Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIV, Number 38, 22 September 1916 — HE MOOLELO KAAO HOOPAHAOHAO no ke KEIKIALII KAMALAZAMANA O PERESIA ame ke KAMALIIWAHINE BADORA O KINA [ARTICLE]

HE MOOLELO KAAO HOOPAHAOHAO no ke KEIKIALII KAMALAZAMANA O PERESIA ame ke KAMALIIWAHINE BADORA O KINA

L'a hoojx«koleia nae keia paio ana a l.aua mamuli o ko laua noi j pakalii ana ae ia Gionada e hauhoaia aku laua a p.aa i ke kaula, alaila i hookahi manawa o laua e pepehiia .ai a make, i ole ai kekahi e ikemaka aku i ka ehaeha 110 ka make ana o kekahi, a me ko lam kali h» ,u < »le aku o ke apouo mai o Gionada, o ko laua moe iho la no» ia ilalo me ka pili h>a o kekahi i kekahi, i hiki ai ia laua ke halawai like me ka make i ka manawa hookahi. "Mai hoole mai oe i keia noi aku .a maua ia oe," wahi a laua o ka u noi like ana ae ia Gonada," ua hanai likeia maua mai ko maua mau la kamalii mai a nunui like, a ua pilipaa no hoi ko maua aloha kekahi i kekahi. o ko maua ike aku i ka pepehiia mai o kekahi me ko'maua hewa ole, he mea hiki ole loa i.a ia maua ke hoomanawanui iho i ka ehaeha." X«» ka paakiki loa o na keikiali i ke noi e make like laua i ka manawa hookahi, ua ae mai la ko laua m.ea nana e pepehi mai ana, me ka hakanu nae, hauhoa iho la oia ia laua a paa, a i ko laua moe malie ana, ma ke ano kupono loa i kona manao e. hiki ai iaia ke oki iho i ko laua mau poo .a moku i ka manawa hookahi me hookahi hauna pahi. ninau iho la oia ia laua ina.paha he noi ka laua mamua 0 ka hookoia an.l iho o ka make maluna o laua. "Hookahi wale no a maua'noi e hoike aku ia oe," wahi a na keikialii. "oia hoi. a oia no hoi ko maua makemake hope loa, ma e hoi aku ana oe imua o ka moi, hooiaio aku oe imua ona he mau keikialii maua i make me ka hewa ole, aka nae, aole maua e hookau aku ana i na ahewa maluna ona no ka hook.aheia ana o ko laua koko. aka, maluna o ka mea a mau mea na laua i imihala mai ia n-.aua; ua maopepo ia maua aole i maopopo pono \ ka moi k.a oiaio o ka hewa o maua i hoahewaia ai me ka oiaio ole." 1 loohiki aku l.a e Gionada imua o laua aole oia e hoohah ana 1 ka hoike aku imua o ka moi i ka laua mau mea o ke kamailio ana mai la iaia. a ia manawa hookahi, unuhi ae la oia i kana pahikaua oilua mailoko ae o ka wa-hi iio ka hoomakaukau ana e hookau aku i ka m.ake maluna o na keikialii. O kona lio ia manawa mā kahi e aku kalii i ku ai, ua nakiiia a paa i ke kumulaau. a no ka ike ana m.ai ona i ka hulali o ka pahikaua iaia i huki ae ai mai ka wa-hi ae. a no ke ano puiwa no hoi ia man.awa 110 kana mea e liana iho ana mluna o na keikalii, o k;. hoomaka ae la no ia o ua lio la e puiwa a moku ke kaula i hoopaaia ai i ke kumulaau, a hoomaka aku la k.a holo iloko o ka ululaau lio keia a Gionada i min-amina. nui loa ai. he lio punahele loa iaia <> ka noho ame na pono .apau oluna o ua lio la he mau mea nani wale no me ka pii loa o ko lakou knmiukuai. a no ia lio aine na mea apau e i>aa ana maluna ona ua nui loa ko. Gionada