Ka Nupepa Kuokoa, Volume XL, Number 30, 25 July 1902 — Page 5
| This text was transcribed by: | Brandie Pilapil |
| This work is dedicated to: | Francis Agrellas |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
NUPEPA KUOKOA, IULAI 25, 1902 5
-----
Hunahuna Mea Hou.
----
Mai poina i ke kilohi ae i ka makou mau hoolaha hou e puka aku nei.
-----
Ka waiho nei na paipu wai ma na @ Kamehameha IV, ame Gulika no ka hoomakaukau e hoomoe aku. E pau ana ka pilikia o na kanaka e noho @ malaila ke paa keia mau paipu.
-----
ua make a ua hoolewa ia aku kahi @ haiahai Sabati Sunday Bulletin @ No ka nele ka i ka walu ole i ka makuahine ke kumu o ka make, peia ka ike a ko makou kauka.
----
Aia a haalele iho ka moku ao kaua Mohikana no kona alahele aukai, ala@ e holo aku ana oia no keia mau wahi i Bremerton e ku aku ai 1 Aug. @ i ka la 6; ku i Victoria, Aug. @ a haaleie i ka la 1@; ku i Port An@ Aug 13, haaiele i Sep. la 4; ala@ o ka aku a ku i Kapalakiko i ka @
-----
@ keia ka mahina noa no ke ki @ Eia ke hele nei ka poe ki manu @ ame keia la. O ka oi aku nae @ ia oia no ka la kapu o @ Ua lonoia mai ma ka I'aha@ he kohu ia kaua ke Sabati ma@ ke ponapona mau o ka pu. He @kaumaina iloko o na hale e @ ai i loaa ole ai i na poino. Ua @ nae ko lakou kupinai hoolele @ i keia manawa.
-----
Ua hoouna mai nei ka makai Nui @ A. Andrews o ka mokupuni o Ha@ i ka Ilamuku Brown he palapala @ no Ikeda Mansaku, he paahao i @ mahuka aku mai ka pahapaha aku @ Hilo i Aperila 1, 1902. Ua haawi ae @ he $100 ka uku makana i ka mea @ mau mea paha e hopu ana i ka paa@
-----
Ma keia pule ae e holo ai ke Kinau @ ku no Kapalakiko no ka hooponopono hou ana i kona mau wahi i pilli@ia. O kana huakai holo pili aina i @ kakou nei o keia pule oia ka hope @ o kana huakai mau a holo aku oia no kahi o kona wahi e hooponopono @ la mai ai. E lawe ana oia he mau @ ame @ kona kopaa.
-----
Nuhou o na Aina E.
----
MAKEMAKE E PONI KOKE IAIA. LADANA, Iulai 6. - O ka lono, e poni a ma na ilii mamua o ka wa i manao @ na hiki mua aku la ma Amerika @mua o ka lohe ia ana ma Pelekane @ Ua hoolao mai la lono mamuli i ka hoolaha ana ae o ka nupepa Na Manawa (Times), ua makemake loa ka @ e malama koke ia ka poni moi a @ mau na hana i hoomakaukauia no ka @ i kau nui ia i hala i ka hooko koke @ a hookuni aku la i na mea apau e @
Aole, manao na kauka, he mea pono @ ia aku ka manao o ka Moi, aka ole e hiki ia lakou ke kaua aku i poa lamu makemake, a ua manaoia e loko koke ia ana ka poni ana i na @ Ua manao ale ia o keia kekahi @ nui loa a ka Moi e noonoo nui nei @ e pau koke ana, alaila ua hoo@ mai kona noonoo nui ana, a pela loaaa koke ai @ ka maha.
Ua manao ka Moi e hele holoholo aku @ o @ moku no kekahi mau la @ o ka pau ana o na hoomanao ka la poni moi.
-----
@IKI AKU O GENERALA KITCHENER I PELEKANE.
@OUTHAMPTON (Pelekane), Iulai 12. - @ ka mokuahi Oratava o ka Hui Pa-@ Steam Navigation i haalele aku ai @ Cape Town ma ka la 22 o Iune i hiki mai ai o Generala Kitchener ame kona @au uka'i i keia ia. Ua lele mai oia @ kena mau hoa ma ka uwapo i ka hora 9:15 a. m. iwaena o na hooho hau-@ ana o na kanaka.
LADANA. Iulai 12. - Ma ka hora 12:48 @ a i hoea mai ai o Generala Kitchener mai Ladana mai; a o kona hua@ kekahi o na huakai nui i ikeia.
-----
@U O SALISBURY. HOOKOHUIA O BALFOUR.
