Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 1, 1 January 1904 — Page 2
| This text was transcribed by: | Siira Phoenix |
| This work is dedicated to: | food and bounty |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
KA
Nupepa Kuokoa
No Ka Makahiki $2.00
No Eono Mahina 1.00
SUBSCRIPTOIN RATES
One Year $2.00
Six months 1.00
O NA OLELO HOOLAHA APAU E HOOUNAIA MAI ANA NO KA HOOLAHA MALOKO O KEIA NUPEPA. E HOOUNA PU MAI ME KA AUHAU, A INA AOLE, AOHE NO E HOOKOMOIA. E HOIKEIA AKU NO KA AUHAU OLELO HOOLAHA KE UI MAI I KE KEENA NEI.
O na Dala apau o ka Pepa nei e hoouna pololei mai i ka HAWAIIAN GAZETTE COMPANY.
HOOUKAIA E KA
HAWAIIAN GAZETTE CO.,
@ookomoia ma ka Hale Leka o Honolulu Pa aalaau o Hawaii, ma ke ano mea o ka Papa Elua.
DAVID L. AI Lunahooponopono
A. W. PEARSON, LUNA NUI Honolulu, Oahu.
POALIMA IANUARI 1, 1904
KA MAKAHIKI HOU 1904.
I keia kakahiaka nui poniponi e puka aku nei ka Kuokoa e like me kona mau me na haawina ano hou no nae i ka hanu ana no ka manawa mua loa iloko o ka ia ekahi o kela makahiki hou 1904, a e like me la ano pela no oia e papai aku nei a ke haawi nei i kona aloha makahiki hou i ka Haku nui Nana ke manawa i haawi mai a i kona poe heluhelu apau a i ka lehulehu.
I keia la, ka mua loa o ka manawa a kakou i kau ai ma ka papahele o ka makahiki 1904, a aole he mea hiki ke hoole i ka nui hauoli o na mea apau o ka loaa ana o keia manawa--he akahi wale no manawa e loaa ai keia manawa o ka hauoli iloko o kela ame keia makahiki, a o keia hookahi wale ana no o ka manawa, oia kekahi kumu aupono loa i ke kanaka e hoomaikai no na hauoli e loaa ana laia a e pono ai iaia ke hauoli.
O na la he 300 a oi o ka makahiki @ aia iho ia, a kakou i au like ai @@@ na hakoko like ole o ka noho honua ana, ua hala loa ia e hiki ole ai ke hoihoi mai, eia nae, o na hoomanao ana o na hana i hanaia ia mau ia--ina nei no pa pomaikai pilikahi a pililaula, ma nei no na kaumaha ame epaepa iloko o na hana pilikahi a pililaula, aole e hiki ke hoihoi hou ia mai ia mau mea aka o ka hoomanao ana no lakou oia na mea e nele ole ia ka lalamahele iloko o ka noonoo o ke kanaka.
A he mau mea maikai no ia o ka hoomanao ana--akahi o ka hoomanao ana i na holomua o na hana i hanaia o ka makahiki i hala a o kekahi manawa e ae i hala, he rula maikai ia e hoomahele ai no na hana o keia makahiki hou e hoohana ai.
A o na kaumaha ame na epaepa o na hana o ka makahiki i hala a o kekahi manawa i hala, he mea maikai no ka hoomanao ae i mea e paipai ai i ke kanaka e hooikaika e haalele ia mau epaepa aole e hana hou, a e hooi loa aku i ka maikai o na hana e hiki mai apa mamua a maluna o na epaepa.
Ina e houluulu ke kanaka i keia mau mea aole e nele ka lilo o lakou i mau mea kokua nui iaia ma kona alahele o ka makahiki hou e ku nei imua o kona aio.
Iloko o na pomaikai pilikahi a pililaula o ke kanaka iloko o Hawaii a e hooikaika nei hoi no kona ohana a no kona aupuni a no kona aina, aole i nele ke hookuikuila oia ma kekahi mahele hana a puka pono hoi ma kekahi mahele.
A e like me ka oiaio o ia mau mea pela no e hui aku ai oia me ia mau mea i ka makahiki hou e ku la imua ona. A o kona pae ana mai la i ka pahu hope o ka makahiki i hala a hana ana i ka mua loa o keia makahiki pela ao auanei oia e pae aku ai i ka panina o kela makahiki a komo i kela aku, eia nae, he hookahi mea maikai loa e hoopaananuia e ke kanaka e pono ai, oia ka hooikaika e hooi aku i kona holomua a oi aku mamua o na hua o na hana i hanaia.
He rula keia i pili i na mea apau i hoonohoia mai iluna o ka ilihonua, a oiai o Hawaii kekahi o na ilihonua aole i hele ke kau koikoi o keia haawina i hoikeia ae la, a o ke kanaka a makuainana Hawaii e lawe ana i rula nona oia no ke holomua ana i keia makahiki 1904.
