Ka Nupepa Kuokoa, Volume LV, Number 32, 10 August 1917 — HE MOOLELO NO KE KEIKI UHAUHA ABOU HASANA A I OLE Ka Mea Hiamoe i Hoalaia [ARTICLE]
HE MOOLELO NO KE KEIKI UHAUHA ABOU HASANA A I OLE Ka Mea Hiamoe i Hoalaia
\m keiai#inanao. o ka Moi o ka hoike ana aku ia Abou Ma--:ina e maruioio loa mai ana 110 ia nianawa lie kanaka kp.lepa, i .:ku !a u;i o/\bou Hasana : I*. kamalihini maikai, he manao maikai loa kau i hoakaka :nai nei e nele ole ai ka'u haawi aku i ka hoomaikai, aka i 'niHiiaio aku no au imua ou aohe o'u ]iilikia, aohe o'u nele, aohe t u mea'e. no» aku ai no kekahi mea. aohe 110 o u makemake i la-kahi hana, 110 ka mea ua lako au i na mea apau. "Aohe o'u ake nui i ka hanohano. elike 110 me ia a'u o ka olel.o mua ana aku nei ia oe. ua lawa loa aii me ka oluolu loa u ko u noonōo ft'crna mea apau i loaa ia'u i keia la, no ia mea. «• haawi tiku atia i ko u mahalo ia oe 110 kau mea i īnanao ai e hana niai no u, a no kou ae oluolu ana hoi e ai a e inu i na wahi mea liilii loa i loaa ia u a i haawiia aku ia oe ma ko'u home nei. • Mia ka'u mea i noonoo iho la." wahi hou a ua o Abou Ha"hookahi mea nana i hoouluku nui i ko'u noonoo. Ua mai.popo ia oe eia maloko nei o ke kulanakauhale o Bagedada he k-hulehu na mahele. a maloko o kela ame keia mahele he i'alepule Mahomeda a he kahunapule Mahoineda ko kela ame r:a o ia mau halepule. a o ka hana a kelā kafyunapule 1.1 ka hoakoakoa ana mai i na kanaka niai na mahele like ole ;.ia 1 ma kekaln mau hora o ka la no ka hui pu ana ma ke naina haipule. •o ke Imam (kahunapule) o keia.wahi he kanaka elemakule loa, he helehelena makona. a he kanaka hookamani. ina i,r kanaka kahi o ia ano maluna o na papalina o ka honua. "< ) kana hana mau oia 110 ka hoakoakoa ana mai eha mau l.makahiko o ko'u wahi nei. i like aku no ko lakou ano aoo a ! <»okamani me ko ke kahunapule a malama i halawai kukākuka ::ia!oko o kona hale j)onoi. "() ka hana a kela poe oia no ka hoala ae i na hana e hau:i.ic!f ai ka noho maluhia ana ma keia wahi. Ua lilo lakou he ;" >«• makauia e kekahi a he poe hooweliweli aku hoi i kekah: pi.e ok<»a. Ma ka hoopokole ana ae. o ko lakou makemake. oia no ko iakou lilo i mau haku maluna o makou apau, ka poe e noho ana ma keia wahi, a e lilo makou na kanaka o keia wahi i poe e 'awelawe aku ana malalo o lakou ma ke ano he mau kauwa -iai nae ia manawa hookahi -he poe hiki ole loa lakou e lioo malu ia lakou iho. "\'o ka hoike ana aku ia oe i ka mea oiaio, aole hiki ia'u ke l.oomanawanui i ka ike aku ia lakou e heluhelu mau mai ana i ka huke Korana. me ka hiki ole ia lakou ke waiho malie mai i ko lakou mau hoalauna maanei iloko o ka maluhia." "Alaila. o kou makemake oia ka imi ana i kahi hana e hoo;»:tuia ai ka lakou hoohaunaele ana ea?'' i ninau mai ai ka Moi. "Ae: o ko'u makemake io maoli ia. M i pane aku ai o Abou J lasana. "o keia wale 110 ka'u mea e-noi aku 'ai imua o ke Akua. "ia hoi. e lilo au i moi ma kahi o ka Moi Harouna Alasida no hookahi wale no la." "Heaha kau e hana ai ina o oe io ka moi?" i ninau mai ai ka Moi. "1 lookahi wale 110 a'u mea ano nui e liana ai e loaa aku ai ka hauoli i na lahuikanaka apau. a oia keia: e kauoha aku ana au e hiliia na kapu&i wawae o kela mau kanaka eha 110 hookah Sianeri manawa. a i eha haneri manawa i ke kahunapule Ma homeda, i mea e a'oia aku ai o lakou aole ia o ka lakou hana 0 ka houuluhua a hoonaukiuki mai i ko lakou mau hoalauna.' Ua hookahahaia aku ka Moi i ka lohe ana i ka manao o Aho>ilasana. a i mai la: "Ua lilo kou makemake i mea hoohauoli mai ia'u, no ka mea, ua oili mai ia makemake mailoko niai e kekahi puuwai hoopono, mailoko mai hoi o ke kanaka hiki ok ke hoomanawanui i ka manaoino o na