loaa i ke Kakauolelo @laau, ka moolelo o ka Hale, @ ka mea maa mau ma na mo-@ Hooholoia. @ Emaluka no.  he Olelo Hooholo e @ ana i ka Lunahoomalu o ka @ haawi mau aku i ke kope i pai-@ kela la, keia la.  Hooholo lokahi ia.  Waiho hou mai o Emaluka he olelo @ papa ana i ka hoopuka hou @ palapala ae kukulu hale laau i Honolulu nei a hiki i ka hoomao-@ ana o na palena pauahi.  Nui @manao ma keia kumuhana @ wale i ka poe ilihune. @ule keia Olelo Hooholo ma ke @.  @ ka Hale.

 

LA HANA EIWA.

 

Poakahi, Maraki 4, 1901.  @lu@a ka Hale e ka Lunahoo-@ A. Akina, i ka hora 10 ponoi, @pe iho o ka pule ana a ke ka-@ ua weheia na hana me ka @ ana.

Heluheluia ka moolelo o ka la ewalu.  @ Paele e hooponoponoia kana @ Aponoia ka moolelo me na hoo-@no.

Hoike mai ka Noho he palapala mai @ makai mai.  E noi ana e @ na dala i uku oi ia aku e ka @ Makai iloko o ka waihona au-@ Waihoia i ke Komited Huahelu.  @ Makekau e hapai hou ia ka noo@ ana i kela Olelo Hooholo a Ema-@ pili ana i ka pa’i ana o na moo-@ ka Hale i kela la keia la.

@kaka mai o Emaluka i kona ma-@ pili ana i keia noi, a kue oia @ hapai hou ana.  Makemake o Mossman e kokua i ke noi a Makekau.  @a ke kamailio ana maluna o keia mau.  Hoakaka mai o Makekau, o ka a pono no keia e noonoo ai. 

Na Beckley, he palapala mai na ma-@ainana mai o Makawao, e pili ana i @ i na haawina dala kupono a lakou i manao ai no ko lakou mau ala-nui.  Waihoia i ke Komite o na Aina Aupuni.  Noi ke Komite i manawa no ia hana. 

Na Prendergast he hoike pili i na ka-nawai i palia.

Nonoi o Robertson auhea la kana mau bila?  Hoike mai o Prendergast, aia ma ka lima o ka poe pa’i. 

Na Robertson, he Bila Kanawai, e pili ana i ka mana o na Lunakanawai Apana, ma na hihia karaima.  Hooho-loia kona heluhelu mua ana.

Na Dickey he hoolaha kanawai.

Na Robertson he Bila Kanawai e pili ana i ka lawelawe ana o na hihia ma na Aha Hookolokolo.  Hooholoia kona heluhelu mua ana.

Na Robertson he hoolaha bila kanawai e pili ana i ke kuai ana o ka alakohola.

Na Keliikoa he hoolaha bila kanawai, e pili ana i ke alahaka mai Pahala a i Kailua.

Noi hou o Makekau e hapai hou ia ka noonoo ana o ka Olelo Hooholo a Emaluka.  Heluheluia e ke Kakaulelo ka Olelo Hooholo pili i ke pa’i ana i ka moolelo o ka Hale i kela la, keia la.

Hoakaka mai o Makekau i ke kumu o keia hapai ana i keia noonoo hou ana.  Ua manao oia he hana hoohaa-haa keia i ke kakauolelo.  I ka wa e noonooia ana keia ninau, ua loaa kai keia wahi leka mai kekahi mea e noho ana iwaena o ke anaina:

Mr. Lunahooponopono: E oluolu oe e hoolaha ae i keia wahi manao akea, e pili ana i keia hana hana hawawa a keia poe e hoopau manawa wale nei no.  Penei:

Ina no ka hilahila o ikeia mai ke ku-hihewa maluna o ke kuhihewa, e Ame-rika Huipuia, alaila, e kapae loa ae i keia olelo hooholo; aka, ina ma na ru-la o ka Ahaolelo o Amerika, e puka mau ana ko lakou moolelo mai ke Ka-kauolelo aku o ka Hale i kela ame keia la.  Huna ia iho ka ino i nalo.

 

WAAWAAIKINAAUAO.

 

Bila 1, heluhelu ekoluia.  Hooholoia. 

Noi mai o Beckley e hoopanee ka Hale a hora 1:30 p. m.  Hooponopono mai o Kumalae, “e hoomaha a i ka ho-ra 1:30 p. m.”  Hooholoia.

Hoomaha a noho hou i ka hora 1:30 p. m.

 

HALAWAI AUINA LA.

