Ka Nupepa Kuokoa, Volume XLVI, Number 46, 3 December 1909 — HAALELE HONUA I KA HALEMA'I [ARTICLE]
HAALELE HONUA I KA HALEMA'I
Mamuli paha hoi o ke kauohaia ana aku nei o kekahi kauka liou i Amerika no ka hoi ana mai i kauka poo no ka Halema'i Moiwahine, mamuli o ka waiho ana iho o ka mea e paa nei ia kulana i keia manawa, i haalele honua mai ai o Kauka Coryell i ka noho ana e lapaau i na ma'i o ka halema'i, me ka hoike mua ole aku i na kahu waiwai o ka Halema'i Moiwahine ma ka Poaono nei. Ua hoopilikiaia aku ka noonoo o na kahu waiwai o ka. Halema'i no ka iko ana iho, aohe mea nana e lapaau aku (i na ma'i, oiai he mau ma'i leupilikii |loa kekahi o lakou, aka, ua loaa koko no nae na koleua iloko o ka manawa pokole. Ua hua'i ae kekahi lohe, mamuli ka o ka maTkai ole o ka noho ana o kela kauka me na kahu malama ma'i, ke kumu o kona haalele honua ana mai i kona kulana aka wahi nae a G. W. Smith, kekahi o na kahu waiwai o ka halema'i, aohe he oiaio oia lohe, aka he kumu okoa ae no ka mea o ka haalele ana mai o leela kauka. 0 Kauka Frates ka mea i hookohuia i. kauka poo no ka halema'i, aka mamuli o kona mare ana i ka wahine, a no ka makemake no hoi kekāhi e hele aku ma kekalii wahi okoa aku e lawelawe ai i kana oihana kauka, ua waiho aku la oia i kela kulana iloko ae nei o kekahi wa i hala, a ua kauohaia aku nei j kauka hou i Pilakelepia no ke pani ana i kona wahi. Me he mea la, ua nuha keia kauka, oia ke kokua aku o Frates, no kona hookiekie oleia aku ma kela kulana, kona kumu o ka puolo ana i kana mau laau ame kana mau meahana, a haawi aku ke aloha hope i ka halema'i no ka hele ana aku he wahi okoa e lawelawe ai i kana oihana.