Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLIV, Number 13, 30 March 1906 — KE KULA KULANAKAUHALE. [ARTICLE]

KE KULA KULANAKAUHALE.

O ke Kula Kulanakauhale a ka Lunakula Babbitt o ka Papa lioonaauao o ka leritori c hooikaika nei e hookomo iloko o na kula aupuni o kakou nei, e like me ia i hoopukaia aku ai ma ka helu (i ke Kilohana i hala iho la. oia kekahi o na haawina hoonaauao anohou loa i loheia ma ke akea, eia nae, aole keia o ka hoomaka mua loa ana ina maluna o na hana koho halota ke ku ana o ka ninau, no j ka niea, ua hoohana mua ia no na'a'o koho balota ana ma ke Kulanui o Kamehameha o na Keikikane Nunui, i ka manawa e noho ku-j inupoo ana o Rev. \V. I>. Gleson. Ia kakou oonei, he meahou loa ke kula kulanakauhale, a he hana hou loa no hoi ke hookoia ka lawelawe ana ia oihana a o, aka, ma kahi ona i kukulu mua ia ai a i hoalaia ae ai, he hana ia i apoia mc ke ohaoha, a ua hooi loa ia aku ka makee loa ia o ua ano kula «ei niamuli o ka ikeia ana o kona hoopomaikai i na kula i hooku••iniia ko lakou holomua, ma ka hoihoi ana ae ia lakou a ma na kahua holomua kumau a he pomaikai hoi ia 110 ka lehulehu, mawaho ae o na maikai e loaa ana i na haumana ame na kumu pu kekahi. Ma ko makou noonoo ana iho maluna o keia liana hou ma ke kilo ana iloko o na mea i hoikeia ae mai ka Lunakula mai aole i o no e nele ka loaa like o na noonoo mahalo mai ka lehulehu mai, oiai nae, aole no e nele ka ulu ana mai o kekahi inau hoohalahala, malia paha no kekahi mau hemahema» a ina aole e ulu mai na hoohalahala ana ma keia manawa. alaila, aole no e nele ka ulu mai o ia ano ha&wina ma ka manawa e hoohanaia ai ia ano kula iloko o ko kakou mau kula aupuni: a oiai, ma ko makou ike mau a he ike no hoi ia i kuluma. aohe haua i nele ole i ka hoohaiahala ole ia—maikai a maikai ole—a aole no hoi he hana maikai i nele ole ka loaa o na hemahema, pela i loaa ai keia ike ia makou. o ia mau hana maikai apau, no!e ia he mea e paumaele ai lakou mamuli o na hemahema ame na hoohalahnla i kauhihi aku maluna o lakou. A e like me ka oiaio o ?a pela no ka makou e manaoio nei i ka waiwai nui o keia kula kulanakauhaie no ko kakou mau kula aupuni ina ke holopono hoi ka hm>komo ana iloko olaila. A o ka mea i oi aku oia no ka loaa ana he manawa no ka hoao ana. a ina nei no ka ino aohe he kanawai nana e papa ana ia kakou e lumai aku ia mea, aka hoi. ina e ku i ka mahaloia e ko Hawaii nei poe a oi loa aku i ko Honolulu nei ina e holomua ana īioko iho o na kula aupuni o Honolulu nei. oiai, iloko olnila e h<-»p.o mua ta ai ia oihana hoonaauao, alaila, oia iho la no kona mea e oia mau ai. Ina e lawe mai ke kanaka a noonoo i keia hana a'o hou aole no e nele kt % na haawi i kona kakoo ana n mamuli no ia o ka maikai o ke kmnuhana. A o ka poe i aiai mua ko lakou noonoo nia na hoohana koho balota i malamaia iloko o ke Kula o Kamehameha o na Keikikane Nunui» he mau makahiki i hala ae nei. aole i nele ko lakou lokahi maluna o ia hana i iloko olaila. E like me na hana o na kau koho halota o kakou e lawelaweia nei pela iho la no ka hoohanaia ana maloko o ke kula. I'a ku ae na haumana malalo o 4ce alakai ana o na kumu. a koino aku la iloko o na haiolelo ana, me ka wae ana ae i na moho no ke kohoia aku ma na kulana inoho hoA ahaolelo, a i ke koho ana ua hana maiauia a puka aku ia na moho i

aiai loa iloko o ka noonoo o na makaūinana opio e i ana e koho aku ka i-oe 1 knpono m^ou. A i ka pau ana o i* hana na noho ae la ka Ahaolelo nia ka akoakoa a:ia ae o na hmamakaaipana ame na alii o ka Ahaolelo a inaialo n>o na alakai ana «? na kumu i nee maikai ai na hana inuia. r tc hr.av.Tra h->i i nde ka loaa arta na makaukau maluna oka >: c ap»> ia mat? huo'nahele ana. ke kninu i neie o!e ai ka makaukau > kekahi mau haumana kahiko o ke kula i ka la\%*elawe ana ia nnu hana ma na manawa ona kau kolio baiota. Nolaila, ma ko lakou aeao ua īkt-e ia ka waiwai o la mar. h»x>naauao ana. a ina nei no ka K* kvmo;a mai o keia/'kula kulanakauhale" iloko o ko kakou mau xu!a anonni. a ina e makaukan ka nila ana ame ke aiakai ana o na : uinukula anie ka noeau o ka h<> hana ana i ka oihana hoonaauao : waena o na hanmana. alaila. ?.<})<_■ no e nele ka hua i ka pomaikai ma na'kulana pililaula, a wahi a ka hinakuia ame na hoike o na kuia i kukuiuia ai keia ano kula ua ikeia ke kanakamakua ana maī o na 3pio i iiiki '>!e ia laken kt heomalu no iakou iho mamua. A o ka mea i oi aku oia ho ka makaukau-e o na opio i ka hoomahele ana i na loina kc«ho ba!ota. a e liio auanei iakou he mau makaainana hapopo ole mamuli o ka hana hiki ole ke alo ae mai ke komo ana aku iloko elaiia.