Ka Nupepa Kuokoa, Volume XXXIX, Number 33, 9 August 1901 — PAU KA HALEKUAI O E. O. HALL & SON I KE AHI. O kekahi keia o na Nale kuai nani loa ma keia Kulanakauhale. Ua hiki aku ka nui o ka poho i ka $140,000—O ka Hale kuai o Lui ame Kuke kekahi i poho he $20,000 mamuli o keia pau ahi nui o ka Poakahi i hala. [ARTICLE+ILLUSTRATION]
PAU KA HALEKUAI O E. O. HALL & SON I KE AHI.
O kekahi keia o na Nale kuai nani loa ma keia Kulanakauhale.
Ua hiki aku ka nui o ka poho i ka $140,000 —O ka Hale kuai o Lui ame Kuke kekahi i poho he $20,000 mamuli o keia pau ahi nui o ka Poakahi i hala.
No hookahl mnkahikl a ol k* 1 ku nna o kn Hnlr Kual nani <> K. (>. Hall & $on. a hr rrita hol la na na kanaka e mahnlo mau al 1 ka nanl o keia halpkual. l'a ki:kulu !a keia hale maluna o ko kuhua i» ka hale mua loa o k«'ia hui e ku ana ma k» 1 kihi o Alanui Papu Mol. I T a wawahl ia ka hale kuai n.u:\ me kona maikai no. a kukulu la k« i.i halo nanl ma kona wahl. I'a hlki aku ka lilo o ka hui no ke kukuiu ana i k' ia haie h«»u i ka $50.000 a ua hoolilu h<m aku lakou ho $10.000 no ka hana la a liko ino ka lak«»u I makemake al, Ao!" lakou i nana i ke kala. aka. ua makvmakf lakou e kukulu ia kekahi hale mnikal lon i kia hoomanao no keia hui kahiko, a hui hoU mua no hoi ma ka lakou hann. 1 loko o keia hale e ike ia ai r>a waiwal Hke ole nn lakou ka huin.i walwal i hlki aku I ka $80.000. Aolo hookahi o kein mau walwai l pakele. I'a hoao ka pne i ike mua i ke ahi hoopnkele mal 1 kekahi o keia Lmau wuiwai kumukual nul aka ua hlki ■ple no ka nul loa o ka weia o ke ahl. 3»l T a haia aku keia hale nani i keia «panawn, a ma kona wahi ke ku nel Sa paia eleele i ka uahl o keia halē wani. Ua pau ka Ike ana ia o na waiwai kumukuai nul e holkeike mau ia mel ma na Ipuka aniani o keia hale ntufti, na pau pu aku me na wUwal o nā pplllpino i hoihol ia mal nel e kekahl o Ēna haole I hele malaila i ke kaua e holBkelki> ia kakou. l'a a'i la mal la e ke lalelo manamana o ke ahl a o ka leho |ame na pohaku wale no koe, e holkelke | mai ana i ka wahi I ku ai keia hale kuai l nani. Ua pau kekahi o na hale nana e [ hoonanl nel keia he mea hoi na na malihln! e mahalo mai *i. I kn wanaao nei. e Hke me ka me« maa man I na keikl kual pepa ka hele mua mnl 1 lona mua'la lakou na pepa ua hikl mal la na kelki 1 na hora mua 0 ka kakuhiaka, Mawaena o keia mau keik! he elua mau wahi keiki nana ! Ike mua kela ahi oia o Slmpson ame --K»nir. T ko laua ike ana 1 ke ahl ma Aoao ma Waikiki o keia hale kuai ua klkm koke kekahi o laua maluna o kona kaa. kehi wawae a holo poioiei no ka Halewai a. hoomaka ho| kekahl o laua e ua, °Flre* Flre!" I ka hiki ana aku u kela keikl a Wke aku I keia mea* hou kaomaha i ka E*4ewai ua holke koke ia ka lohe I ka wai a i loko o ka manawa pokole lov ua holo mai 1a iakou me ka lakou mifot k&a ahi i kela wahi. I ka hikl ana ma! ike> aku la ko lakōu Poo aole e hlki ana la lakou ke palo aku me