Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 47, 18 November 1904 Edition 02 — KO KAKOU AHAOLELO E HIKI MAI ANA. [ARTICLE]

KO KAKOU AHAOLELO E HIKI MAI ANA.

O ke kau Ahaolelo kviloko e hiki mal ana i keia makahiki ae oia ka Ahaolelo mua loa e ana lloko o ka moolelo o Hawaii nei, he Ahaolelo Hepuhalika, oiai ma ka Senate he umikumamaha ka nui o na Hepuhalika a he hookahi wale no Demokarata. Ma ka Hale hoi o na Lunamakaainaha he iwakalua-kumamaiwa Repubalika, a he hookahi wale :io Home Hula. 0 ka ninau ma keia wahi: Heaha la ka ikaika o keia mau kanaka elua iwaena o keia huina nui o na Hepuhalika? Me ka hoohewahrwa ole ae ke Kilohana e puana ae nei, aol? ioa he wahi ikaika o keia rnau kauwa a ka lehulehu. He elua no alaheie nwopopo loa a keia mau kanaka e hana ai. O ka mua, oia ra ka hoao ana ma na ano apau e ku-e i ka lawelawe aupunl ana a ka Hwko. I kulike 1 me ko laua mau kahuahana pakahi l hehi ai ko laua mau kapuai wawae maluna iho; a o ka lua. oia ko iaua hoolilo ana ae ia laua i mau kauwa e hoolohe ana i na alakai ana a ka haminui, He nul na mea i makemakeia e hanalii mai m> keia Teritore ma keia kau Ahaolelo ae. He nui na kanawai hookaumaha e kau nel maluna iho o ka-j kou i keia nmu la. a oia ka Kiaaina Carter ! makemake ai e hooponoj>ono mal ka Ahaolelo e hiki mai ana ia mau kanawai. K* manao nei kekahi poe i ka hookaumaha o ka Oihana Makal o keia mau ma *.-% papa a»a i na hana hooikaika klno ma ka la Sabati. ke pani ana i na hale oih»»»a a haiekual iillii ma ia ia, ame kekahi mau hana

e ku-e ana I tet maluliia o iea la Sab<ati: eia nae ka rr,ei api&'i hī aoonoo ae ala. sm» he kanawal t fcanaia a e paa nel ma '&o Stakou mau buk« kanawai e piH aea r»o ka rr»alama ana £ ka maluhla o ka ia Sabati. Aok i hewa ke Kiaalna arr,e ka Oihaaa Slakai n» keia mea, a he mea pono e iinaina oie &ku t toe Kiaaina ame fea Oiha;:a Makai ma ka hooko ana ī ka hana 1 «aihoia aku na laua e hana iraL E waiho aku i keia inau htrnah«errsa apau i Ki Ahaokio. ke kuleana Li o k- kohoia ana o na laia o ia Aha e r.a mait,sainana. Ma ka aoao no iuie o ke KUohana, ke ma&ee nei oia i ka niuluhia o ka Sa Sabati. e iike me ke Kan;j%vai a ke Akua i kau tnai ai maliope o K >na hana ana i na mea aj.>au. Ana hoi ī kau iho ai penei: ' E hoomanao i ka ia Sabati a e hoano ia la. I na la eono oe e hana ai J kau mau hana apau. aka o ka hiku o ka la r he Sabati ia no kou Akua. Aole loa oe e hana ia la, aole u-e, aoie kou kauwa aole kou kauwa wahine," a i>ela wale aku, O kekahi o na kanawai ano nui loa e ala mai ana ma keia kau Ahaolelo ae. oia no ke Kanawai Kalana. O kela ka puiakaumaha o ka lahui Hawaii i pa.io ai iloko o na makahiki i hala ae nei, a maloko o ke Kahuahana o ka aoao Repubalika, ua hoopaa mai la aoao e hana ana i keia kanawai ma keia kau Ahaoielo ae. I holke no ka paa ana o ia manao iloko o na Repubalika, ua hana iho ke kau Ahaolelo i hala i olelo hooholo e kukulu ana i Papa Komialna haku Kanawai Kalana, a eia keia hana nui ke waiho mai nei iloko o na lima 0 na lala o ia Komisina i hookohula ai e ke Kiaaina. Ke manaolana nei ke Kilohana e hana mai ana ke komistna 1 ka hana, a waiho ae iloko o ka Ahaolelo e hoea mai ana, no ka hooholo loa fa me na hooponopono ana a na lala o ka Ahaolelo i ike ai he mea pono. Ma ka aoao o ke Kilohana, ke poloai nei i na lala o ka Ahaolelo e nana pono akahele a noonoo pono mai i ke ano o keia kanawai. Aia maluna o keia kanawai ka make ame ke ola o keia Teritore. E nana pono mai oukou i auhau papalua ole ia na makaainana. He mea pono e hanaia mai i kanawai e kaulike ana maluna o na mea apau i like ke koikoi maiuna o ka mea waiwai ame ka mea iiihune, e kaana pono ana hoi i na pomaikai apau iwaena o ka lahui holookoa. E hanaia hoi i kanawai e hiki ai ke ku aku imua o na Aha Kiekie o keia honua me ka loaa ole o ka mea nana e kulai, e like hoi me ke kanawai kalana o kela makahiki aku nei i kulaiia ai e ka Aha Kiekie o kakou nei. | Aole wale o keia na hana e hana ia j ana ma keia kau ae, aka aia no ko kakou bila haawina no na makahiki e | nee aku ana a loaa aku kela kau Aha- j olelo aku. O keia kekahi mea ano nui loa a na hoa o ka Ahaolelo e nana mai ai. Ua lawelaweia na hana o ke Au-; puni i keia manawa maluna o ke ka- I hua o ka hoomakaulii me ka nee ma-! lie ana o na hana imua pela hoi ke | Kilohana e kauleo nei i fla lala o kal Ahaolelo e hoomakili ma ia meheu. Ma na hoike loaa e ikeia nei i keia mana- | wa ke pii nei na loaa o ke Aupuni iluna, nolaila he mea pono no e hooponopono hou ia na lilo a kulike me na loaa mai o ke Aupuni. He mea maikai e loaa na alanui maikai no ko kakou aina nel, aole wale oia, aka he mea i pono e loaa na hoonaauao kiekie ana| maloko o ko kakou mau kula j a o ke alahele e hiki ai ke loaa keia mau mea oia no ka hoomahuahua ana i ko laua mau haawina. O ka hoomahuahua no nae a ke Kilohana e manao nei, oia ka hoomahuahua ana. iloko o J ke alahele kupono e like ai na loaa ame na lilo o ke Aupuni, aole o ka uhaai wale aku. Me keia mau hoakaka pokole ana. ke manaolana nei ke Kilohana e lawe ana na hoa o ka Ahaolelo a malama i keia mau alakai pokole ana, a ke puana e ae nei no makou, ina e hana mai ana oukou i na hana apau o ka Ahaolelo me ke kaulike, ka maemae, ka hoololoiahiii ka hoomakaulii ame ka hooko ana I ka oukou i hoohiki ai maluna o ke Kahuahana o ka aoao Repubalika, alaila i keia kau aku he Repubalika wale no na lala apau o ka Ahaolelo. aole Hom? Hula aole hoi he Democarata.