kanaka hewa e pono ok ai e hookuuia aku me ka hoopai ole ia. "I" hauoli-.iUii ana au ke ike aku i ka hookoia o ia hana, a malia e hiki mai ana no ka la e hookoia ai ia makemake ou Kf manaoio nei au e haawi mai ana ka moi'i ka mana iloko ( kou lima no ka hooko ana aku i ka hoopai maluna o kela mai kanaka no iwakalua-kumamaha hora, ina no ka hoikeia akv. i> kmi manao iaia. "< )iai aii he kanaka kalepa wale no, elike me ia au e ike ma l:t, ua nele au i ka mana e olelo aku ai ia oe i nei manawa < ln.okoia ana kou makemake, oiai nae owau pu kekahi e make niakr nei e ike aku i ka hookoia ana o ia hana." - "Ke ike maopopo nei au o oe pu kekahi e kokua mai nei i ko'u manao naaupo. a e akaaka mai ana ka Moi ia'u ina e ikt iho ana oia i ke ano hupo maoli o keia manao. Eia hou ht hana paakiki 110 ke koi ana aku iaia e ninaninau pono ae i ka hana a ke kahunapule ame kona mau hoakuka, a ina no ka niaopopo o ko lakou hewa alaila kauoha mai e hoopaiia lakou elike me ke ano o ka hoopai a'u i makemake ai, ke ike e nei au i ka holopono ole." "Aole au e akaaka aku ana ma'ke ano hoohenehene ia oe.' 1 pan.e mai ai ka Moi, "ua papa mai ke Akua aole au e han: aku i kahi mea e eha ai ka 11001100 o kekahi hoaloha lokomaika elike me oe, liā hookipa mai oe ia'u me ka oluolu loa, oiai nai anle oe i ike maopopo ia'u. Ke hooiaio aku nei au imua 01 aole e hoohenehene mai ana ka Moi i kou manao ke hoikei; aku iaia. "I" hi>opau kaua i ke kamailio ana 110 keia mea; kokoke lor keīa manav?ao ka po, ua aumoe. a he manawa kei; no ka hoi ana aku e hiamoe. E hookuu kaua," wahi aka Moi. "Ina i o hoi ha pela e hoopokole ka kaua kamailio ana,' wahi a Ahou Hasafia. "aole au e kaolii hou iho ia oe mai k; hoi.ana aku e hiamoe. a oiai he wahi waina uuku no koe iloke «> ka pika.e-pono kaua e hoopau ia wahi koena, ina e oluolu ann oe. alaila hoi kaua e hiamoe. "<) ka'u mea.wale no ,e hoike mua aku ia oe mamua o kou haalele ana iho i ka hale nei ma ke kakahiaka o ka la apopo ma aole au e ala ae ma ia manawa ou e haalele iho ai. mai hoo hamama oe aka e pani aku oe a paa ke puka ot iwaho." O keia.ka ka '.Moi oka hoohiki,ana mai e.hooko anr oui ia kauoha. MOKUNA IV. ( >iai o Ahou llasana e kamailio mai la ka Moi i ka pika ame na kiaha elua. Ninini mua iho la oia i kona kialu a ke hoonta'dp6po ilio la no o Abou Hāsana i ke kumu o konr ī ana ann oia hoi ilo ka hāawi nlua ana aku i kana hoo niaikai * :! ' l ka wa i pa,u ai kaīia nniini ana i kona kiaha kioia ma-lu aku la oia i kekalii paūda iloko o ko Abou Hasana kiaha m« k<>na ike ole mai. alaila ninini iho la i ka waina koana iloko 1 k<> Abou Hasana kialia. Ia pau ana hopu iho la i ke kiaha ā haawi aku la ia Abor llasana me.ka i pu ana aku. "Ua nui kau mea i hana mai a no'u i keia ahiahi. e aho hoi owau ke hooluhi ia.'u iho i kei? m.anawa liope; o ka'u noi iā oe e inu aku oe i keia kiahaima; mui lima aku, e inu aku oe i keia no ko'u pono." I lupu mai la.o Abou Hasana i ke kiaha a inu aku la mahope o ka haawi ana mai i kana aka nae, mamua o kona waiho ana mai i ke kiaha iluna o ke pakaukau ua hoomaka nma iho Ia ka paiula e hana i kana hana.
No ka hikiwawe loa o kona hoohiamoeia ana ua kulou iho la koua poo maluna o kona umauma a nee ae la ka Moi i ka akaaka. Xo ke kauwa paele hoi a ka Moi, hakalia 110 apau kona aina ahiahi, ua hoi awiwi mai la oia a ku maloko o kekahi kihi o ka rumi a Abou Hasana £ hiki ole ai ke ike aku iaia no ke kali ana i kekahi kauoha mai kona haku aku. "I*. hapai i keia kanaka maluna o kou mau poohiwi," walii a ka Moi o ke kauoha ana aku i kana kauwa; "a mamua o kou hele ana mai keia wahi aku e nana pono mua oe a maopopo kahi o ka hale e ku nei, i hiki ai ia oe