Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVI, Number 20, 17 May 1918 — Page 1

Page PDF (1.47 MB)

This text was transcribed by:  Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun
This work is dedicated to:  Dr. Michael J. Chun

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

 

            WEHEIA KE KAU KUIKAWA O KA AHAOLELO KULOKO

Nui na Bila ik hookomoia ae Maluna o na Ninau Ano Nui o ka manawa

MAKEKAKEIA E LOAA HE MAKEKE NO KE AUPUNI

Ahewaia ke Komisina o na Meaai no ka Hooko Ole i ka Hana i Makemakeia

 

            I kulike ai me ke kauhaua a Kiaaina @ @ Pinkham, e kahea ana i kau kui @ no ka ahaolelo kuloko, pela i hoo @ ae ai ia kuahaua pili oihana, ma @ @ o ka weheia ana o ke kau kuikawa @ @ ahaolelo o Hawaii nei, ma ke ka @ aku la o ka Poalua i hlala, ma @ o ka hale waiho buke o ka lehu @ ma ka aoao ma Waikiki aku o ka @

            No ha hoohanohano ana ae i ke kau @ o ka ahaolelo kuloko, ua hoea ae ka Bana Hawaii ma ke kahua o ka @ waiho buke, me ka paani ana i ke @ mau mele, imua o na hoa o ka ahaoleleo ame ka poe makaikai i akoakoa ae malaila ma kela kakahiaka

Nee na Hana Imua

i ke kani ana ae o ka hora umi ma kela kakahiaka, a mahope iho hoi o @ pa`iia ana o ke kii o na hoa o ka ahaolelo, i akoakoa aku ai na hoa oloko a ka hale o na lunamakaaipana ma ke @ i hookaawaleaia no lakou, a pela @  i na senatoa i hoi aku ai maloko o ko @ keena, a hoomaka koke aku i ka @ ana i na hana imua

            Ua weheia na hana oloko o ka hale o ma lunamakaainana, ma ka heluhelu ana mai o ke Kakauoleleo Edward K Woodward i ke kuahaua a ke kiaaina, e ka @ ana i kau kuikawa no ka ahaolelo,

@ na ke Kakauoleleo Albert E. Lloyd hoi @ ka aha senate i heluhelu ae i ke kuahana a ke kiaaina no ka wehe ana i na hana o ka aha senate.

            Mahope o ka heluhelu ana i ke kauhana a ke kiaana, i lawe ae ai ka Lu @ H.L Holstein i ka hoomalu ana i ka hale, a mahope iho o ka haawi ana ae o ka Rev. SK. Kamaiopili i kekahi mau leo pule i ke Akua, no ke alakai ana i na haua apua o ka hale make haulike e pono ai na kanaka, ua neena hana imua, me ka eleu.

            Na Luna o na Hale a Elua

            O na luna o ka hale o na lunamakaainana, elike me ka olelo hooholo i hookomoia ae e ka Lunamakaainanan Cook o ia keia:  Lunahoomalu o ka hale, H.L. Holstein, hope lunahoomalu, A.F. Tavares, kakauoleleo, Ed.  K. Woodward; makai, A. I. Bright; elele, A. Manuel.

            O na luna hoi oloko o ka aha senate o ia keia; Chas Chillingworth, peresident; A. E. Lloyd, kakauolelo; H.P Beckly, kokua kakauolelo; W. Speckman, makai.

            No ka hoike ana aku i ke kiaaina, ua makaukau na hale a elua no ka @ ana aku i na hana imua, ua koho ke senate i na Senatoa H. A Baldwin, M.D. Pacheco, J.H. Coney ame S.L. Desha i komite, a ua koho hoi ka hale i na Lunamakaainana C.H. Cooke ame W. E. Miles i komite no ia hana hookahi no.

            Oiai e kakali ana i ka hoike a ke komite, ua hoomaha na hale a elua, a i ka hoi ana mai o na komite, ua waiho mai la i ka hoike, ma ka hapalua o ka hora elua o kela auwina la, e hoea mai ai ke kiaaina me kana palapala imua o ka ahaolelo.

            Na Bila i Hookomoia

Malalo iho nei na bilia i hookomoia ae iloko o ke senate ma ka la mua o keia kau kuikawa:

1.  E koi ana e uku hou ia aku ke Kulanakauhale a Kalana o Honolulu nei no na hoolilio i hanaia, ma o na auhau i kauia e kue ana i ka lehulehu, a e hookuu ana paha i na aina no na hana hou i pili i na alanui.  Shingle.