 

Hoomaluia ka Hale e ka Noho ma ka hora 1:30 p. m.

Noi mai o Dickey e heluhelu elua ia ka Bila Helu 5, a e waihoia i ke Komite Hookolokolo.  Hooholoia.

Noi mai o Puuki e heluhelu elua ia ka Bila Helu 8.  Aeia.  Hooholoia.  Waihoia ia ke Komite Hoonaauao.

Noi mai o Kaniho e heluhelu elua ia ka Bila Helu 9.  Aeia.  Hooholoia.  Waihoia i ke Komite Ola.

Noi mai o Robertson e heluheluia ka Bila Helu 10.  Hooholoia.  Waihoia i ke Komite Hookolokolo.

Ku mai o Dickey a noi mai e hoopa-nee ka Hale no ka hoomanao ana i ka la i hoonohoia ai ka Peresidena me kona Hope, ma ka laua oihana pookela.  Kokuaia e Beckley.  Hooholoia.

Hoopanee ka Hale.

 

LA HANA UMI.

 

Poalua, Maraki 5, 1901. 

Hoomaluia ka Hale e ka Noho, a, mahope iho o ka pule ana a ke kahuna-pula, ua hea mai ke Kakauolelo i ka inoa o na hoa hanohano o ka Hale. 

Hoomakaia na hana o ka la me ka heluhelu ana o ka moolelo o ka la eiwa.  Aponoia ma ke noi a Dickey.

Ku mai o Beckley, a heluhelu mai i ka Hoike a ke Komite Ola e pili ana i ka Palapala Hoopii a ka poe koho o Koolauloa, e noi ana e hoopauia ke-kahi pauku o ke Kanawai Panalaau.  Aohe mana o keia Hale e hookoia mea. 

Noi mai o Makekau e laweia mai ka Hoopii a noonooia.  Aeia.  Noi mai o Makekau e hooliloia keia i hana no ka la apopo.  Noi o Mahoe e waihoia i ke Komite Hookolokolo.  Haule ke noi a Makekau.  Haule pu me ka Ma-hoe noi.

Noi mai o Robertson e waihoia keia kumuhana ma ka papa no ka la apopo.  Hooholoia.

Noi mai o Emaluka e aeia e waiho mai i ka Hoike a ke Komite Hookolo-kolo e pili ana i na Bila 3, 5, 6, 10.  Noi mai o Robertson e waihoia ka Hoike a noonoo pu ia me na Bila.  Hooholoia.

Noi mai o Robertson e hookomo mai i kana Bila.  Aeia.  Heluhelu ekahi ia.  Hooholoia.  Na Robertson he kanawai pili i ke kuai ana o ka Alakohola.  He-luhelu a hooholo ekahi ia.

Na Kumalae he hoolaha Kanawai pili i ka Hae.

Na Nailima he hoolaha Kanawai Koho Elele.

Na Makainai he hoolaha Kanawai.

Na Ewalika he hoolaha Kanawai.

Na Paele he Bila Kanawai.  Heluhelu a hooholo ekahi ia.

Na Aylett he hoolaha Kanawai.

Na Kaniho he hoolaha Kanawai.

Na Hihio he Kanawai pili i na poe lawelawe ina na hana aupuni.  Helu-helu a hooholo ekahi ia.

Na Dickey he hoolaha Kanawai pili i na hale malama i na hana haumia.

Na Dickety he Kanawai e pili ana i na hookolokolo.  Hooholo ekahi ia.  (He eha ana bila i hookomo mai ai.)

Noi o Makainai e noonoo hou ia ka Olelo Hooholo e pili ana i ke kukulu ana o na hale pau wale i ke ahi.

Nui ka hoopaapaa o na hoa o ka Hale no keia ninau, a mahope iho nae o na hoolei olelo ana me ka huikau, ua loaa aku la no, he huikau ma ke koho ana.  He poe no i kue i ka Olelo Hooholo, i koho ma ke kakoo, a he poe hoi e kakoo ana i lele ma ka aoao kue.  Mamuli no keia o ka hoomaopopo ole i ka olelo e namuia ana e ka Luna-hoomalu.

I ka lilo loa i ka hoopaapaa, ua ike ole ae na hoa i ke kani ana o ka hora 12, a i ole i heaia mai e ka Lunahoo-malu, noi koke ia ae ai e hoomaha ka Hale a noho hou i ka hora 2 o ka au-ina la.

 

AUINA LA.

 

Hora 2 P. M.

Hoomaluia ka Hale.  Akoakoa no na hoa a pau.

