Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 17, 27 April 1917 — NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA [ARTICLE]
NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA
Ka Alia Kuhina Hou o Sepania MADRID, Apeiila 20 — O Mamuel Garcia Prieto, ka poresidena nuia o ke senato, .ka i noiia ae e ka Moi e l<ukulu ae i alia kuhina bou mahope iho <> ka wailio ana mai o ka aha kuhina a ke kuhina nui Romanones ma ka la aku la i uehinei. Ua hoolaha koke ae 0 Prieto mahope iho no kona kukulu ae 1 aha kuhina hou. l T a hoomaopopoia o Alvarade ana ke kuhina o ko na aina e, o Aguilera ke kuhina kaua, a o Miranda ke kuhina kaua moana. Me >he mea la o Burels aku ana palia ke kuhii«a kalaiaina a o ke Duke Alha aku ana ki' kuhina waiwai. Na na Poka Pukuniahi i Lawe Aku PETROGRAD, Apeiila 20—Ua lioolahaia ae e ke keena kaua ma ka po i hala ka Kelemania liana maalea hope loa no ka hoohulihuli ana i na noonoo o na koa Rukini maluna o ke kahua kaua. O na poka i hoopihaia oloko me na mea pa-hu a maloko pu hoi o ia mau poka i liookomoia ai kekalii mau kope o ka haiolelo a Kauka von Beth-man-Holiweg maloko o Berlin e olelo ana "aohe manao o ka Em6pera Kaiser e kukulu hou ae i ka ohana alii Romanoffi" i ltiia aku iloko o na laina auwaha o na Rukini, a i ka wa i pa-hu ae ai na poka ua kauliilii aku la ma o n maanei na kope. o ka haiolelo a Hollweg mnwaena o na koa Rukini. PETROGRAD, Aperila 20—Ma ka hoike a ke kuhina kaua'i hoolaha ia ae maanei ma ka po i hala, e hoakaka ana ia i ka hoohuiia o ka hoonee kaua ana a na aumokukaua KelemaYiia ma ke kai mai me na pualikoa ma ka aina no ka lele ana mai ia Riga, he kaua ma ka mdana mai a mai ka aina aku. I kulike ai me keia lono he hapanui o na aumokukaua Kelemania i hooneeia mai ke alawai mai o Kiel; ka puu-
honua o na mokukuua Kelemania a o kahi hoi a lakou i pee ai i ke aumoku* kaua Pelekane, a ma kahi kokoke mai i I.i'hau. He mau mokukaua lehulehu i nei manawa aia maloko o ke Kai Bolatika. Oiai na moku c hooneeia ana mai Kiel mai a i Libau, ua hoakoakoa pu ia mai he mau pualikoa Kelemania uui ma ka liema aku a ma ka hikina ae o Riga, elike me ia i hoikeia mai ai i kahi manawa i hala aku, a ua loaa ka ka manaoio i na aliikoa o na moku ame ko ka aina ua kokoke mai ko Rusia hopena. O keia ka hookoia ana o ka wanana a ke aupuni liberala i hoouna aku ai mahope koke iho o ka hookahuliia ana 0 ka noho moi. Hoopiholoia e ke Topido liONDON, Aperila 23—Ua hoolahaia ae e ka Haku o ka aha Jiookolokolo moana ma ka po i hala ka lioopiholoia ana me ka hoike mua ole ia mai o na moku lawe poe ma'i Donegal amo Laufrane, i piha me na kaa i eha ame na paahao Kelemania, ma ka auwina la o ka la 17 o Aperila. He iwakalua-ku-mamaiwa mau koa i eha a he umi-ku-mamalna mau luina o ka mokuahi Done- | gal i nalowale. Na ka mokuahi Lanfrane i lawe mai i na koa Pelekane i eha a pela me kekahi mau koa Kelemania i eha. He umi-kumamaiwa mau koa Pelekane ame umi-kumamalima koa Kelemania eha i manaoia ua poholo i ka hohonu. ' LONDON, Aperila 24—1 kulike ai me na. loiio i loaa mai ianei i nehinei i ka Exchange Telegraph mai Copenhagen mai he heluna nui ka o na elele a na limahana ka i hoea ae mamua o ka •hale ahaolēlo o Suedena ma ka la aku la 1 nehinei, a waiho ae la i k.a lakou koi e lioololiia ke ano o ke aupuni i repu-