LADANA. Iulai 13. - I keia ia i hoo@ aku ai o Arthur J. Balfour i @hina Nui no Pelekane ma kahi o @ Salisbury i waiho mai. O keia @ ana iwaena o ka Aha Ku-@ ana ua @ e ka Moi mahope o @ kuaailio ana me kona mau @ a e hoolaha ia aku ma ka ha@ o ka aoaao Unionist e malama ia a ma ke awakea o ka la apopo Iulai
@ ka halawai o na aoaoa kalai au@ ma ka po nei o ka @ ua waiho ia ae na manao @ hoike ana i ka minamina nui ia o @ kuhina i pau. Ua hoike ae kekahi @ hoapono loa lakou i ka hoo@ ana o Balfour aole hoi o Cham@ iwaena hoi o kekaho poe ua @ o Chamberlain, a i ole ke duke o Devonshire, o laua na @ kuaono loa e hookohu la ai. @ hope oia no ka Peresidena o @ A@ Kuk@ O ka mea nui i ikeia @ o na mea apau i ka @ o Balafour.
----
@ A KEKINO MAKE O KE KAPENA O KA MOKUAHI RIO DE JANEIRO.
KAPALAKIKO. Iulai 12. - ua loaa ae @ pa make o Kapen Ward o ka @ Rio de Janeiro i piholo ai ma @ la @ o Feberuari, M. H. 1901. Ma @ lulai ua ikeia kekahi mea e @ mawaho ae o Fort Baker e @ ma Sausalito, a ua kilia @ koa a lawela mai i kula. Ua @ lohe e hoopuni ana i ke kino @ no kekahi alii-moku kie- manao waleia i ka wa loaa @ kino make o ke kino no ia @ Ward. Ua hai ia aku keia @ aupuni ame na ona moku, a @ ae lakou ilaila nona.
@ ka huliia ana o ke kino make @ aku he uwati gula nona ka @ 250 dala. O ke kuni e paa @ o ke kuka: A. Puni. Hong Kong China. O keia wale no na mea @ e hiki ai ke hoomaopopo i ka @ oka mea i make. I ka wa i huli @ ai o ka halekuai kahi o keia @ I kuaila ai, ua loaa aku ia ua @ keia uweti i ke kapena o ka @ Rio de Janeiro ma ka la 16 o @ 1909. He iaia o Kapena @ no na hui malu, - Free Mason @ Shrine ame California Lodge. @ I ma ka hui hope i malama ae i @huakai hoolewa.
-----
He la ano nui ia Nona.
-----
KE KOMO ANA MAI O KA HAUOLI ILOKO O KE OLA I NOHOIA E KA OMAMALU KAUMAHA.
-----
He la ano nui loa keia o ko'u oia ana, wahi a Mrs. Mamie McLean o Detroit, Mich., alanui E Congress Helu 206. Halo aku ia wau imua, ua ike aku ia wau aia ko'u mau haawina oia kino ame ko'u hauoli ke waiho mai ia.
O ka hapa nui o ko'u oia ana aia wale no iloko o ke ano omamalu o ka popilikia. I ko'u wa kamalii ma kahi paha o ka 13 makahiki ua emi mai la ko'u oia kino. Ua waiwai ole na lapaau ana o na kauka, no ia mea ua loli loa ae ia ko'u koko me he wai la, oi loa aku iloko o ke ano ma'i wahine. Aia he kanaka i maopopo loa i ke ano o keia ano ma'i, ua hoike mai ia oia. I ka mea hoolele hauli, oia hoi, aole e loihi ko'u oia ma ka honua nei, alaila, o ko'u hoi no ia i keia ao.
Ua ike maoli no wau i ko'u nawaliwali e hiki ole ai ia'u ke hele ma kahi aoao o ka lumi moe. E hu'i mau ana no hoi ko'u mau lima me he ia aia iloko o ka wai hau, a o ka hana nui o ka manawa aole he ono mai i ka ai. He nui ka laau lapaau a'u i @we ai me ka manao e loaa ke ola aole nae he mea a oluolu iki mai peia i loaa ai ka manao haawi pio iloko o'u a he manawa wale no, no ka hookia aku o ka manao e hoi ma o.
Ia'u e noonoo ana iloko o ia popilikia, ua hiki mai ia ka hauoli ia'u. Aia hoi, ua hele mai ia kaekahi hoaloha o'u ia'u a i mai la e hoao wau i na HUAALE AKALA A KAUKA WILIAMA no ka poe ma'i hokii, a mahope koke iho o ko'u ai ana ua loaa koke iho ia ka oluolu ia'u. Hali'a mai la ka manao e hele loa aku ana i ka maha a i ka hooko io ana no o'u ua ike iho la i ka pololei o ka'u i manao wale ai. Ua hoomau aku ia no wau me ka ike pu iho ke hele ia i ka maikai o ke ano akahele nae. Hookahi a'u mea i hoomaopopo ioa ai oia ka hoi hou ana mai o na oihana like ole o kela ame keia i'u paahana o ko'u kino, hoi hou mai la kuu oia o puipui kuu kino a ikaika mai la kuu mau iaia no ka hana.