Ku mai o Emaluka a waiho mai he hoololi pakui i kana Olelo Hooholo e pili ana I ke kukulu hou ana i na hale laau ma ke Kaona Pake.  Ua noi oia e waihoia ka Olelo Hooholo i kekahi Komite o ekolu lala.  Pakui mai o Ewalika, i 5 lala o ke Komite.

E like no me kakahiaka nei, pela no i keia auina la – ka nui o ka hoopaapaa ano ole.  I ka hele ana i ka haunaele loa, ua hana akamai iho la ka luna-hoomalu ma ke kahea ana mai i na Ae me na Hoole.

Eia na Ae-Ahulii, Aylett, Ewaliko, Haaheo, Hiho, Kaauwai, Kauimaka-ole, Kaniho, Kawaihoa, Kumalae, Mossman, Nailima, Paele, Puuki.

Na Hoole-Dickey, Emmeluth, Gilgil-lan, Hoogs, Keiki, Kekaula, Keliikoa, Mahoe, Makainai, Makekau, Monsarrat, Prendergast, Robertson.

Haule ke noi a Kaniho e kapae loa ia ka Olelo Hooholo.

Ma ke noiia ana, ua hooholoia ka Olelo Hooholo me na hoololi ame na papui.

Eia ke Komite no ka noonoo ana i na mea e pili ana i ke kukulu hale ma ke Kaona Pake: Emmeluth, Aylett, Makainai, Paele, Hihio.

Na Kumalae, he hoolaha Kanawai no ka hoonaauo ana i na opio Hawaii ma na aina e.

Hoopanee ka Hale i ka hora 3:50 p. m.

 

HE MA’I RUMATIKA I OLA.

 

Mai ka Nupepa Vindicator mai o Ruth-erfordton, N. C.

Mamuli o kekahi loaa ana o ka Luna-hooponopono o ka nupepa Vindicator i kekahi ma’i ana i hoomaopopo ole ai i kinohi, ua hoao oia i ke ola o ka Laau Hamo a Chamberlain no na Hu’I, a ua hauoli loa oia i ke ola ana iloko o ka wa pokole.  He rumatika ma ka poo-hiwi ka hoomaka ana mai, a ua nui ma-oli no kona eha i ka hu’i no umi la, a he elua no hamo ana o ka Laau Hamo a Chamberlain no ka Hu’i, o ka loaa no ia o ka oluolu.  I hamoia ma kahi hu’i, a i ka pili ana aku no o ka laau i ka ili o ka loaa koke no ia o ka oluolu.  O ka lua, he rumatika ma ke ku’i ana o na ami o ka uha, a o keia kona eha i aneane ai e waiho ma kahi moe no ka manawa ana i hoomaopopo ole ai.  He elua no hama ana me keia laau i ka po mamua ae o ka hiamoe ana, o ke ola no ia i ka wa i ala mai ai.

Ke kuaiia nei ma kahi o Benson, Smith & Co., Agena ma Honolulu, H. T.

 

NA KULA HOONAAUAO I NA KA-MAIKI.

 

Mamuli o ka loaa ana mai o kekahi kope i paiia ma ka Olelo Beritania o ka Buke hoakaka e pili ana i na hana o na Kula A’o i na keiki liilii loa, oia hoi na kula “Kindergarten,” nolaila, ua manaoia, he mea pono i ka lehulehu e hoomaopopo lea i keia ninau ano hou e hapai ia nei.

He mea oiaio, aia no i ka wa opio-pio loa e hiki ai ke hooomoakakaia ke kulana o ka holomua o na keiki a no ia kumu, i hoakoakoaia ai lakou ma kahi maikai oa, a kupono no hoi no ia hana, a malaila lakou e a’oia ai me ka maikai.

O keia mau mea a pau malalo iho, ua unuhiia mai kahi buke mai i hoo-pukaia e ka Hui o na Kula Kamaiki (Kindergarten Association.)

 

KE KULA KAMAIKI AME KE KULA AUPUNI.

 

“O ka Holomua ke Ola o keia Au.”

 

O ka hana nui a ke Kula Kamaiki, oia no ka hoomakaukau ana i keiki ma na mea a pau e ulu ai me ka na-auao ame ka hoopono.