kela ahi. olai ua Ikalka ioa ke ahl i kela manawa, aolalla ua kauoha koke aku la ola i ka Puali kinai ahi ma Maklki e holo mal e kokua ia lakou. Ua hoao lakou e hoopakele 1 keia hale. aka. Iloko » ka manawa pokole loa ua hala aku keia hale ma kela aoao. a ua hlkl ole la lakoi ke paa mal t ka mana o ke ahi. 1 ko lakou Ike ana i kela mea «a hd»> patt koke lakou 1 ko lakou manao ho#pakele 1 keia hale a hutl ko lako« koaIkalka ma ka hoopakele ana I aa hale e ku kokoke ana I keia hale 1 paa I ke ahi. No ka lkalka loa o ke ahk mal kelA hale mal ua ike la ka a mal • na paka anianl o na hale e ku kokoke aaal ana. Ua hoohull la aku la mHI wal o ke kaa ahl iluna o keia ata» paka anlanl a pau ke anlani i ka nahah* a polu pu hol me na walwal o loko. AoI» o lakon wale ka mea e hoao aaa e klQ*i ! keia ahi. aka, he nul aa kaaaka wal lluna o na hale e k« ana I keta wahl e aeke ana
o k«-ia keena mai iuna mai o ka hale mamuli o ka hehi hewa ana iluna o kekahi aniani iluna o ka hale a hau'.e <>ia t luna o k«» pakaukau a puka kona Hma i ka ha<» hoopaa pepa. I'a ku oia ma ke ami a puka ma kekahi aoao. I'a maul'? a hoihoi ia aku no kona hale. men hou oia no ka nui mnoli 0 na kanaka i helo mai e ike i keia ahi 1 ka wanaao. Ua ho!o mai na kane me ko lakou mau lole moepo' no kekahi 0 lak.ou a he wahi kuka waie iho no mawaho. o na wahino i ike ole ia i ka hele i na aianui me na holoku. ua hoio mai me keia mau hoioku o lakou e ike 1 keia mea hou. Nani ke nana aku i ka malamalama o ke ahi. lla Ike ia ka malamalama o keia ahi he mau miie. Ua hon. ia ae kekahi ahl nui. a ua pnu ka nani o ka mahinn. Ua lilo ka m:ilamalama o ka mahina e kau ana i meu ole i ka malanuilama o keia ahi nui. Nul ka hana a na makai i ka hoao e paa mai i na kanaka l hope, oiai ua makemake loa lakou e oioi aku imua i ike popo aku I ka nani o keia ahi nana e a'l ana kekahl o na hale nani loa o keia kulanakauhaie. Ua kahea ia na makai o kekahi mau huina mai e hele ma! e kokua I ka paa ana mai i ka lehwlehu i hope. O k» mea nana i hoemi mai i na kanaka i hope oia no ka hoomaka ana mai o na poka pu o loko o keia hale paaahi e poha. Ua ike ia aku la ka lele • n& poka mao a maanei, a ua olelo ae keknhi poe uft lohe lakou i ka hihio •ka poka ma ko lakou mau poo. I ko hikeu ike ana i keia ua pau ka pilikia 0 aa makal, na lakou no e nee mai l hepe me ka olelo ole ia aku. Aole i ka pe wale ka piha o na alanui o keia wuhl aka. i ka la holookoa no a po wale no. Me he mea ala ua hele mai ke kulanakauhale holookoa e ike i keia mea hou ano nui. Hakalia no a nee aka keia poe. ua piha mai ko lakou maa wahl l kekahi poe okoa. • ka hale o Lui ame Kuke. e plli ana 1 kela ha!e ka mea i pakele ioa mai ke ahl mai. a ua hiki ke mahalo ia na keikl kinai ahl i ko lakou ikaika I ka hoopakele ana i kela haie. He nui na maaawa I a ia ai keia hale e ke ahi. aka, mamuli o ka pana pono ame ka eleu • keia mau kelki ua pakele mal keia