2.  he kanawai e hoakaka pono ana i ke ano o ke ku-e i ke aupuni a e hoakaka ana i ka hoopa'i no ia mea.  Pacheco.

3. E hoamana ana i ke komisina meaai o ke Teritore o Hawaii e kuai a hoolilo aku i kekahi heluna nui kupono o ka laiki o na aina e, no ka pono o na makaainanan o ke Teritore. Shingle.

4.  E hoololi ana i ka Pauku 191, 194, o na Kanawai Hooponopono Hou ia o Hawaii e pili ana i na Pualikoa Kiai Lahui o Hawaii.  Pacheco

5.  E hoololi ana i ka Mokuna 125 o (E nana ma ka aoao 2.)

 

HOPUIA KA POE HOOPAE MALU I KA OPIUMA

Nui ka Poe Lawelawe Oihana ma Honolulu Nei me Kapalakiko i Hopuia

HOOKAHI MAHINA A OI KA HOOMAKAKIUIA ANA

Loaa Pono Aku na Kini Opiuma Malalo o ka Malu o Kekahi Poe i Hoohuoiia

 

            Mahope iho o ka lawelaweia ana o kekahi hana hoopae malu i ka opiuma maloko nei o keia Teritore me ka holopono loa no kekahi manawa loihi ae nei i hala, i hopuia ae ai kekahi poe lehulehu no keia kulanakauhale, ma ka Poaono nei, pela hoi ma Kapalakiko, e owili pu ia aku ai na haole, na Pake, na Kepani ame kekani poe wahine, ka mea i ike mua ole ia maloko o ka moolelo o na hana hoopae opiuma ma keia Teritore.

            O Joe Kubey, i noho lunaleka mua no Honolulu nei, he mau makahiki i kaahope aku nei, a i hoohala hoi i kekahi mau makahiki ma Kapalakiko hoi, i hopuia ai o Natham ame Jacob Scharlan, he mau kanaka kalepa waiwai no Honolulu nei, a i lawelawe oihana no kekahi mau makahiki lehulehu ma Kapalakiko.  Mawaho ae o laua, he hoahanau kekahi o Abe ka inoa, i paapu i ka hopuia ma Kapalakiko.

Loaa Pono ka Opiuma

            O kekahi o na haole i paa pu i ka hopuia e na luna oihana federala ma Kapalakiko, he mea kuai ti oia noloko o ka hui o T.H. Davies ma Kapalakiko.  Ua hoohuoiia oia no kekahi manawa loihi e na luna oihana federala, a mahope iho o ka hookoloia ana i loaa pono ai ke kolohe, me ka loaa pu ana aku o na tini opiuma, i hiki aku ka waiwaiio ma kahi o ke kanaha kaukani dala.

            Maloko o ka halekuai o ka hui o T.H. Davies ma Kapalakiko i komo aku ai na luna oihana, a huli aku la me ka loaa ana ia lakou o na tini opiuma, i hki aku ka waiwaii50 ma kahi o ke kanaha kaukani dala.

            Oiai hoi na luna oihana federala e huli ana, a e hopu ana i ko Kapalakiko poe haole iloko o ka oihana kuai opiuma, o kkonei mau luna aupuni kekahi e hookolo ana mahope o na meheu o ka poe i komo pu iloko o ia hana hookahi maloko nei o keia kulanakauhale.

            Ma ka po o ka Poalua o ka pule aku nei i hala i hoea aku ai na luna oihana fereala maanei nei, maloko o ka home o kekahi Pake, o James Ah Chuck, he kiu i noho hana mua noloko o ka aha federala, a he maheleolelo no hoi i kekahi manawa.

            He kanaha-kumamaiwa ka nui o na tini opiuma i loaa aku i na kanaka o ke aupuni maloko o ka home o kela Pake, aka nae ma kekahi la mai i hookuu hou ia ai oia, malalo o ka boua, no ka huina o hookahi kaukani dala.

            Ua hunakeleia ka hopuia ana o keia Pake, me ka hoike ole ia ae imua o ke akea, mamuli o ka hopohopo o na kanaka lohe no knoa hopuia ana a lele e na manu mai ko lakou mau punanan aku i pumehana, oiai, ua makemake nui ia e loaa pono aku kekahi poe kanaka lawelawe oihana ko'iko'i o keia kuanakauhale, i komo ma kela hana hakihaki kauawai.