Ua ukaliia na hana o keia mau a’o ana malalo o na alakai naauao ame na mea e ae a pau i ikeia he kupono, a penei no ia:

  1. He ikaika loa ka ulu ana o ka noonoo mawaena o na makahiki ekolu ame ehiku.  Mahope aku oia wa, he ulolohi loa, a ua ikeia keia mea ma ka hoomaopopo ana i ke kulana o na ke-iki iloko o keia mau makahiki.-Bain.
  2. Ma ka hoomaamaa ana no elua pule i ke keiki e paa i na mea liilii ma kon alima akau iloko o kona lima akau wale no i na la a pau o kona ola ana.
  3. O keia no ka wa o ke keiki e ike ai me ka aapo; o ka wa no hoi keia o ke keiki e hoomaopopo ai ma o kana mea e ike, lohe, ai, hoopa a e honi ai; nolaila, e like no me ke ano o na mea e hoopuni ana iaia i kona mau la opio-pio loa, pela no kona kulana ke nui ae.
  4. Ina e maiau ka malama ana i ke keiki i kona wa liilii, aole loa e loaa ana he kanaka ino iloko ona i kona wa e oo ai, e hiki ai ke kau ka hoopai o ke kanawai maluna ona.
  5. “E a’o i ke keiki e like me ka pono i makemake nui ia, a i kona wa e oo ai, aole loa ia e auana aku ana mai ke ala aku o ka hoopono.”

Ina e loaa ana he elua makahiki i ke keiki (oia hoi, i ka lima ame ke ono o kona mau makahiki) a ina no, he hookahi no me ka hapa, maloko o ke Kula Kamaiki, e lilo ana no ia i me nona e ulu ai me ka hikiwawe loa ma ka ike, ma kona ola kino ame kona makaukau maoli no, a pela no e loaa ai iaia ka aap me ka naauao maoli ma na hana a pau e loaa ana iaia i kon mau la o ke ola ana.-Hon. Wm. T. Harris, Komisina Hoonaauao no Amerika Huipuia.

Ua hiki loa no i ka haumana o ke Kula Kamaiki “k@ hoalo hookahi ma-kahiki o na makahiki ekolu mua e hele ai ma na kula aupuni.” Dr. W. H. Scott, Peresidena o ke Kula Nui o ka Mokuaina o Ohio.

“Ua olelo ae ka poe naauao maoli a kamaaina no hoi i ka oihana hoona-auao, o ke ku ana o kekahi Kula Ka-maiki i hookumuia maluna o ke kahua maikai, aole loa ia he mea e hoonui ae ai i na hoolilo o ka oihana hoona-auao ma na kula, oiai e loaa ana i na haumana iloko o ka makahiki o lakou e hoomakaukauia ai na ike a pau e hiki ai ia lakou ke lawelawe i na ha-na o na makahiki eiwa iloko o ehiku a ewalu.”-Nupepa Kindergarten News. Okatoba, 1892. aoao 125.

**Ma Piledelepia.  Ua hoomakaia na Kula Kamaiki ma ke ano hoao wale no i mea e kapae aku ai i na koina e ala-kai ana no na hana karaima maloko o kekahi mau mahele o ke kulanakau-hale, a mamuli o ka holomua.  ua hooliloia i mahele oihana no na kula au-puni.**

Kapalakiko.-“Iloko o na makahiki he umikumamalua.  ua aneane eiwa tausani poe keiki liilii i kaa malalo o ko makou malama a a’o ana.  O na ke-iki mua i komo mai malalo o ka ma-kou malama ana, eia lakou ke nee nei i ka umikumamalima a umikumama-walu o ko lakou mau makahiki.  Ua hoomau aku no makou ma ka hakilo mau ana i ko lakou kulana mahope iho o ka haalele ana mai ia makou, a ma-muli o na imi ikaika ana, ua loaa ia makou ka hooia kupono, aole loa he hookahi o na haumana a ko makou Kula Kamaiki i komo malalo o ka poai haihai kanawai.  Aole loa i ikeia ko la-kou inoa ma na Buke Moolelo o na Aha Hoopai Karaima: a he mea ano nui loa keia, oiai, aia no ko makou Kula Ka-maiki ke ku nei i waena o kahi i noho nui ia e ka poe maa ia mau hana kai-hai kanawai.”-Ka Hoike a ka Ahahui Kula Kamaiki o Kapalakiko.

“O ke kaupale-aole o ka hoohuli, o ka Kula Kamaiki-aole hoi ka hale paahao, ka hana pookela oiaio” a he ku i ka naauao.

He nui a lehulehu wale na aupuni e i hookomo i keia ao ana maloko o ko lakou mau kula, a ua komo pu mai keia mau aupuni ma la hana hooho-lomua i ka ike me ka naauao: Ontario, Brazil, Arentine Republic, Austria, Italy, France, Switzerland ame Bel-gium.  I kela makahiki aku nei, ua ho-emi o Enelani i na makahiki kupono i ka hele kula a i ka ekolu makahiki.