'halika. Iloko o ka wa o. haiololoia ana maloko o ka liale o na lunamakaainana ua noho malie ka ahakanaka mawalio o ka liale," wahi a ka lono, koe ivale no kekalii mau leo e kahea aua e hookahuliia ke aupuni moi a e kukuluia aej aupuni. repubfilika. Ua lolieia keia leo kaiiea e kaapuni ana a puni ka aina ma kekahi manawa i hala," wahi hou a ka lono. Ke Kaua Nui llou a Kenerala Haig' NEW YORK, Apeiila 23—Aia na Pelekane ke hoomakaukau mai la no kekahi kaua nui hou no ka hoouka; hou dku maluna o na laina o na Kelemania mawaena o Lens ame Arras kahi 010010 loa o na laina a na Kelemania iloko o Palani, ma ke kahua kaua ma ka hapa komohana oia ka mea maopopo loa i ka nana aku. Ma ka la i nehinei i hoomaka hou ai na pukuniahi nunili a na koa o Kenerala Haig e hoolei aku i na poka pa-hu nunui iloko o na auwaha me na Kelemania e kali mai ana mahope. Ma ka liema mai o ka Muliwai Scarpe aliiki i San Quentin ua melia loa na kahua kaua ma ka la i nehinei ahiki i ka po ana, oiai nae he mau kaua liilii no kekahi i hooukaia ma na wahi e pili kokoke mai aiia i Haveincourt. O ka laina a na Palani ma ka hikina ae o ka Muliwai Sommer a ma na wahi e pili ana i Oiae a hala loa aku i ka hikina kokoke i Champgne, kahi o ke kaua nui i hooukaia ai a hoauheeia na Kelemania mailaila aku, ua huli hou mai na Kelemania ihope malalo o Kenerala von Hindenburg a kaua mai. Ua kai mai lakou me na pualikoa nui hewahewa eia- nae, ua hoauhee hou ia aku lakou ihope mamuli o ka nui loa o na pukonialii ame na pu mikini a na PaJani. Ma na kahua kaua ma ka hapa hiki-
na ln;i aolie i loli ao ko kulnna o na kuluia kaua ina ka la i nehinei, mai ko ka nianawa mai o kela kaua nui i lioauheeia aku ai na Kukini malalo o ke Koneiala Bruisloff ame ke kaua lanakila a na Kelemania maloko o Rumania. He Mau Poka ka i Kiia Mai CALAIS, Apeiila 23 —He mau moku wawahi topido Kelemania lehulehu ka i hoao mai e kaua i keia kulanakauhale i nehinei, he mau poka pa-hu lehulehu ka i kiia mai maluna o na alanui a ma na uwapo a ma na wahi e ae o ke kulanakauhale. He mau makaainana kakaikahi ka i make a he umi-kimiama* lua poe i hoeliaia aohe nae he mau poino koikoi eae i hanaia. Ma ka manao waleia ua manao paha na aliimoku e alai mai i ka hoi ana aleu a ke kuhina Nui Lloyd George oiai oia eia ianei e kukakuka ana me na luna aupuni Palani ame Italia. Ua manao pu ia he hana hoao kela a na Kelemania e hoopoino i na hale horolulu kaaahi kahi i manaoia oia kahi i hoahuia ai na lako ai 110 ka laweia. Wehe ka Pili o Tureke me Amerika WAKINEKONA, Aperila 23 — Ua loaa ae i ke keena aupuni i keia la ka a ke kuhina o ko na aina e no ko Tureke wehe anti mai la i ka noho alona ana me Amerika, e hahai ana mahope o ke alakai