I ka hauoli ana i keia la, aole e pono ke kanaka e ae wale aku i na hoopoluluhi o na lealea i mea e maalo ae ai mai kona noonoo maikai ae, i ka haawi hoomaikai ana i ka mea Nana ka manawa i haawi mai, no na pomaikai apau i loaa iaia no na manawa i haia a no ka la ana e hauoli la a no na pomaikai e hiki mai ana ma kona hooikaika pu aku.
O ka kanaka a wahine i paulele ia mau maikai oia no ka i komo iloko o ke apo maoli o ka hauoli a ke Kuokoa i iini nui ai oia kekahi iloko olaila.
Pau ka Waiwai o ke Dala Kala Kaua i Keia La.
I keia la i pau ai ka waiwai o ke dala Kalakaua pili i ke kanawai a aole he hookahi o la apana waiwai o na la i hala e hoowaiwai i ke kanaka mawaho ae o ka ke kanawai i hoike maopopo ai.
Ua hiki no ke kanaka ke malama i mea hoomanae ana e manao ai ua waiwai oia ma ia mea a e hana no ke kanaka i ua apana dala la ma na mahele hana e ae no ka hoowaiwai ana iaia aole nae e ike hou la oia i apana dala hiki ke hoolilo aku a hoolilo mai ku i ke kanawai.
He iwakalua makahiki o kona hoowaiwai ana ia Hawaii ma keia hooilio waiwai aku a hoolilo waiwai mai a aole e hiki ke hooleia ka nui o na pomaikai i paholaia e ia mai kinohi mai a hiki wale iho la i nohinei, a aole no e maalo lea ana kona papalina i ka maka o Hawaii aole nae ma ke ano ku i ke kanawai.
Mai keia ia aku no hoi e kau ae ai banako i na papa hoolaha e hoike ana aole e aeia na dala Kalakaua e like ae ia me ke dala Amerika, a akahi no a kuu ke aho o na banako oiai ua hooloiolahili wale la ka lakou hana mai ka hoomaka ana mai o ka hoohuiaina mamuli ona.
I KEIA LA KE 42 MAKAHIKI O KA NUPEPA KUOKOA.
I keia la i piha ai ke kanaka-ku kumamalua makahiki o ke ola ana o ka Nupepa Kuokoa mahope iho o kona hoolalaia ana ame ka hoao ana. E like me ia i hoikeia i ka makahiki i hala ua hanau oia i ka la 1 o Ianuari, makahiki 1862, ke kumu i piha ai iaia na makahiki i hoikeia ma ke poomanao.
Ma ka aoao o ke Kuokoa, ua nui kona hoomaikai i na kokua i laulimaia e na makamaka mai kona hookumula ana mai a hiki wale i keia la, ke kumu no hoi o kona oia maikai i keia la, e hiki ai ke puana ae i ka oi ae o kona kulana oia o keia mau la mamua o na la i haia, oiai nae, aole e hiki ke hooiela na maikai ana i pahola ai imua o kona poe heluhelu o ka wa i haia loa.
E like no me kona ano mau i na wa i haia peia na oia e hana aku ai no ka makahiki hou ana e ku la imua ona, e hooikaika e like me ka makou a'o i manaoio ai oia ka rula mau ma na wahi apau no ka holomua a e hoohana ai no hoi oia ma na mahele like ole o ka oihana i pili iaia, "ka hoopuka nuhou."
He inoa poino ole ia ka inoa o keia wahaolelo--no ka paanaau maoli na kekahi, a o kekahi kumu a makou i ike ai oia no kona aloha nui ia a makou e haawi mahalo aku nei i ka lehulehu no ia haawina, a e hooikaika no makou e hoopiha pono i na mahele hana o ka oihana nupepa.
KA MAKANA ALEMANAKA.
E like me ka maa i ke Kuokoa o ka panai makana i kona poe heluhelu i ka poe lawe pepa kumau wale no, pela no oia e panai aku nei i kana makana--akahi, no ka hapaha, elua, he makana makahiki hou, ekolu, o kana panai aloha ia no kona la hanau.
Aole keia he makana o na kii pena e like me ka mau i na hapaha i hala aka o ka Alemanaka o keia makahiki 1904, kana makana ka papa kuhikuhi helu o na la o keia makahiki a ke Kuokoa i manaolana mua ai e hoopomaikai ana la papa kuhikuhi helu manawa i kona poe heluhelu.
Aole nae e puka aku ana i keia ia, oiai aole i pau pono loa i ka makaukau, aka, iloko o ka manawa kupono e puka aku ai e hoolawa ai no ka lehulehu heluhelu, a aole no hoi e ii'uli'u loa, a ina no e puka aku i kela pule ae ke pau pono, na hooponopono oia ka hooko ana.