 

KEKAHI MAU ANO O KE KULA KAMAIKI.

 

Ina i manaoia, mamuli o na hookumu ana i ka wa opiopio loa e hiki ai ke loaa na pomaikai lehulehu o ka ike me ka naau ao iloko o ke kulana o ka opio alaila, he hiki no ke i ae, he heluna nui i oi aku ka i loaa mai ka hua mai o na hana a na Kula Kamaiki e ikeia nei ma o na haumana hoopono a punihei ole i na hana ino, paahana mau, na-auao mai na kane a na wahine o keia wa a i keia mua aku.  A e ikeia auanei ka nui o keia poe maikai, e like no me ka heluna nui o na Kula Kamaiki e lawelawe ana i keia oihana hoonaauao maikai loa.

O kekahi hua waiwai nui o na Kula Kamaiki, oia no ka emi mai o na hale piepiele waiona, ame ka ulu nui o na home maikai; kakaikahi na makai, na hale hookolokolo, halepaahao, aole no hoi e nui loa ka ikeia ana o ka poe makilo ma na pipa alanui a ma na ipuka hale, pela no hoi e emi loa aku ai ka heluna o ka poe pupule, a pela pu no hoi e emi mai ai na hoolilo o ka waihona o ka lehulehu no ka malama ana i keia mau wahi, a e loaa nui aku ana no hoi na dala e hiki ai ke lawe-laweia na hana hoopomaikai i ka lehu-lehu. 

O ke Kula Kamaiki no hoi ke kumu e loaa aku ai ona mau kumu maikai no keia mua aku, oiai, o ka poe e aoia ana i keia wa, e loaa ana ia lakou ka ike me ka naauao maikai e hiki ai ke hoomalamalama aku ia hai; pela no hoi e loaa pu ai he poe mekanika loea me na uku kiekie ae, e oluolu mau ana hoi iloko o ko lakou kuana; e nui aku ai no hoi ka poe puni i na hanahoo-naauao i oi aku i ko keia wa poe ka-kaikahi, a ma kahi o hookahi mea imi naauao, e loaa he heluna nui; e mai-kai pu ae ana no hoi ke kulana o ka nohona o na mea a pau, me ke kulana ola maikai a maemae no hoi; a e loaa ana no na home nani.  Iloko o na hua-olelo pokole: e nui aku ana na kane ame na wahine kulana maikai.

He mau akioma keia i moakaka loa ke ano, a he waiwai ole na hoakaka ana no lakou.  He mea pono nae ke lawe mai a noonoo me ka maikai.

ULDRICK THOMPSON.

 

"E like me ka O-u ana o ka Laau, Pela no Kona U-u ana."

 

Honolulu.-I ka wa o keiki e komo ai i na kula, ua loaa ia lakou he hookahi anuu oi mamua aku o na keiki i komo ole i na Kula Kamaiki, mamuli o ko la-kou ike a hoomaopopon ana i ka Olelo Beritania@ ua loaa ia lakou na hooma-kaukau maikai ana, noka mea, ua hi-ki ia lakou ke ike a lohe me ka mao-popo lea; he makaukau loa no hoi ko lakou mau manamana lima no na ha-na a pau e lawelaweia ana.

He oi loa aku no hoi ka like ole o keia poe keiki me na keiki i komo ole i ke Kula Kamaiki, mamuli o ko lakou hikiwawe loa ma ke komo ana iloko o na papa mahele o na kula i ko lakou wa e komo ai ia mau kula, a he ka-kaikahi loa na keiki e ae e komo ana e like me ia, aia wale no a he piha ike maoli no.

ahiki elima o ko'u lawelawe shrdluea

O keia ko'u ike maoli iloko o na ma-kahiki elima o ko'u lawelawe ana i keia oihana hoonaauao.

EMMA WOOD,

Grade I, Normal School.

 

O ke Kula Kamaiki e a'oia ana e na kumu hemahema, he kupono ole loa ia; aka, o na Kula Kamaiki malalo o na kumumakuahine, he oi loa aku o ka holomua me ka maikai ma na ano a pau.

He mea pono loa e hooliloia na Kula Kamaiki i mau mahele no na Kula Au-puni a pau.  I poe kumu maikai loa ke hoonohoia ma keia mau wahi no ka uku maikai loa.

O na keiki liilii i loaa na ao ana a na Kula Kamaiki maikai, he oi aku ko lakou holomua iloko o ke kula ma-mua o na keiki i loaa ole ia mau ao ana.

 

O ke Kula Kamaiki maikai

Ke Kumu a'o a ke kamaiki

No ka ike hana maemae.

