Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 23, 7 June 1907 — PII KE KAI O NA KAHU O KE KALANA O OAHU [ARTICLE]
PII KE KAI O NA KAHU O KE KALANA O OAHU
O ka hana ano nui i malamaia maloko o ka halawai a Ka Papa o na Lunakiai i noho ai ma ka po o ka Poakolu nei, oia no ka laweia ana mai o ka ninau e pili ana i ke kupono o Ko Kailima'i noho hou ana aku ma ke ano he mea kiai no ka Paka o Aala ame ka 016. . Ua ala mai keia pilikia mamuli o ka ikeia ana o kekahi mau mea i hanaia ma ka Paka o Aala ma ka la Sabati 1 hala, oia hoi ka ae wale ia o ka poe kuai waimomona ame ka poe kuai pinaki e kuai maluna o ko kahua ma« nienie, a o keia ka mea i laweia mai ai o Kailimai lmua o ka Papa no ka
ninaninau pono ana maluna o keia mea
Ma ka hlkl ana mal nae i ka hopena o ia hana, ua lkela he ekolu mau hoa o ka Papa e ku-e ana ia KaiUmal a he eha e kakoo ana iaia. A mamuli na« o keia kakooia ana o Kailimai e noho hou ma kona ano kiai no ka Paka, ua walho mat la o Mr. Dwlfrht, 1 kona kulana ma ke ano lunahoomalu no ke Komite o na Paka, olai nana keia ninau i lawe mai imua o ka Papa no ke kapae ana ia Kailimai mai kona kulāna aku. Ua akoakoa ae na hoa apau o kft Papa o na Lunakial ame kekahi mau luna aupuni eaeoke Kalana. O keia malalo iho nel na bila 1 aponoia a i kauohaia al e uku: Aianui o ka Apana o Koolaupoko (kuwaho) $ 1600.86 Alanui o ka Apana o Walma- . nalo 99.50 Aianui o ka Apana o KoolauPoko 800.00 Aianui oka Apana o Waianae. 249.70 Alanui o ka Apana o Walanae (kuwaho) . .i 180.00 Kapiolani Paka 278.00 Lunahooia Kalana 6.40 Bana Hawaii 76.00 Loio Kalana .' 17.25 Oihana Kukuiuwila 647.62 Pahu makal ame hoailona pauahi 145.78 Alanui o ka Apana o Ewa 810.62 Kakauolelo Kaiana 167.65 Enekinia Kalana 84.70 Allanui o ka Apana o Koolauloa 498.88 Ailanui o ka Apana o Koolauloa (kuwaho) 190.00 Alanui oka Apana o Walalua.. 48.64 Puuku Kalana 10.75 Alanul o ka Apana o Walalua (kuwaho) 107.90 Oihana Kinaiahl 699.64 Olhana Makal 90.60 Oihana Alanui 8060.89 Oihana Lawe Opala 628.35 Uku no na Koronelo 48.0& Ua heluhelula ae ka holke o ka olhana makal no ka mahina o Mel a maloko o ia hoike, i ikela al, ua hlkl a.ku ka heluna o ka poe i hopula lloko o la mahlna 1 ka 373 aoka heluna 1 ahewa-
la, he 285. O na hewa hol no lakou kela heluna i hoikeia ae la maluna, pmei ko inkou mahelehele ana; no ka pUlwalw rt i, he 107; no ka ona, he 100; no ka h.v eha, he 29: aihue, he 16, no ke ku-< t ke kanawal walona, 2; 'no kela ani» kela 94.
O ka nul o na dala t ohiia no ka honpa'l. na koina ame na dala bela I hanleleia, ua hikl aku ma kahl o $IMO ua llke pn ho( la me 1714.1t, ka ol m o n« dala I ohlla lloko o kela mahlnn •• keia makahlkl mamua o ka hulna i ohlla I kela mahlna hookahl no n k t makahlki i hala. Mahope iho o ka heluheluia ana mai o kekahl mau palapaia. a walhola aku hol lloko o ka llma o ke komUe I kuU - ana la mau palapala, ua lam*ela m;U la ka noonoo ana maluna o k& nlnnu e plli ana la Kalllmal. I7a hoohalahala o lfr. Dwlght ia Kut» llmal ka mea malama Paka, no ka kaala pono ole I kana hana, ma o kona ae wale ana aku l na kaa walmomona e ku maloko o ka paka l ka manawa e paanl kinlpopo aoa ma ka la Baba< ti, me kona ae pu ana hol I na kanaka e pil maluna o ka hale iloko o kHa manawa hookahl e malamaia nel na paanl. a no kela kumu, ua kapae aku 0 Dwlght lala mai ka hana aku. L'a hoea pu ae no hol o Kalllmal lloko o kela halawai. a m'ahl ana 1 holke mal ai imua o kela Papa, aole oia I hoohemahema Ikl I ioana hana. o na kaa waimomona » *a Kepani e oMoia nel, aole lakou maluna o ka paka, aka maiuna no lakou o kahi o Frear, a aolo no hol I loaa aku iaia kekahl mau kauoha mai ia Dwifht a mal la Kealnh.i aku paha no ke klpaku ana 1 na ka. naka mal ka hale aku. Ua hooia mal o Kelllnohopono I kon.i Ike ana he elua mau kaa walmomon* ma ka auwlna la o ke Babatl I hala n.a kahl kokoke I 'lea paka, a maluna o kahl o Frear ko laua wahl I ku ai. O Kelekollo no hol kekahl I holke 1 kona ike ana i ke kualia o ka waimomona ma ka paka, mal ke pakaukau aku nae aole hol malluna mai «> na kaa. Ua kahea aku ka Lunahoomalu Huitace ia Palau, ka mea e hana pu an* me Kailimal, e hele mai e holke 1 kar.a mea 1 Ike &i no Kalllmal, a wahl ana. o Kaillmai lho no kona bokl. a ua h.ki no lala ke hele e haha I kana hana t kona manawa e lke al he manawa k - pono la. Malalla mau no o Kailim.» iloko o na hora hana o ka ia, aka hheluheiu nupepa mua kana hana e hana ai mamua o kona he]« ana «ku e hana Aole ona haalele wale | lea paka. aU no a loaa he pillkia lloko o kona oh ina alaila oia haalele, a ma ke ano nua hooko no oia I kana hana me k malkai. Ua ku pakahl mai kela ame keta h - oka Papa" a"kamal|l o no ka lakou n: mea | ike ai he pono e hanaia nkt: r keia mea malama paka, a ma k* n-<i ,i Coa e kakoola ke kapae ana a Dwish' la Kalllmai, ua haule ke no| mamu.i o ke koho ana e llke me la malal.. 1! nel: O ka poe e kapae ana ia Kalilm.i O Hustace, Dmight ame Co* n , v Va j hol e au'a ana iaia, o rern, Harv. v, Kealoha ame JCelllnohopono. a pela l paa hou Iho la ola ma kona kulana