h&le mal ka a ana ia a pau ioa. Ua like eloko o kela hale me kekahi om» hoemoa palaoa. ka weia pono 010. X7a kikl ia keia hale a piha o loko 1 ka wai, me ka nana oie I kekahl o na ukana walwai Uke ote oia ano i pau i ka inoino I** wai, aka, ua oi loa aku ka maikai 0 ke mamua o ka pau pu ana 0 ka hale holookoa* O na buke aunai o ka hui kekahi i loaa I tcetft haawlaa Mke. t T a hlki aku ko lakou poho 1 ka $24.000 mamuli o na uk&na 1 hanala« la e ka wai. Ua iniaua ia nae ka haponai o kela mau waiwai. nolaila a»!e I aui ioa ko i&kou poho. • ka hale hou m& keia &oao mai o ke al&aal kekahi i loaa aku I ka ula o ke aS% a aa Ike ia kona mau puka aniani hea tea e a mal an*. Aka, u& makaala Im aa kelki klnai ahi I kela hale oanl. e kakahi ia nel a like loa me kela hale nanl 1 pau Iho la I ke ahL O na hal* ehm wale no kela o kela ano pohaku ma Henolulu nel. & he mau hale nani like nm laua a l e lua. O ka hale kuai lu« • Hobron ma keta aoao mai o ke alaml kekahl I loaa I ke ahL Ua a ia ka l&au o ka puka aniani a pau 1 ka helelel I Ūa a la kekahi mau mea ttm • loko. aka. ua hlki m&i kekahl o na Keikl kuai o loko o keia hale e kokua Ika nana ana i ka hale. I ko la- !•« manawa e lke ai ua p&u kekahl awa I ke ahi ua hopu koke lakou a heoM I waho a loaa aku la l ka wai a aa MH kiaai ahL Mahope mal aa nui
loa na waiwai o loko i loaa aku i ke ahi. a ua hiki ole ke kali ia a na lako* e hoolei mai I waho. nolaila ua kiki ia o loko o keia hale kuai i ka wai. Ua hiki aku ko lako** poho i ka $1.000. O ke Hule Ba*aar, ka hale kuai hlike e huli pono aku ana 1 keia hale i pau i ke ahi. kekahi i loaa I ka ikaika 0 ke ahi. Ua hiki aku ka waiwal o na huke i poino i ka wai 1 ka $350. Ua kiki ia ka wai lloko o keia hale i pakele ai mai ka ikaika mai o ke ahL Ina e houluulu ia na poho apau loa i loaa mai keia ahi mai ua aneane e hIXi aku i ka 1200.000. E hoi hou mai ana kekahi o keia mau kala, ma ka Inisua, aka. o ka hapanui va 1110 aku la na ke ahi. .0 kekahi mea aloha loa oia no na keiki e hana nei ma keia hale kuai i pau iho !a ike &hi. Iko lakou hiki ana mal 1 ke kakahiaka ua ike aku la iakou ua pau ko lakou hale kuai nani 1 ke ahi. a ua nele lakou i ka hana e pono ai ka ohana ame iakou. Ua neie ko lakou mau haku t ka hale ame na waiwai lehulehu a ua nele hol lakou i ka hana. Ua hiki ae kekahi o lakou i ka wanaao a ua ike i ka a ana ia o ko iakou hale mai ka mua a ka hope. Ua ku lakou maiaila a nana aku i ko iakou hale a hiki i ke koe ana o na paia eieele uahi Ua naio aku na &ai& i kamaaina i ko iakou mau faaka\ame na ukana i maa i ko lakou mau wna. Ua maopopo ole ka ifahi e loaawiai ai 0 kahl hana a hiki i o ka haie kuai hou o ia lala nsuf x*x> wale no kemP mk *» I«kM au bana