ke hoihoi hou mai iaia ianei i ka wa a'u e kauoha aku ai ia oe no ka hoihoi hou ana mai iaia." I hakalia wale no i ko Abou Hasana kau ole iluna o na poohiwi o ke kauwa paele, o ka oili like aku la no ia mai ka hale aku, me ka liamama no i ka puka, he kumu no ko ka moi hana ana pela, elike no me ke kauoha a Ahou Hasana iaia, aole e pani i ka puka ke haalele iho oia i ka hale. I ka hoea ana aku o ka moi i ka halealii, komo aku la oia ma kekahi puka ma-lu, a kauoha mai la i ke kauwa e ukali aku mahope ona a komo aku la iloko o ka rumi, kahi a na luna 0 ka halealii e kali nui mai ana 110 110 laua o ka hoi aku. "E wehewehe koke i na lole apau o keia kanaka," i kauoha aku ai ka moi i na kauwa, "a e hoomoe aku iaia maluna o ko'll moe; e hookomo mua iho nae. i kuu mau lole moe po maluna ona; mahope au e hoike aku ai ia oukou i ko'u manao no keia hanaia ona pela." He ano eeke ko na kauwa i ka hoomoeia 0 nei kanaka haahaa loa a lakou e ike iho ana no ka hoaahuia me na lole o ka moi ame ka hoomoeia aku maluna o kahi a ka moi e moe ai. aka nae, na ka moi ponoi no keia kauoha, nolaila, ua hiki ole ia lakou ke alo ae i ka ka moi kauoha, 0 ka hooko wale aku no ka pono. W'eheweheia ae la na aahu apau 0 Abou ?fasana, a hoaahuia iho la me na lole,moe po 0 ka Moi, a hoomoeia aku la maluna 0 ka moe o ka moi, elike me ke kauoha i haawiia aku ia lakou. Ma keia manawa a ka moi i hoi aku ai, aole hookahi o na kauwa ame na luna o ka halealii i hoi e hiamoe, no ko lakou haohao loa i ka loihi 0 ka ka moi hele ana, he hao wale no keia po, aohe elike me na ahiahi aku mamua, ua ike mua ae nei iae oe. e ka mea heluhelu, i ke kumu o ia lohi loa ana, 110 ka luhea lupeaia ana e I.ohiauipo. I ka pau ana o na hana e pili ana ia Ahou Hasana oiai 110 oia ? moelalo la i ka ona a ka pauda, kauoha aku la ka moi i kona nau kanaka o ka halealii e akoakoa mai imua ona, na kane. la wahine ame na luna o ke aloalii, oia hoi kona mau koa kiai. 1 i ko lakou akoakoa ana mai, i aku la ka moi: "Eia ka'u kauoha ame ko'u makemake ia oukou, oia ka poe 1 oukou e hele mau mai ana imua o'u i ko'u wa e ala ai, mai īoopalaka oukou i ka»makaala mai i kela kanaka a oukou e ike iku nei e moe mai la iluna o ko'u moe, elike me ka oukou hana nau a e lawelawe ai 110'u, pela oukou e hana pu ai nona. "E hana oukou nona me he mea la owau iā i kona wa e ala le ai. Elike me ka oukou e hana mai ai 110'u pela oukou e hana )u aku ai nona, a ma kana mau mea apau e kauoha mai ai ia )ukou, malaila wale aku 110 oukou e hoolohe ai, mai noho iki oukou a pale a i ole ku-e aku paha i kekahi kauoha ana. "Ma na ano apau. ma kahi kupono ia oukou e kamailio a e oane aku ai paha iaia, e hoohaahaa loa oukou i ko oukou mau eulana apau imua ona me he mea la o ka moi maoli no oia. "Eia hou oiai oia maanei, e lawe ana hoi i ke kulana o ka noi, mai nolio oukou a hoopoipoi iki mai ia'u, e kiai a e pili nau aku oukou me ia, me he mea la oia maoli no ka moi, a oiai : hanaia ana keia mau mea apau e makaala loa oukou aole e 'ioopu-a wale aku i kahi mea e loheia ai nei liana, aka, owau ime oukou wale iho 110 ke ike i keia mea ā nalo iho." I ka lohe ana o na mea apau i keia kauoha a ka moi, a i ko 'akou ike ana a hoomaopopo he makemake ka moi e hana i ke'eahi hana e hoohauoli ai iaia iho, pane mai la lakoti ma o ke -eunou haahaa wale ana mai no, me ke kahaha nui nae no ki <tipanaha o nei liana a ka moi. Mai ia manawa mai ua makaala kela ame keia o na kauwa i eana apana hana iho i kauohaia aku ai, elike me ka lakou e uma mau ai no ka moi, ua hookoia na mea apau a ku i ko ka noi makemake, aole palia me ka hoihoi i'o, aka ua hana aku akou 110 ka maka'u i ka moi. Ma kela manawa a ka