Aia ma ke poo o ka papa helu manawa, o kela ame keia mahina malalo iho o kona inou, "Ka Nupepa Kuokoa," e maalo iho ai na maka o ka mea e loaa ana iaia keia Alemanaka na manao like ole e hoike ana i na mahele like ole iloko o ke kahua a ke Kuokoa i ku ai a e ku mau aku ai, e like me ia malalo iho:
NUPEPA KUOKOA.
Ianuari.--Ua hoopukaia no ka Pomaikai Kiekie Loa o na Lehulehu no na Home ame ka Aina.
Feberuari.--He Wahaolelo Hoopuka. Meahou i na puke apau ame na Manao Naauao i ka Poe Heluhelu.
Maraki--Ka Mea Hoopuka Moolelo Hoonanea a Hoonaauao i na Pule apau ma o na Haku-moolelo Noeau la.
Aperila.--Ka Wahaolelo i oi aku ka nui o ka Poe Lawe-pepa mamua o na Wahaolelo Hawaii e ae ke huiia.
Mei--Mawaho ae o na Mooielo Hoonanea, o na Nuhou o ke Ao-holookoa kekahi ana e hooaiai mau nei i na Pule apau.
Iune.--Ka Wahaolelo Hawaii wale no e hoopuka nei i na Kii o ka Poe ano nui ame na Hana ano nui.
Iulai.--Ko Makou Makia--E Hanapono Kaulike i na Mea apau. Oiwi Hawaii a Haole. E nana i ke Kanaka ma kona ano iho, aole ma kona Wahi i Hanau ai.
Augate.--He Wahaolelo i noho Hoomalu ole ia e kekahi Aoao Kalaiaina. O ka ke Kuokoa la, o ka hoopuka i na manao oiaio kupono i like me ko no kanaka koikoi a makaukau, me ka nana ole ae i na aoao kalaiaina a lakou e pili ana.
Sepatemaba.--Ka Nupepa Kuokoa, aole he Repubalika, aole he Home Rula aole he Demokarata aka he Kuokoa. Ke Kilohana Pookela i Hoopukaia na ka Pono o ka Lahui Hawaii me ka nana ole ae i na Kulana hoomana a Aoao Kalaiaina.
Okatoba.--He Oiaio ma ka hoopuka manao ana, he Oiaio ma na A'o ana, he Oiaio ma ka hana a he Oiaio iloko o ke Kalaiaina.
Novemaba.--O ke Ola o ka nupepa aia iloko o kona aloha no ka Lahui. O keia ke kumu i oi loa ai ke Kuokoa mamua o na nupepa e ae.
Dekemaba.--He Wahaolelo Hawaii Kuokoa no ka Poe Heluhelu o na Hawaii Kuokoa. No kanaha-kumamalua makahiki kona ku alakai ana a ua oi loa ae kona kulana alakai i keia manawa i ko ka wa i haia.
Me ke Aloha no a nui.
O keia iho la na olelo noeau maluna o na papalina o keia Alemanaka a maluna o ia mau mahele like ole o ke kahua e ku ai ke Kuokoa no ka makahiki hou ana e komo paio aku ai no ma pomaikai pililaula.
Puka ma ka Apua.
Ma ka helu o ke Kilohana o ka pule i hala iho la a ma na wahaolelo e ae o ke kulanakauhale nei i ike ai kakou i ka hookuu laelae ia ana mai o Jones, ka mea i hoopilia no ka hihia pepehikanaka maluna o ke kino o Mrs. Parmenter, ka makuahonowai-wahine, a e lawe pu ai hoi i ke ola o Mrs. Linda Jones, kana wahine-mare i moku ko laua berita mare.
Me ka puikaika nui keia puka ana o ke kanaka, oiai, ua maopopo loa ka nele ole o kona hoahewaia ma keia hana limakoko ana i hana ponoi ai, ana no hoi i haawi pio ai mahope iho o kona holohele ana i kona wahi e pee ai, a iloko o keia mau kulana maopopo o kona lilo io i pio na ke kanawai, a he kulana puikaika maopopo ma kona aoao, eia ka, e puka ana a puka io no wahi a ka olelo hooholo a na Kiure mahope iho o ko lakou lulumi noonoo ana. He puka ia ma ka apua wahi a ke Kuokoa.
O keia puka ana iho la o Mr. E. M. Jones ma keia hihia e ku-e ana iaia no ka hewa pepehikanaka maluna o ke kino o Mrs. Parmenter mamuli no ia o ka nui hooikaika o kona mau ioio, he haawina no hoi e hoike ana i ka nui akamai o na loio ma ke pale ana, a mamuli no hoi kekahi o ke kukaia ana i kona pupule lo ame na loina e ae i kukuluia ai imua o na kiure, a huiia me na noonoo ana a na kiure.