A laila e loaa ai ka oiaia

Ka uhane hookumu naauao me ka hoopono

Ke aloha io i ka hoalauna.

 

ALICE M. FELKER.

Princess Kaiulani School.

 

Honolulu, Feb. 21, 1901.

He mea maikai maoli no ke loaa he mau Kula Kamaiki ma na kula nui a pau o Hawaii nei,.

O ka ike i ka olelo Beritania kekahi mea paakiki loa no na keiki liilii.  Na ke Kula Kamaiki e a'o ia lakou i keia mea nui.  I ka wa e komo ai o na ke-iki liilii iloko o na kula aupuni, mai na Kula Kamaiki mai, ua makaukau mua lakou i ka olelo Beritania. a he hiki ia lakou ke kamailio me ka hoo-maopopo pono, a pela e loaa ai i na kumu he holomua ma ka lakou a'o ana aku.

O ka hoomaamaa ana i ko lakou mau lima liilii, ame ka hoomaamaa ana ia lakou e hoomaopopo i ke ano o na mea a lakou e ike ai iloko o na Kula Ka-maiki. kekahi mau mea waiwai nui no na haumana liilii ma ka hoomakaukau ana ia lakou ma na hana nui o na kula.

 

ROSE C. DAVISON.

Kokua Kakauolelo a Agena Kula

 

He mea hiki loa ke hoomaopopoia ke kulana like ole iloko o na Kula Kama-iki mawaena o ka pule mua o ka hoo-maka ana ame kona kulana iloko o eono mahine mahope iho, mamuli o ka maemae ame ke kulana ola o na keiki. ka hua hoi o ka malama loa ia o keia kulana i kela la keia la.

 

MRS. THOMPSON.

Sanitary Inspector of the Kindergartens.

 

Iloko o na la pokole, ina aole i keia wa, aka, e hiki mai ana, o ke ku-lanakauhale a wahi paha i loaa ole he Kula Kamaiki ma na kula aupuni no ka hoomakaukau ana i na keiki. e ole-loia ana, aia loa no i hope loa ma na hana hoonaauao.

 

DR. GEO. GRIFFITHS,

Superintendent of Schools, Uti@a, N.Y.

 

HE LAAU MAIKAI LOA NO KA LA GARIPA.

 

Eia ka Mr. George W. Waitt o South Gardiner, Me., i olelo mai ai: "O wau kekahi mea i loaa ino loa i ka La Ga-ripa mamua aku nei, nui ke kumu, ke anu, ka haalulu me ka hu'i a puni ke kino.  He ku maoli no hoi i ka pilikia na hana a keia mau haawina ia'u, a he nui no ka'u mau laau o ka hapuku ana me ka manao e loaa mai ana kahi maha, aka, he ole loa.  E ole ka Laau Kunu a Chamberlain loaa ai ia'u ke ola. O ka helu ekahi maoli no paha hoi keia.  He hookahi no a'u omole o ua laau nei i inu ai o ka pau loa no ia o ka haalulu, ke anu ame ke kunu.  Ua haalele loa mai ua la garipa nei ia'u.  Ua piha loa au i ka mahalo i ka mea nana i hana keia laau no keia pomaikai i loaa ia'u mamuli o ke kaa'wale ana aku o keia mau haawina hoo-pilikia wale i ko'u ola kino."

Ke kuaiia nei ma kahi o Benson, Smith & Co., Agena ma Honolulu, H.T.

(Mai ka Aoao 2 mai)

ma'i lepera, a e hooloheia e ka Luna-kanawai Kaapuni ma Kalaupapa.

22.  E hoolakoia mai ke Kahua Ma'i Lepera me ka Hila Ola i hookahi ma-nawa iloko o kela ame keia eono mahina.

23.  E hoolakoia mai kela ame keia ma'i lepera i hookahi kuaka aila. (1 quart) i kela ame keia mahina.

24.  E hoolakoia mai i hookahi paona kopaa ame ti maikai i kela ame keia ma'i no ka pule hookahi.

25.  E aeia ke komo ana mai o ke kokua (mea ma'i ole) o na ma'i'e noho pu me ka lakou ma'i i ka manawa e hookaawaleia ia no ke Kahua Ma'i Lepera.

