Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 6, 7 February 1919 — HE MOOLELO WALOHIA No ka Imi Ana ika Moku "Ka Manaolana Poho" Ka Huli Ana a ka MAKAIKIU KA-TA [ARTICLE]

HE MOOLELO WALOHIA No ka Imi Ana ika Moku "Ka Manaolana Poho" Ka Huli Ana a ka MAKAIKIU KA-TA

V'a -'ila ae la he hoopaapaa hahana loa mawaena o n? kanaka paahan ia manawa. E makaukau ana o Kata e haalele iho ia laua mamuli o kona hoowahawaha iho la ie Keiimana no kona hohewale. a ia manawa i noi aku ai e ,'\=a iaia e kali iki, a hoomaka hou aku la e noi ia Kata e aioha mai iaia. "Mai hoolohe mai oe i ka Aaa nei hoomalimali aku i; ot ." wahi a Retimana. ''Ke hōaō aku nei oia e hoopakelei; oia. aohe ona makemake i kekahi mea o makou e hoo kī.'.iia oia wale no. No'u no ka'u e noi aku nei mai kai v::i\ hoi oe i ka hoopai koikoi loa nialuna o'u. no ka me; i like ko'u hewa me kp lakou nei. "I\e hoohiki aku nei au imua ou aole au i'hooiiiaopont •ka hopena o ka ? u niea i hana ai, ua kauo māoli ia a'u i Kaila Esekina e komo iloko o keia hana me ke ku-e loa ( • m';i lunaikehala, a ina no ka hookolokoloia o keia hihia e hoike aku ana au ma na ano āpau e ku-e ana iaia, ina tmakemake mai ana oe e hoike aku au no ia mau hewr ana i hana mai ai. 'Mai hoopakele oe iaia, no'ka mea. oia ke kimiii o kei: i.ana mamuli o kona mākee i ka waiwai. l'a hauā ma' . .ī.'i i ka mea e hoopilikiaia ai au, nolaila ke makemake ne ~r, e ike aku iaia e auamo ana i ke koikoi o kāna mau hewr ; hana ai. aole hoi maluna iho o'u. E pono ē kauia aku ka hoopai maluna ona, a ina āole ,gia e loaa ana ia oe m: Seletatiuka ea, e huli aku oe iā'iā ma Nu lōka.'' Aole o Kata makemake e kaahope wale aku ka manawe knpono loa no ka hopu ana aku i kana lawehala. oiai ua h<»ikc i.'i aku la iaia kahi o Ksekina e loaa ai e nei mau paahao. "Ae, pela ko'u manao. Aole anei oe i hookomo i kekah' hooluha iloko o na nupepa e noi ana no ka hoike ana mai o kekahi poe ia oe i ike ia Hale Esekina ame kana w'ahine me iielena Tenana ame ko Jaua wāhi i noho ai, mamua o k'» laua holo ana aku no Inia?" "Ae, ua hookomo au he hoolaha no ia mea." wahi a Kata. "Ae. ua ike o Kaila Esekina no- ana au iloko (, kekahi o na nupepa, a ua loaa pu iaia ka ike naii ia hoolaha i hookomo i*ka nupepa. -He manao kekahi aia iloko ona e loaa iaia kekahi hoolahā e pane mai ana no kahi o ilale f£sekina ma i noho "Aole i maopopo. ia'u ke kuinu o kona makemake ana e !..aa ia hoolaha iaia e pane mai ana no kahi i noho mua āi o ke a ke Kiaaina Eekina, eia nae. ua lohe : ; ku au i kon.a kamailio no ia mea he mākemake loa oia o loaa iaia ka pane, ina e hiki ana e Joaa iaia. "'Aohe au i haawi aku i ko'u noonoo nui ma ia niea ana 0 ke kamailio ana mai. no ko'u makemake ole e huikau me na hana karaima, mawaho ae o ka mea a'u i i]<e iho ai ia'u ua komo kuhohonu loa āku iloko o ia hana, me ke ku-e loa nae i ko'u lunaikehala." "Ina uo ka loaa nei o ia mau pane iaia, oia hoi ina he pane kekahi o ia ano e loaa ae ana, heaha iho la ka pomaikai e loaa ana iaia i nei manawa mahope._o ka maopopo ana iho nei o keia hewa o^ia,' me' ka maopopo loa iaia o ka hoopai e kauia aku ana malUnā.ona? M **Koe aku ka maopopo ana o iā niea ia'u, oia no paha ka • ike, aka he maopopo lōia no. O