Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVII, Number 42, 17 October 1919 — PII LOA KA HIHIA I KA AHA KIEKIE O AMERIKA. [ARTICLE]

PII LOA KA HIHIA I KA AHA KIEKIE O AMERIKA.

O ka hihia o kekahi mau Kepani elima ka nui, he mau kumukula o ka holo ana mai lapana mai no Hawaii nei, a i hooleia ai e ka 'oihaua hoopae linia-| hana maanei, ko lakou "kuleaua e nolio ma keia Teritore, a i kakooia ni.ii h< i ia hooholo ana a ka oihana hoopae lin.ahana, e ka aha fedcrala maanei noi, e pii lo& aku ana ia i ka aha kiekie o Amerika lluipuia. O ka moolelo ma ke ano nui e pili ana i' ka hihia o keia mau Kepani k'umukula, penei uo rai Iloko o ka<mahiua o lulai, o ka makahiki 1917 ua hoea mai la keia uiau 'kumukula, he elima ko lakou nii mui lapana mai,, no ko lakou iioho ma Ifawaii nei, a a'o aku iua keiki Kepani nialoko o kekahi mau kula. Ma ka noonōo ana o ke keena hoopfie liniahana maanoi nei, i ko lakoe» kuleana a kuloana (fle paha e kome mai, a e aeia aku e kela oihana, ua hooholo ke poo o ktr oihana hoopae lunaha'ia maanei aole e liik> i kela mau kumuk-ula ke noho maaiiei, aka e hoouna liou ia aku lakou i*q lapaua. 0 ka hookomo ana m'ai i na Kepain ma llawaii nei, ma ke ano ha mau U nhana, ua papa loa ke kanawai fetlo.Mla ia mea, nolaila ua noonoo ke poo o 'ka oihnna hoopae limahana, ua k.ia inai kola'inau Kepani elima malalo o \a manao o ke kanawai. I'a hoohalahala kela mau Ke]in>ii iinua o ka aha fe«lerala maanei noi, e noho lunakanawai ia ana e ka Lnn.ikanawai Horace Vaughan, u kela rula ana a ka oihana hoopae n ma'liope o ka hooloheia ana o ua ike npau, ame na hoakaka kaimwni, ma na aono a elua; ua hoopuka mai la ka aha federala maanei nei i ka olelo hooholo, e kakoo ana i na mea i hanaia e ka oihana hoopae limahana. Aole nae kela mau Kepani i ku wale a ae aku i ka pololei o "kela hoohnlo ana, aJca ma o ko la|tou loio la, ua paio aku la no i ko lakou pono, ahiki i ka aeia ana mai e noho lakou manei nei, no ka manawa, malalo o ko lākou hoolako ana aku i kekahi bona, oiai- e waj iho ana i ka hoohalahala ,imua-dlta alia kapuni no na hihia hoolialahaia'mA "Kai palakiko. Ua hooko aku kela poe Kepanī kka lakou ī«na, o ka hoea ana mai no Hawaii nei, o ia ka noho kumukula ana aku, uo na kula i ai lakou, a ua waihp aku hoi i ka lakou hoopii hoohalahala iloko o ka aliā "kaapuni rt?i Kapalakiko. No iia' makahiki elua ko lakou kakali ana i ka olelo hooholo, a kela aha, e iloko o ka niahina o Augate 'la i hala, ua hoopuka mai la kola ih'a i kann 01610 hooholo, e haawi ana I'Tta ji6ho kela. mau Kepani, e ku-e ana 'hoi i ka olelo hooholo .a lea "Vaughan. 1 wahi nae e hoopauia ai na pohihihi, ma na apau, no na Kepani e komo mai ana ma Hawaii nei, ma ke ano he kumukula, ua lawe ae ka loio kuhina o Amerika i ke ko'iko-i o ka hoohalaKala ana i ka olelo hoohōlo a kaapuni o na hihia hoohalahala ma Kapalakiko, a waiho aku la na ka ( aha kiekie o Amerika Huipuia e hooholo mai i kela hihia. Ua like no ka pohlhihi ma na aoao a elua, no keia, mamuli auanei o ka puka anā mai o ka olelo hooholo a ka aha kiekie ( o Amerika, e hoopauia ae ai ia pohihihi, a hoomauia aku ai ke kom'o ; ana mai o na Kepani kūmukula, a i j ole, re hiki ole ai paha ia lakou ke 1 komo mai i Ilawaii nei.