a Kelemania. Nui ka Huliu o na Pake PEKINO, Aperila 23—Ke ulu mahuahua mau ao nei na manao hakukoi no ke kaua maloko nei q Kina. Ua hoopihaia na Pake i ka inaina mamuli o ka Kelemania hana oia hoi ke kaohi ana i ke kuhina Pake i Berlin aohe hookuuia mai e hoi e kali ana ka aia a 'hoea aku ke kuhina Kelemania mua von Hintz ma Kina i Kelemania. E .halawai ana na Kiaaina Pake o ka oihana koa ma ka Poakolu. Oka naea i manao ia e kukala ae ana lakou i kaua kukaokoa me Kelemania. Holonuua ka Oihana Kalepa o Ameiika WAKINEKONA, Aperila 23—Me ka
nana ole ae i na hana liooweliweli a iuiiu wale a na mokuluu Kelemania i na moku kalepa Amerika, o na loaa 110 11 a waiwai i hoopukaia mailoko aku o Amerika 110 ka maliina o Maraki ua hiki aku ka iiuina i ka $551,275,000, no keia mau huahelu ae la hookahi wale no manawa i oi aku ai iloko o ka moolelo o keia aupuni no na waiwai hoi i hookomoia mai iloko o ke aupuni ua hiki aku ka huina i ka $270,-184,000, he moolelo hou i ike ole ia ka lua mai mua mai. E Kaua Ana Ahiki i ka Hopena AVAKINEKONA, Aperila 24— Ma o na lono kelekalapa la i loaa ae i ke keena aupuni mni PetīOgTad mai o ka po nei i hooiaio liou ia mai ka paa o ko Rusia manao e hoomau aku i ke kaua ana ahiki i ka loaa ana o ka lanakiln i na aupuni liui a i na Mokuaina Hnii o Amerika ma ka lako\i kaua e ku-e ana ia Kelemania. Ua hoakakaia maloko o ka lono kelekalapa "Ma ka nana aku aole o Rusia e lioopau ana i ka kaua ahiki i ka loaa ana o ka lanakila, ka mea a lakou i iini nui ai e loaa, a i nui ai hoi na ola o kona laliui i poino, mamua o ka Amerika. E hoakaka hou ana ia lono ua lilo ka haiolelo a ka Peresidena "\Vilson i mea noonoo nui ia e na kanaka maloko 0 Rusia, a he mau hana ka ia e hooma* kaukauia mai la no ke pa'iia o kekalii mau kope leliuleliu a hoouna aku ma leela a ma keia walii. Ua lilo ke aupuni Repubalika o Amerika i leumu hoohalike na ke aupuni Liberala o Rusia e liahai ai ma o ka h.ana ana i mau kanawai hou no ke aupuni o Rusia. Mai Rusia pu mai kekalii lono i lioikeia mai ianei no ka lilo ana o ka haiolelo a ka Peresidena Wilson i mea noonoo .nui ia. e ka lahui Palani a e hoakaka pu ana he ekolu haneri kaukani leope i pa'iia e na kanaka Amerika lele mokuea no ka hoouna ana aku ma kela ame keia walii, a ma na mokulele e laweia aku ai i kahi o na pualikoa Kelemaiiia ma lta*hapa komoliana. No ka unuhi ana ma ka aelikeia ana no ia manawa o Palani ame Amerika Huipuia. LONDON, Aperila 25 —Ke aneane aku la o Sepania e hoea i ka liopena o kona liiki ke hoomanawaniii hou aku me Kelemania , hookahi pauku iloko O leana palapala i hoouna aku ai i ke aupuni o Kelemania i oi aku ke koikoi.. O ka palapala i hoounaia aleu ai he pane ia no ka palapala i hoounaia mai Berlin mai e kupale ana ma ka ao&o o Kelemaī'ia no ke kumu o ka luoomauia i;na o ka hoopiholo ana i na moku o na iMipuni ī komo ole i ke kaua a i lako ole me na pu. Ma ka oleloia ua hookikina ia aku ka o Kelemania e.hana pela "i mea e hoopakeleia ai kona ola." Maikai loa, walii ka