ka manao no i ka nana aku he makemake no oia e hāna aku i na . niea a pau e ]>oino ai o Hale," i £an& mai a.i ō Betimana. "Ma ka nana aku mea la-he.makemake oia e ike i ka mea nana i pane rhai kau alaila kipe aku iaia ī mea nona e huki hou aku āi i kana kokua i manaoia, a 1 ole hoike mai paha i kekahi hōike hoopunipuni ia qe i nea e hoka ai kou aoao. "He hanā ia ana i manao ; ai e hooneleia ai o Hale Toda i kana mau koi a e nele hoi i kona mau pela ka mea maouopo loa i ka nana aku, ina no he mea ia no ua <» Kaila Esekina e komohia aku ai iloko o ka poino maho]>e aku." "He mau hoakaka maikai kena au i hoike mai la, ke ike aku la au." i pane aku ar o Kata. "Oia maoli no kona manao, aka, e hoohōkaia aku ana oia, ina no kona hoao e hana ia hana ua like maoli oia me kekahi kanaka hupo loa me kona ike maopopo no i e loaa ana iaia ma ia lioao ana. .. "Ua hiki iaia ke hana āku e like me kona makemake me ka naaupo loa. aka," e hiki mai ana no i kona manawa e paa aku ai. Ma ka mea oiaio, iloko o kana mau hana apau aole lanaka me ka uoonoo £ ,hoao ana e hana aku ia inamuli no o ka māopopo *loa 'p'. ka hopena e hiki mi ana maluna ona." Hoomaha iki iho la ka'makaikiu me ka noonoo nui no kekahi manawa a i hou mai la: . "Mahalo ia oe, e Betimana. He hpike maikai loa kena au e alakai aku ai nō.-ieekahi mea, ,piai nae, o kena hoike au i haawi mai la aole kena o ka maikai loa. "Ina he kanaka noonoo maikai oe ? . ma kahi o kou paani nai e like me ka hanā a kamalii, āohe p'u manao « hoike ku ia oe ua lohe mua aku nei au-Ap «lua manawa e ka:ailio niai ana no kou alakai hewaia ana e Esekina. "Ke manao nei no nae au aole ia e liio aila i miēa kokua nui aku ia oe, oiai e hooili mau akū ana oe i,na ahewa ana • ]»au maluna o Esfckini .mē>lsa 5 hooinau *i ana 'ku oka lakou hana ni^. t p koU.jiaawi ana aku i k"o walii "īoku ia lakou." "• ■ Mamua o ka hiki ana ia Betimana e pane mai no keia n-au olelo aku la a Katā,-ua hiili'aku o Kata a ia :)o hope o ka moku, a malaila oia i ku iho ai ma ka paehu: u. me ka helehelena piha noftnoo no kana mea hou e han.i aku ai. oiai kahi Swiit e palaii ana i ke kai ina kona alahele e hoea aku ai no ke Kaikuoiio Noēaka. * Mamuli o ka ikaika o\ka nhakani e pa .mai ana ia manawa, na puhi ia aku la ka npe e halii paa ana mamua iho, a ua malaeiae loa ka moana ke nana aku i kela manawa, a e • i'i ae aua ka maliina pilia ia īpanawa. Aohe wahi mea a ikeia o kahi waapā o ka Manaoiana Poho a Kāila o ke a hplQ mahuka aku, me l.e niea la ua kuupau oia ,i konā ikāikā hōe i niea nohā e kaa\\ale loa aku ai mai ka poē aku ē manāo e hāha' «ku mahope ona, oiai iia ihuā lōa oia tnamua o Kona haohao ia ana. l j&» ; - : > • He hapalia hora ma ia hppoĀiho ua hopkuuia iho la ka heleumao ke Swift mawaho HiaŌ o kahi kulanakauhale uuku o \oeaka. a malaila i hoōlēieia akii ai riaT mea apau oluna •' ka moku nouka o ka koe ka .plemākule Todā, ua h*x»le oia i ka haalele ana i ka mokuvhie kekahi itlea-ole nana .e kiai. a ua noi aku nāe oiā i na makaikiu ainē na makai e hoikeia āku ka lohe.i kona niau kanaka a ē hōlo mai lakou mauka p ka āina ahiki i 'koiiā loaa anā māi, i ]<">aa na kanaka na lakou e hoiftt)i hoū āku i ka mōku i ke awakiimoku Sega me ka hoohakalia ole aku.