Ua ale nui au i na huaale akala a Kauka Wiliama mamuli o keia pomaikai i loaa mai a ko'u mau hoaloha i manao ai me he hana mana ia na mea i hanaia maluna o'u. Ua hana mai na huaale akala a Kauka Wiliama ia'u i ka maikai loa mamua o na lapaau e ae.
Aohe laau e like me ka Kauka Wiliama ka hana io maoli no iloko o kahi o ka pilikia, e haawi ana i ka ikaika i kahi nawaliwali a hoihoi mai i ke oia i nalohia aku.
He 50 keneta ke kumukuai o keia ano laau no ke poho hookahi, $2.50 no 6 poho, a e loaa no mai ka poe kuai laau apau a i ole e kauoha aku i ka Hui Kuai Laau Lapaau a Kauka Williams (Dr. Williams Medicine Co.), Schenectady, N.Y.
-----
Ke ke'u mau nei na Pueo.
-----
HOOLALE NA AOAO KALAI AUPUNI.
-----
No ke aha la i kupikipikio ai na noonoo i keia mau la a haawila aku na manawa kupono no ka hooluolu ana no na hana pili kalai aupuni? No ka mea, eia ae ke kau koho balota a hiki mai, a e hoao ana keia ame keia aoao kalai aupuni e ahai ae i ka lanakila o ia la kaua hahana. Owai ana la ka aoao e lanakila ana, he mea hiki ole ke ike ia aku; aka, o ka mea i maopopoo ka aoao a ka lahui e koho ai, oia ke lanakila ana. Eia mai lakou nei a na oukou ia e kaana iho no oukou.
HOOKAHUA KA HUI KUOKOA.
Ma ka po Poakahi nei, Iulai 21, i halawai hou ae ai na opio o ka Hui Kuokoa no ka noonoo ana i ko lakou kumukanawai ame na rula i waihola ma ka lima o ke komite. He kanalima ka nui o na iaia i akoakoa ae ma ia halawai, a ua lawe mai ke komite i kana hoike penei:
Honolulu, Iulai 21, 1902.
I ka Peresidena ame na Laia o ka Hui Kuokoa:
E ka Keonimana: - O ko oukou komite hooponopono no ke kumukanawai, na rula ame na hooponopono i kahua no keia ahahui, ua hana a he hiki no ke hooholoia a i ole pakuiia i ka wa e noho ai ka aha elele no ke koho ana i ka elele no ka Ahaolelo Amerika.
Ke waiho aku nei makou e haawiia ka mana i ke komite hooko, ma o kona lunahoomalu ia, e noonoo a hooholo i ka manawa kahi ame na elele lahui no ua aha la i halia ae nei.
Ke waiho pu aku nei no hoi makou na lala o ke komite e haawiia i ke komite hooho ka mana e hui aku me na aoao kalai aupuni e ae no ka noonoo ana i na mea e kuikahi ai a e hana like ai a waiho ae iloko o ka halawai teritori (Aha elele) no ke aponoia.
Ke waiho aku nei me ka haahaa.
J.H. WISE.
A.S. MAHAULU.
J. EMALUKA.
I ka wa i pau ai ka hoike a ke komite, ua heluhelu ia ae ke kumukanawai a aponoia. O ka olelo hookumu oia ka mea i hoihoi hou ia iloko o na lima o ke komite no ka hooponopono hou ana.
Ua waihoia ae he olelo hooholo e koho ana i na lala o ke komite hooko no ka manawa me ka loaa pu o ka mana e koho i na komite e ae ame ka lawelawe ana i na hana o ka hui a hiki i ka wa e noho mai ai ka aha elele. Ua hooholo lokahi ia keia olelo hooholo, a eia na inoa o na lala o keia komite: Keikialii Kalanianaole, Lunahoomalu D. Kanuha. J. K. Clark, J. K. Nakookoo, M. I. Kaaikaula, S. Kaleiopu, J.W. Bipikane, W.F. Erving, A. St. G. Pilianaia, M.K. Keohokoalole, F.W. Beckley ame B. Jones. Ua kohoia ae o A. C. Long i puuku mahope o kona hooikaika ana e kohoia i komite waiwia.
NA DEMOKARATA.