moi i hoi aku ai 110 ka halealii tia īaawi koke aku oia i ke kauoha i kekahi o kona mau koa kiai • kiiia ke kuhina nui a e olelo aku iaia e hele mai, a mā keia nanawa o ka pau ana o ke kauoha a ka moi i na kauwa, ua loea mai ke Kuhina Nui Giafara. "I kauoha aku nei au ia oe e hele mai," wahi a ka moi i ke euhina nui, "110 ke kuka pu ana 110 kekahi hana nui a'u i maīao ai. a 110 ke kauleo mua ana aku no hoi ia oe mai hooka\aliaia kou noonoo ke ike oe, i ka wa e noho ai o ka aha ma :a la apopo, i kekahi kanaka e e noho ana maluna o ka nohoilii o'u, me kona aaliu i ke kapa alii. "Ia oe e ike aku ai-iaia haawi aku oe i kau hoomaikai iaia ne ka hoohaahaa ia oe iho, elike me ia au e hana mai ai ina >wau ke noho mai ana; elike me kau e hana a e kamailio mai li ia'u, pela oe e hana aku ai iaia me he inea la oia maoli ka nioi. "O na kauoha apau e puka mai ana mai kona waha mai o au ia e hoolohe aku ai a e hooko aku me ka hikiwawe loa, ne he mea la mai ia'u aku ia mau kauoha. "Aole oia e nele ana i ka haawi mai i mau makana nui no ka lookoia ana o kana mau kauoha, a nau no e hookele no ka niunaueia ana aku o ia mau inakana ; e hana aku oe ia hana me a makaala ame ka holopono loa ma na mea ana e kauoha mai ii ina 110 he hana ia e huki niū ia aku ai kekahi puu dala nui nailoko aku o ko'u mau waihona waiwai. "E hoomanao pu oe a mai poina e a'o nuia aku i na kaukauilii o ka aina, na kuhina, na kiaaina ame na luna aupuni a pau, -> na luna aupuni apau e hiki ole mai ana i ka wa e noho ai ka ihaolelo e hoike aku oe ia lakou i na mea apau i ole ai lakou e lookahahaia aku, a o ka poe e hoea mai ana e a'o aku oe ia akou elike me ka lakou e hana mai ai ia'u pela lakou e liana nai ai i kela kanaka. "E hana mai lakou i ka mea maikai loa ma ko lakou aoao a akou e ike ana e puni loa ai kela kanaka, a e lawelaweia 110 hoi la mea ap.au me ka holopono loa, oiai nae no'u iho keia pono ? hanaia aku ana no ka hoohauoli ana ia'u iho. "Ua pau ae la 110 ka'u mea i makemake ai ia oe a i kauoha iku nei hoi ia oe e hele mai, nolaila, e hoi oe e hooluolu, a e nakaala loa oe no ka holopono o nei hana ma ka la apopo. "Aohe a'u kauoha hou e haawi aku ai o keia wale no, he nakemake au e hookoia na mea apau me ka holopono loa ma :a la apopo. elike me ka'u i makemake a i kauoha aku nei ia oe 10 ka hookoia mai.", I ka hoi ana aku o ke kuhina, komo aku la ka moi iloko o keeahi rumi okoa aku, a iaia i hoi aku ai e moe, kauoha aku la lia i ke poo o na ma-hu, e makaala loa no ka hookoia 0 na eauoha a pau ma ke kakahiaka nui ae, i mea e holopono ai īa mea apau e like me ia i manaoia, 110 ka hooko ana aku i ka nakemake o Abou Hasana, a no kā ike ana aku no hoi i ko \bou Hasana hoohana aku i ka mana moi iloko o ka manawa lokole ana i makemake ai e loaa iaia ia mana.' Maluna ae o na mea apau, kauoha pu aku la iaia aole e hoolala i ka hele ana mai e hoala iaia i ka hora i maa mau iaia i ea hoalaia, a mamua hoi o ko Abou Hasana manawa e ala ai, .10 ka mea, he makemake oia e ikemaka i ka hookoia o na mea ipau a oia pu kekahi ma ia manawa. Ma ke kakahiaka nui ae ia Meserou, ke kauwa mahu, no ka ike ua ao. o kona hele mai la 110 ia e hoala i ka moi i,na ka iora ana i kauohaia aku ai. I ka moi 110 a komo aku iloko o ka rumi a Abou Hasana e uoe ana, komo aku la oia iloko o kekahi rumi uuku, kahi hoo T eomo lole ona, a pee iho la malaila, a mailaila oia i kiei mai ai a ike mai la i na mea apau e hanaia ana no Abou Hasana.