\i ;i keia manawa ua ikaika loa ae ia o /Vkeneki a u;i iiol hou mai kona mau ano o na manawa mua aku. v Ua ukali pu aku !a o Hale iaia ahiki i ka hale o kekahi ohāna o kona mau hoaloha maloko o ke kulanakauhale a tnaiaila i loaa ai iaia kekahi mea no ka hoihoi ana aku iaia ' <ona home v . , t w . Aohe mamao loa o kona hale mai ia walii aku ? a no kon2 nakemake loa e hoopau Wokeia aku nā nianao pihoihoi r 'iaohao o ke konela no konā nalowale loihi loa ua l*ilc a kowa i wahi pokole loa ia lioi ana aku ana. O ka me? īookaumaha loa iā Hale oia ka hiki ole ana iaia ke hele ni aku me kana aloha, aka, e hui mau a'ku ana no fiae ho; aua a manaka iho. 0 ke koena aku o lakou ua. hoi aku la noloko o kekah ,vahi hale uuku mahai o ke alanui maloko o ka|fi kauhah 3 Noeaka. He manawa pokole loa nitt i3* hope iho u< nakaukau mai la kekahi kaalio i kekahi kamaaina oleila \ maluna o ia wahi kaa i laweia aku ai napaahao elua, e Kita ame H*le Toda. ka mea nana e waiho aku ana i kr. 'ioopii e ku-e ana ia Asa ame Betimanaj i maopopo ko laue hoopaaia akii maloko o ka halepaahao o ke awakumoki c tga. MOKUNA XXXf. • t Ka Heihei Ana No Nu loka. Iloko u keia manawa hoolala iho la o Kata e holo i kt | : eletanuka ka.home o Kaila Esekina, kona manaolami na no kona loaa aku iaia nialaila alaila hppu aku iaia. ma ma o ka loaa ana he manawa nona e holo mahuka aky i i Nu īoka; e like me ia ana o ka loh(? ana mai ia Beti nana mai. - Aohe kna otomol>ile hiki.ke'loaa aku maloko o kah '<auhale o Noeaka, a no ia nele hēle aku la oia e hoolimali na i kaa haikikala.'- : ' . Maliope o konā kamau ana iiil kekahi mau.meaai mama •naloko o. ka hokele i paa aku ke aho. oili mai la oia me :a makaukau no ka holo aua hku ia po no ke Sēletanuka. l r a lohe mai oia i kekalyi poe ua pae mua mai.'o Kaila iisekina uia ia wahi kauhale aole no j,loihi loa ka manawa inanma aku a i ka loaa, ana o ke kaalio ua hoi awiwi lor tku oia no kona home.. ?■ '• Oiai ke Seletanuka he māU' mile pokole wale no elua kr naniao mai Xoeaka aku. aphe kanalua 'o ka makaikiu i\ata mua aku o Kaila Esekina no ke Seletanuka i o kana e nalu ana iloko iho ona ia manawa e loihi iho ana >aha ko Kaila noho o koiia hale a loaa aku • aia a aole paha, he hana maalahi loa nana ka hoololi ana' le i kona mau aaliu. a ai ana aku i kekahi mau meaai matna, me ka haawi aku i na i kana mau kauwa mamua o kona makaukau ana no ka holo ana aku no Nu īoka ma ia po. . 1 ko Kata makaukau ana o kona kau ae la no īa maluna 0 ke kaa haikikalā a hoomaka aku la ka holo ana me ka mama loa maluna o ke alanui i kamaaina mua ole iaia aia 'ea ponp a hoea koke aku i kana wahi i kaunui ai. He kukui no ke kau ana maluna o ke kaa haikikala, a he maikai no hoi ke konane o ka malamalama o ka mahina e hoolele pau iho ana maluna o ka ili hualala'o ka honua, no : laila. mamuli o ke kokua a ia mau malamalama ua hiki loa iaia ke holo me ka maalahi loa me ka pilikia ole. He hapalua mile paha i hala.iaia halawai mai la me ia kekahi kaalio, a ke hoomaopopo'la 'i|o oia o ke kaalio ia nana 1 hoihoi ia Kaila Esekona no kona }i no kona ike aohfe waiwai e loaa ana iaia ma ka ninau ana aku i ke kalaiwa no kana wahi o ka hele ana, ua hoōmau loa aku la kona holo ana me ke ku ole iho e ninau aku. O k # a mea nui wale no iloko o kona noonOo ia manawa oia konajioea mua aku i ka home p.Kaila A keakea āku i kona holo e ana no Nu loka ma o ka hopu iaia no ka hewa pepehikanaka. No ka mama loa o kela holo ana mai ana ua hōokahahaia oia i ka ike ana e.ia ka.ua kokoke loa aku oia i. na pukapa o ke Seletanuka. - . . . He makani. ikaika ke pa ana.ma keta manawa, a e hihii