minamina e liiki ole ai inia ke hooneleia mai. , : Xo keia pilikia kuhao i loaa iho la i kona lio. a oiai ua 01 loa nVu kona lio mamua o kona hooko ana iho i kana misiona 1 mai ai maluna o na keikialii; kiola iho l.a i kana pahneaua oilua i ka honua a hoomaka aku la ke alualu ana mahope o k.a lio e holn puou'e la. me ka hooikaika mau ana e loaa koke aku i.aia. Ua hoomau aku la ka lio i ka holo kainepu ana mamua pono nku ona no kek.ahi manawa. a oiai o Gonada e hoomau aku ana 1 i n mahope o ua lio la, ua hoea aku la oia ma kahi kokoke loa i kekahi ululaau nui. • . O ka mea kupanaha loa i kona wa i aneane aku ai e pili mahope o ka lio. o ko ka lio uwe ae la no ia, elike me ke ano uhuhu a ka lio e man mnuia nei ka loheia, ana ia uhuhu ana .ae aua lio la 1 aoala aku i kekahi liona e hiamoe ana iloko o ka u\uiaau. a \ ka ike an.?t mai oua liona 1a ia Gionada, fioomaka mai la e hahai iaia, aohe hoi he hahai mai i ka lio ka mea kokoke loa aku, iaia. ra an.i aku a Gionada i ka liona hoopau ae la oia i kona manao e hoomau aku i ka hahai ana mahope o ka lio, o kona ola i'io ki in inanawa kana mea nui o ka noonoo nui ana peliea la oia e liana ai i pakele ai mai ka make mai i maopopo loa, hele mai la oia a pil .a h a i ka maka'u ia manawa. Ma kana mau wahi apau e hele aku ai me ka awiwi e hookolo mau mai ana ka liona i kana hahai an.a mahope ona me ka hakilo mau mai me ke kali ana a loaa kekahi manawa kupono ana t lele mai ai maluna o Gionada. . "E ke Akua," wahi ana. iaia iho. i ka ike ana īho 1 kona kunaiki loa; "aohe ka'u pahi}<aua me a'u i nei manawa e hiki ai ia'u ke hoopakele ia'u iho, a mai hoea ole mai keia pilikia maluna o'u ina au aole i kauohaia mai e lawe i na ol.a o na keikialii hate ole; ke ike mil % nei au aole keia he hana ,aka, he keakea maoli mai no ia'u, n i ole he hoomaka'uka'u mai paha aole au e lawe i iia ola o na keikialii." . .

Ma kela manaw.a i kaawale:aku ai o Gionada a ua loihi loa no ia hala ana aku ana, i ae la kekahi keikialii i kekahi, "hele mai la ka hoi ko'u puu a maloohah.a ; makemake loa au e loaa koke kekahi wai huihui i hooma-u aku ai i ko'u puu." t la alawa ana aku a ke Keikialii Amiada ma kekahi aoao o kon.a ike koke aku la no ia i ka lana mai o kekahi kiow.ai, a oia kona wa i nlelo ae ai i kekahi o laua aia ka wai ma kahi kokoke loa mai ia laua, a ē pono laua e haele like aku no ia wahi, i hoopaui.a ae ai ka maVewat: o kn laua wehewehe ae la no ia i ke kaula i hauhoaia ai laua a paa e Gionada, a u hele like aku l.a no kalii o ka wai, a ia hoea an'a aku a laua malaila, hoomaka iho la i ka inu .ai,ia ahiki i ke kena ana. Ia u hoi ana ae a lau.a a malalo o kekahi walii malumalu e. hoomaha. lohe like, aku la laua i ka leo o ka liona i ka uwo ana mai, ka ukaVi pu ia mai e kek.ahi leo kapalili a laua no e hooma«.'popo aku ana fa manawa 110 Gionada ia leo, a mailoko mai o ka ululaau •p mau leo o ka oili .ana mai. kahi. no a Giouada o ka uhai ana aku i ka lio ana. I kela wa a na keikialii i ala ae ai mai kahi ae a lauā i ha'iiiōaia o ko laua ike koke aku la no ia i ka w.aiho mai o ka pahikaua <-ilua a Gionada, a o ko ke Keikialii Amiada kii aku la no ia u paa mai la iloko o kon.a lima. ( In laua i u lohe aku ai i kela uwo ana mai o ka liona ame ka leo 1 malili a laua i koho aku ai no Gionad.a mai ia leo. i aku la ke Ke-ikia-īi Amiada i kekahi o laua, "e holo wikiwiki kaua no ke kokua .