Loihi ka Huliia Ana

Aole no ka manawa pokole ae nei i loaa ai ka ike i na kanaka o ke aupuni federala no ke komo ana o kekahi pohai iloko o ka hana hoopae malu i ka opiuma, aka no kekahi manawa loihi no ia, he mahina ae nei me ka hala i hala, ua komo pu mai na kanaka o ka oihana kaua maanei nei, me ka hui pu ana me na kanaka o ka oihaua kukeawa, ma ka ninaninau ana i kekai poe Pake ame na Kepani i hiki aku ma kahi o ke kaualima ame kanaono ka nui, ua pili wale no ka hewa hoopae opiuma i kela poe, aka nae, mamuli o ka ae okoa ana mai o kekahi poe o lakou, e lilo ana lakou i mau hoike ma ka aoao o ke au (E nana ma ka aoao 2.)

 

NA LONO LIKE OLE E PILI ANA I KE KAUA MA EUROPA

            Washington, Mei 11-  I kulike me ka hoike a ke kuhina kaua moana Palani i loaa mai ianei o ka heluna o na moku i hoopiholoia e na mokuluu Kelemania no ka mahina o Aperila he 381,631 tona i keia makahiki ke hoohalikeia me 634,685 iloko o ka mahina o Aperila, 1917.   Ma keia mau moku i hoopiholoia komo pu ka na Aupuni Huiia me ka na aupuni i komo ole i ke kaua, ua ikeia ke emi loa mai o ka luku ana a na mokuluu Kelemania a i ke 50 pakeneka.

            Ua ike pu ia maloko o ka hoike ke kakaikahi loa o ka hiki i ua mokululu Kelemania ka pii ae a lana iluna o ka ilikai a ki mai i ka lakou pu kuniahi i na moku kalepa, ua kaupalena wale ia no ka lakou luku ana ame na topido hoonuililo mamuli o ke alahula o ka moana i na moku hahai topido a ua Aupuni Huiia.

            Ekolu Miliona Koa e Hoolakoa Ana i Keia Makahiki me na Mea Kaua

            WASHINGTON, Mei 11. E loaa aku ana i ko Amerika mau pualikoa maloko o umikumamalua mahina ka akaika piha, a ua oleloia o ke emi loa e oi aku ana mamua o ka ekolu miliona kanaka, a ma ka olelo hoi a kekahi mau aliikoa e aneane aku ana ma kahi o ka elima milioua.

            E oi aku ana mamua o ka 1,300,000 mau kanaka e kaheaia ana n oka ohiia ana no Palani a i ole no na wahi aʻo koa ma Amerika, malalo o ke kahea ma ka la 1 o Iune.

            A oiai e hoounaia aku ana na Amerika i Palani iloko o na heluna nui, ua hiki no nae i ke keena kaua ke hoomau aku i kana ppa kuhikuhi hana.  Ua hoolako piha ia kela ame keia koa me na mea kaua.

            Aia na pu kuniahi âme na poka maloko o Palani ma na heluna nui i nei manawa no ka hoolako ana aku i na hemahema i makemakeia e hoolawa aku, wahi a ka hoike a ke keena hoolako pu kuniahi i keia la.

Makaikaiia na Pualikoa Amerika e na Alii o Pelekane

            LONDON, Mei 12.  Ua hoalaia ae na manao ulumahiehie iloko o ko Ladaua mau kini i hooluuluuia na noonoo e ke kaua ma ka la i nehinei ma ka manawa o kekai mau kaaahi i piha me na koa Amerika o ka hoea koke ana mai nei i Enelani nei, a kaʻi mai la na koa maluna o na alanui o ke kulanakauhale.  Ua kaʻihuakaʻi ae na pualikoa no ka hookahakaha ana elike me na koa i maa i ka honi ka uwahi pauda maluna o na kahu a kaua, a ua lilo ka nani o ko lakou nanaina i mea e haawiia aku ai na leo huro mai na ahakanaka nui aku e kulaina ana ma na aoao o na alanui i loko i hana maa na lako ka ike mau aku i na pualikoa e kaʻi ae ana i kela ame keia la.