Ma ka po Poakahi nei. Iulai 21, i noho ae ai ka halawai o na Demokarata ma ko lakou keena halawai ma Waverly Hale. ua heluheluia ai ma ko lakou halawai i hala no ka noonoo ana i na mea e hiki ai ke lawelawe no keia kau koko balota ae. ua hoike ae ke komite e lawelaweia no ka hana
-----
I WAENA o na Inikini ua ikeia he kanaka keia ame keia i piha kono ame ke ikaika. He kanaka oia nona ke kulana ikaika, oia maikai, he haawina hoi i loaa iaia aole mai ke ano oia ana o na haole. Heaha ia ka mea huna iloko o keia haawina pookeia a na Inikini i loaa ole ia kakou? Eia, Laau Inikini Kikapu Sagwa (Kickapoo Indian sagwa). Iwaena o na Inikini mamuli o ko lakou maa o ka hele nahele ua kamaaina loa ka laau Sagwa he hooia no lakou iloko o ka wa nawaliwali; peia i imiia ai a loaa mailoko mai o na aa, ili-laau ame kekahi mau ano e ae pili i na mea ulu: ua ikeia ka mana hooia o ka
Laau Kikapu Sagwa
Ma ka Hoomaemae Koko
Mamuli o keia laau i loaa ai i na Inikini ka ikaika o ko lakou kino. Ma ka inu mau ana i ua laau ia i maemae mau ai ko lakou koko. He ikaika ko ianei i ka hooponopono hou ana i na wahi poino o ke kino a a hoi hou e like me mamua. Aohe loaa o na inikini i ka ma'i nahu: a ke make, aole no ke akepau mai ke kumu. O kona akemana ua like me ka upa-makani o ke kanaka amala ma ka hoohalike ana ae i ka piha i ka makani. Aole nohoi ona loaa i na ma'i puu-paa oiai oia nei ka mea nana e pale aku ia mau ino a haawi mai i ka ikaika. E hoao i ike pono. E hooholia aku no kou lilo ke loaa ole ke oia ma ka hoohana pololei ana. E loaa no ka Laau Kikapu ke hele ae i ka poe kuai laau apau; a he emi no hoi ke kumukuai.
------
o keia makahiki e like me ia i lawelaweia ai i ka makahiki i hala. Ua hoike ae ka lunahoomalu, aole he hookahi keneta ma ko lakou waihona, a he mea pono e loaa koke na daia i mea e hiki ai ke loaa na pono no ka hoomakaukau ana no ke kau koho balota. ua manao ke komite e hoomahuahua hou ia ka heluna o na lala o ke komite teritori kuwaena mai ka 15 a i ke 60.
Ua noi ae o E. Sullican e haawi pakahi kela ame keia lala i hiki mai i hookahi dala no na lilo kuloko. Ua nui ke kueia o keia noi, a mahope o na noonoo akahele ana, ua hooholoia e like me ke noi. ua lulu dala ae na hoa a ua loaa ae he mau okeni.
Ua noi ae o C. L. Rhodes e mahelehele ia o Honolulu nei iloko o na mahele, a e kahea ia i mau kokua, a na lakou e komo aku iloko o na apana no ko noii ana i ka ikaika o na Demokarata. Ua hooholoia keia noi a eia kekahi mau inoa o keia mau kokua ame na apana: Apana 4, mahele ekahi, C. L. Rhodes: mahele elua, McGonagle, mahele ekolu, W. H. Johnson: mahele eha, Fred Terrill; mahele ellima, L. D. Timmons; mahele eono, D.G. Camarinos.
NA HOME RULA.
Ma ka nana aku i aoao Home Rula, elua no kanaka leo mana nui iloko o ia aoao; oia no o Wilikoki ame Kalauokalani. O ka laua mea e olelo ai oia ka mea a na mea apau e hoolohe ai. Ka i no hoi no ka lehulehu na pono pili kalai aupuni, a o ka leo o ka lehulehu ka mea nui, ia lakou nei ka hoi i elua no lea mana. Ke nana aku i na hana i hanaia ai ma ka halawai o keia no ka oiaio o keia mea.
Ua hala aku nei o Wilikoki ame Kalauokalani no ka mokupuni o Kauai i keia pule. E kaahele ana laua no ka hooikaika ana i ko laua aoao, a ma keia kaahele ana e koho ai laua i na kanaka a laua i makemake ai e lilo i mau moho holo balota no ko laua aoao. Ua maopopo aole a laua mea nui e hai aku ai i na kanaka ma ka laua huakai hele, o na mea mua no a laua i hai mua iho nei; o na mikanele no ame na kaua ole wale a Wilikoki i holo pee ai ame na hakuepa a ka lehulehu i kamaaina ai no laua.
HOOMAKAUKAU NA REPUBALIKA.
Ma ka nupepa Advertiser o ka la 18 nei i puka mai ai ka hoolaha a ka Peresidena A. G. Robikana o ka aoao Repubalika e kahea ana i na apana koho balota e koho mai i ko lakou mau elele no ka halawai nui oia aoao e malamaia ana me ka pule mua o ka mahina o Septemaba ae nei.
Penei na mahele ana: No ka Aha Teritori: Apana 1, 11 elele; apana 2, 9 elele; apana 3, 15 elele; apana 4, 27 elele; apana 5, 16 elele; apana 6, 9 elele; huina 87.
No ka aha elele o na apana - Apana 1, 17; apana 2, 24; apana 3, 29; apana 4, 55; apana 5, 37; apana 6, 12.
O ka halawai elele apana e malamala ana e like me keia ma ka Hale Hookolokolo o Hilo. Hale Hookolokolo o Waimea, Hale Hookolokolo o Wailuku, Waverly Hale, Keena Repubalika ma Honolulu ame Hale Hookolokolo o Nawiliwili.