-»-1.7 n'-u ia Gionada, m.anao au nona kela leo a kaua o ka lohe ana -»kii nei: e holo kaua e kokua iaia, o make mai auanei i ka liona, ma--1 q oaha e hoea .aku ana iio hoi kaua ilaila i ka wa pono e hoopākele ai iaia mai ka make mai i maopopo loa." O na lima o na waw'ae ia holo paukiki ana .aku a laua hoea aku la i kahi a ka liona o ka lele ana mai a kula'i iho la ia Gū>n.ada iluna o ka honua. ī ka ike ana mai o ka liona i ka hookōkoke aku o ke Keikialii Amiada iaia me ka pahikaua i ka lima, haalele aku Aa 1-a liona i ka paa 'ana ia Gionad.a, a o ka holo mai la no ia me ka piha loa i ka huhu mMuna o ke Keikialii Amiada. Ia minuke ke makaala loa la ke Keikialii Amiada nona ih.; ame kana hana e liookau aku ai i ka make maluna o ka enemi, a oiai ua

kamaaina loa oia i ka pepehi aim i na holoholona hihiu o ano, aohe mai la ona maka'u ia manawa, aka, kakali iho la oia no kekahi ' wa kupono ana e hookau aku ai i ka elele a ka make maluna o ka l/ona. lāia no ka ike o ka \Va kupono ia, o kona hoopololei aku la no i'a i kana pahu ana ma ka puuwai o k.a liona, oiai nae, ia manawa, ua pa mai la kona linia hema i kekahi maiuu ooi o ka liona; me ka ikaika .ame ke akamai loa oia i lele aku ai e pahu i ka puuwai a waiho ana ka liona ilalo malalo iho o kona mau wawae. 1 ka ike ana mai o Gionada i kai make ana o ka liona, a me.kona aie nui ho,i i ke keikialii no k'a hoopakeleia ana o kona ola, holo mai la oia a kūkiiii iho la ma na wawae o na keikialii, a haawi mai la i kana hoomaikai no ka 'hoopakeleia ana o kona ola iloko o ka minuke pokole loa ana i manao mua ole ai e ike hou ana oia i ka malamalama o ka la. , "E na keikialii koa loa," wahi ana ia laua, i kon.a wa i ala ae ai me na waimaka e kihēahea iho ana ma kona mau maka e helelei iho la maluna o kona mau lima. _ "Ua papa mai ke Akua ia'u aole e Uoao hou e hoopoino 1 ko olua mau ola, mahope iho o keia hana hoopakele kiekie loa a olua i hana mai ai m.aluna o'u, ma o ke kokua ano nui loa a olua i hana ilio la no'u i keia la. Elike me ka olua maii hana maikai . i hana mai la no'u, pela no hoi au e hana aku jai i, kekahi hana maikai ma ko'u aoao ;<Tmai keia m.inuke aku aole' au e aa ana e hoopoino i ko olua mau ola, a aole no hoi .au e hoohaukae ana i ko'u mau lima me ko olua mau koko hala ole. E hele olua me ka inaluhia a na ke Akua e kokua mai ia olua a ia'u pu hoi, e hoopomaikai like :a kakou apau." .. . •'Auhea oe, e Gionada, ke kanaka o ke aln, 1 pane aku ai na alii .opio, 4, mai hoolilo oe i keh hana a maua i h'ana iho la nc kou pouo, i kumu e hooko ole mai ai