            Ma ka Lain o ka huakaʻi ua laweia aku na Amerika a kaalo ae la mawaho o na keena oihana o ke aupuni, na kaena oihana o na kuhina ame ka Hale alii Buckingham, a he ekolu mau wai kaawale i nanaia mai ai on a koa.  I ka lohe ana o ke Kuhina Nui Lloyd George no ka hookokoke mai o na koa Amerika ua hoopaneeia ka halawai a ka ahaolelo kaua ame na hoa o ka aha kuhina, me ke kuhina nui ko lakou lunahoomalu a hele aku la e makaikai i na koa, no ka haawi ana aku i ko lakou aloha.

            I ka hiki ana aku a na koa Amerika ma ka Halealii Buckingham ua makaʻikaʻi ia mai loko e ka Moi Keoki, ka Moiwahine Mary, ka Moiwahine Alexandra a na ke Duck o Connaught, ka hoahanau o ka Moi Keoki, i nana ou i na pualikoa Amerika, a na ke kuhina Amerika ame na Adimirala Simms ame Slocum i nana hou i ka huakaʻi ma ke keena o ke kuhina Amerika Page.

            E hoakaka ana kekahi lono uweaolelo uwea ole mai Berlin mai no ke koikoi o ka poino i hanaia mai malua o na koa Amerika e paa ana i kekahi mahele o ke kahua kaua ma ke komoha na hema mai o Apremount a ma ka akau aku ma Parroy.

                Ma keia wahi ua hoopa-huia e na Kelemania kekahi lua maina, me ka ukali ia mai o keia me ka hoopa-huia ana me na poka pa-hu o na kahua i hoopoinoia. 

            Aohe lono i loaa mai ianei mai Parisa mai e hooiaio ana no keia lono mai Berlin mai.

            Lanakila na Pualiko Italia Maluna o na Auseturia

            ROME, Mei 12.  Ua hooukaia aku e na koa helewawae Italia ke kaua i hamau loa no kekahi manawa maluna o ka lakou kahua kaua ma ka hapa akau loa ma ka la i nehinei maluna o ka enemi ma o ka lele kaua huapo ana aku a lilo mai la ke Kiekiena Monte Corno, Hookahi haneri mau paahao i laweia mai me kekahi heluna o na pu mikini.

Panikuia ke Awa o na Mokuluu Kelemania e Kekahi Mokukaua Kahiko

            LONDON, Mei 10.  Ua panikuia ke awa hoolulu o na mokuluu ma Ostend e kekahi mokukaua Pelekane kahiko i hoopiholoia.

            Ua hoolahaia ae e ka Haku o ka Aha Moana ka hoopihaia ana o ka mokukaua kahiko Vindictive me ka puna kameki i kawiliia a laweia aku i Ostend, maloko aku o kahi i hoomoeia ai ka maina, a hoopiholoia ma ka nuku o ke awa.  He liilii loa na ola o na kanaka Pelekane i poino i hoikeia mai.  Hookahi wale no moku Pelekane i poino.

He Liilii Loa ka Poino i Hanaia ma Osten, Wahi a na Kelemania

            AMSTERDAN, Mei 12.  E hoakaka ana ka moolelo o ke kuhina kaua Kelemania no ke kaua a na Pelekane ma ke awa o Ostend ma ka Poalima, i ka wa a na Pelekane i hoopiholo ai i ka mokukaua kahiko Vindictive ma ka nuku o ke awa a panikuia ke awa hoolulu o na mokuluu, ua hoopiholoia ka mokukaua e na poka pu kuniahi Kelemania mawaho mai o ke Kowa.

            Ua ikeia ma na palapala i loaa aku maluna o ka mokukaua o ka Vindictive ia, wahi a ka hoike.

(E nana ma ka aoao 2)

KAHULI KA WAA A MAKE HE ELUA MAU HAOLE KOA

Au ko Laua Hoa no Eha Hora a Pae i Kaalawai me ka Pale kana o Kona Ola

HOOUNAIA HE MAU MOKU E HULI ME KA LOAA OLE

Mawaho Pono ae o Leahi Kahi i Kahuli ai ka Waa he Eha Mile ka Mamao

            Ma hope iho o ka hooikaika ana no na hora eha e au mai kahi mai i kahuli ai o ka waa, he eha mile ka mamao mai Leahi aku, i pae mai ai he haole aora ka inoa o George Ahlborn, iloko o ke kulana nawaliwali mawaho ae uei o Kaalawai, ma ke hora umi-kumamakahi o ka po o ka Poaha aku nei o ka pule i hala, a o ka mea kaumaha, o ia no ka make ana o kona mau hoa elua ana i haalele aku ai e pupue ana i ko lakou waa.

