Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLII, Number 28, 12 July 1907 — KA NEE ANA AKU O KE TERITORI MALALO O KE KIAAINA HOU. [ARTICLE]
KA NEE ANA AKU O KE TERITORI MALALO O KE KIAAINA HOU.
Ke kokoke mai nei ka manawa e boi ite ai o Lnnakanawai Frear maluna o ka nolio Kiaaina no keia Teritori, a o ka mea nui e nana aku'ai. oia no ka poe ana e hookoliu aku ai ma na poo o na keena oihana like ole o ke Teritori. ... I ka manawa i paliola ae ai o ka lolie iloko o keia Teritori no ka wnilio ana aku o Kiaaina Ca»ter i kōua kulana Kiaaina ua loaa pu ka manno hookalii i na poo o na oilinna like ole o ke Tentori e waiho pu aku i ko iakou mau kulana maloko o la mau keena, nolaila ina e kapae. ae ana keia Kiaaina hou i ko lakou noho ana ma ia mau oihana alaila o ke kaiehuia aku 110 īa o kela kulana alunu pomaikai i ikeia i ke au e noho hooponopono ana o Kiaaina Carter no keia Teritori. . Aole no hoi ma ia ma.hele wale no. aka e kaiehu pu īa aku ana kela ano o ka noho hoomalu ana ma na mea pili 1 ke kalaiama, a i ka hoomaopopo aku e paholaia mai ana ka hooponopono aupuni j kaulike, a e lawelaweia na hana o ka lehulehu me ka 0 ka apo ana mai o ke Kiaaina hou i na palapala haalele oihana o na poo o na oihana e noho lawelawe mai nei, he hoike maopopo ana mai no ia, e hoopihaia aku ana ko lakou mau makalua e na kanaka hou, i ikeia ko lakou ko'iko'i iwaena o ka pohai o ka poe mftl \ja pua wale ae no kekahi wahi lono no ko Makai Nui laukea manao ia no ka hoopiha ana ae i kekahi o na oihana ano nui o ka Teritori, a ina he mea oiaio ia, alaila e lilo ana no la i kanaka e liooko aku ana i ka pono ame ke kaulike o kana hana, e like no me kana lpina lawelawe hana ma kona ano Makai Nui no ke Kalana o 0ah O kona.hoike ana ae i kona manao e hoopiha mua ia kona makalua e noho nei i keia manawa ma ke ano Makai Nui no ke Kalana o Oahu nei e kekahi kanaka kupono e nana ana i ka pono o ka leliulehu, oia no ka hoike okoa ana mai i kona makee no ka pono o ka lehulehu, a pela auanei oia e lilo ai i kanaka e hooko ana i kona mau manao ma na kulana ana e noho lawelawe aku ai. Ma Hawaii nei, ua nana aku na makaainana o keia Teritori i na mea apau me he oliana liookalii la lakou malalo o ka hap hokn o Amerika Huipuia. aka nae ma Kapalakiko, kekahi o na Mokuaina o Amerika, ua-nanakeeia mai na kanaka Hawaii. e kona mau makaainana. % . 1 hoike no ka oiaio o keia mea a makou e lioike aku nei, ua hoi mai o B. Kelekolio mai Kapalakiko mai, me kona hoike ana mai, me ka hana nui oia i hele huli ai, a aeia mai kona nmiumi e kahiia e kekahi o na hale kahiumiumi olaila. Ua manao no lakou he Nika keia kanaka Hawaii, a e like no me kela manao hookae i na Nika, pela 110 ka hookae i na kanaka Hawaii. _
O ka manao ana o na kanaka Hawaii e kakauinoa aku maluua 0 kekahi palapala noi e kakoo ana ia J. Lor Wallaeh e hookohuia mai i lV'residena no ka Papa Ola, he hana paakiki loa ia e hiki ole ai ke aponoia mai e ke Kiaaina hou e noho ae ana no ke Teritori o Hawaii. Eia keia au iloko o ka naauao e nee aku nei, a ma ia kulana naauao e hooleia mai ai na palapala noi o keia ano. Ina paha i loaa 1 keia makamaka ka ike kuhohonu e pili ana i ka oihana lapaau, a loaa na palapala apono mai na kula kauka kiekie mai no kona makaukau, alaila me ke kanalua ple makou e olelo ae nei, e hiki ana ke nanaia aku kana palapala noi no ke kulana e ano'iia aku nei e na makaainana o keia Teritori. He pomikai nni io ke loaa ana Mieia Teritori o kekahi kanaka e liiki ana ke hoola i ka ma'i lepeia, aka nae o ke kau ana aku ma ke kulana e hoomalu ana i ka Papa Ola, he kulana paakiki loa ia, e pohihihi ole ai i ke kanakā noonoo maikai.