He kanaka kuokoa o Jones i keia manawa ma kona pili i ka hihia ona ia Mrs. Parmenter, aka, he hookahi mea i maopopo loa, aole e hiki ke hooleia ka hewa maoli o kela kiia ana o Mrs. Parmenter me ka pu a lilo ai kona ola. Ina no ua kuokoa ke kanaka mai keia limakoko koikoi loa i hanaia aole loa e hiki ke hooleia ka ino nui hewahewa ame ka hewa maoli o ke ki-pu i hanaia.
He nui ka poe i komo hoohalahala loa no keia olelo hooholo ke kumu i puka ai keia hihia pepehikanaka, a ma ka mahele pololei maoli ma ka noonoo ana he mea pono e hoomalele ole ia ka hoopa'i maluna o ka mea i lawelawe i ka hewa i hanaia aole ma ka uiia wale. Aole i like ka manao o ke Kuokoa ma keia kulana kuokoa i loaa ia Jones, oiaio o keia kulana o ka mea i hana maoli i ka hewa inoino loa, oia kekahi mea nana e hoomalani i ka ikaika o ke kanawai i pili ia hewa ka mea e nele ole ai ka hana maa@ahi ia, kehahi kumu waiwai i ka maluhia.
He hookahi hihia i koe o Mr. Jones, oia ka hihia o kana wahine mare i oki la Mrs. Linda Jones, a aia i keia kau hookolokolo e hooioheia ai ke kumu ona e paa nei.
Aole e hiki ke hooleia ka hoopilikia ia o ka lunamanao o ke kanaka: a ma na wahi apau ana e hele ai e hahai mau ai ka loe hamau hoahewa ike ole iaia, e hoi ana e pono oia e auamo i ke koikoi o ka hewa.
He Makona ia S. B. Dole.
Ua makanaia aku o Lunakanawai S. B. Dole, ke kiaaina mua iho nei o Hawaii nei, e kekahi o na kalepa holo mua o kela kaona i ka la Kalikimaka iho nei, me kekahi mau lako kaia o ka papaaina @hiku ka nui, no lakou hoi ka nani mae ole. Hanaia kela mau mea nani ma Kapalakiko e ka hui o Shreve & Co., a ua oleloia mai ke kumukuai he $1, 500.
Kinipopo i ka Lapule.
Ua like loa ka manao ku-e o ke Kuokoa me ko L. A. Kakina i hoopukaia ma ka helu o ke Kilohana o ka pule i hala e pili ana i ka paani kinipopo i ka Lapule.
Ma ka nana ana i ka manao i hoikeia he manao hooko kanawai ia, e makee ana hoi i ka ihiihi o ke kanawai, no ka mea a hiki i keia la aia no ia rula ke ola nei a hiki i keia manawa, he mea nae na ka Hale o na Lunamakasinana i hoao ai e hookahili ma o kekahi mau hoa kakaikahi la.
O ka loaa like ana o keia ano manao i na mea apau oia no ka pahola o ka maluhia maemae iloko o ka aina a he mea pono e malama ke kanaka ia mea a o ka malama ana i ka mea hookahi oia aku la no ke alanui e pulamaia mai ai na rula e ae o ka aina.
O keia paani kinipopo i ka Lapule oia kekahi o na lealea ha'iha'i i ka maluhia o ia la e hiki ole ai ke alo ae i ka ike iho i ka nana ole ia o ka ihiihi o ka Mea Nona ka la. Aole keia he olelo ana ua malele aku na lealea e ae ke paaniia ma keia la, aka ua pau pu na lealea apau e hoeha ana i ka pono o ka lehulehu ke hanaia mai ia la.
O keia kekahi mea nana i hoohaule loa ia Hawaii o keia ia ma na anuu malalo loa i ko na la o na kupana, e hiki ai no ke olelo ae i ko lakou malamalama loa ia laawina, no ka mea, he malama ia ke Sabati me ka ihiihi, aole e ka mea hookahi aka e ka lehulehu.
He mea oiaio no aole i nele ka hanaia o kekahi mau hoohaunaele ia mau la iloko o ke Sabati aka aia he manao maka'u iloko o ka poe ha'iha'i maluhia--o ko lakou loaa aku i ka lima kakauha o ke kanawai, a i keia hoi aole i like no ka mea aia no ke ola nei ua rula nei, a ke koi nei e kau aku kona lima kakauha maluna o ka poe ha'iha'i kanawai, eia nae, he maka no aole nae he ike.