a ka palapala mai Sepania aku, a ina oiaio ia alaila "e koiia mai ana makou e lawe 1 kekahi niau keehinahana no ke kup'ale ana ia makou iho." _ Ma na lono mai Cliristiania mai o ka la akū la i nehinei i hoikeia mai ai ka hooiaio ana iho o Kelemania aole ke kaua luku a kona mau mokuluu e hana ana i ka mea i manaolanaia e hoopololi aku i na aupuni hui, aka ma ia wahi ua oi aku ka pilikia i loaa aku iaia mamua o ka mea i manao ā i makemake ia. E hoakaka pu ana keia mau lono kelekalapa, naaliope iho o ka loaa ana aku o kekahi mau lono mai na agena Kelemania *aku maloko o na aupuni i komo ole i ke kaua, e hoomakaukau ana ,ka o Berlin ma nei mua aku i kekahi in.au rula no ka hoomalu ana i na mokuluu aole e luku wale aku i nu noku o na iuipuni i komo ole i ke kna«. Ua n'anaoia e nei ua loaa ae ia S>jr,&nia kekahi mau apono ana no hoopakele ia (• na moku Sepania maloleo o na kai k:n»u Noho Mana na Pelekane ma ka Lewa KEENA OIHANA' O NA PELEKANE MA PALANl—Aperila 25—0 ke kaua hahana maluna o ka honua ua paluaia iho ia ma ke kaua i hanaia ma ka lewa malirna ae o na kahua kaua ma ka hapa komoliana. O ka puali lele i ka lewa R. F. Corps i hoomaamaa a i loaa ai ka makaukau ame ka ikaika, j ka i hookumu i kekahi moolelo hou loa ma ka Poakahi nei i ka wa a lakou i lele aku ai maluna d na mokulele a halawai aku la me na mokulele Kelemapia, a he kanaha o ia mau mokulele a 718 Kelemania i haule iho i ka honua mahope o ke kaua ana ma ka lewa. Ua oi aku mamua o elua hora ka lo»hi o ke kaua ana ma ka lewa, a mn kahi hoi he "umi-kumamalima haneri kapuai a oi ke kiekie mai ka ili honua ae,.he wahi kiekie loa e hiki ole "ae ai e loaa i »a poka o na pu ki mokuea a «a Kelemania i leapaia e na Pelekane ka "Anihiea." He elua wale no mau mokuea a na Pelekane i lele aku ai e hakaka ma ka lowa i hoi ole mai i ko lakou kahua a > noi mnnnwn un kna i na Pelel&ne ka ! hoomaln holookoa ana i ka lewa ma „a kahua kaua apau o ka hapa komohana kolopono loa o ka lakou kaua
ana ua aa lakou e lele loa aku no kekahi mau wahj mamao loa mahope aku mau wahi a lakou o ka lele ana ho kaualui kumamalima mile ka mamao ona laina a na Kolemania. Ma kekahi mahope aku o na laina av.Jvaha a na Keleninnia no ka haule ana iho o na poka pa-hu, a ma kekahi walii ua hooliauleia ilio lie mau poka pa-hu maluna 0 na kaaahi'e haliliali mai ana i mau koa hou i mnn pu mikini na na kott Keleniania i luhi maloko o na auwaha, a *nahaha na kaaahi i na poka pa-hu. WAKINEKONA, Aperila 20—Ma ka po aku la i hala ka hoolahaia ana ae e ke Kakauolelo o ka Oihana Kaua Moana Daniels o ka lilo ana i mea noonoo nui na na luna aupuni o ka oihana kaua moana o Amerika no kekahi manawa, ka naauao o ka hoopaneeia ana, no ka manawa, o na liana apau no na 1 mokukaua pilikua nunui ame na mokukaua eiinia, e kapiliia mai la i keia ma« i na.wa no keia aupuni, ame ka haawi holookoa ana i ka manawia o na limahana a]>au ame na materia i makemake | ia no ke kapili ana i na moku kalepa ame na moku alualu mokuluu. Ma ka I hoakaka a ke