Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 11, 14 March 1919 — ALA NA KU-E NO KA HOOLILOIA AKU O NA AINA Ku-e Ikaikaia ka Manao Hoolilo i na Aina o Kapiolani Paka e na Pukaua HOOUNAIA HE LEKA ME KA OLELO HOOHOLO I KA HALE Uwalo na Pukaua e Koe na Aina Pili Kahakai ma Kapiolani no ka Lehulehu [ARTICLE]
ALA NA KU-E NO KA HOOLILOIA AKU O NA AINA
Ku-e Ikaikaia ka Manao Hoolilo i na Aina o Kapiolani Paka e na Pukaua
HOOUNAIA HE LEKA ME KA OLELO HOOHOLO I KA HALE
Uwalo na Pukaua e Koe na Aina Pili Kahakai ma Kapiolani no ka Lehulehu
Mainuli o ka huokomoin aua aku he n.iu t)iia iloko o ka liale o na luuama!;:i:rnan.i, «* koi ana e hoihoiia ao kel»aiii:iu apana aiiia, i hooUaawaloia i i.apa no Kapiolani I'aka. i ke Teria kuai hooliloia aku hoi kela iuaii wahi, ino ka hoohanaia o na ilala , loaa mai ana. im ke kukulu ana aku i l.ai.-paahao, ame kekahi liana e ae i i ala mai ai na ku-e ana :ia niakaaiiiana mai, me ke koi ana i n, komite o na aiua aupuui, ke koinite i waihi.ia aku ai ka hila, no ka noonoo ana mai, e lohe mua ia ka manao o ka ]. iiuli tni maluna o kela hila, mamua o i-a uailio ana aku o ke kr>mite i kana hniki'. O nn a]>aua aina i mnnaoia e hoihoiia nku i ke Teritore, o ia no kahi e ku ~,■,■ i<• ka halo hoikeike i'a, ame kekahi mau wahi pili kahakai e ae, ma Kapiulani Paka. Ma ka Poakahi nei, no ka makee uui !a u kela maii wahi, e hoomauia aku ke ku ana he hapa no ka Paka o Kapiolani| i waihoia ae ai he leka me kekahi ~].• Io lioohnlo, e n(i ana e hoolohe mua īa aku Ua manuo o ka lehulehu, maluna 0 na bila i pili mft, Knpiolani I'aka, inaif|iia o '|f ji>reia āna, ao o ka i»oiik.a. 4 j O ka lekn ku-e o ka hoounaia aua ae 1 ka luile o na lunamakaAinana ma ka j INiakahi iiio nei, mai ka Ahahui Kokua j mni ia o nn Kamalii, a o ka olelo hooliolo hoi, mai ka Ahahui mai o.na l'ukaua. Ka Lek» Ku-o l'enei iho ka leka ku-e inai ka Ahahui o na Kaikamahino ame na Koikikane a na Pukaua i hoouna ae ai i ka l.unahoomalu Hoisteirt: "11. L. Uol.stein, Lunahoomalu o ka : Ilnle o na Lunamakaainana: —r*a loaa ia'u ka hanohano e waiho aku imua ou 5 ka olelo hooholo kumu i aponoia e na Kaikamahine ame na Keikikaue o Ilawaii, ma ka halawai i malamaia ma, ka Poaono, Maraki 8, e ku-e nna i na mea i hoakaknia maloko o na bila i keia manawa imua o ka hale o na lunamakaainana, no ke kaili ana i na pono 0 Kapiolani I'aka, Honolulu, maloko a' in.i kela mnu apana ma Kapiolani J'aka, e apoia ana ma ke kapakai, a o ku-e ( pu nua hoi i ka hooliloiu nku o kahi hoikeike i'a maloko o Kapiolani Paka, i ko Kula Nui o Hawaii, e hookahua ana 1 kana ku-e ana maluna o ke kumu, ua holo wale aku no keia mau apana aina ame kahi- hoikoike i'a ia Kapiolani Paka, elike ine ia i manaoia ai i Ke nonoi aku uei makou, no kou noonoo ana mai ame ka hale hanohano o na lanamakaainana, 'e pili; ana i ka olelo hooholo a ko inakou nhahui, a e kolio ka hale o na lunamakaninana, e haawi ana i keia niau apan aiua, elike me ia i manaoia ai i kinohi, iio ka pouo o ka lohulehu o Hawaii. "Me ka mahalo nui ia oe, owau ibo no, me kn oiaio. '' EMMA I). TAYLOR, '' Kakauololo Ahahui o na Kaikamahine nie na Keikikane a na Pukaua o Hawaii.'' Peuei iho hoi ka olelo hooholo i aponoia: ' ■ " "Oiai, ua loaa mai ka ike i keia Ahahui, eia he bila ke waiho mni nei imua o ka Hale o ua Lunamakaainana <i ke Teritore o Hawaii, e hoakaka ana, e hoihoiia aku i ke Teritore kekalii maii waiwai pilj aekai i hooliinalimaia, kahi i ku ai o kekahi mahele o ka Paka o ka Loliulohu, mnlalo o ka hoomalu a»n a ke Kulauakauhale a Kalana o Honolulii; A oiai, o ka maoao o ka hila i oleloin,. e kokua aku i ke Toritore ma ka hoolilo ana aku i kela apana pili kahakai apau,; e nolioia uei i keia manawa e ka Hon. Samuel Parkcr, i ka poe makemako mai; o na ilnla e īoaa mai aua mailaila mai, no ke kukulu ana aku i hialopaahao, a o kalii hoikeike i'a i keia wa ame ka hale e haawiia aku ia i ke K'ula Nui o Ilawaii;
