Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 2, 14 January 1916 — APUHI I KA UKU O KA HOALOHA WI NAE KA NIHO Hopuia o Henry Kualii no ka Lawe Ana i ke Kikoo Dala a Ha'i HOOKOLOIA AKU OIA A LOAA MA WAIMANALO Hoole Oia i ka Pili i ke Hewa-Nui Nae na Hoike ma ka Aoao Aupuni [ARTICLE]
APUHI I KA UKU O KA HOALOHA WI NAE KA NIHO
Hopuia o Henry Kualii no ka Lawe Ana i ke Kikoo Dala a Ha'i
HOOKOLOIA AKU OIA A LOAA MA WAIMANALO
Hoole Oia i ka Pili i ke Hewa-Nui Nae na Hoike ma ka Aoao Aupuni
Mahope iho o ka hookolo nna inalioiio o ka meheu o ka moa kololio, i ao ai o 11onry Kualii i ka lu, L )u ; a. ma Waimanaolo, Koolau, i ka Makaikiu Kellctt ma ka Poaono aku ne'i i nala, no kona lawe"ana i ke kikoo ukuhana o kekahi mea okoa aku, a ehi mai la i nr. <Jala ma kona inoa ponoi. He unji-kumamaono <lala ka huina maloko o ke kikoo ukuhana o ka loaa ana aku ia ITenry Kualii, iloko o na.la o pupunhulu ana lja uku ana i na limn- I liana, eia nae he manawa ]»okole wale mai no mahope o kela manao ana o ka mea kolohe, ua nalo kana hana, i pa:i mai ai oia i ka liopuia, a noho ana i Kuapapan'ui. 'Maw'aho aG o kela kuniu hoopii r:'iD popo loa, e ku-e ana iaia, he mau hewa e ae no ka kekahi a Kualii i hana ai, o ia ka aihue ana i ka paalole o kekalii j hoaloha, a pela hoi ka holo mahuka ana me ka wahine a kekahi hoaloha.no ona. O ka moolelo e ]>ili ana i ka loaa ana aku o ke .eikoo <lala ia ITenry Kualii, penei no'ia: Ma ka nianawa e haawiia ana na kikoo ukuhana o na, limahana o ke Kulanakauhale a Kalaila o Honolulu nei, ua hoea aku la o Kualii, a koi aku la i kona uku, me ka manao nei, he pono keia, ua haawiia mai la lie kikoo i manaoia no Kaulia me ke kakau ana aku o Kualii i kont. inoa. Aole i ikeia he pilikia kekahi ahiki i ka oili ana aku o Kaulia, he manawa pokole ma ia hope niai, a noi aku la i leana kikoo <lāla, ia wa i ikeia ae ai ua haawiia ke kikoo i kekahi kanaka okoa loa. TJa nanaia ka inoa, me ka limakakau, a mahope iho o ka hoakoakoa pono ana mai o na limahana oloko o. ke keena o ka lunahooia, i hooinaopopo koke ai o Ed. ITopkins i ka limakakau o Kualii, he mea maloko o koua pualikoa, a ua hooinaopopo oia i kona ike ana ia Kua- t lii ma kahi e ukuia ana na kanaka hana ma kela la. TTa lioomaka ka 'huli ana ia Kualii inaloko nei o keia kulanakaulialo, a no ka loaa ole ua lioike loa ia akn la ka lohe i ka oihana makai, a mamuli o ka loaa ana ae o kekahi ike, ua hala o Kuaiii no Waimanalo, i hookoloia aku ai oia ahiki i kā paa ana mai i ka hopuia. "Ua hoole loa ae o Henry Kualii aole oia ma Honolulu nei ma ka la i ukuia ai na limahana o ke kalana; ua lilo nae kana hoike hoopunipuni i mea manaoio ole ia', no ka mea o ke kiakaa nana i lawe iaia no Waimaualo, rfia ka Poalij ma, oja ka mea nana i'hoike ae i kona [ lawe ana ia Kualii he ohua inaluna o j kona kaa, ma ka Poalima, no i loaa ai j kela kikoo <lala ia Kualii. Ma na mea nae i oleloia ae, ua noho j pu ka o Kualii me Kaulia, ma Honolulu nei ; a lia maopopo ia. Kualii he dala ka- ( Kaulia' e ukuia mai ana iaia, no kona hana ana me ke keena lawe opala; a no ka manao palia e hoohoka akn i kona hoaloha, i kii e ai oia e kikoo i kana mau (lala, a holo aku la noialo o Waimanalo. O keia iho la ke kolu o ka Tn&nawa i koloheiā ai na kikoo ukuhana o kekahi poe", a. no ka ekolu no o na manawa i loaa pono ai ka poe kolohe. O na mea elua na laua i kolohe i na kikoo ukuhana o ko laua mau hoalolia, ua-hopuia laua, me ke' ahewaia, a kfe noho mai noi naloko o Kawa, a o keia hoi ke kolu, e ' au aku ai no 'maluna ona ke ko'iko'i . kana man hana.