            I ka wanawa i pae mai ai kela haole opio no Kaalawai, a no koua nawaliwali a paupauaho hoi, ua hoouna koke ia kekahi kauka, a no ka hapalua hora na hooikaika ana a ke kauka, e hoihoi mai i ka ikaika iloko o koua kino, akahi no ahiki iaia ke hoike ae ma ke ano nui i ka poino i loaa iaia ame koua inau hoa elua, he mau koa ana o ka haalele ana aku e pupue ana no i ko lakou waa i kahuli.

            Ua hele kela poe haole ekolu i ka auna o na waapa liilii, a maluna hoi o kekahi moku o ke aupuni, no ka huli ana i ka moana, me ke kukui uwila e hoomalamalama ana i ka moana, eia nae ahiki wale no i ke ao ana ae ma ka Poalima mai, aole he mea i ikeia no kela mau haole koa, a no ko lakou waa paha.

Hele i ka Holo Waa

            Ua hele kelap oe haole ekoku i ka auauki ma ke ahiahi o kela Poaha, a mahope o ka auau ana no kekai manawa, kii nui aku la i kekahi waa no, ka hele ana i ka holoholo.

            Me na hoe ame kekahi kaliu, ua haalele nui iho la ia Kaalawai, a hoopuka aku la iwaho o ka moana akea, a oiai he poe akamai wale no lakou apau i ka au, a he ikaika hoi ko lakou mau kino, aole he manao hopohopo iloko o ko lakou mau hoaloa, no ko lakou halawai me kekahi poino.

            Ma ka hapalua o ka hora eono, ua hiki no ke ikeia aku ko lakou waa i ka lana mai i ka moana, ma kahi he ekolu mile ka mamao mai ka aina aku, a i ka wa nae i uhi mai ai ka poeleele, me ka ike ole ia o kekahi wahi hoailona no ko lakou huli hoi mai iuka o ka aina, akahi no a komo mai na manao hopohopo i na hoaloha, no ka halawai o kela poe me ka poino.

Holo e Huli ia Lakou

Ua hoike koke ia mai la ka lohe i ke Kenerala Wisser, e hoouna aku i kekahi moku, no ka hoopakele ana i na kanaka ekolu, he oiaio, ma ka hora eiwa o kela po i hoounaia ai kekahi moku o ke aupuni e pili ana i ka uwapo, me ka hoomalamalama ana i ke kukui uwila ma na wahi apau, a e kokua pu ae ana no hoi ke kukeui uwila o Daimana Hila ma ka hoomalamalama ana, eia nae, aole he wahi mea a ikeia aku o ka waa i kahuli a me na kanaka ekolu.

            Ma ka oleleo a Mr. Ahlborn i ka manawa i kahulu ai o ko lakou waa, ua mau no ko lakou paa ana i ka waa, oiai e lana ana iloko o ke kai, aka nae, i ka hala ana o kekahi manawa, ia wa i hooholo iho ai kona manao, e hoao oia e au nouka o ka aina, a e hoomanawanui no hoi kona mau hoa, ma ka puliki ana i ka waa.

            Me kela manao paa e pae i ka aina, i hoomaka aku ai oia e au, aole no nae ia he hana maalahi, aka ua waiho ae la oia i ka maka'u ame ka pihoihoi mahope, a hoomanawanui mai la i ka au ana, a no na hora eha, ua pae mai la oia me ka palekana, me ka nui nae o kona kaumaha no kona mau hoa.

            Ma ka Poaono ae, ua hoomaka hou ka huli ana i ka waa kahuli ame na koa elua, aoole nae he wai mea a loaa iki, oaiai ua nui na waapa i hoounaia ma na wahi e kokoke ana i Leahi, ua lilo na hooikaika ana apau i mea poho wale.