nui u* hiki ole i ka hui ke haawi mai i *iana a hiki i ka paa hou ana o ko lakou hale kuai hou. Ua olelo mai la nae ko iakou poo ma ka hana ua makemake loa oia e ike hou ia lakou apau loa ma ka haie kuai hou i ka manawa e paa hou al. Nolaila 0 na poo waie no ka mea i ioaa ka hana i keia mau la, a ua pau ka hana a na keiki maialo mai o iakou. I ka ike ana ia o W. W. Hali ke poo 0 keia hui ua olelo mai oia i ka nui o kona minamina i ka pau ana o kela haie nani. I ko iakou manawa e kukuiu ana ua hana ole lakou i ka nui o ka lilo o ka lakou mea nana wale no o ka paa o kek&hi hale malkai. Ua nui ke daia i hoolilo la no keia hale a ma kona manao o kela ka haie nani loa ma keia kuianakauhale. Ua hauoli nae oia i ka ike ana i Jka nui o na kanaka i kaumaha pu me ia no keia pilikia i hiki mai maiuna ona ame kona hul. a e kukuiu hou ana no iakou I h&le kual hou no lakou ma keia k&hua. E houomaka aku ana ka hana ana o keia hale kuai hou ma keia xnoa koke iho. Aole nae eiike ana ka maikai o keia hale hou me ka hale i pau aku la ike ahL O kekahi kumu o kona makemake ole e hooiilo nui i ke dala ma ke kukulu ana 1 haie nani ola no ka pokole o ka manawa hooiimaiima o ka aina e ku nei keia hale. He umikumamawalu wale no makahikl i koe pau ka manawa o ka hooMmaliina. Ko keia manawa e lawelawe ana no lakou'l ka lakou hana. ma ke kuai nul, aoie lakou e kuai liilil ana a hiki 1 ka paa ana o ko iakou hale kuai hoo. He nal kb lakou man wal--1 koe mko lako« ha>e *- ia an
kana. a ua hikl 100. ia lakou ke hoopiha mal i na kauoha a ka poe e makemake ana e kuai mai ia iakou mai. Aole oia i makemake e\kukulu i kana hana ma kekahi wahi a hiki i ka paa hou ana o keia hale hou lakou oiai ua maa na kanaka i ka hele\aku ia !akou ma keia kahua no keia. tnau makahiki loihi. \ Aole e iawelawe ia ana ka hana a hiki i ka hoi ana mai o kekahl\> na lala o ka papa nana ahi o ka hui Iniaua i hiki ai ke loaa ia lakou ka iakbu koi iniaua. I ka manawa ai kk nana ana a keia papa la manawa e hookaawale ia ai keia mau pohaku heieiei mao a maanei a hoolaia ia ke kukulu ana o ka hale kuai hou ma kela wahi. He nui ke kala a keia hui a ua hakalia ole ke kukulu hou ana o ka hale. 0 kekahi mea nui oia no ka iakou wahi waiho kala e ku nei iloko o ka hale. Ua knkulu ia kela. wahi & blki ole ke pau I ke ahi i na e pau ka hale i ke ahi aia ma ka aoao e pili ala i ka Hale Kual o Lui ame Kuke e ike ia aku ai keia pahu kaia. Aia iioko o keia pahu kekahi mau kala lehulehu ame kekahi mau pepa waiwai loa J ka huL Aole i kii ia keia pahu e wehe i ka Poakolu nei no ka nui loa o ka wela a ua inanao la i nehinehi e kii ia ai e wehe. Ola mau maika) no o keia wahl waiho kala ke nana aku. ua hiki 110 nae ke ike la aku ka wahi i ikaika (oa ka a ana o ke ahL 1 ka ninau 'ana la aku o Thur»Um. ke poo o ka oihana kina! ahi I keia nanawa no na mea • pili ana l kaU aM ua hoOee ma! ok aoto ol* I tk» I loe-
