Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 47, 18 November 1904 Edition 02 — Hookohuia o William Kamana i Lunapaahao Nui He Hawaii i Noho Loihi ma ka Oihana me ka Inoa Maikai, a Hiki i Kona Hookiekieia ana. MALAMAIA HE ANAINA HOOKIPA NONA MALOKO O KAWA-KA PALAPALA HOOKIPA ANA LUNAPAAHAO I KO LAKOU POO HOU. [ARTICLE+ILLUSTRATION]

Hookohuia o William Kamana i Lunapaahao Nui

He Hawaii i Noho Loihi ma ka Oihana me ka Inoa Maikai, a Hiki i Kona Hookiekieia ana.

MALAMAIA HE ANAINA HOOKIPA NONA MALOKO O KAWA-KA PALAPALA HOOKIPA ANA LUNAPAAHAO I KO LAKOU POO HOU.

Ma ke ahiahi o ka Poalhna i hala, Novemaba 11, i hookiekieia ae ai o William Kamana, ka Hope Lunapaahao Nui o Kawa, i Lunapaahao Nui ma kahi o William Henry i hookiekieia ae i Makai Nui. O keia iho la ka hopena o na nune o na la i kaahope aku no ke kanaka e hookohuia ae ana e hoopiha ma keia makaiua. O ke kulana Hope Lunapaahao Nui ua lilo ae nei ia-Temple Burke, he haole i noho ma ke ano lunapaahao no ehiku makahiki i hala ae nei. O William Kamana, oia kekahi o n£l kanaka Hawaii i noho loihi ma ka oihana makai o Honolulu nei, a he kanaka hoi i pii iluna a ilalo o kela ame keia manawa. Ua piha iaia na makahiki he 50 i keia manawa, a ua nohoia hoi e ia ma ke ano he hope lunapaahao no Kawa no na makahikl he umi i hala ae nei, malalo hoi o Makai Nui Henry, a o ka hookiekieia ana ae la o keia Hawaii ponoi ma keia kulana kiekie mamuli no ia o na hoike a Mr. Henry ame na hoaloha i ko Wiiiiam Kamana kupono loa e lilo i Lunapaahao Nui. , TJa hanauia o "William Kamana "nia Waihee, Maui, i ka makahikl 1853, a malaiia no oia i hele ai i ke kula a hiki i ka piha ana o na makahiki he 1S iaia, e hele ana hoi i kela ame keia

la i na mile eha a hiki i kahi o ka halekula. I kona haalek- ana i k<? kuīu . i ka umi-kumama\valu o kona mau makahiki. ua hele aku oia i ka hana kumakahlki no $10 o ka mahina, a ka pau ana o na makahiki ekolu o ka paaua ana ua hoopiiia ae kona ukuhana a ! ka $13 o ka mahina me ka loaa o na manao hillnai iaia mai kona mau hakuhana mai. I ka 1579 ua hoi aku la oia no ka Hui Mahiko o Ookala, a oia no hoi ka manawa e noho lunanui ana o Konela Soper no ia mahiko, Maanei oia i hana ai no $35 o ka mahina, a n\amua o kona haaleie ana aku ia hana he eono makahiki mahope mai he o ka mahina kona ukuhana e loaa ana ia manawa. I ka ISSS,. ua lilo a<? la o Soper i Ilamuku Nui. a kauoha aku la oia ia Kamana e hoi mai no. Honolulu a hoolilo aku ia iaia ! kiai no ka Hale AupunL Mamull o ka loii ana ae o, ke au o ka manawa ua holhoiia ae o Kamana i makai ku huina. a oia no lioi ka manawa i lilo at o <h L, Kaulukou i liamuku. >*&muil o kona malama pono i ka hana ua hookiekie!a a* oia i Kapena MaksL T ka manawa hoi I )oU ae a! ka Oihana Makal a kaa aku malalo o C. B. Wiison. ua h*x>pau Ja ae o Kamana. Ua hele aku oia e kuli I kona ola