oe i kau h'ana i kauohaia mai ai maluna o maua, e pono oe e hooko mai maluna o maua. O kii i ko lio a e hoi ae hoi m.aua a kahi a kakou i ku mua mai nei, kela wahi au i hauhoa mai nei ia maua i ke kaula a paa, a malaila maua e 'kali mai ai o kou hoi .ae." Ma keia manawa o kela piena o ka lio o ua ,o Gionada mamua aku ua pau loa, nolaila, i ka w.a a ua o Gionad i hookokoke aku ai ma kahi o ka lio e ku mai ana, a kahea aku la i ka inoa, ua huli mai 1a ua lio la e nana iaia me ke ku malie .ahiki i kona loaa ana aku. Ia hoi ana mai a ua o Gionada ahiki i kahi a na keikialii c kali aku ana, ua hooikaika mau aku. l.a. na keikialii e kau mai oia i ka make' maluna o laua, elike me ka makemake o ke alii i kauoha ma: ai iaia, ei.a nae, me ia nui noi aku a laua, pela no hoi ka nui o ka hoole-paakiki mai ma.ko^Gionada aoao me ka i pu ana mai. '•() ka hana wale no a'u e hana aku .ana no olua oia ko'u hookuu ana aku ia olua e hele me ka palekana.ma ko olua alahele; aole au e k.au aku ana i ka make nialuna o olua, e ole olua i haawi mai nei i ke kokua ia'u he kanaka make.akii la paha au 1a i ka waha o kela liona, a oiai ua hoopakele mai olua i kuu ola, p6la no hoi au e hoopakele aku ai i ko olūa niau ola. ' , "O ka'u wale no e noi aku ia olua e lawe aku olua i kekahi o ko'u mau .aahu no olua e komo iho ai/a o ko olua mau lole e wehe 'ae olua a haawi mai ia u, I loaa aiia.olua kowa māmao loa mai nei aku, e haawi mai olua i n.a aahu o'olua ia'u a hele ae au e'ho-u i ke koko o ka iiona a olua i pepehi mai la a make, a me ia mau lole auanei au e hoi aku ai a hoikeike aku i k.a makuakane o olua, a na'u ia e olelo aku iaia ua make olua, a i mea hooiaio aku iaia no ko olua make i'o an.a, o na lole o olua i haukae i ke koko a u e h(oihoi aku ai ka hoike. E papani ana au i ko'u mau lehelehe aole e oaka iki ae no kekahi mea e pili ana ia olua, a<e manaoio loa mai olua i keia mau olelo a'u e hoike aku nei a mai maka'u." Ua malkai loa keia manao o Gion.ada i na keikialii, nolaila. aohe a laua houlolohi ana iho, o ko laua wehewehe ae la no ia i ko laua mau lole a haawi .aku la ia Gionada, a o.ko Gionada mau lole hoi o ka wehe ana ae haawi mai la ia laua, k/?mo iho la laua elike me ka lawa pono e hiki ana i.a laua ke puunaue like mawaena iho o laua. O ka Gionada hana hope loa, oia kona.haawi ana mai i na dala apau e paa ana me ia ia manawa i na keikjfilii no na hoolilo o na keikialii kuewa e hele aku ai, a ia pau ana ka,\i ae la oia maluna o kona lio a holo aku la 110 kahi o ka lion.a e waiho Wi ana a kupenu īho la i na lole o na keikialii i ke koko, a huli la hoi no ke kapitala o ka Mokupuni Ehone. t laia i hoea aku ai i ka hale.alii ninau koke mai la ka Mem Kamalazamatia iaia ina ua hooko pono oia i na kauoha i haawiia m.ai ai iaia. a pane aku la no hoi o Gion.ada i ka i ana aku : "E ke alii," me ka haawi pu ana ak ui na lole o na keikialii iaia no kana nana .ana iho. "e nana mai no hoi oe la, i na mea hooiaio no ko laua make ana."