') na wahine hooT<como lole o ka nioi ame na luna oloko iho 0 ka halealii i komo mai ai e kali 110 ke ala ae o Ahou Hasaua jma ia manawa, a e ku makaukau mau ana no hoi ma ka lakou wahi o ka hana, elike me ko lakou mau kulana pakahi, me ka pane leo ole, me he mea la o ka moi ponoi no ke ala ae ana, .me ka makaukau e hooko i ka lakou mau apana hana pakahi i i kauohaia aku ai. | A oiai ua aneaue loa e puka ae ka la ia manawa ahe manawa _ ia 110 ka malama ana i na anaina haipule kakahiaka, o ka luna j e ku kokoke ana ma ke poo o ka moe a ma kahi hoi o ka uluna |a Abou Hasana e moe ana, hoopa iho la oia i kekahi huahuakai 1 ho-uia iloko o ka \*inika ma kona mau pukaihu a nana iho la. Ua kilie ae la o Abou Hasana ia manawa. a huli aku la ke poo ma kekahi aoao me ke kaakaa ole ae o kona mau maka. 0 keia ka hana a ka pauela a ka moi i hookomo ai iloko o ke kiaha waina a Abou Hasana; iloko o ka ona nui o kekahi mea 1 ka pauela hoohiamoe ā ke hoohanuia iho. i ka vinika ma ka pukaihu e kihe ana oia a e puoho koke ae ana ka mea ona mai ka hiamoe ana ae. I ka hoopa hou ia ana iho o ka huahuakai no ka lua o ka manawa ma ka pukaihu o ua o Abou Hasana, ua kaakaa ae la kona mau maka, a oiai he uuku loa kahi malamalama oloko o ka rumi ia manawa, ua ike ae la oia me ke ano powehiwehi no ke ano pipipi makehiamoe no o na maka, aia ka oia iloko o kekahi rumi nui kahi i hiamoe ai, he rumi i hoolakoia me na mea nani apau ana no e koho iho ana he halealii ia. Alawa ae la oia ia luna i kaupoku o ka rumi he mau kii ano 3 loa ka i penaia me na pepa wai gula, a ma na wahi apau oloko o ka rumi he mau ipu pua gula nunui ke ku mai ana me •ia pua aala like ole, me na paku weleweka e kuuwelu mai ana !<o lakou mau huihui g«la, a maluna o ka papahele na moena weleweka o na ano moena kumukuai pii loa. 0 kekahi mea nana i hookahaha loa iaia ua puni oia i na wahine u'i e ku makaukau mai ana no ka hooko mai i ka lakou iiaii apana hana like ole a he lehulehu o lakou e paa ana i ka lakou mau pila ma ko'lakou mau lima me ka makaukau e ulele ■nai i ka lakou mau meakani a e himeni pu mai ia manawa hookahi. Aole ia lakou wale, aka i na ma-hu paele kekahi i kahikoia ne na aahu nani a e ku lalani mai ana ma ke ano hoohaahaa 'a lakou iho imua ona. me he mea la he moi nui oia a o lakou '.<ana mau kauwa. laia i alawa iho ai i ka uhimoe, o ia mea hookahaha loa ia 'aia. no ka mea, ma kahi o ka uhimoe lilina i maa iaia he kilika vai olielo ka uhimoe me na lihilihi gula, a ma ka lihilihi o na >ale uluna na puupuu momi ame na (laimana, a ma ka aoao o :a moe e waiho ana he mau aahu nani i kinohinohiia me na lohaku momi ame ke elaimana, a ma kahi kokoke mai, e kau ma iluna o kekahi pakaukau he papale kapu alii. 1 ka ike ana o Abou Hasana i keia mau mea apau, aole i kana nai a kona hookahahaia me ka hoopohihihi loa ia o kona noo--100 i ke kumu o kona hiki ana ilaila. Ma kona manao iho ia manawa he moeuhane kana mau mea ipau e ike ana—he moeuhane a i ole he akaku paha, eia nae, ie mau mea leino maoli 110 kana e ike aku ana oiai ua ala loa oia. "Alaila," wahi ana iaia iho, "he moi anei au i nei manawa? ?ehea au i hiki mai ai īanei, a pehea i loaa ai ia'u keia haavrna hoopahaohao ? He mau mea oiaio loa no keia a'u e ike iku nei e hoohewahewa ole iho ai, nolaila aole pono ia'u e hoomnipuni ia'u iho. "Ke ike nei au o keia ka luia o ka manao a'u i hoike aku ai i <uu malihini oiai maua e kamailio pu ana, no ka mea, aohe nea e ae i lohe i ko'u makemake oia wale no, eia nae hoi he <anaka kalepa oia a pehea auanei oia e loli ae ai a i moi, koe A r ale no. ina ua hoano-e kuu malihini kalepa iaia iho ma ke ano > huna i kona ano maoli, oiai nae, o ka mea oiaio loa o ka moi 10 oia; aka, pehea au i hiki mai ai ianei ?" No keia mau mea hoopohihihi loa i kona noonoo. ua maoiopo ole iaia ke kumu o kona hiki ana ilaila, upoi hou iho la oia : koiiā mau maka me he mea la he