Aole i hanaia ke kanaka no keia la aka o keia la ka i hookumuia no ka pono o ke kanaka malalo no nae o na loina a ka Mea Nana ka la 1 hookumu, nolaila o na hana apau i kaa ae mawaho o na rula a ke Akua i haawi mai ai i ke kanaka e malama no ia la he mau hana nana ole ia i ka pono nui o ke kanaka ke kumu hoi i kohu ole ai ka paani ia o keia ano lealea ia la ame na paani e ae no apau o ke ano like.
He pono pililaula a pilikahi ka pono o keia la hoano e nana ole ia nei e ka lehulehu aka aole e hiki ke hooieia ka hiki i ke kanaka hookahi ke malama i kona ihiihi e nele ole ai ka pili o ka pono pilikahi me ia a ke Kuokoa e manaolo nei aia he heluna nui o ia mahele iloko o kakou iho aka o ka pono pililaula no ke Sabati oia ka i eha a e malamala ke kanawai e pono ai.
E hiki mai ana kekahi keaka lanei iloko o ka mahina o Feberuari ma ko lakou alahele no Aukekalia. E wehe ana lakou i Honolulu nei.
Ua uku aku ka Hui Kaauwila o Honolulu hookahi dala ka uku i maheleia no ke kea hookahi i ka poe paa kea o ia Hui inehinei.
Ua hoounaia aku ka lio heihei Weller ma Hila maluna o ke Kinau i ka Poalua iho nei, no ka heihei malaila i keia la Hapanuia.
Eia ka mea a Keia Kanaka i Olelo ai.
HE LEO IKUWA WALE NO I KA MANAO PILILAULA ILOKO O KO KAKOU AUPUNI REPUBALIKA.
Ke noiia nei ko Honolulu nei poe heluhelu e huii pono i keia malalo iho. E hana koke ia aku no me ka hakaila ole e like hoi me ka ke keonimana nana ka olelo i hoolahaia malalo iho, ka mea hoi i oluolu loa a makemake e pane aku i na ano apau e pau ai ke kuhihewa, e pomaikai nui ai ka mea i loaa ia i na ehaeha o ka nawaliwali o na puupaa.
E heluhelu pono iho i ka olelo a keia keonimana malalo iho:
O Mr. J. D. Conn o keia kulanakauhale he kamana oia ma ka oihana a ke hana nei hoi ma ke Kahua Hoolulu Kaaahi o Oahu.
"Ua loaa ia'u ka nawaliwali na ka eha o kuu kua," wahi a Mr. Conn. "He loaa mau wau i keia eha i na manawa like ole o na makahiki he nui i hala aku a oi loa aku ka eha ke loaa au i ke anu."
"A aia mawaho ae o keia kekahi mau hoailona no ka nawaliwali maoli o kuu mau puupaa. A he mahawa pokole wale no i hala aku nei ko'u lohe ana i na Huaale Kuahaneenee ame Puupaa a Doans ame na hana kupaianaha a lakou i hana ai."
"Nolaila, ua hele koke aku i ka halekuai laau lapaau o Hollister ma a loaa keia ano huaale ia'u. A mai ko'u manawa i ai ai i ike maopopo ai au i ka pii maikai o ko'u ola a eia me a'u ia mau huaale i na manawa apau no ka makaukau e pale aku i na ano e e puka mai ai."
"Ua maopopo maoli ia'u ina e loaa kekahi i ka eha like me ko'u aole e nele ka loaa o ka maha ke hoao i na Huaale Kuahaneenee ame Puupaa a Doans."
He kuaiia na Huaale Kuahaneenee ame Puupaa a Doans e ka poe kuai laau lapaau apau ame ka poe malama halekuai no kanalima keneta o ke poho hookahi a eono poho i ka elua dala me ka hapalua. E loaa pu aku no na kauoha laau ke loaa aku ke kumukuai ia Hollister ma na ekeleta ma ke kakau ana, Hollister Drug Co., Honolulu, o lakou no hoi na Agena no ka paeaina Hawaii nei.
E hoomanao i ka inoa "Doans a e pakui ole mai i kekahi mea e ae.
HOOLAHA HOOKO MORAKI.
HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.
LEE CHU & ----
Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha mamuli o ka mana kuai o kekahi moraki i hanaia i ka la 6 o Feberuari, 1899, e Lee Chu, C. K. Ai, W. W. Ahana ame Pang Chong, o lakou apau no Hoolulu, Mokupuni o Oahu, Teritori o Hawaii, o lakou no hoi ka Poe Moraki Mai, he moraki i hanaia ia'u, o C. Bosse, ka Mea Paa Moraki, a i kakau kope ia iloko o ka buke helu 182, aoao 373-376, oloko o ke Keena Kakau Kope Aina o ke Aupuni, Owau, o C. Bosse i oleloia, ke manao nei e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i uha'iia e hoike ana o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka ukupanee i ka manawa e uku ai.
Ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o ka waiwai apau loa i hoopaaia iloko o ka moraki i oleloia e kuai kudala o James F. Morgan, Alanui Kaahumanau, iloko o Honolulu i olelo mua ia ae nei, ma ka Poaono, ka ia 23 o Ianuari, 1904, ma ke awakea o ua ia la i oleloia.
O ka waiwai apau loa i hoopaaia iloko o ua moraki nei i oleloia a e kuai kudala ia aku ai oia keia malalo iho:
O kela apana a mahele o ka aina apau loa he hapa o ka Apana 13 o Ka L. C. A. Helu 10806, i hoopukaia ia Kamehameha III, e waiho ia ma ke kihi makai o na alanui Kukui ame Papu, iloko o Honolulu i olelo mua ia ae nei, i apoia a hoakakaia e like me keia malalo iho:
E hoomaka ana ma ke kihi Komohana o na Alanui Kukui ame Papu e like me ia i hoikeia ma ka Palapalaanaaina o ke Aupuni (Reg.) Helu 1912 @ holo ma ka meridiana oiaio e like me ia malalo iho:
Hema 58 deg. 30 min. Kom. 87.0 kapuai holo ma ka aoao Komohana-akau o ke Alanui Papu.
Hema, 86 deg. 40 min. Kom. 117.0 kapuai holo ma ka L. C. A. 709, i pa ia: kakaia iloko o ka palapala kuai aina.
Hema 78 deg. 55 min. kom. 10.2 kapuai holo ma ka pa;
Akau 45 deg. 10 min. kom. 52.3 kapuai holo ma ka pa (apana o Vierra):
Akau 56 deg. 00 min. Hik. 209.5 kapuai holo ma ka pa a hiki i ke Alanui Kukui:
Hema 32 deg. 30 min. Hik. 119.0 kapuai holo ma ka aoao makai o ke Alanai Kukui a hiki i kahi i hoomaka ai. Iliaina he 19,490 kapuai kuea, a oia nohoi ka apana a mahele o ka aina i hoakakaia iloko o ka palapala kuai aia a Morris K. Keahokalole i ka Poe Moraki mai i hanaia i ka la 6 o Feberuari, 1899.
C. BOSSE, Ma o kona loio ponoi la, J. M. DOWSETT, Mea Paa Moraki.
Ma ke dala kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerika no hoi, a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala kuai aina.
No na mea aku i koe e ike ae ia Holmes & Stanley, na loio no ka Mea Paa Moraki.
Hanaia ma Honolulu, Dekemaba 28, 1903. 2996-Jan. 1, 8, 15, 22.
O ka mea kuhohonu loa e loaa mai ana mai ke anu ame ka nalulu mai oia no ka ma'i numonia. Ina e malamaia keia me ka noonoo maikai a hoohana pu la ka laau kunu Chamberlain's Cough Remedy e hoohaawaleia no keia mau pilikia apau. E hoola no keia laau i ke anu ame ka nalulu iloko o ka manawa pokole mamua o kekahi mau ano laau e ae. He hooia mau keia laau a he hooia iloko o ka manawa pokole. E loaa no ma ka halakuai laau o Benson Smith & Co., Ltd., na agena kuai aku, no ke kumukuai kupono.
HOOLAHA HOOKO MORAKI.
HOOLAHA MANAO PANIKU A KUAI A KA MEA PAA MORAKI.
HAWAII LAND COMPANY.
Ma keia ke haawiia aku nei ka hoolaha i kuiike ai me ke kanawai a ma ka pono o ka mana kuai i hanaia iloko o kekahi moraki i hanaia e ka Hawaii Land Company, Limited, he Hui Hawaii ia Peter C. Jones, Limited, he hui o ia ano like, i hanaia i ka la ekahi (1) o November, 1899, a i kakau kope ia iloko o ke Keena Kakau Kope Aina o ke Aupuni iloko o Honolulu, Teritori o Hawaii, iloko o ka buke helu 196, aoao 434 a hiki i ka 458, o Peter C. Jones Limited, i oleloia, ka Mea Paa Moraki, ke manao nei e paniku i ka moraki i oleloia no na kumu i hoikeia e olelo ana o ka uku ole ia o ke kumupaa ame ka uku-panee i ka manawa e uku ai.
Ma keia ke haawi pu ia aku nei no hoi ka hoolaha o na aina pakahi apau loa ame na pahale apau loa i hoopaaia maloko o ka moraki i oleloia i hoakakaia iloko olaila a e hoakakaia nei malalo iho, ame na hana hou maluna o na aina i oleloia e kuai kudalaia aku ana ma ke akea e ka Mea Paa Moraki i oleloia ma ke keena kudala o James F. Morgan iloko o Honolulu i oleloia, ina ka Poaona, ka la eiwa (9) o Ianuari, 1904, ma ka hora 12 awakea o ua ia la i oleloia.