"E hoakaka mai oe imua o'u ma ke ano hea laua i auamo ai i ka ehaeha o ka make maluna o laua elike īne ka hoopa'i a'u o ke kauoha ana aku ia oe me ia hoopa'i laua e make ai? "O, eke alii, aohe a laua ku-e ana mai ; "i pane aku o Gionada, "ua loa mai laua ika make me he niea la .aole ia he mea maka'u na laua, a malun'a ae 0 na me.a apau ua hoike mai laua i ko laua aloha nui nou, e ke alii, me ka haawipio mai ia laua iho mal.alo o kau kauoha no ko laua make.

"Wahi a laua .a elua o ka pane ana mai, 'Ke make nei maua me ko maua hewa ole, aole no hoi maua e ohumu, iho. ana iloko o maua no ko maua halawai ana nie ka hopena weliweli.

" 'Ke lawe nei maua i keia make me he mea la mai ka lima mai oke Akua, ano ka moi, ke huikala aku nei maua iaia. Ua maopopo 110 ia maua ua pouli loa oia i na mea oiaio a,pau e pili ana 1 keia hewa i opea waleia ai. maua. '

Alaila hoakaka pu aku la o Gionada. i ka olelo a na keikialii 6 ka pane ana ae iaia no ka m'anawa hope loa.; "Horaku oe a haawi a'ku i ke aloha i k.a moi, l<o 'maua makuakane lpkoino a aloha ole; iloha aku i ka aina a i ka iahui a maua i aloha ai." Ia manawa ua pih.a loa ka moi'i ke aloha i na keikialii nismuli 0 keia mau olelo a Gionada o ka hōākaka alia aku la iaia, aka ua hala ka wa kupono no kona aloha ame kana mihi. Alaila noonoo iho 1a ka mōi e ran pono i na lole o a keikīaliii a hoomaka iho la e huli ialoko o na pakeke o na lole, a iloko o kekahi pakeke o ka lole o Amiada i lo.aa iho ai iaia kekahi leka, a ia wehe ana ae ana a heluhelu iho la i na manao i kakauia maloko, hoimiaopopo koke iho la no oia i ka mea n.ana i kakau ia leka ma ka lima kakau, me kekahi owili lauaho iloko, na ka Moiwahine Haiata. la ike ana iho no ana ia mau mea, hooho ae la oi.a me lra led nui, ke ano o ka mea i piha loa me ka inaina, alaila nanao hou .aku la kona lima iloko o ka pakeke o ka lole o ke Keikialii Asada, a lo.aa aku la no iloko olaila ka leka a ka Moiwahine Badora i kakau ;ai; no ka piha loa o ka moi i ka inaina haule pahu iho la oi.a iluna o ka papahele o ka hale a waiho maule no. kekahi mana:Wa. Aole hookahi mea i ike\a ka nui o ka ehaeha ame ka mokumoo ka naau elike me ka Moi Kamalazamana, i kona :W r a'i pohala ae ai. "'Heaha la kau hewa ino.loa i hana ai, eka maku;jkane lokoiilo?" wahi Ana o }sa hooho ana ae, f 'Auwe, nau ponoi no i pepehi aku la i kau mau keiki ponoi, kau mau keiki hala ole!" "N.a'u ponoi no i kau mai i; keia hewa ino loa maluna iho o ko'u poo, a he- pono loa e ale aku ka honua ia'u me keia ola no o'u, 1 ole ai au e hoehaeha mauia ; p keia iho la ka hoopa'i a ke Akua i kau mai ai maluna o'u no ka hoomau ole ana aku iko'u manao hoowahawaha i na wahine, elikfe' me ka'u i hoohiki ai aolē au e mare i na M{ahine. • , > "O! E a'u mau wahine lokoino aloha ole, aole loa au e holoi .aku ana, a i ole huikala aku paha ja olua no ka olua kalaima i hana ai me ko olua mau koko,-aole e kaii aku ana i ka hoopi make maluna o