makemake oia e hiamoe hou. Ia inanawa hookokoke mai la kekahi kauwa ma-hu iaia, a i nai la : "K ka moi, e oluolu oe e ala ae, no ka mea f ua ao; ht nanawa keia e ala ae ai no ka malania ana i ke anaina haipule :akahiaka, ke puka mai la ka la." No ko Abou Hasana hookahaha loaia no leana mea o kn ohe ana mai, olelo wale iho la no oia iaia iho: "Ua ala anei iu a i ole ke moe nei no paha? He moeuhane anei ka'u.a i ole he hanehane anei?" me ka pili no ona maka. "Aole pono ia'r • kanalua no ka'u mau mea i ike a i lohe ai." "K ka moi o ka poe kupaa," wahi hou a ke kauwa ma-liu. i kona wa i ike mai ai aohe ala ae ona, aohe no hoi he pane ana io ka olelo he manawa haipule ia a e ala ae oia e hoomakau'<au nona. "\l oluolu oe e ae mai e palua aku ko'u olelo ana ia oe he manawa keia nou e ala ae ai a e hoomakaukau nou iho no ke maina haipule kakahiaka elike me ka hana i maa mau ka nia'amaia maanei, kokoke loa ka la e oili mai i keia manawa." "E hoopunipuni ana au ia'u iho," i pane koke ae ai o Abou Tasana, "aohe au i hiamoe, ke ala nei no au; no ko'u piha loa i ke kahaha me ka ilihia pu no ka'u mea e ike nei i hoomoe noe hou iho la au a ke ike nei nae au i ko'u hewa loa. "O ka poe i kaia loaia i ka hiamoe aohe a lakou mea loht le, no'u iho.ua lohe au i na mea apau i kamailioia mai la ia'u." \laila kaakaa loa ae la kona mau maka. Ua maamaama loa ia manawa a ua hiki iaia ke ike maopopo mai i na mea apau me ka moakaka loa. Ala ae la oia a noho iluna p ka me ka helehelena hoihoi, ilike me ka mea e ike iho ana nona iho, aia oia ia ma '<ekahi kulana kiekie loa i loaa .ole iaia mamua, a oiai ka moi e lakilo mai ana iaia i na manawa apau, aia ka helehelena minoaka nia kona mau maka ia manawa apau ana e nana pone mai ana. MOKUNA V. Alaila ia manawa kunou māi la 'na wahine apau e ku puni nai ana i ka moe me ke kulou pu iho o ko lakou mau poo ilalo, ;i o na wahine opio maka palupalu e kuku mai ana jme na mea <ani iloko o ko lakou mau lima, hoomaka mai la lakou e hoo•<ani nie *ka himeni pu ana mai i kekahi mau mele kaili puuwai i ua o Ahou Hasana i lohe mua ole ai, o keia iho la kajnaka nua loa. Ua lilo ka leo hone o na meakani ame ka le'a o na leo o na \ ahine i mea hoohauoli loa i ua o Aboti Hasana, ua maopope jle iaia ia manawa, aia la oia ihea a pehea la oia e hana aku ai Palulu ae la oia i kona mau maka'me ka noonoo nui ana 10 na mea i hanaia mai nona, a ia manawa hookahi ke ulu mav a ke kanalua iloko ona he moeuhane anei kana mau mea e ikt i e loiie aku ana a he mau mea oiaio paha rtia ke kino. "Heaha ka manao o keia mau hana apau e hanaia mai nei īo'u a'u e ike aku nei? Eia au ihea? Pehea au i hiki ai ianei. i heaha' ka mea i hanaia iliai no'u a'u e maopopo ole nei ? Hetha, he halealii anei keia? Heaha ka manao o nei mau kauwa ime nei mau wahine imua o'u me ko lakou mau aahu nani? "He mea oiaio anei he pono ia'u e hooiaio iho i ka like ole mawaena o ka moeuhane ame ke kino maoli, eia me a'u ko'r mau noonoo maikai apau aole i auwana mai ia'u aku?" I ka manawa hope loa wehe ae la oia i kona mau lima mai '<ona mau maka ae a kaakaa ae la kona mau maka, a iaia4 nana ae ai iluna ike aku la i ka wena ana ae a na kukuna o ka la e oili ae ana nia kk puka aniani o ka rumi ana e noho» ana. Ma keia manawa komo inai ana ke poo o na kauwa ma-hu. a i ka ike ana mai ia Abou Hasana kulou mai la kona poo imua a ia aea ana ae, i mai la: ka moi o ka poe kupaa, e ae mai oe e kamailio aku au, aole oe i maa i ka hiamoe loa a j)oina i ke anaina haipule kakahiaka; e oluolu oe e ala ae i keia manawa a e hoomakaukau ia oe iho no ka malama ana i ke anaina haipule, ke hoohala wale nei oe ia hora me ka nana ole ia.
