Ka Nupepa Kuokoa, Volume LVIII, Number 25, 25 June 1920 — Page 4
| This text was transcribed by: | Kamehameha Schools Gift To Dr. Chun |
| This work is dedicated to: | Dr. Michael J. Chun |
Ka Nupepa Kuokoa
KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.
Ka Elele Kuhio Me ka Ninau Kiaaina
Mamuli o na paio e hooukaia aku ana e na Aua. Kalaiaina Lahui ma keia mua koke iho, no ke kulana Peresidena O Amerika Huipuia o kekahi o na ninau hikimua loa, o ka waihoia ana aku imua o ka Elele Kuhio ma kona huli hoi ana mai nei, o ia no kona ac. a ae ole paha i ke kulana kiaaina no Hawaii nei in a e kohoia mai ana i peresidena Repubalika i keia kau, o kana pane aole oia i hoohakalia iho aka ua hoike ae oia aole oia e lawe mai ana ia kulana, in a nei, no ka hookauia mai maluna on a aka e haawi ana oia i kona apono, no ka hoomauia aku o kiaaina McCarthy ma ia wahi.
He kakaikai paha na kanaka elike me ka Elele Kuhio ke ano. e hoike ana i ko lakou manao akea maluna o kekahi ninau ano nui loa elike me keia; oia i ma ka maa iwaena o na hana kalaiaina, e konoia mai ana oia. ma kona kulana elele lahui, e haawi i kana mau kakoo ana i kekhai Repubalika i Kiaaina no Hawaii nei, ke kohoia i Peresidena Republika no Amerika; he hoike ana mai nae keia. i kona nana ana i ke kupono o ke kanaka aole hoi ma ke kulana o ka aoao kalaiaina.
Ua hoa uheeia ae nae kekahi ao omamalu nana e hoolulumi ana i ka noonoo o ko kakou mau alakai kalaiaina kuloko. ma keia kau koho peresidena o Amerika Huipuia ma o ka hoakaka a ka Elele Kuhio a ua kukulu ae hoi oia iaia iho imua o na makaainana o Hawaii nei, ma ke ano e haawiia aku ai iaia na mahalo kiekie ana, a ka poi i hoolilo i ka ninau kalaiaina i ninau hope, a ma ke kupono o kekahi kanaka, ka mea mua a lakou e nana ai.
I kona hoike okoa ana ae nae i kona manao Maluna o keia ninau, ke manao nei keia pepa, ua waole ae oia i ke alahele a malaelae nona, e hoouki aku ai i ka paio kalaiaina no ke kulana elele lahui ma keia kau, me ke kanalua ole, no na kakoo ana mai a ka poe. ma ka aoao e ku-e mai ana iaia.
Mamuli o ke kamaaina loa o ka Elele Kuhio, i na hoa o ka ahaolelo lahui, aole loa a kakou hoohewahewa ana ka olelo ae, ua makaukau ka moho peresidena a ka aoao Repubalika e hookau mai i ka hanohano o ke kulana kiaaina no Hawaii nei maluna on a, ke makemake oia, aka i kona hoole ana mai nae, iloko o keia mau la mua loa e komo aku ai iloko o ka hahana o na paio kalaiaina ana, aole wale no'i hookaokoa ae oia iaia iho, mai ka hapani mai o na kanaka kalaiana aka ua hoike pono i kana mau hana iloko o ka ahaolelo laui, ana i manaoio ai, ua hana wale aku no oia no ka pono o Hawaii nei.
He nuhou ano nui keia i ko kakou mau alakai Demokarata Kuloko, o ka oi loa aku i ke Kiaaina McCarthy a ua kupono kona haawi ana ae i kona hoomaikai i ka Elele Kuhio,: no kona hoike ana ae i kona manao maoli maluna o ka ninau kiaaina o Hawaii nei. no ka ea o ka Elele Kuhio. Kekahai o na kanaka koikoi'i ma na hookohu pili oihana no keia Teritore.
Na Wahine Hawaii Ma Na Hana Mahiko
Nu ka manawa mua loa ma ka moolelo o ko kakou mau mahiko, i ikeia ai ka nui maoli o na wahine e hele nei i ka hana iloko o keia mau pule lehulehu. Ke hoahewa loa nei kekahi poe kanaka Hawaii no keia hele o na wahine i ka hana mahiko no ka mea he hana ia i maa ole i ko kakou poie whine mai kinohi mai o ke ku ana o na mahiko ma Hawaii nei. ke manao nei nae keia pepa aole ia he manao pololei. elike me ke kulana o na Hawaii i keia la.
Ke huli aku kakou ihope i ka noho ana o ko kakou lahui, ma na kuaaina aku nei, e ike auanei kakou. e hele pu ana ke kane, ka wahine, ma ka hana mahiai. ma ka hana lawai'a a ma na hana no apau e pono ai ka hoho ohana ana, oiai nae heuuku loa ka manawa a lakou e ike ai ke dala ma o ka hua la o ka lakou mau hana.