olua; aole, aka. nlai keia la aku aole loa ,au e ike hou ana i ko olua mau maka, na ke Akua e kau mai i ka hoopai maluna o kuu. noo ina au e ike hou aku ana ia laua!" Ua hooko k'a moi i keia. hoohiki v an.a me ka luli ole ma ia hope mai. Ma ia la no kauoha aT<u la oia e laweia na moiwahine a elua a e hoopaaia m-iloko o kekahi halep'aahao paa loa, a malaila laua e noho mau loa ai i na la apau o ko laua o.la a.na, me ko laua kiai paa loaia i ka po apie ke ao e na koa kiai me ke kauohaia aku o na mea apau aole e hookokoke aku ma ia wahi; aohe no hoi he poe e ae e aeia aku e hele e ike ia laua, koe wale no ko laua mau wahine lawelawe; iloko o ke koena aku o na la o ke ola ana o ka moi, aole oia i hookokoke hou aku i na moiwahine. - 9

Oiai ka moi e hoonaauauwa ana iaia iho no ka.make ana o.na keikialii, oiai nae oia 110 ke kumn o ka hele ana niamuli o kona puni wale me ka huli pono mua ole i ka mea oiaio a loaa, alaila la hoi kupono ke kau ana aku ika hoopa'i. Ua auwana hele aku la na keikiallii maloko o na ululaau, na waonahele, na waoakua, me ka hoao mau e hoalo ae ia l.aua iho mai ka ikeia ana mai e na maka o kanaka. no ko laua makau o halawai mai me laua kekahi kanaka a kamailiōia ae l.aua. Uoko o keia manawa'a laua e u naku hele nei iloko o ka ulunahele a ma na wahi kanaka ole, i ke ao, o ka lau o na n.ahelehele ame na huaai e loaa aku ana ia laua ka l.aua ai o ka hoopaa ana i ko laua mau houpo lewalewa, a e hoomau ai hoi i na hanu ola iloko o laua. E aho o 1 Paahana, he kauwa kana ai me ka opae oehaa o ke 'kaha\vai; e aho no o loane Bapetite i hele ai maloko o ka waonaiiele he uhini kana'ai me ka meli makanahelehele, he oki loa k<i keia mau keikialii i maa i ka ai i na meaai ono maluna o ke pakaukau. he hiu laau. ka ili laau ame na hu.aai e loaa aku ana ma ke alahele. ,ka laua ai. ~111 0 ka wai ia mea make o laua, ma ke kula panoa kanaka ole a 'laua o u haele mehameha ana, aole wai a laua i ike aku, oka wai aka ua iloko ona kiokio pohaku la, ua hele a lena-a omaomao. oia iho la ka laua wai e hoomanawanui ai e inu, i hooma-uia aku ai ko laua mau puu i hele a maloohaha. 1 ka uhi ana mai .a na eheu o ka po maloko o na opu nahel.ehele laua e moe ai i kekahi manawa, a i kekahi manawa iloko o na uinalu papali, a i Uekahi man.awa iloko o na ana, nie ko laua kiai makaala loa ia laua iho i na holoholona hihiu, moe kekahi a ala kekahi,. a i ka wa'e oluolu ai na maka o kekahi alaila ala ka mea i hianioe ni.ua, a hiamoe hoi ka mea i ala, pela laua e ku kiai mau ai ahiki i ke ao ana. a hele aku ana. \