"E oluolu oc e ah ac i keia nianawa no ka pii ana aku uuiluna o ka nohoalii 110 ka malama ana i na hana o ka ahaolelo, a e ikeia mai ai oe elike me ko ka manawa mamua, koe wale no, ina ua loaa oe i ka nia'i a ua loaa ole paha ka moe maikai ana ia oe i ka po i hala. "O na kenerala apau o kou mau puaiikoa, na kiaaina o kou mau okana aina. ke kali wale mai la no lakou o ka ike mai i ka weheia ae o na puka o ka hale ahaolelo, a o ko lakou komo mai no ia, nolaila la ea. e ala ae oe." 1 ka lohe ana aku o ua o Abou l lasana i na olelo a Meserou, •īana pono mai la no kekahi manawa me ke pohihihi a niaopopo ole o kana mea e kamailio mai ai, a i ka hala ana 0 kekahi manawa, ninau okoa mai la: "Ia wai oe e kamailio mai nei? Owai ia meā au Tkapa mni nei ka moi oka poe kupaa? O oe. a'll i ike niua ole ai, e pono le e kamailio mai ia'u ma ke ano he kanaka haahaa, aole ma 'ee ano he moi, he kulana a he inoa hoi i kupono ole e ikeia nai ai au ma ia ano." Aole e nele ana ,ka hookuhauia aku' 0 kekahi mea mawaho o Meserou no keia mau ninau a Abou Hasana, aka, oiai oia ame ka nui o lakou e kuku pu ana, ua a'o niuaia mai e ka moi, ua maikai loa ka lakou "paani ana i \ka mahele hana i kauohaia mai ia lakou me ke kuio a kuoo loa. "E kuu haku a e kuu moi kiekie loa," wahi a Meserou i pane mai ai, "o kena mau olelo au ia'u, i ko'u noonoo iho, he hana 'ioao paha kena au ia'u. Aole anei, o oe, ooeno ka moi o keia mau aupuni mai ka hikina a i ke komohana, a o ke kaula hoi i hoounaia mai ke Akua mai e noho maluna o ka honua nei, ka Haku ma ka lani iluna a ma ka honua malalo nei. ''Aole i poina kau kauwa nei i ko'u lawelawe ana i na hana ipau nou, e kuu moi, ina makahiki lehulehu i hala aku nei. O oe no ko'll moi, a owau no kau kauwa iloko o ia makahiki lehulehu i hala, a pehea la oe i hooha'oha'o iho ai i keia la no'u, a •10 ka'u hana e pili ana nou, me ko'u ike maopopo no o oe no :o'u moi, a'ua hauoli mau au i ka hooko ana aku i ka'u mau l iana apau au e kauoha mai ai ia'u, 110 kou pono. "E loaa ana ia'u ka ike no'u iho, owau ke kanaka popilikia !oa ke lilo au he kauwa hoahewaia mai e oe, e ko'u mrti. K īoi aku ana au me ka haahaa e loaa mai ia'u kau apono ana, Mia ua hana aku au i kekahi mea e ku-e ana i kou makemake, 1 ke manao nei au ua loaa paha ia oe kekahi moeuhane ino i ka )o nei nana i hoano-e ae i kou noonoo." No keia mau olelo a Meserou, ua nee ae la 0 Ahou llasnna i ka akaaka a hina hou aku la ihope iluna o ka uluna. a oiai ka noi e nana a e hoolohe mai ana i na olelo apau a ke kauwa Meserou, ua piha loa oia 1 ka hauoli no ka pilia maalea loa ona na o ka paani ana i kana apana hana i kauohaia aku ai, a mai uii loa ae paha ka leo o ka moi i ka akaaka, o kona noonoo ;oke atia iho he hana ia e hoopau kokeia ai o ka liana akahi no 1 hoomaka, o hiki ole aku auanei i ka hopena ana i manao ai • hoonoho aku ia Abou Hasana maluna o ka nohoalii. Mahope o ko Abou Hasana akaaka ana me ia moe no iluna <e alo, ala hou ae la oia a noho iluna, a kamailio mai la i kekahi vahi kauwa paele: "K hoolohe mai," wahi ana, "e ha'i maopopo mai oe, owai 111 i kau manao ana?" "Auwe!" wahi a kalii kauwa paele, ma ke ano hoohaaliaa loa iaia iho. "O oe no hoi ka moi ona moi, a oke kaula kiekie 'oa maluna 0 ka honua a 0 ka haku hoi maluna o na ao e]ua." "O, he wahi kauwa hoopunipuni ino maoli ka oe, me kou 'ielehelena i like ka nonouli me ka lanahu." He mau olelo ikaika loa keia a Ahou Hasana o ka pane ana aku, eia ,nae, ua 'iooinanawanui wale ia iho la 110 ia e kahi kauwa paele. • Alaila kahea mai la ua o Abou Hasana i kekahi o.na wahine ' ku kokoke loa aku ana iaia mamua o na wahine e ae i ka i ma mai: "E ka wahine opio u'i, e hele mai