ana no hoi ka pa aha a ka ma kona ,mau pepejiao pela no hoi ka nakeke o ka iliili o na huila malalo iho ct kona mau \Vawae, a māmuli o ia mau mea ii'a hiki ole iaia ke lohe aku i kekahi tnau leo nakeke okoa. O ka hopena poino mamuli o keia mau leo aole oia i hoomaopopo iki, a i ole haupu ae hoi he>pilikia kekahi e hala wai mai ana me ia ahiki he mau kakini i-a wale no- ka mamao i koe mai ka pukapa hamama mai, ia manawa oia i ike aku ai i kekahi kaa otoniobile e holo.mai ana.me ka paukiki loa mamua pono mai ona a hufi ae la no ke alanui, Ua-kokoke loa nxai kela kaa mamua ona mamua o ka hiki ana iaia ke hoomaopopo aku Jjie kāa, aohe otia wa a hooku'iia mai ina la paha aohe i ka papaa. He leo o ka mea- i piha i ka kana o ka lohe ana aku, me ka ike lihi ana aku i ka helehelena o Kaila, a hala loa ,aku la ke kaa mai kana ike aku, a maniuli o ka malamalama o na kukui mamua o ke kaa oto, a pela no hoi me kahi kukui o kona kaa haikikala, ua hiki loa me ka maopopo ia Kaila ke ike mai o Kata no ia e holo aku ana maluna o ke kaa baikikala, a no ia kumu i hoopuka mai ai o Kaila i kekahi may olelo hailiili ia ICā-ta. BĪe mau minulee ia no ka makaikiu i mihi iho ai me ka walania loa no kona pakele ana, hookahi wale no kumu o kona pakele āna o-ka hikiwawe loa o kona noonpo o ka ulu ana ae e hoohuli ae la i kana kaa ma kekahi aoāo o ke ālanui iloko o ka manawa pokole loa. •/ A oiai oia mau no ka ikaika o kana hol'o ana. a ua ikaika pu no hoi me kela hoohuli ana ae j. kana kaa, ua haule aku 'a oia iloko o ka auwaha maha.'i o ke alanui a moku kekahj .wahi o kona poo.. laia i haule aku aj iloko o ka auwaha ua aoa mai la k; ilio pulu a Kaila Esekina iaia nq elua manawa, a ina pāh? no ka. polplei o kela mau poka : o ke kiia ana mai he mak» kona inalaila ia manawa, eia nae, o kona wahi uo o ka laki ua'kapalulu hele wale aku la no ia mau pokā i ka mākan aohe mea i'loaa. - Ma kona mauawa i ku ae ai maluna o kona maii wavva( he mau i-a ka niamao o ke kaa baikikala mai iaia aku. Elik( no hoi me ka poe apau i halawai me ia ano ulia o ke ku ae a 'ōmi i kalii i eha, pela no me ka Makaikiu Ka-ta. Ke hiole 'a ke koko mai kahi' iho o kpiia poo i mokn, ā ke kupēnu mau la no hoi oia me koiw hāinaka aphe nae he paa o k< kahe ana o ke koko, no ka.,mea, he inokii 'nui kela mamul 0 kona walawala ana o ke poo mamua. : Ua lolohi loa oia e hiki ole ai e paa kanā kanaka i ka ma uawa kupono, nolaila, o ke alualu ana aku mahope o Kailā Esekina he hana nui ia me ka maopopo ote o ka loaa aku. iiai o Kaila ia nianaw.a aia māluna o ke alanui e holo poloei la no Nu loka ka pahuhop.o. maopopo ia Kata ja manawa āole o. Kaila e holo.ana 10 ke.Awakumoku Sega t np kona maka'u' o j>aā\wijāi : 'ōm-.i kā iiialaila, 'āka. e hoīo anā oia ma kevaianui oktiāV he ilauti£lōihi lvia nae 'ia ehalaai i ioihi loa īaia e ; ' h016.a1--ftāiniia o kōna'hpea āua kii no v Hu lofe a lie alanui noino'no hoi ia e liolo ai e hiki ole ai" kona kaa ke lipao e 'nolōnui no ka maka'u o hakihaki ahiki ole i Nu loka. Aohe a Ki-ta hana eae.o ke kau wale ae no iluna o kana wahi kaā haikikala a holo "āku no ke Sega, 1 ina no ka !oaa koke ak« o kona kokooliiaMaia, alaila e lioomaka āku ka hahai ana mahope o Kaiīa elike rne k;k niama ipau e hiki ana ia laua ke holo aku. laia i ai i ke Awakumoku Sega hofke mai la o Oane, ke kaa otomobile a Ka-ta ua ppino ia ke kaa * hiki ole ai ke hoohanaia ,a hala kekahi mau īa loihi. no ia I kiimu, hookahi wale no haiia popo i mea e hiki ai ia laua