O ka waiwai apau loa i hoopaaia maloko o ua moraki nei i oleloia a i manaoia e kuai kudala ia e like me ia i olelo mua ia ae nei oia no na aina apau i hoakakaia malalo iho nei ma na apana, mahele, ame na palapala hoolimalima o na aina e waiho la a iloko o ka Teritori i oleloia oia keia malalo iho nei: WAIWAI PAA.
O kela mau apana e waiho la ma Kapalama, Honolulu, a i ike maopopo loa ia hoi na Apana Helu Akahi (1) a hiki i ka Helu Elima (5), pau pu me ka apana helu elima, iloko o kela mau aina i ikeia na Apana o Kalaehao, a o lakou no hoi na hapa o kela mau aina i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 692, L. C. A. Helu 1283, a o lakou no hoi na aina i hooliloia i ka Hawaii Land Company, i oleloia ma ka Palapala Kuai Aina a W. C. Achi, i hanaia ma ka la iwakalua (20) o Aperila, 1899, a i kakau kope ia iloko o ka Buke Selu 191, aoao 352.
NA HOOLIMALIMA.
(a) Palapala Hoolimalima o J. F. Colburn ia Akana, i hanaia i ka la ka nakolu (30) o Sepatemaba, 1897. Ua kakau kope ia ka Palapala Hoolimalima iloko o ke Keena Kakau Kope Aina, Honolulu, iloko o ka Buke helu 202, aoao 94, nona keia mau aina malalo iho nei e waiho la i Kapuukolo, Honolulu: Akahi: 41-100 o ka eka, ma ke Alanui Moi i hoakakaia iloko o ka palapala Sila Nui Helu 1646, L. C. A. Helu 670; Elua: 90 anaana kuea i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 7593, L. C. A. Helu 2944, (i hooliloia ia J. F. Colburn ma ka palapala kuai aina o P. F. Manini, i kakau kope ia iloko o ka buke 85, aoao 52-53): Akolu: 50 anana kuea ame 25 kapani kuea o ka aina i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui helu 1910, L. C. A. 151, (i hooliloia ia J. F. Colburn i oleloia ma ka palapala kuai aina a Kama i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 133, aoao 224-225). Manawa Hoolimalima: He 25 makahiki mai ka la ekahi (1) aku o Okatoba, 1897, no ka ukuhoolimalima o $3,000 no ka makahiki hookahi.)
(b) Palapala Hoolimalima o W. R. Castle, Mea Hooko, ia J. F. Colburn, i hanaia i ka la 31 o Iulai, 1890, i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 128, aoao 136-138. (Oia no hoi ka Hoolimalima o ka pahale ma ka aoao Komohana o ke Alanui Maunakea, Honolulu, i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui Helu 2096, L. C. A. Helu 46. Manawa Hoolimalima: 20 makahiki mai ka la ekahi (1) mai o Augate, 1890, "ke mau ke ola o ke keiki hope loa a J. R. Williams." Ukuhoolimalima, $35 no ka mahina hookahi.)
(d) Palapala Hoolimalima o Cecil Brown ia J. F. Colburn, i hanaia i ka la 28 o Sepatemaba, 1897, (i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 202, aoao 90. 3-100 o ka eka o ka aina e waiho la i Kapuukolo, Honolulu, i hoakakaia iloko o ka Palapala Sila Nui helu 1986, L. C. A. Helu 1039. Manawa Hoolimalima: 25 makahiki mai ka la ekahi (1) o Okatoba, 1897, no ka uku hoolimalima o $120 o ka makahiki hookahi.)
(f) Palapala Hoolimalima a C. Afong ia J. F. Colburn i hanaia i ka la eha (4) o Iune, 1886. (Kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 99, aoao 313, apana o ka aina ma ke kihi o na alanui Moi ame Maunakea, Honolulu, oia no hoi ka aina apau loa i hoakakaia iloko o ka Palapala Kuai Aina ia C. Afong, i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 49, aoao 1 ame 2. Manawa Hoolimalima: 20 makahiki mai ka la ekahi (1) mai o Iulai, 1886, no $20 ukuhoolimalima no ka mahina hookahi.)
O na Palalpala Hoolimalima i oleloia (b), (d) ame (f), ua haawiia aku e J. F. Colburn ia Akana ma kekahi palapala i hanaia i ka la 30 o Sepatemaba, 1897, a i kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 202, aoao 92, a o ua mau hoolimalima nei i oleloia (pau pu me ka palapala hoolimalima (a) i oleloia) ua haawiia aku e Akana i oleloia i ka Hawaii Land Company, Limited, i oleloia ma kekahi palapala i hanaia i ka la 31 o Okatoba, 1899, a kakau kope ia iloko o ka Buke Helu 193, aoao 469-470.