oe a kokoke ia'u," alaila o iku la i kona lima iaia me ka ipu ana aku: "K hopu mai oe i ;uu manamanalima a e nahu iho, i mea no'u e ike maopopo iho ti ua ala loa paha au a ke hihio nei no paha." Ua maopopo i ka wahine opio aia ka moi iloko pu o ia rumi 1 ke nana mau mai la i na mea apau e hanaia ana, hookokoke nai la oia i ka manamanalima o Abou Hasana a nahu iho !n, lole nae ma ke ano ikaika loa, aka ma ke ano wale no e ike ho ai ua 0 Abou I fasana i ka eha. I ka ike ana 0 ua o Ahou Hasana i ka eha, huki koke aku la 1 i mai la: "No kuu ike ana iho la ika eha i maopopo iho la a'u ua ala loa au aole i hiamoe. Aka, ma ke ano hana mana lea nae i hanaia ai au a i hookahi no ka hoi po o ko'u lilo no ia moi ? O kekahi keia ona hana hoopunipuni a kupanaha loa i ke ole ia ka lua me keia mamua iloko o ke ao a puni. "Ka, e ka wahine opio, ma ka lokoniaikai o ke Akua au i laawi aku ai i kou manaoio nui, a pela hoi me a'u e noi aku ana iu ia oe e ha'i mai ia'u i ka mea oiaio loa. Owau i'o no anei ea moi o ka poe kupaa ?" "L'a pololei kau i olelo mai la o oe 110 ka moi o ka poe kupaa, 1 0 makou e ku aku la imua 0 4cou alo, kau poe kauwa, ā ke la'oha'o nei makou i ke kumu o kou ninau ana nou iho me :ou ike maopopo no o oe 110 hoi ka moi." "O, hoopunipuni ino loa oe," wahi a Abou Hasana, "Owau, iwau nei kau e olelo mai ai he moi, me ko'u ike maopopo 110 i eo'u kulana he kanaka i hanauia me kekahi koko alii ole iloko 7 ko'll mau aakoko. Akahi oe oka wahine hoopunipuni i kana nai." I ka ike ana mai 0 ke kauwa ma-hu e makemake ana o Ahou '-lasana e ala iluna, hopu mai la i kona lima 110 ke kokua ana nai iaia no ka lele ana mai ka moe ae. 1 ua o Ahou Hasana 110 a ku iluna, ua wawalo ae la ka rumi i īa leo kupinai o na kauwa ame na luna no ka haawi ana mai ko lakou aloha i ka- moi ole wale, me keia mau olelo o ka 100110 ana ae: "E ka moi oka poe kupaa, ma ka inoa oke \kua Kiekie Loa, o ke aloha kakahiaka no ko.u!" "O. e na lani, he hana mana kupaianaha maoli keia i hanaia nai maluna o'u a'u e kahaha loa nei; ma ka po aku la i hala o \bou Hasana 110 au; a i ka po hookahi 110 ka hoi aao ae owau lio 1a ka ka moi. Kupanaha! Heaha ke ano o keia? Aole liki iki ia'u ke ike i keia loli kupānaha hikiwawe loa ana. He lana apuhi wale 110 paha keia ia'u." Ua hoaahu kokeia mai la oia e na luna a ka moi i kauoha ai īa laua ia apana hana me kā awiwi loa me na aahu natii i ku«ono na ka moi wale no e komo, a i ka pau ana 0 nei hana, * iiai hoi na kauwa ame na luna apau o ka moi e ku Jaina ana na kela a ma keia aoao o kahi a Abou Hasana e hele aku ai. ilakaiia aku la ua o Abou Hasana e ke poo o na ma-hu no*ka umi ahaolelo, kahi a na kaukaualii, na kiaaina ame na aliikoa iekie e kali mai ana no kona hoea aku. Ua weheia ae ke pani o ka puka e kekahi kiai a hamama, 0 ko \leserou komo aku la no ia mamua a o ua o Abou Hasana aku nahope ahiki i ka hoea ana aku malalo iho o ka nohoalii, alaila vii iho la o Meserou malaila a i mai la ia Abou llasaua e pii iku iluna o ka nohoalii. He hana nui iho la ka laua ma keia wahi, no ka mea, aohe nakemake iho la o Ahou Hasana e pii noluna o ka nohoalii, ai lapai maoliia ko Ahou Hasana hiki ana iluna e Meserbu ame 'eekahi aliikoa malunn o ko laua mau lima, manuili o ka hoolo!ohe loa oua o Abou l (asana. . Ua hoonohoia aku la o Abou Hasana maluna o ka nohoalii loko o na leo kupinai o ka poe apau i akoakoa mai ia manawa naloko o ka rumi ahaolelo, a i ko ua o Asou llasana nana ana ae nla o a maanei iloko o ka rumi e nonoho mai ana na aliikoa ame na luna aupuni apau ma ke ano o nā papa i hoonohonohoia, iloko o ko lakou mau kahlko piha apau o ka lakou mau oihana like ole. (Aole i pau) _ ,x ,