'' A oiai, ina e liooholoia (uia lioia bila o kaupaloia ana ka lehulehii no ka manawa mau loa, a e hooneleia ana ka loaa ana o kekahi iliaina nui o ka Aekai o Waikiki mamua, i hele do a kuhaiki i keia wa, a o ka'poe ilihune, elike tup ka pii mau ana ae o ke kulanakau-
i«\ e lawa kujiono o!e ana na hana •})oih«>i o k«-ia wa, no ka hoolawa ana ..•ra : na makemake i hooikaikaia, e .a m:.; : k;»i;ī;a oi ~lc 110 l)a kani.'l lii:wu' na niakuahine o na lahui ka "A in:ii. kak.lJī ioihi k<-ia lehulehu . ka hoomaiiawanu:, iiu ka hoihoi hou aku o ki-:a aina j)i!i kahakai i olelo- " A oiai, ua oi ae ka waiwai o ke • : a kin<> aim- ka poii<» »• ko kakou mau :. akaainana oj>io i l<tna i na ulia j>ak dakī. inannui u na hulepaahao, a pela n u na hana piii akeaKaniai, ina lie ea :ho 3a ia c loaa mai ai ka ike ia • : k'i». malalo o na lioolilo o ka mea : .aa, <«iai nae, :j*- hiki wuh' uo ke loaa :..ai ka aina nia k«kahi wahi okoa aku. •*A oiai, aoh- keia he Ahahui kalai:«ina, «ka W p<t' īia ;pu«o j ra kui«*ana' p kona' poe kaoaleā 'aim? \ 7-a lala ]takai»i; "Nohila. e hoohoioia e na Kaika- ;> :thĪ2t< 4 am<- na Keikikane a na I J ukaua v Hatvaii, ina kekahi halawai kumau i n':oaK<ia a<- i k«*ia ia ewalu o Maraki, ! A. I>. ll'l'-», ke ku e ikaika akn nei makou i k«-kahi alalu-l»*e lav."eia ae ana e kn ka"kt»u ahaolelo kul<tiio e noho mai I :u-i, n ia ka lawe aua ue i kekahi ma- ■ };«-]«• .. ka waiwai piii kahakai i kule- ! a; a ai ka !f':inleliii, mai ka hoohmlu ana | a k'» !-'■ akoii maii luna oihaaa kulanakauhaU* Kiiloko. e haua ana no ku lehuiehu e» ija kanaka. ••A <• !i"o1ioIo h<lll ia, rna ko makou nau ī*ion iiio, ka makou mau keiki nie k<-ik.l a ka uiakou mau keiki, ke ; ; «• aku n"i inakou ine ka ikaika ame •• kai'" 110 ka hooholoia 0 kekahi ka- • awai o k<-ia auo, a ko j»ule nei i ka ; :.ahr.< ai.'n'n Uanohauo a;ne na Hoa 0 V;. Hai'- o na Luuainakaainana, e ae : : i ia iiia■■'■«.»u, amo k:i j.»oe hookaa aua;.a;;. <• hoololu-ia k<» lakou manao ..■aniua " ko lakon ae ana aku i ke Kia « «• !:iw.' i kekahi waiwai pili kahak'ii i k :j*<'flna ai na kanaka. •• A <- l.ooholo hou ia, e hoounaia aku , i h.Kiinia o ka olelo hooholo i *ak;»'..iii«ai:i e ko makou kuhina nui, a i }iooia;:i h«<i <• ko makou kakauolelo, i k;s Mo Hanohano H. L. Holstein, luna- ; . i.i <> ka liale o na lunamakaaina'ia. <> k<* Ti-ritore o Hawaii, i kope ma a:;.. he mahele o ka makou moolelo, e ; ...V/,7)i<iia i hookahi kope iloko 0 •a ;.n. A]"«"AUCE K. MACFARLAXE, K .iii.-M Nui, Aliahui o na Kaikama- ; ;• ,■ m.' na Keikikane a na Pukaua o II u * 3k.-a: • d;MA PAVISON TAYLOR, • ■ Kakauolelo. Ahahui o na Kaikama--1 !.•; !;a Kei'eikane a na Pukaua 0 Tla« :.ii. .v.ih'-]»e " ka ana aku 0 ; ;.i3:«. .» ].ili ana ika hoihoi hou ana i ī:::].:i;sa aina i oleloia mamus ae i V;e Tovitore,/ua loheia ka manao k< mite, iaia ka noonoo ana i kela • >cj, no ke apono. a 110 ia kumu i ala „3 ai na ku-e ana; a ua olelo, ao k'e - **mile. e ji.iav«"Ma ana i manawa no ka ' r.oluhe aua i ka manao o ka poe ku-e . nk:ī 1.-huh ini ni.i ka aoao apono, a .u o j»aa4 i ka hoholo aua aku i ;.a.