ke liahai aku maiiupe o ka laua Lawehala o ka hele-aku e huli i kaa hoollimalinia. 1 ua o Ka-ta i hoea aku ai i ke Awakumoku'4egao kaiia hana mua loa oia po kona naiia ana i na wahi apau o kahi '«aa haikikala ana o ka holo ana aku ina paha ua nui.'loa ka-poino mamuli <> keia haule ana iloko o ka auwalia maha'! ke alanui. J Ua hoomaha loa ia ae.kona noonoo nia ka manawa ana c <a ike ana iho aole i poino ia wahi kaa. Ua nahaha kahi pukukui. aka nae mamuli o ka malamalama o ka mahini ?a lilo ole ia vvahi pilikia i mea koikoi loa i'kona noonoo. No na wahi e ae o kahi kaa ua huli kekahi au e paa a mua : .aka nae ua pau koke no ia pilikia i ka hooponoponoi? i e. a hoomaka aku la o Ka-ta e holo ma ke alanui. me k; looikaika ana e hoea aku oia i ke Awakumoku Sega iloki > ka manawa ku'pono elike me ka mama e hiki ana iaia kc iolo aku. 9 ka mamao o keia wahi ana e holo aku ai aia ma,waem > ka eono ame ka ehiku mile. eia nae, no kona makemak» oa e hoea koke aku oia ilaila i ka manawa kupono ua hoex īku la oia iloko o ka manawi maikai loa. laia i hoea aku ai i ke Awakumoku Sega lie hana maa ahi loa nana ka huli ana aku i kona kokua ia Kita, aka, iair hoomakā aku ai e huli no kekahi kaa otomobile no k« awe ana'aku' ia laua i Nu loka ua hoonuiia mai kona pili eia ma kela ame keia wahi ana o ka hele ana aku e ninai kaa, no ka mea aohe kaa hiki ke loaa iaia irmlt>ko o lsek ime keia halekaa. Ma keia manawa auhe i paa kana kaa otomobile ponoi ; hanaia ana 110 na wahi i poino. O na halekaa ptotnobiU •lua ana o ka hele ana aku e ninau ua pau loa i ka hooliiwa imaia a ua hala aku no kekahi mau wahi mamao like ole. I ka loaa ole ana o kekahi kaa otomobile iaia ua hoohok» īui loa ia m'ai oia, no ka mea, aohe alahele e hiki ai ia lau; ke hahai aku mahope o Kaila Esekina, a ina no no ka loaai > kēkahi kaaVaole no e lilii launa aku ana mahope o Kaila! Esekina, 110 ka mea. ua mainao loa oia ia manawa a ua loihi' oa no hoi kona manawa o ka hala ana aku e hiki ole ai ke 'iahai aku, he mea hoehaeha loa maf keia i kona noonoo. Ua hoao hou aku la oia e kelepona ma kela ame keia vahi no ke noi ana aku i kekahi poe'mea kaa otomobile no :a hoolimalima ana mai iaia, eia nae, iloko o ka lehulehu o :ana poe o ke kelepona ana aku. aohe no he mea hookahi ma o ke kelepona ana aku i ljaawi mai i ka lakou kaa. la manawa la-oia i kona kokua ia Kita a i aku la: 'No keia nele ana iho la o laua aohe kaa otomobile e loaa k na keia wahi i keia manawa, ke nianao nei au o ke kaaahi vale no ke alahele kupono ia kaua e hoao aku ai, ina nae hiki ana e loaa. He kaaahi holo loa no anei kekahi e hoea koke H "Ae, he kaaahi liolo loa kekahi e hoea mai ana a e haaele iho ana ia iloko o ka hapaha hora. e Mr. Ka-ta," i pane mai ai ke kupakako o ka hokele. "Pela? Alaila. oia ko kaua alanui maikai loa e holo aku ai." "'A, pehea, e hpea mua aku ana no kela kaaahi i Nu loka mamua o ko Esekina hoea ana aku?" i ninau aku ai o Kifca. "Pehea ka loihi .o ka manawa e holo aku ai ma Uē kaahi a hoea i Nu Ioka?" "'He-elua hora anie hapa alaila hoea i Nu loka, oia kona manawa mau," i pane aku ai ke kupakako. , "O, maikai! Alaila, ina no ka loaa ole o kekahi ulia, iloko 0 ekolu hora a oi paha e hoea 'aku ai o Esekina i Nu loka, ina oia e holo ana ine ke kupono nei, aole ma ke ano kuui ka holo e poino aku ai oia ma ke alahele. "Ina no kona kuupau i ka holo e hoea mua aku ana paha 'ōia a aole paha, malia o kaūa ke hoea mua nkii ana, aka aohe nana aku honā, o ka liana wale no i koe q ka hoomakaukau a hele aku no ka hale hoolulu kaaahi," wahi a Kita. "He heihei ka inea e hanaia ana mai ka hoomaka ana a 1 ka paU-ana" w.ahi a Ka-ta, "aka, .oia wale np ka mea pono e hanaia nie ka hoahakaiik ole. \ĒJ". h«!ekōk'ekauanoJ<*ihi o ka hale