O ke kulana o ke kuai: Ma ke Dala Kuike ka makemake a ma ke dala gula Amerka no hoi, a ma ka aoao o ka mea kuai mai na lilo palapala kuai apau.
No na mea aku i koe e ike ae ia Peter C. Jones, Esq., a i ole ia Smith & Lewis, na Loio o ka Mea Paa Moraki, Judd Building (Hale), Honolulu.
Hanaia ma Honolulu, Novemaba 27, 1903.
PETER C. JONES. LIMITED.
Mea Paa Moraki. 3982--Dec. 4, 11, 18, 25--Jan. 1, '04.
Ua hoomanao ae ke Kiaaina Carter i kona la hanau i ka Poakahi iho nei Dekemaba 28. Keia ka piha ana o kona mau makahiki he 37. Malaila ka bana Hawaii kahi paani hoohauoli ai.
I ka Poakolu iho nei, ua hookaa aku ka Banako Hawaii i ke koena kaulike o hapaha miliona dala iloko o ka waihona dala ma ka lima o ka puuku, me ka uku panee. Ke koena keia o na dala e hoale ia.
HOOLAHA KUMAU
LEWERS & COOKE
LUI AME KUKE, Kaupaleaala
Na Mea Hookomo mai a Kuai aku i na,
LAKO HANA HALE
O Kela ame Kena Ano,
Malaila e loaa ai na mea malalo ihea
NA PAPA N. W., NA PAPA HOLE, PILI HALE, NA PUKA, NA OLEPELEPE AME NA PONO PUKA ANIANI, NA KUI, AME NA MEA PILI I KA OIHANA KAMANA. NA PONO PENA
NA PENA LIKE OLE AME NA HULU PENA, NA ANIANI, NA PEPA HALE, PALE PUKA ANIANI, MOENA, ETC.
O na kauoha pono hale apau loa o hiki mai ana ia makou e hooko koke ia no me ka eleu ame na KUMUKUAI HAAHAA LOA.
LEWERS & COOKE
Hui Alahao ame Aina o Oahu
MANAWA HOLO
Mei 1, 1903.
MAI HONOLULU AKU
No Waianae, Waialua, Kahuku ame na wahi hoolulu ma ke alahae--*9:15 a.m., *3:30 p.m.
No Pearl City, Ewa Mill, ame na wahi hoolulu ma ke alahao-- +7:30 a.m., *9:15 a.m., *11:05 a.m., *8:15 p.m., *3:20 p.m., +4:15 p.m., *5:15 p.m., ++9:30 p.m., +11:15 p.m.
MAI WAHO MAI.
Ku i Honolulu mai Kahuku, Waialua, ame Waianae mai *8:36 a.m., *5:31 p.m.
Ku i Honolulu mai Ewa Mill ame Pearl City mai--+6:50 a.m., +7:46 a.m., *8:36 a.m., *10:38 a.m., *2:05 p.m., *4:31 p.m., *5:31 p.m., *7:40 p.m.
*5:31 p.m., *7:40 p.m.
*Kela ame keia la.
++ Sabati wale no.
+Koe ke Sabati.
G. P. DENISON, Lunahoohana. F. C. SMITH, G. P. & T. A.
Kakela me Kuke
[KAUPALENAIA]
Poe Kalepa ma ke Komisina
A HE
POE LAWELAWE KOPAA
Poe Agena no na Wahiko Lehulehu
KAUKA T. MITAMURA
Alanui Kukui Ololi Helu 68, Honolulu. Na Hora Hana:
Hora 8 a 10 kakahiaka; hora 1 a 3 ame hora 6 a. m. 8:00 p. m. Sabati: Hora 6 a 8 p. m. Telepone Blue 2366 P. O. Box 342.
He Huaale Maikai
Aole he like o na
Huaale a Ayers:
me na huaale e ae no ka mea he mau huaale kokua keia i ka hana a na naau. A he laau hoomaha maikai loa hoi. Ina he paa kou hanalepo e na
"Huaale a Ayers"
ka laau e hemo maikai ai, a e hemo maikai mau ana hoi mahope aku oia manawa.
Aole loa he hiki i kekahi kanaka ke
Olelo ae he maikai kona ola kino ina aole he hemo o kona hanalepo he hookahi manawa o ka la, a oi aku paha. Ina i maopopo keia kanawai o ke ola i na kanaka apau. aole loa e like ka nui o ka poe ma'i me ka mea e ike ia nei i keia mau la.
Ua hana ia owaho me ke kopaa he maikai loa ka lawe ana.
Aohe mau Huaale i oi ne ka maikai mamua o na
"Huaale a Ayers"
Hoomakaukau ia e Kauka J. C. Ayer & Company, Lowell, Mass., U. S. A.
E loaa no keia mau Huaale ma ka Hale Kuai Laau e Hoilister, alanui Papu.