 

            HALAWAI ME KA POINO KA MEKIA HAROLD CLARK

Haule Kona Mokulele ma Kaiwiki ma Kana Huakai Mua Loa no Hawaii

ELUA PO I KE KUAHIWI ME KONA HOA ME KA AI OLE

No ka Paa o ka Lewa i ka Ohu ke Kumu o ka Halawai Ana me na Ulia Poino

Aole he nuhou hoopihoihoi noonoo e ai ilko o ko ke kulanakauhale nei poe iloko o na la hope, o ka pule aku nei i hala, elike la me ka nuhou hoolelelhauli, e hoike mai ana i ka halawai ana o ka Mekia Harold M. Clark ame Kakiana Robert P. Gray, me ka poino, mamuli o ka nalowale ana me ko laua mokulele ma Hawaii, me ka manaoia ua halawai laua me ka make, ma ke ahiahi o ka Poaha, o ka pule aku nei i hala, eia nae, ua hoohauoli ia mai ka manao o na mea apau, mamuli o ka loaa hou ana mai o ka lono, ma ka Poaono mai, ua palekana ko laua mau ola, a aia hoi laua ma Hilo, me ka maikai o ko laua ola kino.

            Ua haalele iho ka mokulele me ka Mekia Clark ame Kakiana Gray, no ka manawa mua loa ia Honolulu nei, ma kana huakahi no Hilo, Hawaii, ma ke kakahiaka o kela Poaha, a iloko o ka manawa pokole, ua hoea aku la laua no Maui, me ka halawai ole me kekahi ulie ma ko laua alahele.

            Ua hele o Kahului a piha i na kanaka, no ka makaikai ana i ka hoea aku o ka mokulele, a ua haawiia na leo huro o ka piha hauoli, e ka lehulehu o ko Kahului poe i ka ike kumaka ana i ka mokulele, a lakou i lohe wale ai.

            Ua hoohala ka Mekia Clark ame ke Kakiana Gray i kekuhi mau hora ma Maui, ma na hora o kela kakahiaka Poaha, a ma ka hora ekolu a oi o ka auwina la i haalele iho ai ia Maui, ma ke alahele no Hawaii.

            he hookahi hora mahope iho o ka haalele ana ia Maui, ua ikeia ka mokulele e kekahi poe kakaikahi o Kohala, a no ka manawa pokole nae, ua nalowale aku la iloko o ka ohu, oiai e lele ana no ke kuahiwi o Maunakea.

            Ua nui ka poe i lohe i ke kapalulu o na meapaahana o ka mokulele iluna o ka lewa, eia nae aole he ikeia aku o kekahi mea, a no kekahi mau hora okoa ke kakaliia ana ahiki wale i ka poeleele ana, solo he wahi hoailona no ka hoea o ka mokulele no Hilo, ka pahuhopu i manaoaia ai, malaila e haule iho ai ka mokulele ilalo.

Hoopihoihoiia ka Lehulehu

oiai ua hoike mua ia aku ka lohe i Hawaii, e hoea aku ana ka mokulele o ka Mekia Clark no Hilo, ua hele oloko o ka Muoheau Paka a piha i ka poe Makaikai, me ka manao e haawi mai iaia i na hookipa ohaoha ana, o ka mea apiki nae, ua noke lakou i ke kakali ahiki walle no i ke ahiahi loa ana, ua hoopauia na manaolana no ka ike iaia, a huli hoi aku kela ame keia no kona home, me na manao maikai ole. 

            I kela hoea ole ana o ka mokulele no Hilo, he nui na manao kohokoho i oili ae, o ia no ka halawai ana o ka Mekia Clark, me kekahi poino, a ua make oia ame kona koolu i ka moana, a i ole ua haule paha i ke kauhiwi.

            I ka manawa i pahola ae ai o ka lono no ka nalowale ana o ka Mekia Clark me kona mokulele, ua hoouna koke ia no paniolo pipi o Hawaii e hele nouka o ke kuahiwi e huli ai, pela hoi me na waapa lawai'a o na Kepani i hoounaia ai, ma ka Poalima ana ae, no ka huli ana ma na wahi apau o Hawaii.

            Iloko o na hooikaika ana ma na ano apau, aole he mau hoailona no ka ikeia o ka mokulele, a o ka Mekia Clark paha ame kona kokoolua, ke Kakiana Gray, a iloko o na mano pihoihoi o ko Hawaii poe, ame ko Honolulu nei, ua hoea ae la na kanaka lele moku, no ka home hookuonoono ma Kaiwiki, ma ka hapalua o ka hora unikumamalua o ke awakea Poaono, a mailaila aku i holo aku ai laua no Hilo, ma kela auwina la.

Ke Ano i Nalowale Ai

Ma ka hoakaka a ka Mekia Clark no ke kumu o na pili kia o kona mokulele i (E nana ma ka aoao 3).