I ka liala ana o ka aneane e piha ka mahina, hoea aku 1a laua malalo pono iho o kekahi kuahiwi kiekie, he mau pohaku nunui a uliuli wale no ma o a maanei, a ma ka laua nana ana ae iluna ha'i ka a-i, i ka ua mea o ke kiekie launa ole mai, a he hana paaleiki no hoi ka pii āna aku noluna o kona piko. % t Eia nae, mahope iho o ko iaua nana ana ike aku la laua i kekahi w.ahi alanui ololi loa e hiki pono ole ai no ia la.ua ke aa aku e pii iluna. ina 110 ko laua hoao nei. Aka, mamuli o ka ikaika loa 0 ko laua mau manaolana, malia he w'ahi maikai paha ke loaa aku ana ia laua iluna pono o ka piko 0 ua mauna la, o ko laua hooholo iho la no ia e pii ma ua wahi moali alanui ololi pali la, a no "ka aneane elima la ia hoomau ana aku a laua*i ka pii. « 0 ka mea kupanaha nae ma ia pii ana a laua o ka hoomaopopo ana iho, elike m.e ka loihi o ka laua hoomau ana i ka pii, pela no ka pii mau ar.a ae o ke kiekie o ua mauna la, a 110 ko laua ike ana i ka waiwai ole o ia pii ana a laua, u hooholo iho la e hoi hou laua ilalo ma ke alanui pali 110 a laua o ka u pii ana mai, he hana hooluhi wale makehewa loa i ko laua kino a l.aua b ka i ana iho. Ia laua nae i u noho iho ai e kuka no ko laua hoi hou ilalo, .a 1 ole hopniau aku no paha i ka pii ana no kekahi manawa loihi, i aku !a kekaHi i ke k.ahi, "ua loihi keia wahi a kaua o ka pii ana ma'. nei, a elike me ka loihi o ka manawa i hala ia kaua ma ka pii ana mai nei, pela no paha auanei k.a īoihi o ka manawa t hal.a a.n.a ia kaua ma ka hoi hou ana aku ilalo, e aho 110 e hoomau aku kaua i i<a pii ana malia o kau aku no hoi kaua iluna iloko o kekahi manawa pokole mai, waiwai ko kaua pii ana mai n.ei." 1 ka holo like ana o keia manao mawaena iho o laua, a oiai-hoi ua kuu iki iho la ka nae o ia pii ana mai .a laua, o ko laua hoom.au .aku la no ia i ka pii ana, aole nae, me ka manao ikaika, aka, he pii hookuanui wale aku no aia ka pono o ke kau aku iluna. He kupanaha na hana a keia mauna i ka laua nponoo ih.p, no ka me.a, elike me ka loihi o ka laua hoomau ana aku i ka pii, pela n<i ka oi mau ae o ke kiekie o ka mauna i ka'lāua hoomaopopo iho, a ua oi aku niamua p ka hapa kakini manawa l.aua o ka u hoao ana e hoi hou ilalo. ' Ua hui ka maluhiluhi, ka pololi ame ka maopaopa o na >vahi ,a-u'i ir.au mea hoonawaliwali mau mai iko laua mau manaolana; i ka wa e ike aku ai o kekahi i ka maluhiluhi o kekahi, alaila hoomaha iho la ka hele ana a kekahi a hookahi ko laua hoomaha like aiia. Ma kekahi mau man ( awa ua like a like ko laua maluhiluhi o ka aneane nei e maule iho, a ia manawa e ulu mau ae ai na manao e hoopau i ka pii hou ana aku, me ko laua ike iho ia laua u.a aneane loa e haalele mai ke ola ia laua 'mamuli p ka maluhiluhi ame ka pok)li. Iloko o keia mau hooikaika ana a laua me ka hoomanawanui 1 na inea he nui, aohe no laua i lihi launa aku i ka piko o ka mauna. Me he mea la, i ka laua nana ae o ka hapalua paha o ke ala ka i pau ia laua, a koe aku kekahi hapa. Ma ke ao wale np laua e u pii ai, a i ka w.a e uhi inai ai na :heu o ka po aohe hlki ia laua ke. pii, no ka mea he nihinihi loa ke pii aku. No ka maluhiluhi loa o ke Keikialii Asacla i aku la i ke kaikuaana: "E h.oahanan Amiada, aole hiki ia'u ke hoomau aku ika i;e?e ana, ua hele inai la ko'u :mau lala a nawaliwali me ka maopaopa pu, e make ana paha au ma keia wahi. E ae mai oe e hoomalia kaua maanei