i I • ia mau la me na keiki Poola o ke ku- j lanakauhaie nei t e kokua ana hoi i ka I lawe ana a hoopiha ana i na moku ! jme na ukana. Ika IS9I ua lilo oia ke- j kahi o na kanaka laweiawe ukana ma'| ka Hui Alahao ame Aina Oahu. Ma- i hope koke iho ua kii ia aku oia e Ila- j ■ muku Wilson a hoihoi hou ia ae ma 1 ke kulana Kapena Makai, a ua paa j ■ oia ia kuiana a hiki wale i ka nia- j , nawa i hookahuliia ai ke Aupuni Moi, j . a ia manawa ua hoi hou oia e hoo- j ikaika ma na hana lawelawe lima. ; Mahope mai ua lilo ae oia i Makaikiu | malaio o Ilamuku Ashley, a i ka wa 1 j 1110 ai o Hikikoki i Ilamuku ua hoo- j kohuia aku oia i Kapena no na Kiai j a Wiliki no ka Halepaahao o Kawa, 1 a malaila oia i noho ai a hiki i kona' hookiekieia ana ae i Hope Lunapaa-! hao, a kau ae la no hot ma ke ku- i lana hanohano l loaa aku la iaia i keia manawa. NA HANA HOOMAIKAI I KA LUNA- { PAAHAO HOU. j Ma ke Sabati i hala ae nei, Novemaba 13, ua hoikeia ae ka hilinai piha ana q« na lūnapaahao ame na paahao e ma Kawa i ko iakou poo hou, William Kamana, oiai ma ia la i malamaia ae ai kekahi anaina hoomanao a hoomaikai iaia. O kahi i malamaia ai o keia hana malalo no ia

o k:* kumuiaau kamnni e ku nei iioko o k:i pa paahao. a o ka mai,avva i maiamaia ai oia no ka manawa haipui* o ke kakahiaka. Ua haawi ae na iaia 0 ke kotnite o ka Ahnhui Opiopio i ko lakou manawa haipule no k-iia har.a. Ua liuliu ae nn o na paahao- la lakou na hana o ia ia a ua komo ae lakou i ko lakou mau aahu piha a ku ae lu iioko o ka laina. Ua kuuweiuia ae na hae Hawaii ame Amerika ma kahi o ktv hana, a hoonohola ae la no hof na paahao iluna o na noho i h«Mmakaukauia tto keia hana. Ua hoomaka na hana ma ka hora umi«kumantakahl maialo o ke alakai ana a Kakauoielo Brovn. Mahope o ka heiuheluia ana o kxt Haielu W) arr.» ka hlnieni ana, oia no hoi ka manawa 1 puka mai ai o Kamana, a aiakaiia ae ia e Wiliki W. H. Keaiakni a hoonohoiīi ma kahi i hookaawakia nona Ua ku ae ke anaina ilana a hookipa aku la laia, a mahope o na halokio ana ame na himeni ana. I ku a* ai o Kealakai am e C. A. Bi 4 haw. a isee ak« la imu-i o ko lakou haky hou me na palapaia hoon % aikai i hakuia tr.it na ofe*o B?rt;ania arae Hawaii, a ?»k« Ja imua o Wlliiam Karr?.ntu Mnhope o ka pau ana o keia n iu prsla?mla i ka he!uheiu?a v I pa-