O ka Poaono, Augate 3, oia ka wa e malamala ai ke koho elele, a e hui ana na aha elele apana ma ka la 8 o ia mahina no. O ka Aha Elele Teritori e malamala ana i ka wa e hoolaha hou ia aku ai.
-----
Ike i kahi loihi.
-----
HAIOLELO A OSWALD Z. W. WAIKALAI MA KAUMAKAPILI I KE SABATI LA 20 O IULAI.
-----
O ke poolelo aia ma Heb 11:13, hapa waena o ia pauku. Penei ka heluhelu ana. "I ko lakou ike ana i kahi loihi, ua manaoio a paulele ilaila."
He elima ike o ke kanaka, a ua lauiaha ia manao ia kakou, aka, o keia hoi, ka ike i kahi loihi. Pehea keia ano ike, a malia paha e loaa koke ana no? (A) E nana kakou i ka nupepa.
Hoolahaiama kekahi itamu e kinipopo ana ma Makiki i ka Poaono. Ua loaa mai keia lono ia oe i ka pule mua, aka i ka hiki ana mai o ua Poaono nei ua lehau ae ia na lehulehu ilaila, a i ka hiki ana mai o ka hora i manaoia ua kinipopo io mai ia no. Nawai a pehea i maopopo ai ia oe? No ka ike e ana i ka nupepa, a ua lilo ia i ike e hiki ai ke oleloia he ike i kahi loihi.
Eia hou (B) Ina e loaa ana ia kakou ka Alemanata, a ua hoikeia e pouli ana ka la i ka M. H. 1903, Nov. 15. A ua heluhelu kakou a hoopaanaau iho la. Hala ae la na manawa alaila hiki mai ia ka manawa o ka la 15 o Nov. M. H. 1903. a i ka hora i manaoia ua pouli iho ia ka la. Halawai mai la ka helehelena pouli o ka ia me kakou ia wa iho la, aka nae, ua loaa e ia kakou ka maopopo ma ka Alemanata. a ua ilio ia i ike e hiki ai ke oleloia he ike i kahi loihi. Malia ke mohala aku la keia manao e pili ana i keia ike i kahi loihi. Eia ko kakou kumuhana: O ka ike i kahi loihi he mana nui kona. Elua manao nui Akahi: Ike i kahi loihi Alua: Noho paulele maluna o ia ike.
Manao Akahi: Ike i kahi loihi. Ua puka hou mai he ekolu ano, a he mau manao pili hoi lakou. 1. Ike maluna o na mea kino maoli. 2. Ike iloko o ka manao. 3. Ike pili haipule, na mea pili lani.
Ka wehewehe ana i ke ano mua. 1. Ike maluna o na mea kino maoli. Eia ka mua, ka la. Ina paha e hiki ana ia kakou ke olelo maopopo ae, ke puka mai nei ka la maluna o Manoa, a ke napoo aku la malalo o Lehua, a o keia e oleloia nei aia ma ka Poakahi, alaila e loaa e ana no ka ike i kahi loihi no ka Poalua e hiki mai ana, o ia hoi ua hiki i'au ke olelo ae e puka mai ana no ka ia ma ka Poalua maluna o Manoa, a e napoo aku ana malalo o Lehua. Malia he naaupo keia olelo k'i puka mai o ka la maluna o Manoa, a napoo aku malalo o Lehua, aka ua maa hoi kakou i ka olelo ana pela. Ua hiki ia'u ke ku maluna o keia ike a olelo ae: E puka mai ana no ka la ma ka Poakolu maluna o Manoa a napoo aku malalo o Lehua.
Ua hiki ia'u ke olelo ae ina no hookahi pule, hookahi mahina, a i ole i hookahi makahiki paha, a ke hoea mai ka makahiki hookahi e puka mai ana no ka la maluna o Manoa a napoo aku malalo o Lehua.
Eia ka lua: Ka ea. Eia ka ea ke uhi nei maluna o ka honua elike me ke kapa aahu. A ina kakou e hele aku e nahaenahae ana ka ea, a ina e luli ae na laau e mokumoku ana ka ea. O keia ea e uhi nei maluna o ka honua, ke hanu nei kakou apau. Ina e olelo ae au ke hanu nei kakou i ka ea i keia la, ua hiki no ia'u ke olelo ae i ka la apopo e hanu ana no au i keia ae elike me ka'u i keia la. Aka, ke aui ae nei ka po a ke puai mai la ka malamalama, alaila, hanu aku la no au i keia ea hookahi no. O keia olelo e ana pela ke olelo nei au he ike ia i kahi loihi. Ua hiki no ia'u ke olelo ae ina i ko kakou wa opiopio nei ko kakou hanu ana i keia ea, ua hiki ia'u ke olelo ae a elemakule kakou o keia ea hookahi no ka kakou e hanu aku ai.
