Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIII, Number 40, 1 October 1915 — O KA WAIONA KA MAKUA O KA AKOLE, A ME KA PUHIKOLE MAOPOPO [ARTICLE]

O KA WAIONA KA MAKUA O KA AKOLE, A ME KA PUHIKOLE MAOPOPO

līeaha ka mea o ka hoomaumau ana ia mea ino oiai, aole kana mau hana ino mahope o kou kua e nalowale ai la hoi, aka, imua ponoi no o kou mau puka ihu, a no keaha ka naau paakiki ana iho ia mea ino? Ile mea pono loa, a maemae loa, e paniku ia ka loaa ana o ia mea ino i na kanaka Ilawaii o na kulana like ole a puni ko Hawaii Paeaina, oiai na wahi kauna kakaikahi i koe e, onini nei maluna o ko lal;ou aina aloha i keia la. Ile liana uwao a lioola maopopo loa ia i ke koena i koe o na oiwi Hawaii ponoi e ola nei i keia la, a he hana no hoi e ano hou ae ai o Hawaii lahui nona ponoi iho ma na ano maikai a pau. Aohe 'pueo. nana e ke'u, aohe no hoi he makapaa nana e hoopaoa mai i ka nolio ana o na kanaka Hawaii ponoi o keia mua aku, aole i n» pulapula hou, aole 110 hoi i na keiki a na keiki o keia mua aku, oiai, ua pani paa ia aku la ka niniu hou ana o ka huila kaa o na hana akole a hoopuhikole maopopo i ka lahui Hawaii, ka lahui hookahi a ke Akua lokomaikai nui i hapai ae ai mai ka noho ana pouliuli/ a i ka ma. Inmalnnm oi pooUela loa o ka hanoha-, no, a i manawalea wale ia mai ai no lioi i na haawina ea oluolu kailike o na makahiki a pau, aolie lua e like ai. Oia mau ea nani oluolu maikai ou e ka lahui Hawaii oiwi ponoi, nou wale iho. no ia i makana wale ia mai ai, e hana oe me ka ikaika 110 na mea maikai apau e loaa mai ana ia oe, e lualai ana iloko o ke aheahe la'i malie o na makani huihui oluolu o kou aina hanau aloha. A mamuli o ka ae ia ana e wehe hamania in na ipuka o ka lioakole, a me ka hoo]uihikole maopopo maluna o na papalina o kou aina alolia, pela i loli hikiwawe ae ai na ea oluolu o ko'u aina aloha i mau ea polopolona, popopo, o na iwi kupa]»au o ka poe make i kanu ole ia. T keia la, he oiaio, ua*akole oe, a ua puliikole mao]>o])o, ua nele i na ea oluolu niaa o kou mau kaiaulu alolia, ua Ta<we ? a ia aku kau mau mea aloha mai kon ]>oli aloha aku ,a ke ku kohana wale nei uo oe nou iho, aole mamua, aole mahope, ua nele maopopo oe ma na ano a pau. Me'ia nele no nao ou ia mau mea maikai a pau, a me kou hoomaopopo io ana no i kou akole niaopopo, a me kou milii walania.ana no i kahi manawa lio

ia nlea ino, aole no nae oe i kapae ae i mea mahope o kou kua, hapai ae la no oe me ka hiipoi liou ana me kou mau lima ponōi a owala ae la na hulu i ka pimpua, poholo ana iloko o ka puu moniai me ke" Uaualieahe malie ana. AVahi a leekahi o na kanaka naauao i olelo ao' ai, o'ka apu hookahi, ua ane like ik'-'me' ka holoholona, hipa ,o ka lua o ka apu, ua like ia me ka holo. holona, kao. 0 ke kolu o ka apu, ua like ia me ka holoholona, puaa. 0 ka ha o ka apu, oia o akole a me puhikole niaopopo. Aole i makemake io ka holOholona, hipa, ke kao, a mo ka puaa, e hoopili mai lakou me oe e lt<s kanaka Hawaii, a e ku a -holoholoiia ae oe, aoleL Aka nae, nau ho, nau ponoi no i aahu ao i ko lakou mau heuheu liuluhulu e ho-a-hipa, a ho-a.kao, a ho-a-puaa ae ia oe, a ku a holoholona maopopo io oe ma na ano a pau. E ka mea e heluhelu ana i keia, I na 0 oe pu kekahi i 'komopoo iloko o na alakai manao ana. o keia episetole, a hoomanao oe he episetole keia e aku ana ia oe e 'kapae loa aku i kou aaliu ana i na heuheu huluhulu o na hololiolona i hoike ia ae nei maluna, a he epiBetole pu hoi e uwao aku ana ia oe e na oiwi Hawaii ponoi, mai ka aahu liou ana ia aahu i kupono dlo ia oe ke aaliu. Mai hooakauiai ae oe o ke ano haa•kei a hookiekie īna o kou kapae ana ae 1 keia mau olelo alakai no kou pono, me kela inau walaau maamau o ke ano naau haaheo o ke diabolo. Aka, e lawe aku i nei mea maikai e ao ia aku la ia oe, a o ike no oe nou iho, aōle i liala hope loa ka manawa nou e pono ai, o kou pono, o ka pouo ana ia o kau wahiue, kau mau keiki, a me ka ohana o kou home, a pela no hoi nie oe e ka: wahine e aahu mai nei i nei aahu o na; holoholona, mai aaliu hou oe no ka po- ; no o kau kaue, kau mau keiki ,a me ko ka hale ou a pau. A oiai kou uhane i hoomaue ia aku la e nei mau olelo ao uahoa, he mau olelo paha au e eha ai e ka mea inu apu, e /elia oe e pono ai, a no ka mea, o ka ke Akua hoeha ana ia ia oe, a he mihi ola ia nou e pono ai >au no nae e niihi ole iho ai, A no ka pono, ke ola hou o ka lahui oiwi ponoi o Hawaii, ka lakou mau pulapula o keia mua aku, e paniku ia tta halekuai waiona a pau o ke Teritore o Hawaii.nei. A ina he mea hiki ia ke hana ia mai e ko leakou ahaelele e noho nei, o keia ke pookela oi loa a lakou e hana liiai, ai, o ke ola o keia lahui Hawaii oiwi ponoi. . Ku ke ola o ka lahui Hawaii imua, lie hope na hooponopono e ae, a no ka mea, i ku no na hooponopono e ae 1' ka lahui, a ina aohe lahui, heaha ka waiwai o ua hooponopono ana ma kahi

mea i manoo ia, iluna owai ia mau hooponopono ana e kohu ai? ♦ I ka hoopau ana i keia episetole, e oluolu e lawe aku a kaana nou iho, a maluna ae o na mea a pau, mai hoauwaepuu iho oe, a naau kopekope iho. (Nou keia pono e ka mea inu apu , mau, a pela no oe e ka mea inu apu |hapa, e'kapae loa i ka aahu o. na holoholona, a e aahu iho i ka aahu o ke ikanaka i hana ia no kona kupono; aole . aahu e ae, a no ka mea, he kanaka oe I i hana ia i ku i ko ke Akua ano, a no I kealia kou hoolilo ana i aahu holoholona kou ? SAMUEL K. KAMAKAIA. 2490 Liliha St. Honolulu. .