nai m&l aī o Kamana i ca h-wmaikai J i ksoca aku maiun» ona, ? O keia mataio Sho n-ri ka PaiapaU | Hoomaikai a na hope lunapaahao am-e i ka po« īio sp«au e noho asa ma Ks.vra. ' ame ka pane a fca Lunapaafca& hou: j PALAPALiA HOOMAIKAL j E Mr. Wiiiiam Kamana. Lunapaahao • Xul o ka Haiepaahao o ka Panalaau o Hawaii nei, Aloha ce: O makou o ka pōe no iakou na inoa malaio nei. na luna ame na klai hoi 0 ka Halepaahao o ka Panalaau, me ka hauoli ame ke ohohia nui inakou e haaI wi aku nei i na hoomaikai i>alena ole no kou hookiekle ia ana ae a hookohula i Lunapaahao Nui no ka Halepaahao o ka Panaiaau. He mea ano nui loa keia o ka loaa ana o kekahi kuiaoa hanohano kiekie i kekahi kanaka Hawaii oiaio iwaena o na oihana apau 1 haawiia i na kanaka o keia Panalaau. K e manaoio nei makou o kou lawelawe loihi ana i ka hana iloko o k& Oihana Makai iloko o ka Panalaau o Hawaii nei me ka hoopono ame ka hoomanawanui me kou hookiekie ia ana ae i na anuu like ole, e lilo ia i pulakaumaha a i kumu hoohalike hoi i mea e ioaa ai ka pomaikai nui i na Hawaii oiaio. O kou hookiekie ia ana ae ma keia oihana ano nui o ke Aupuni au hoi e paa nei me ka haaheo i keia la ua piii pono loa ia makana me kou ano hoonono, kou makaukau ame kou malama pono i ka hana. Oiai oe he lala no ka Oihana Makai no kekahi manawa loihi, a he Hope Lunapaahao Nui hoi no keia Halepaahao no umi-kumamakahi makahiki i hala ae nei. ua hooia mai oe ia oe iho he mea e haaheo ai kou lahui a no Hawaii nel. Ke manaolana mau nei makou o keia launa hoaloha ana ame kela mau manao aloha pili paa i hookumuia iwaena 0 kakou o ka wa i hala, e hoomau ia aku ana me ka mawehe ole ia no ka wa mau loa. Oiai makou e hoopaa ana ia makou iho e lawelawe 1 na hana apau o ka Halepaahao malalo ou me ka malama pono, ke nonoi nui nel makou i ka Mea Mana Loa e hooloihl ia kou mau la a e noho loihi aku hoi oe i mau makahiki lehulehu me ka ohi ana i na pomaikai ame ka aahu ana i ka hanohano i hoolei ia mai maluna ou. KA PANAI MA KO WILLIAM KAMANA AOAO. Ke loaa ole nei ia'u na huaolelo kupono e ha'i aku ai ia oukou e lawa piha ai ko'u manao hoomaikai no keia hana a oukou i hoike mai nei imua o'u, a he mea oiaio o keia kekahi o na hana e hooikaika ana a e hoike ana j 1 ko oukou mau manao maikai no'u. Ke haawi aku nei wau i ko'u hoomaikai nui ia oukou apau loa. Ke hauoli loa nei wau i ka ike ana aku iwaena o kakou i keia la i na lala o ke Komite o ka Ahahui Opiopio Imipono o na Paahao. E na keonimana, no na makahiki lehulehu i kaahope ae nei ua loaa ia'u ka hanohano 0 ka hookipa ana aku ia oukou maanei i kela ame keia ia Sabati, a k« ha'i aku nei wau ia oukou, ua mahalo nui wau i ka oukou hana ma ka aoao o na ; kanaka e paa nei maloko nei. Eae mai < ia'u e hoike aku ia oukou he hauoli . nui no'u ka hookipa mau ana ia oukou ' maanei ma keia mua aku e iike hol me na la i hala aku, a e hana ana hoi wau i na hana apau ma ko'u aoao no ke kokua ana*" aku ia oukou ma : ka oukou hana. Ia oukou hoi e ko'u mau alii makai o i Kawa nei, ke haawi aku nei wau i ko'u . mahalo piha ia oukou no ka oukou palapala i heluheluia mai nei. Me ka loaa ole mai o ka oukou mau kokua h e mea hiki ole i kekahi lunapaahao ke hooko pono i kana han§, Oiai ua hoike mai nei oukou me ka oluolu ma ka oukou palapala, ke manaolana ae nei wau e like me ka mau ana o kela nohona oiuolu mawaena o kakou pela hoi ia e hoomauia aku ai ma keia hope | aku, a e kokua mai ana hoi oukou ia'u i lilo ai na lawelawe ana ia Kawa nei I mea maalahi, hoakanaka a pololei hoi e like me ka mea hiki. E hana lik e kakou no ka malama ana i ka iawelawe hoopono a maikai a ko kakou Lunapaahao i hala, Makai Nui William Henry. O oukou hoi. na kanaka e noho nei iloko o ka pilikia a i hoonohola mai hoi maanei no ka manawa, ua ike no oukou aia me oukou ko'u mau manao aloha. O ko'u noho hana ana maanei ka mea nana i a'o mai ia'u o ka noho pio ana oia kekahi o na nohona kaumaha, aka nae he hiki no ke hoomamaia ke ae oluolu mai oukou e noho me ka maluhia, E hoolohe oukou 1 ko oukpu mau luna, hooko pono me ka mlkiala i ka lakou mau kauoha, e malama a hoolohe i narula i hanaia no ko -oukou nohona a e Ike no hol oukou he mea hauoli loa ma ko*u aoao am e na iuna ka hoomama ana aku ia oukou. Ke haawi hou aku nei wau i ko'U hoomaikai palen a ole ia oukou e na keonimana, na luna paahao ame na paahao. no ka oukou mau olelo hoolan a manao a manao aloha hoi.

WILLIAM KAMANA. KA LUNAPAAHAO NUI.