2.  E aeia na ma'i lio ole e hookomo mai i lio mai na wahi mai mawaho o ke Kahua mai.

R. M. KAAOAO,

THOS. K. NATHANIEL,

ANDREW AULD,

W. K. MAKAKOA,

G. W. K. PALAUALELO,

KIMO KUALE,

J. H. HULIHIA,

CHAS M. N. BREWSTER,

GEO. J. KANIKAU,

WILLIAM KAPELA, JR.,

J. M. KAILI@AI,

JAS. PROSSER,

JOHN KAAHIKI,

WM. KEAOULI,

J. HARRET.

 

**I ka hoea ana aku o ke Komite ma ke Kahua Ma'i, ua @oele pono lakou i na mea a pau a lakou i noi mai ai.  No ka hooneleia ana mai o ka mea ka-kau i ke kokua e hiki ai ke hoopuka aku i ka moolelo piho o keia huakai i keia pula, nolaila, e haule ana a keia pule ae.**

 

KA MAKAMUA O KA OHANA.

 

Aole loa kekahi laau e hoohanaia nei malalo o ka hanohano oi kelakela ma-mua aku o ka Aila Hamo Kikapu (Kickapoo Indian Oil).  He laau maikai loa no ka hamo ana ame ka inu ana maloko.   O keia ka enemi ino loa o ka hu'i ame na ehaeha e ae a pau.  Aole loa he mea hiki ke olelo ae i keia wa. "aole au e loaa ana i ka nuralagia, rumatika a i kekahi ano ma'i e ae paha; aka, o kela ame keia mea a pau i loaa he wahi omole o keia Aila Kika-pu maloko o kahi papai ha@e, o lakou wale no ka i hiki ke kaena, aole e loaa ana i ka nuralagia, a i ole ia, i ka ru-matika paha.  He kupanaha maoli no ka ikaika o keia laau @ maluna o na ehaeha a pau.  O ka @ o ka niho, ka pepeiao, na@ hoi o ke poo, nura-lagia, ame na hu'i rumatika, hi-koko, @ maoli, kolera, nanahu o ka opu, umii, ame na hu'i e ae a pau, he ola wale no i keia aila.  O ka mea me ka laau iloko o kona hale, aole loa ia e loaa ana i keia ano ma'i.

O Hobron Drug Co., naAgena o keia Aia Hamo Kikapu Likini.

 

(Mai ka aoao 4 mai.)

 

hoi imua o Iehova, e like me kana ho-ike olelo iloko o ka luakini imua o na kanaka.

Aole pela na kahunapula ame na lu-na ekalesia, na hoahanau o na ekalesia o ka Hoomana Naauao, oiai i ko lakou hoike ana i ka nani o Iehova imua o na kanaka, a hiki mai ka pilikia mai maluna o ke kino, aole lakou e holo ana io a io i na kahuna hoonohonoho Akua unihi-pili ame na kahuna ann-na o kela me keia ano, aka, imua po-noi o Iehova lakou e hilinai ai, a e ola no ko lakou ma'i ma ke kino ame na pilikia e ae i loaa ia lakou, he oiaio, aol enae o ka loaa ana o keia pono ia lakou nei, e hala ae ana na pilikia mai a diabolo mai, aka nae, aole loa lakou nei e ae hou ana e kulou haahaa hou aku malalo o na kahuna hoopuni-puni, ko lakou ola, aole, aole, aole loa, aka, imua i ke alo o Iehova on a kana kona inoa; ka mea iaia ka mana hoo-pai.  A ia Iesu Kristo, kana keiki, ko kakou Haku, ka mana kala a uwao, a i kona uhane hemolele, ko kakou ko-kua, oia kona mana hoola.

Me keia mau mana ekolu, e a'o nei na kahunapule o ka Hoomana Kristiano Naauao i na mea a pau, a pela ka uhane o ke Akua, e alakai nei i ka-naka i na a'o naauao ana no ke ola o ko lakou kino, ame ka uhane.  A maluna ae o na mea a pua, e lawe i ka mahiole o ke ola ame ka pahikaua o ka uhane, oia ka olelo a ke Akua, e lawe i na olelo a'o maikai a na kahuna-pule o ka Hoomana Naauao a e ike no oe nou iho i ka oiaio o na mea a pau a ka'u makakila e hoike aku nei i o'u hoa lahui aloha.  A ina @ kiekie loa aku kekahi o ka'u mau hopuna olelo ana imua o ka poe e heluhelu ana i keia, a he mea paha ia no ke diabolo e hoolilo ai i na a'ona maikai ana i mea ole. he oiaio. ua hewa loa io no au imua Ou, e Iehova, kuu Akua.  E olu-oluolu oe e kala mai i kuu hewa. a e hoola mai ia'u: Iloko o ka inoa Ou e Iesu Kristo ke ola: amene.

SAMUEL K. KAMAKAIA.

 

1.  E na Seratoa o ka naauao

O ke Teritori nani nei.