kaaahi m'e ka lawe pu r\ku" iyko >kaua;mau paiki 'lole mfc kaua'i me'ke : ; j'a lā'iia i hoi/aku'ai npipkp 'o'kji fuftit jq ka - hpkele no ka hookomo ana' i ka l&ua': mau- pono āahū "noloko' 6 na paiki 'ole; ia manawā i katiiailio• akii'•āi''o*;Kā>.tā.:i-.koiia' kokUa i'na mea apau a. Betimana i kamailio ftikl ai laia' hb v ka mau mea o ke kamailio ana aku iaia' e pili ana nb na pane a ka poe e lioike mai ana no ka ho'oiāha āiia o ka lipokomp ana ilqko o ka nupeipa no kahi o Hale Esekina ai mamua o ko laua holo aiia i Inia, a o ke kumu fiōi makemake ana e hoea mua laua i Nu loka inamua o k'o Esekina hoea ana aku. - ' ' • ''Pehea e hiki ai e loaa ka manaolana la Esekina e ioaa ana ia mau pāne iaia?" i ninau mai ai o Kita. "E hoouna pololeiia mai ana ia mau pane.i kou hale r aolt anei pela?" "Oia ke kauoha," wahi a Ka-ta i pane aku ai. "He haawi ana aku hoi ia i manawa kupono nona. Ina e paneia ae \ina ia hoolaha i na lialepa'i niipepa, aohe manoluna no ka oaa o ia mau palapala.iaia, aka no kona ike ana eia kaūa ia nei aohe inea o ka hale, pela oia i manao ai ua hiki loa iaia ke komo iloko o kuu hale ma o ka ( wawahi ana i ka hale, i mea e. loaa ai ijua na palapala e pane mai ana no ka'u hoolaha. in.a he mau palapala kekahi e hopunaia ae iana." "Ala'ila, e hoi pololei aku ana oe no kou hale ,la ia kaua e hoea aku ai i Nu Ioka?" "Ae, koe wale no, ina e loaa mua mai ana ia kauā kekahi ike no ka Esekina mea e hana aku ana, a'u no nae e manao nei aohe ana hana e ae, o ka he|e wale.no iloko o kuu hale e hu 1 i ai, O keia kana hana a'u i mappopo lpa ai mamuli o ko'u lohe ana mai ia Betimana niaj. Oka kaua haiia mua 'oa ia o ka hele'i kuu hale e huli ai ke hoea aku kaua." O kela o keia pau ko. laua mau wajti iikana i ka hookomo loko o na paiki lole a kamoe .ipololei ?kū ta;kā laua hele ma-no ka hal.e hoolū)u kaaiihi, a lie mau minuke pokole nahope ihp ua hoea niai la ke kaaahi. p ko laua kaū aku la to ia no Nu* loka; ka! pahuhopū. . - He iieihei hoopihoihoi loa keia ia laua, n$ ka mea, aoliCj •nea hiki ia laua ke ike rio Esekina, pehēa la'leona maniao ia nanawa, a pehea la kana huakai, ua- halāwāi paha - me na ilia ma ke ala a aole paha, aohe inea i maopōpo. ] Hala ae ana he hofa a hala ae ana he hora ; ke hoomau | a no ke kaaahi * kbrta holo ana no ka hale hoolulū kaaalv | na Nu loka.ka a ke hōomau la no hfti ke ka& )tomobile nui a Kaila Esekina i ke kuupau a,na 1 ka hole naluna ona alanui o ka-Mokupuni Loihi me ia manao hoo :ahi e' hoea aku ia pahiihōpū., . i-. No ko Esekina liolo mua ana a mahope aku iui m.akaikiu naHina o ke kaaahi, he maopopo ole k? eo o ka heihei i na nakaikiu; he hapaha hora i hala.ae oka Kora ekāhi o k( '<akahiaka kapalulp aJ<u ia ke kaaahi ,ilokō o lea hale kaaah iou o Penikele.yania. • '. . ■ He liilii'loa na niea i kamailioia e na makaikiu ma keir huakai, no ka ineji, | ka s pp maniūa aku ua liilii loa kahi iiia inp.e i loaa ia Ka-ta arne Kita, £ i 4ca lōaa 'a-jj-a;cr:kēia ;mā- • īawa maikai loa iip laūa e : l hoōiubVu aL ua ha-aoli loa; laua i* ua hiamoe laua iAa,ka hapanui o ka manawa. īa laua i.'lele aku ai i)iai ke i.aku la o Kita 'ona poo: "Ke 'mawap. nei.iau- e hoohpkaia. ana .ka hoaloh;: > kaua ke ike"iho' aoīie niau pane iO ipaa ana. iaia. no kai '■•oolaha. Pehea ]a k(.>u • nianao-—he pane no anei .kekahi t loaa mai anā?" • ' i- .. . • -.• ''. e'Aole o'u manao p'ela. aka nae r he mea hiki ole,no ia kāu; ih.a i nei hiānawa," i pane aku ai.o Ka-ta. "O ka'u e hopohopo nei e nui ana ka kaua hana e hana akr ai mamua o ana ē hooiaio i ka Hale Toda māu ko' ma-ke kanāwai, aka apleia o ka mea nui ikeia manawa.