kahi ahl a hiki wawe loa elike m» I ko lakou hiki ana mai i ke kahua o ke ahi o ka aoao ma W&ikiki wale no o ka hkle kei pau 1 ke ahi a i loko o ka manawa pokoie loa ua puni ka hale holookoa i ke ahL I kinohi ua ma nao oia e hiki ana la lakou ke hoopakele i kekahi hapa o ka hale i kona ike ana i ka hiki wawe ioa o ka a o ke ahi o keia hale ua hikl ole ia lakou. Ua nui kona mahaio 1 ka lkaika 0 kona man keiki i ka hoopakele »ni 1 kekahi o na hale e ku kokoke ana i keia hale pau ahl. Me ka nui o ka haame ka hoomanawanul i ka weia o Ke ahi wale no i hiki ai ia lakou ke p»* mai i ka ikaika o ke ahl mai ka ai ana aku i na hale e ku kokoke ana. I ko lakou\boao ana e huki i ke kaa ma ka aoao makai o keia hale pau ahi ua h llri ole 1 ke holo aku ma kela. aoao no ka ikaika pono oie o k* ahh Ua hoihoi ia ns, kaa a he wahi m»mno )oa mai keia hal&mai 1 ole e loaa i ka lkaika o ke ahL \ O kekahi nin&u e nlnau nui la nei. Pehea la i hoomai» al ke ahL He nul na manao iike ole. \Ke olelo nei kekahl poe no ka uea o ke kokul uila. ke oielo nei hoi kekahl, he ae bo, ke oielo nei kekahi iy> ka wela oia ka mea i a ai kekahi o keia mau mea hikiwawe o ka a iloko o keia hale. «\ofa ka hoomaka ona o ke ahi, aka, o ka o ka mea nona ka hale tia po)na o na kanaka hana I ka ( ole poomuku kika paka, & mal kela m*t aa ioaa kekahi wahi t pulu ) ka olla oiai he mii m «aki 1 pulu I ka
o keia hale, a oia ka hoomaka ana o ke ahi. Aka, aole i maopopo !oa. Malia paha he kumu okoa loa no. koho wale aku no keia. O ka la o Panana i lawe ia ai i Hawaii oia ka la o keia pau ahi. He mea keia na kakou e hoomanao mau ai. Ua hoomaka keia ahi i ka la ō kekahi o na alii o kakou i lawe ia aku ai no kona home. 1 O kekahi mea ano nui ofe. no ka loihi | o ka a ana o keia ahi. Ua a mai ka wanaaa Poalua mai a po ia la a āo ka Poakolu ola mau a iiilii no. Hoko o keia hale e ike ia. aku ai ka waiho mokaki mai o ka hao o na kaa hehi ; wawae lehulehu i paU i ke ahi, na paiii |010. ka hao o na pu lehulehu. na puna ame na o. a he nui a lehulehu aku na waiwai i koe Hoko o, ka hale. Ua pau nae keia mau waiwai i ka a ia « ke ahl a he mau pauku hao wale iho no koe. 0 na pou hao nunui nana i paa keia •baie i luna kekahi i koe iho hoike ana 1 k0 lakou ikaika i ke ku ana Imua o ke ahi. Ma ka wahi i ku ai kela* hale he maiua nul iho ia maia wabl ke nana mai. ua ano like me ka pattabi nui ana ai i ka makahiki Bubonika. Laki loa i ka pau ana o kela hale wale no a aohe mau hale okoa i polno pu aku me ia. I I ka wehe ana ia o ka pahu kala o ka hui o E. O. Hall & Son i ka P*>akolu nei oia mau no ka maikai o loko. I a loaa aku na buke ame na pepa ma k<> <akou mau wahl i waiho ia al ola roau no ka maikad. O ka iaka o waho e hemo ioa mal ai ua hema maikai kekahi hapa a koe kekahi hapa. ITa wehe ia a hemo ie ke kolopa. Ua pau keia mau buke aine ke kala i ka hoihoi ia ; ko lakou keena fio ka manawa. T nehinei i hottnaka t ia āl'ka hoomaemae ana i ke Mihua o ka hale i pau i kl ahi. 1 ka panawa e pau ai o ~*eia hana e hoomiu koke ia ana no nei. ae >«" o k» ioa ana ka hale no ia na me* lik* lua.
Ka Hale i Ke Kakahiaka.
Ka Puali Kinaiahi me Ka Enemi.