Eia ke kolu: Ka Moana. O keia moana e lana mai nei, o ia no ka moana i ke au o Adamu ma laua me Eva. A o la moana no a hoea mai i ko kakou mau kupuna i hala e aku, a o ia moana no a hoea mai i ko kakou nei. Ea, eia ihea ka ike i kahi loihi? Eia no, oia hoi ua hiki loa ia'u ke olelo penei. Ma keia mua aku a hanau na keiki a kakou a hiki i ka moopuna kuahiku, aole loa e nalo ana keia moana, ala e holoholo ana no lakou a hiki wale aku i ke kanaka hanau hope loa. O keia hai e ana peia he ike ia i kahi loihi.
Eia ka ha: Ke kino. Ina e hanau au ma Honolulu nei a loaa hookahi makahiki, alaila laweia no Kauai he elima makahiki, alaila laweia no Hawaii he 30 makahiki, a hiki i Kaleponi he 50 makahiki, a hoea hou i Honolulu nei he 70 makahiki.
Ke olelo nei au, o ke kino i ka wa hookahi makahiki, oia no keia kino i ka 5 makahiki, a oia hookahi ia kino i ke 30 makahiki. Aole e hiki i ke kino i ka wa he 70 makahiki ke olelo iho, ka aole owau kela kino hookahi makahiki no ka mea, he liilii loa ia, aole no hoi e hiki i ke kino i ka wa 5 makahiki ke hoole aku i ke kino 70 makahiki. Auhea ka ike i kahi loihi? Eia no ke pili nei. Oia hoi, penei ka'u e olelo ai. Owau i keia he 5 makahiki, a owau no i keia wa e hoea mai ana he 70 makahiki. Aole hiki ke olelo iho, aole owau keia e 70 makahiki, nei, aka, o kela wau i ka wa 5 makahiki, aole loa. O keia olelo e ana owau no i keia wa o 1 makahiki, a owau no ia kino e hoea mai ana 70 makahiki ma keia hope aku he ike ia i kahi loihi. Ua pau keia mahele.
Ke ano elua. 2. Ike iloko o ka manao. Penei: Ia oe e hele na ma kahi kuai a ike aku i ka ipu nunui. "Pehea i loaa ai keia ipu nui?" "Ka me keia mau anaoano la," whai a ka mea kuai.
Alaila lawe mai la oe 4 paha anaoano, elieli iho ia i ka lepo a kanu iho la. Hoopulu iho la i ka wai a hala ka pule kupu ae la a keikie, kokolo aku la ke ka a palahalaha, a hala na, mahina 4, pua mai la a i ka 5 hua mai la a i ke 6 pala mai la a he ipu nui hoi. No keaha 1 hoea mai ai kela ipu nui? Ka ua loaa e hoi ia oe keia ike aia iloko o ka anoano ka ipu kahi i waiho ai a pela i laweia ai a kanu ia. O keia hoomaopopo e ana o ka noonoo pela, he ike ia i kahi loihi i loaa ae maloko ka manao. Pua ia.
Ke ano ekolu, 3. Ike ma ka uhane (pili lani).
He uahane ko loko o kakou, a ua manao like kakou ma ia mea. He ekolu mau mahele kaukahi iloko o ka uhane. 1. - Oia ka noonoo (intellect): 2. Ka ike manawa ole (sensibility): 3. Ka mana koho kuokoa (free-will). O keia mau mahele ekolu huiia a o ka uhane ia. Ina e noonoo ka uhane aole hiki ke oleloia, ua koe aku kekahi hapa o ka uhane, aka, ua pau loa aku no na mahele apau ekolu ma ka noonoon ana.
O ka uhane ka mahu nana e hoonioni na mea mawaho o keia kino, a he ike kona i na mea hohonu apau o ke akua. Ke hoike mai nei ke Akua ma ka uhane o ke kanaka, a ke pulipaa mai nei oia me he hoalauna la no ke kanaka. O ko
------
O NA LAAU
CUTICURA
Ka mea e Malama ai
-----
HE KOPA CUTIKURA NO KA HOOMAEMAE ANA I KA ILI: AILA CUTIKURA NO KA HOOLA ANA I NA KINA'UNA'U O KA ILI: ME KA LAAU CUTIKURA INO NO KA HOOMAEMAE ANA I KE KOKO, A HE HIKIWAWE LOA HOI KE OLA ANA O NA MA'I HOINOINO I KA ILI O KE KINO, KE POO A ME NA PALAHEHE, KA PEHU, ME KA MANEO A ME NA EHA AAI: PELA HOI KA HELELEI WALE O KA LAUOHO, I KA WA E PAHUA AI KE IKE O NA KAUKA KAULANA, A PELA PE HOI ME KA LAKOU MAU LAAU.