no kek.ahi manawa loihi." "Ina v o kou makemake ia e hoomaha i'o hoi ha kaua, elike me ka loihi au e makemake ai, ahiki i ka loaa ana ia oe o ka ikaika e hoomau aku ai kaua Ika hele ana. E pono oe e hoomaopopp mai i-keia, aole he loihi o kahi i koe a kaua e pii hou aku ai, o ko kaua hiki 110 ia i ka piko o keia mauna, a oiai hoi he maikai ka malamalama o ka mahina, he kon.ane loa e hiki pono ai ia kaua ke pii aku i ka po, manao .au ina hookahi la i koe ine hookahi po a kaua e hooman ai i ka pi.i ana, e kau .ana kaua iluna." Mahope o ko laua hoomaha ana no kekahi mau hora, hoomau aku la laua i ka pii ah.a, a oiai ua loaa hou ae la ia Asada kahi ikaika maniuli o keia hoomaha ana iho la, hoea aku la laiia i ka piko o ka m.auna i ka wa kupono loa, a malaila laua i hoomaha ai np kekahi manawa loihi, a naiia mai-la ma kela wahi a ma keia wahi o na aina e hoopuni mai ana i ua mauna la. la loaa ana o ka maha ia lau.a, o Amiada o laua ka i ku rftua .ae a h*le aku la e hploholo ma kekahi wahi, elike me ke ano o ka mea malihini e akenui ana e ike aku i na mea kamahap;; aole i liuliu loa ia wahi ana o ka hele ana aku o kona ike koke aku la no ia i kekahi kūmulaLU nui e ku mai ana ma kekahi wahi mamao aku. Hoomau loa aku la oia i ka hele ana a i konk kokoke ann aku eia ka he kumulaau pomeraika, ua hele no hoi na lala apau a lulviu me na hua pala memele, me.he mea la e koi okoa mai ana 110 i ka mea pololi e kii aku. lie wahi mapuna wai uuku ke kahe ana malalo pono iho o ua kumulaau la, alaila manao ae'la ke ola o kamahele ua lo;aa na mea ua lau'a e hpopiha mai i ko laua mau houpo lewalewa. I kona ike ana aku i keia mau mea, o kona huli ho.u mai ia ia ihope a .lo.aa ke. kaikaina, a hoike mai la iaia no kana mau mea 0 ka ike ana aku ma kana wahi o ka hele ana aku e holoholo, o:a nxi mea i hoikeia ae. la, a 0. ko lay,a haele like aku la no ia no ia wahi, me na naau i piha i ka hauoli. la.laua i hiki .aku ai malaila, ohi mai la laua i na hua pomeiaika a ku ka puu mamua o ko laua mau alo, a noho iho la e ai a e inu i 'k.a wai huihui*" a aliali o kahi mapuna e kahe ana, a i ko la.ua eha ana ia Keoni Pulu, U haule iho la hiamoe, a oiai ua nui ka luhi i loaa ia īaua' ua kulipplipo loa ka laua hiamoe anā. M.a kekahi kakahiaka nui ae, ala ae la na keikialii, a o ke ke&ialii Amiada ka mea mua o laua o ke kamailio ana ae i ka i ana aku 1 ke kaikaina: "E hoomau aku kaua i ka hele ana mamua; ke ike nei au ia luna nei o keia mauna aohe awaawaa loa elike me k<?la a kaua o ka pii ana mai ame he mea la, he oi aku ke kuhoho ioa o kahi a kaua i pii mai nei mamua o keia aoao aku o ka mauna, a ke ike pu nei no hoi au he ano ihona aku v ko keia aoao iko kela aoao a i pii mai nei." Aohe ae mai o ke keikialii, no ka mea, oia ka mea maluhiluhi a nawaliwali o laua, o kona makemake i mau la ,ko laua e noho ai maja wahi mamua o ko laua nee ana aku nomua, i loaa ai iaia ka ikaika maikai loa ae o kona ola kino. (Aole i pau.)