Hapai i ka hana me ke aloha pu

Me ke kuikahi pu no e.

 

Hui-@: I loaa ka Lei o ke ola mau

Lei Olino nani o Ima@uela

Nona mai na pono na pomaikai pu

Mai Hawaii a Niihau. :@

 

2.  E na Lunamakaainana e,

O ke Teritori nani nei-

Imi i ka pono o na mea a pau

I loaa ke kuikahi e.

 

3.  E na hoa'loha, na @ e

O ke Teritori nani nei-

E pule ikaika no ka pono e

No ka Lahui Hawaii nei.

 

Leo-"Carried by the Angels"-Gospel Hymns, 389.

 

Hakuia e SAMUEL K. KAMAKAIA.

 

E Malama i kou Ili

 

KE ANO O K AMALAMA, HOOMAEMAE ME KA HOOUI ANA I KA ILI A ME KA HELEHELENA.

 

No ka malama, hoomaemae a me ka hooui ana i na ili, i ole ai e loaa i ka huehue, ili pohaka, ili akaakaa wale, kolekole, lena, hou nui, ili nakanaka, ili lahilahi, a i na ano kinaunau lehulehu wale o ka ili, aole loa kekahi kopa ili a helehelena paha e hiki ke hoohalikeia me ke KOPA KUTICURA, no ka mea, aohe kopa e ae e hiki ai ke imi aku a loaa na kumu penei: ka paakiki upehupehu a hoopaaia paha o na pukapuka o ka ili.

 

E Malama i kou Lauoho

 

KE ANO O KE PALE ANA I KA LAUOHO HELELEI, NA EHAEHA O KA ILI POO ME KE KEPIA.

 

E holoi pono i ke poo me ka lauoho me ka wai KOPA KUTICURA pume-hana, holoi i ke kopa me ka wai pumehana, hoomaloo maikai, alaila, hamo malie me ke KUTICURA, ka laau hamo maemae loa, ke komi malie ia a komo iloko o ka ili o ke poo.  'O keia wahi laau hoonui lilo ole, iloko o kona ano ole, he oi aku o ka maikai no ka hoomaaemae ana i ka ili o ke poo, a e pau ana ka ekaeka o ka lauoho me ka ili, a me ke kepia, e oluolu ana na aai eha ka wewela, a e hooikaika ana i na kumu lauoho. e hoolawa ana i @aa me na mea kupono e ulu ai, a e ulu auanei ka lauoho maluna o ka ili maemae, a ola maikai no hoi, ma kahi i nele ai i na laau e ae a pau.

 

E Malama i kou Lima

 

KE ANO O KA HANA ANA I NA LIMA A PALUPALU ME KE AIAI I KA PO HOOKAHI.

 

E holoi a lumai i na lima i ka wa e makaukau ai e moe, iloko o ka hua-hua KOPA KUTICURA manoanoa hoi i hoopumehana@a.  Hooma oo pono a hamo puni me ke KUTICURA HAMO, ka laau hoola ili oi loa, a o ka oi aku no hoi o ka laau hamo maemae loa.  E komo i mikilima alualu i ka po, me ka hana nae i mau pukapuka ma na manamana.  No na lima ula, kalakala, a mokumoku, maloo, nakakaka, maneo, owelawela o na pholima, maiao kekee, me na manamana hu'i, o keia lapaau ana no hookahi po wale no ka mea ku-panaha loa, a he mea hoopomaikai no hoi i ka poe a pau i eha, mokumoku, kalakala a lahilahi paha o na lima.

 

Na Laau Cuticura No ka Hoola ana i na Kinaunau a pau, maloko a mawaho o ka Ili.  He KOPA KUTICURA no ka hoomaemae ana i ka Il-i pau ka pi@l me ka pap@a o ke poo, a i palupalu hoi @a ili uhi; KUTICURA INU, i mea e hoomalielie a e hoomaemaeia ai o ke koko.  Hookahi no paa la u @alawe ke koko, pela hoi k@lan@ he hele@, i ola ole i na laa@e.  He ku@ na wahi a pau o keia poai Cape Town.  He lo a wale no a hoakaka no ka hoola ana i ka Ili, ke poo, a me ka lauoho o "POTTER DRUG AND CHEM. CORP", na Ona, - no Bosetona, U.S.A.

 

BAIKIKALA HOU $25.00 a i ke $75.00

E KUAIIA NEI MA KA UKU LIILII, $10.00 I KINOHI, A HE $2.50 I KEIA PULE KEIA PULE.

Pearson & Potter Co Ltd.

Alanui Papu

Telefone 317