kakauolelo o ka oihana kaua moana o ka mea nui koikoi loa i | makemakeia no keia manawa oia na moku e pani aku ai ma ka lmkahaka o na moku i hoopiholoia ai o lea mokuluu Kelemania, 110 ka lawe an,a aku- i na lako ai ame na lako kaua i na aupuni hui. Ua koakaka pu ia ae no hoi e hala ana he mau makahiki loihi e kapili ! ia mamua o ka liiki aua i na mokukaua nunui ke hoohanaia aku e ka oihana I kaua moana, oiai lioi ina no ke kapiliia o na moku alualu mokuluu ua 'liiki loa ke hana kokeia a paa no ke alualn ana aku i na mokuluu maloko o na pule kakaikahi, a no na moku kalepa lioi ua liiki loa ke hanaia a pau pon»> na hemahema apau maloko o na mahina' eono. Na Haunaele Ku-e i na Kelemanla ma na Aupuni o ka Hema WAKINEKONA, Aperila 19—Lehuleliu loa na aupuni liatina-Amerika o ka hema i hoouluaoa ia e na haunaele mamuli o na liana ku-e i na Kelemania. He mau haunaelo ku-e i na Kelemania ka i hoikeia mai maloko o Argeutinc me ka hoopauia aku o na Kelemania e nolio hana ana ma na oihana o ke aupuni, na halehana a ma na halehoahu lako kaua. O na kauoha i haawiia aku i na Kelemania e liaalele ilio lakou i kekahi maii wahi maloko o Buenos Ayres ka hoike no ka. hiki ole i ke aupuni ke keakea aku i na hana hoohaunaele a kona lahui ponoi, e lilo ai ia hana i kumu e mekuahana ai me Kelemania a e ala mai ai he kaua. Ua hoohui ae o Nicaragua iaia iho m3 na āupuni Latina-Amerika i hoike mai 1 ko lakou kakoo a i apono hoi no ko' Ameiika komo ana i ke kaua. Ma na lono kelekalapa i loaa mai ianei mai Rio Janeiro mai i hoikeia mai ai ka a ana ae o ke ahi o kekahi mau waiwai i onaia e na Kelemania ma Porto Alogro, me ka nui o na poino i loaa i na waiwai. Ua hoonohoia aku na pualikoa federala e ke ' kuhina kaua malalo o ka hoomalu ame ka hoohana aku a ke Kiaaina o ka okana aina. Loli ka Hoakaka a ka Nupepa o Berlin LONDON, Aperila 25—Ke hoomaka mai l a ka nupej. a o Berlin e mele i kekahi leo mele okoa loa. Mti kahi oka hoakaka ao e hoopau ana o Kelemania i ke kaua i ka manawa amo ke ano ana i makemake ai a e hoomamaia ana j ka hookaa ana aku i kona mau aie makolukolu mai na dala koi poho nui hewahewa mai o ukuia mai ana e na | aupuni i pio, ke kukala mai la ua nui pepa la o BerHn i n e j manawa e pono |C pau ke kaua me ka lmawi ole mai o | kekalu lohui i mau apana aina pakul hou me ke koi ole aku i kekahi huina nui 1,0 »ku ana mai ina poho o ko; kaua. o ka nupepa Berl;n Vormcrt„, ka wahaoielo oka aoao lal.ui i „ a laau pino- !' lno "a 1 kaolli mai ai hoi o ke aupuni, mai ka manawa mai „ ko ana a » »k« ka n,„a ioa oa» nupepa nana i l.oolaha ao « k e akea ! !»! a man , ao 1 ikeia TOa ka la aku 18 IOT ° M » ka ' a P a -i ,"°ke ka ' ka ak ° ka lnipo n a v <"-- ae im^^r PUm Kelma »ia e knkala mna o ke ao apau , r,a kumu nelike, „ " oia kumu aeliko e apo' :::rrr;'-- a ° ka °:r. "kwaiahi Mopio^ * dl ke ' { akahiaka Poak-ihi m • u p lua kankmi . oak dhi mai he * K»ufvani paahao « he P oo cha ' , ha P an «i o ,lia f lele kana • Kolemamanawa leliuleliu e "" kckalli ra,ni