"Ina i pololei ka Bctimati«n inau niea o ke kamaiHo ana mai ia'u e paa ana Esekina ia kaua i ks. heipuia i'leeia-po, ina o kaua ke hoea nnia aku an«i i kal h.tlcsy.oia wale no kaua hana pono e hoomamaia ae ko kakia pilikia h' e hoemiia mai ai no hoi o na hoolilo. "Me ke kanalua ole aia pu me ia kekahi lnfjya i nei manawa, a, ina no kona pkkele nku ninT?£o kaua mau (ima aku mai keia wahi aku ma Nu loka trei. a hele aku la oia i ka loa ame ka laula b ka aina. he pomaikai ka/'loaa hou aku ona ia kaua no ka mea, he kanak# kela e hiki ai e hoolimalima aku, i kekahi poe e hoomahuka aku aia i kekahi loa, a me ka hAila hni e huli \ku ai a loaa aku paha a loaa ole aku." Aohe hoailona a laua e ike aku ana tu> ko Kaila l ; .sekina ;aa nla kekahi wahi kokoke mai. e like 'me ka hiki ia laua ;e ike aku. \ ko Jōua hoea ana aku ma ke kihi oke ala īui ma kekahi kuea mamao mai kona 'hale, lele iho la i hele wawae aku )a a hoea i ka hale. me. ke kauolia pu ma iho ike kalaiw r a eku malaila, ina no* kona makemake a ua kokoke oia malaila aole hoi e nui ka hana i ka huii tou aku i kaa. Ia laua i u haele aku ai mai ia wahi aku ine k» maknala oa laua o ia hele ana aku, i.oie laua e hala.wai me nakai a malia o paaia mai laua mamuli o ko laua manaoia nai he mau kanaka aihue f)aha. "Ua pau ko kaua pilikia ua hoea mai la i ka hale," wkhi i K.a-ta o ke kamailio ana ae i kona koku, ia laua i u )ii aku ai ike alanuipii o o ka.hale. "Ma ka'u nana iho nie tc mea la ua a'o ia kaua keia heihei. Me ka nihi malie oa kaua e komo aku ai iloko olaila kakali mai no ke kalaka ailnie makaukau no kona konio ae." "Ina aole oia i hoea mua mai nei malia a ua liala mua iku nei palia." i hawanawana mai ai o Kila. "Aole o'u manao pela. Aole oia i hoea m.ai, a ke manao aei au o kaua ka i hoea mua mai la ianei mannia ona," i pane aku ai o-Kata. ' la Kata i aneane aku ai e hookomo i kana ki ua hemo [mua aku la ka puka-a hamama he n\au iniha. "Auwe. uā* komo mua iho nei hoi kekahi mea iloko nei. ke hemo nei hoi ka puka, "wahi ana o ka hikilele ana ae. Mamuli o kahi malamalama niai ke kukui mai o J<e alanui e lele pono mai ana ua hiki koke ia laua ke ike iho he apana hao ka i hookoinoia ma ka hakahaka malalo ilu». he \rahi hao oki aniani. Nana akū a nana mai na iftttkaikiu ia laua ia manawa me ke pahaohao loa no ka mea i hanaia no ka hale. alaila kiei aku la laua ialoko o ka hale pouliuli a ma kekahi ]>oo o ka holo he wahi uiuiki malaftialama ke papa mai ana. "Ea, o Kaila Esekina kela iloko o ka hale, he keu aku a kona holo. me he mea la ua kalaiwaia mai nei kona kaa me ka nana oleia ae o na ulia ma ke ala. Alaila u'a lohi loa anei kaua, a i ole manao anei oe ua hoea mua mai nei oia ianei a nana«kcla kukui e aa mai la ilnko o kaua e ike aku nei ?" i ui ae ai o Kita i kona poo ma ka oiliana. MOKUNA XXXII. Ko Laua Hoohikileleia Ana. O ko laua emi hope hou aku la no ia a haule iluna o ke kahua a nana ae la iluna i na puka aniani o ko laua mau rumi moe. Me pouli wale no oloko oka rumi kakau a Kata, aka nae, mahope o ko laua nana pono ana aku ua ike aku la laua i kekahi malamalaina e uiuikl liilii mai ana malalo o ka paku puka aniani. Ja manawa ua hoomaopopo koke iho la laua i ka man&o o ia kukui aia kekahi mea iloko, owai nae ia mea aole hiki ia laua ke ike. ... He paku puka aniani manoanoa ko ka puka aniaui i kauia ai. a ua hukiia iho ia paku a paa loa ka puka aniani e kekahi mea iloko o keJa 4*umi e makemake e huna i ole e