HE MILIONA A OI ka nui o na wahine e auau mau nei me keia KOPA CUTICURA, no ke malama ana hoomaemae ana, a no ka hoonani ana i ko lakou ili, i penei ka pepea a ke pau ka unahi pii a i mea o hoi ke hi e pau ai ka aileilei ana o ka lauaho a i hoopalupalu hoa'ia'ia ame ka hoo'iu'i ana i ka ili o no wahi i hele a manoanoa i ka hookaika i ka haha e like me na lima a pela pu uo hoi e hoolau ia ai i na eha ma ka @uloi ana i na wahi eha me keia kopa i ole ai e ikei ka ani me ka wewela; a i ole no hoi e hou ui ma ka holoi ana i na wahi palahehe; a he oi loa aku a Waiwai nui o keia kopa ina makuahine e lawelawe ana i h@ na i ulehu e i ili au@ kini ame lakou iho ua a i ai na wahine no a pau O ka poe i ike maka i ka maikai o keia kopa, ame loa lakou e ao ki ana e hoao i kekahi kopa okoa aka ke koiia mai; ina o e oleloia na he kupono ia ano akoa aku no na mea e pili ana ka ili, ke poo me ka lauoho o na bebe ame ua keiki. Ua loaa mai keia wai ai nui o ke KOPA CUTIKURA,k mai loko mai o keia 'aau hoola ikaika oa i kapaia CUTIKURA, oia ke laau ikaika loa ma ka hoola a a ina popilikia a pau o ka lii no ka @ aia iloko oia mau laau kekahi mae mea ikaika loa i ka pale a a i na mea ino, he loaa no h i ke a a hele maikai ona pua iloko o keia kopa Aole loa e hiki ke hoohalikeia mai kekahi ano kopa e ae ke hoohuihuia a ke aka ma o kauaka me keia kopa, ma kaui mau haun@ hoola ame ka hoolu'i ana i ka ili a pelu aku. Pela hoi i ka ili o ke poo, ka inu hoa pela hoi na wahi eae Aole no @hi laua a mai na ka w iwai o na k pa a pani HOOKAHI no ke KUNUKU@ hookahi a he Helu @ka@ keia Kopa no na poino o ka @ a me kahi auau, a he Helu Ekahi no hoi no ua Kapu ili a pu@ ke ao nei.
Ke kuaiia nei kaia laau ma na wahi a pau o ka honua nei. Ma Aukekulia o k Towns & Co. o Sydney N.S.W., ko laila Agena; ma Aferika Hema Deopt: Lennon Ltd na "@ioa kaka no ka Hoola ana i na Bebe a me ko lakou mau kinaunau" He loaa wale no me he kumukuai ole.
O POTTER DRUG AND CHEM. COMP., Boston, U.S.A., na Ona e na laau CUTIKURA a pau loa.
-----
NA
KAA PAIKIKALA
HOU O 1902
HE ANO HOU NO KE KUMUKUAI MAI KA $22.50 A PII AKU
PEARSON & POTTER CO., Ltd ALANUI HOTELE ME UNION
-----
kakou mau uhane kai nana aku i ka maha mau ma ka lani ame ka weliweli ma ka po. Aia me ia ka ike i o loa i kahi loihi e noho hoomanawanui ana ma ia ano a hiki i ka hopena. Ua pau ka manao nui akahi.
Ka manao nui elua. Ka noho paulele ana mahope o ia ike. Elua ano, 1, Paulehia; 2, Noho Paa.
Akahi. Paulele. E nana ia Abela ma, i kekahi wa ua hali aku la laua i ka laua mau makana hoomaikai i ke Akua. He mau hua o ka honua ke Kaina, a he hipa ke Abela. O ke kaikuaana aole oia i lawe mai i kana me keia noho paulele mamuli o ia ike i kahi loihi, no ka mea, he mau hua kana, aole i loaa ke koko iloko o ia mau mea. Aka o ke kaikaina he koko o ka hipa kana a ua ku i ke kanawai o ke kala ana i ka hea, e nana loa ana imua iloko o 4,000 makahiki ka loihi o hoea wale mai o Iesu. ka mea a Ioane i oleleo ai. E nana i ke Keikaihipa a ke Akua, nana e lawe aku ka hala o ke ao nei. Penei i olelo ai ka Baibala "Maliu mai la ke Akua ia Abela" He nui ka loihi o keia wa, eia nae, ua hoea e aku keia ike imua e hiki mai ana ka wa e hoea mai ai ka hipa kina ole a nana e hoolawa na kanaka apau me kona koko mana.
He nui na haipule i noho paulele mahope o keia ike. Noa, Aberahama, Iakoba, Mose, Davida, Isaia a he nui wale aku, e pau e auanei kuu manawa i ka helu ana. Aka ua kali no lakou a pau nui aku ia i ka moe me ka paulele mahope o ia ike i kahi loihi.