ikeia mai ka malamalāma o ke kukui mawaho mai e ka poe e noho kokoke inai ana O'alaiia, a i ole e poe paha e hele. ae ana-ma -ke'alanui. . f;'.. "I ka nana aku me h'e m.ea la e. ko ana koū makemake." wahi a Ki.la o kā pane ana ae.. "0 Kaila ; TĒfekina kela iloko o ka rumi maluna. pela ko'u. manao;.c nana ana i ko mau lek*." • maūao aia oia maloko o kela rumi i keia manawa, me he mea la ua hala oia a ua poina i-.kaMloopio ana i ke kukui uwila." i pane aku ai o Kita. "E ike aku ana kauā ia i loihi loa mai nei manawa aku." "O ka mea kupanaha aia la ka ihea o P-etc. I ka nana aku me he mea la aole oia o ka hale nei, no ka mea, ina oia kekahi aole e komoia ana keia hale e ke kolohe," i pane mai ai o Kita. , , . f i. "He inea oiaio ia, aka, niai il<ina aku kaua jaia. Hele mai i ikemaka aku kaua i ka Mea Hanohano Kaila Esekina ame kana'mea e hana mai la maluna. " r *■' 0 ko lua unuhi koke ae la no ia i ka la'ua r?iaū pū panapana' mailoko ae o ko laua'mau pakeke o na kuka a paa i ko laua mau limā, alaila u nihi malie aku la ahiki i ka puka. Lalau iho la o Ka-ta i ka apana hao oki aniani e waiho ana iluna oka papahele a hookomo iho la ilpkoo kona pa keke, a pani mai i ka puka e hamama aku ana i ke alanui mahope mai o luaa. Alaila, nihi hele inalie aku la laua maloko aku lea h01i». % a i ka hoea ana aku i kahi o ke alapii, nie ka nihi malie loa laua o ka pii ana aku a "kau iluna o ka rumi kakau a Ka-ta, a ma ia rumi laua o ke Jciei ana aku iloko. maluna aku o ko Kata poohiwi o Kita o ke kiei ana r aku. :: Ua hookahaha Joa ia laua a oi aku mamua o ka mea a laua i ike mua ole ai i ko laua manawa i ike aku ai i kekahi kino wahine e ku mai ana,He pakaukau kakau nui ke ku ana iwaenakonu o kft rumi, a e kau ana maluna iho olaila kekahi .ipukilkui uwila oaalinia i uhiia me na aniani o n'a waihooluu like ole, a mamuli o ia mau aniani like ole aphe ikaika loa o ka malamalatūa. ' Me keia malamalama. a e kuloū iho ana maluna o ke nakaukau, me ke kua e huli niai ana ia laua. aole o ke a laua i kuhihewa ai mainua iho, aka he wahine opio nona kekahi helehelena i kamaaina loa ia laua. Ma ike ana mai a laua ua loa ia iho la na makaiUiu me na manao kahaha a emi mai lā ihope, me ka uan.'i aktt o kekahi i kekahi* me ka ninau' aku o kekahi i kekahi no ka laua mea e ike aku ana. . l "Heaha ka manao o keia mea a kaua e ike aku nei? O •\keneki no anei kela a kauii p?jke uku la, 'a i ole o kon'a 'ihane anei?" Ke ku la no na makaikiū me ke kahaha a ke hoomau mai 'a no hoi ka wahine opio i ka nana ana i na palapala e kū >na V a '■•■paila maluna o ke pakaukau, he mau palapala i .hoounaia mai i ka Makaikiu Ka-ta i ka»nianawa a Ka-ta ma ke Awakumoku Sega. * ' r . I ka laua nana mai i ka wahine opio me he mea la ua | naopopo wale iaia kana mtia e iiuli apa,, 110 ka mea, ma | la lekā a pau ana o ka nana ana iho, o na leka i. kupono ole i koūa makeināke ua kapae lh ina kahi e me ka hoao ole r wehe ia mau lek.a. 1 ka manawa hopē Iga o kana luili ana, a e aneane iho | īn'ā. no hoi e loaa nā ieka lōā'o ka pu-a, me lie mea^ aua loaa iho la iaia kana īe r ka i ftlakemake loa a? no ka j nea, i ka manawa i loaa iho ai jamalama ae la kona hele- | helena i ka hauoli. . I Nana iho la oia ia leka me ka hialaāi, loa o kona noon >o, |a paa āe JaM)una i kahi o ka maiamalama, ine ka huha ana l ho i kaieka. me he inea la e ntfp|ho na oia no kana olelo | īooholo no ke kupono iāia lee >Vene ae ia* leka ame ka ole. t ' (Aole i paū.).