Eia hou keia: I ko makou wa e noho ana i ke kula hanai a Bona ma Kohala, ua hai mai oia i ka moolelo o kona mare ana me kana wahine. I ka wa liilii no ua hoomakala na kukakuka ana o na makua, a hoouna leta aku kekahi i kekahik, oiai e noho ana o Bona i kana kula aole mae i ike aku i keia a o ka wahine hoi aole no i ike mai i keia. Aka, i ka mare ana ike iho la o Bona he pokole kana wahine, ua manao e hoole, aka, o keia palapala e ana, na kukakuka e ana i hana e ia mamua ae, ua ilio ia i mea paa loa a mare iho la.
Alua. Noho Paa ana. E nana i keia i ko makou wa kula mamua aku nei, ua hai mai ka makou kumu i keikahi moolelo: he nui na keiki ohi ohelo ma ko lakou wahi. O kekahi wahi keiki nae oia ka hope loa e hiki ai i ka hale. Ninau aku kona makua iaia, pehea oe e lahi mau nei? Hai mai la keia i kona miki ma na hua nui wlae no me ka pau ole nae o na hua o la kumu. Ao aku la kona makua iaia: Ina okou, e hele hou i ka ohi ohelo, e noho paa ma ke kumu hookahi apau kona hua alaila, lele aku he kumu hou, a ina oe e hana peia alaila, e piha e ana kau hinai.
I ka wa i hele hou ai lakou ua noho paa iho la oia ma ke kumu hookahi, aole i emo ua piha iho la kana hinai. Nolaila he mana ka noho paa. No ke Akua e hooili mai na pono.
-----
He hoolaha papa ako luau ame pua kalo ka Wing Lee Co., ma ko lakou mau loi kalo ma Kunawai, Honolulou nolaila, e makaala mai e na makamaka i ka auwana hele ane ma ia mau loi kalo.
-----
Eike hoi kakou i ka ianei olelo.
-----
HE MAU LEO KUPINAI HOOIAIO LEHULEHU KA I LOHEIA ILOKO O KE TERITORI NEI.
-----
Ma keia, ke noi ia aku nei ke makamake heluhelu o ke Kuokoa e aiawa iho i keia i hiki oia ke huli i ka oiaio nona iho.
Ina e loaa ke manao ui e imi i ka oiaio, alaila e ui na hooiaio a keia keonimana nana na olelo malalo iho nei i hoike i kona mau pepilikia pili i na mai puupaa. Nolaila e oluolu e ka makamaka e heluhelu pono i keia malalo iho:
O Mr. J.D. Conn o keia kulanakauhale he kamana oia ma ka oihana ana e hana nei ma ka hale hana o ka Hui Kaa-ahi o Dillinahama ma oia ka mea nana keia pane:
Ua loaa ia'u ke eha nui me kuu ku@ i kekahi mau manawa like ole o na makahiki i hala a oi loa aku ka eha me he kui ia e houhou ana ke loaa wau i ke anu. Mawaho ae o keia, he mau hoaliona no kekahi a'u i hoomaopopo ai ua loaa io no wau i ka ma'i puupaa.
Aole no i liuliu loa aku nei ua lohe au i na lapaau kupanaha a na HUAALE KUAHANEENEE A DOAN: nolaila, ua kolia mai au e hele i ka halekuai laau o Hollister ma a o ko'u hoomaka aku ia no ia e ai laau i ka loaa ana mai ia'u me kuu hoomaopopo iho ke maikai la kuu oia. Ma na whai a'u e hele ai a hana paha, he lawe pu no wau ia lakou no na kuia hikiwawe e hiki mai ana.
Ke mamaoio nei au, ina e lawe kekahi i loohia i keia ano mai i keia laau e loaa ana iaia ka maha.
E loaa no na huaale kuahaneenee a Doan i ka poe kuai laau apau no ke 50 keneta o ke pho hookahi a $2.50 no 6 poho huaale.
E loaa pu no hoi na kauoha apau ma ka leta ke hoouna aku i Hui Kuai Laau o Hollister (Hollister Drug Co.). Honolulu, ma ka kuike. O lakou no hoi na agena o ka Paeaina. E lawe i ka Doan a e waiho i ka ha@
----
E pii kuahiwi ana na opio o ka Ahahui Opiopio o na Hoale malalo o ka Mr. Brown alakai ana.
-----
O ke Komisina Wray Taylor ka luna nui no ka hooponopono ana i na hana o ka hoikeike o ka Poakahi ae nei.
-----
Ke hana nei ke Tertori o Hawaii ma na aoao apau no ke komo aku ika kahua o ka mokuaina ua kaa nae ke koikoi o keia maluna o ka lahui.
-----
Eia no ka Papa Oia ke noonoo nei i ka mea kupono e noho kanaka aku ai no Kalaupapa, Molokai ma kahi o Kauka Olica i waiho mai.
-----
Ua hala aku nei ka Luna Nui o na Hna Hou James H. Boyd no Kauai ma ka mokuahi Mikahala no ka nana ana i na hana iloko o kana mahele oihana.