He hoomnawanui ke ano o ka noho ana o keia lahui. noloko mai o ia hoomana wanui i oaa ai ka noho ulakolako ana i kekahi poe o kakou ahiki i keia la aka nae, elike me ka nee mau ana o ka manawa imua. Ua holomoku mai la ka nee ana o na kanaka Hawaii iloko nei o keia kulanakauhale a ike aku la i ka noho ana o ka poe ulakolako ke ano o ko lakou kahiko ana ia lakou iho, pela me ka lakou mau hana ua loli ae la kela ano i maa ia kakou i ka noho ana ma na kuaaina, a hoohalike aku la me ko ke kulanakauhale ne poe, me ka lilo e ka hele ana o na wahine i ka hana i mea hilahila iwaena o kekahi poe o kakou. Heaha ka mea loaa i ka hilahila? Na ka poe ulakolako o ka noho ana, ka poe nui o ka uku mahina, a mau loaa makahiki paha, na lakou e olelo ae i ka hilhil i ka hele i ka hana o na mahiko; ua ka hapanui o na ohana Hawaii e noho nei ma keia kulanakauhale, me ka hookuanui ka pono o ko lākou noho ana' me ka hoomanawanui ka huli ana i ka hana, me ka pilikia maoli no o kekahi mau ohana lehulehu no keia mau kumu a hui pu manawa i na wahine, me ka mama pu o ka hana ke manao nei ke Kuokoa, he hana hanohano loa na na wahine Hawaii, ka hele ana i ka hana o na mahiko, me ka ohi mau ana i na dala mahuahua o ka pule, e hoomahuahua ana i ka loaa o ko lakou ohana a e kokua ana ma ka hoolako ana i na hemahema i pili loa aku i ko lakou mau makemake iho.
Ka Ninau Olohani O Na Kepani
Eia no na alakai o na hana olohani o na kepani limahana o na mahiko o Oahu nei, ke ku mai nei me ka olelo ana, aole i pau ka olohani ana o keia mau limahana, a ke ake mai nei e loaa he hooponopono ana ma kekhai ano me na haku o na maiko, i wahi e hoopauia ae ai keia olohani, a hoi hou na limahna Kepani ma ka lakou mau hana pakahi.
Ma ka mea oiaio maoli o ka olohani a na limahana Kepani o ka hoala ana he mau mahina aku nei i hala he manaolana poho ia. ma ko lakou aoao, a ua ili'aku ke ko'iko'i maluna o kela mau limahana, ka hoi hou ana i ka hana mamuli o ko lakou manao ponoi iho a e ole huli aku i mau hana hou na lakou ma kekahi mau wahi okoa loa.
Oiai ua hoike mau aku makou i ka hawawa o na limahana Kepani, i ka puni wale ana aku i na alakai hevawa e na poo o ka hui uniona maanei nei; e uwalo ana hoi i na limahana olohani e hoi hou i na hana o na mahiko a e kukakuka me ka maikai ma ke ano he mau limahana me na haku hana, no na mea a lakou i makemake ai e loaa mai; me ka nana ole ia mai nae o na alahele pono apau no ko lakou pomaikai; ua wehe hamama ae lakou i ka ipuka, no kekahi heluna nui o na limahana o Honolulu nei, e lawe ae ai i ko lakou mau makalua, a e ohi mai hoi i na pomaikai he nui i manaoia no lakou; mamuli o ko lakou hoi hou ole ana i ka hana.
Ke olelo nei na alakai olohani o na limahana kepani i ka maliu mau ia aku o na olohani lehulehu, i hoalaia ae e na limahana o kekahi mau hui oihana mawaho nei, me ka hooponoponoia o na koi apau a nā limahana me ka maikai e ko lakou mau haku hana, e hookau ana hoi i na ahewa maluna o na on a o na mahiko, no ka lawe ole ae i na keehina, i hanaia ae e na limahana o na mahiko, mai na olohani a na limahana o na oihana e ae.
E ohi ana he heluna mahuahua o na limahjana i na uku mahina kiekie loa i oi aku i na uku e loaa ana i ka poe e paa aua i kekahi mau kulana oihana kiekie ma na oihana aupuni ame kekahi mau oihana, na e ae; e minamina maoli iho ai kela poe Kepani i ka haalele ana aku i ka lakou mau hana, aka nae no ka hooke ana aku i na on a o na mahiko a pilipu i ka paia no ka hoolilo ana aku ia lakou i mea paani wale ia, pela i kaokoa ai kela olohani me na olohani e ae e pono ai e laweia ae na keehinauahoa apau ma ka aoao o na haku mahiko i wahi e lanakila ole ai ka poe olohani.
Nokeaha i maliu ole mai ai ka poe olohani, i na koi ana ma ka aoao o na on a mahiko, e loaa na kukakuka maikai ana in awaena o na limahana me na haku hana, mahope iho o ko lakou hoi hou ana i ka hana? No ka mea he alahele ia a na alakai o ka hui uniona i ike ai o ka hoea ana mai ia i ka weluwelu liilii ana o ko lakou ikaika me ka hoohioloia hoi o ko lakou mana.
Aohe he ninau olohani o na Kepani limahana o na mahiko i koe ua haulehia ko lakou mau manaolana, a he mea hauoli na makou ka olelo ana ae, aeia he heluna mahuahua o na kanaka Hawaii, ke paa mai nei i kekahi mau hana ano nui maloko o na halewili a ma kekahi mau wahi e ae o ka mahiko; aohe he hoohemahema ana aku i ka hana i maopopo loa ka loaa o na ukuhana maikai iloko o keia wa pipii o na mea kuai e porto ai ke ola ana.
Na Kula O Kamehameha
He mea e hoohauoliia ai ka manao i ka hooholana o na kahuwaiwai o na Kula Kamehameha e hookau ae i kela mau kula ma keia mua aku, ma ke kulana i oi ae, i ko keia wa e ku nei, ka mea hoi a na haumana kahiko oloko o kela mau kula i hooikaika mau ai no na makahiki ae nei i hala e loa na hoonaauao kiekieia o na keiki Hawaii maloko o na Kula Kamehameha.
Ma keia mua aku, e kukuluia aku ana i kula kiekie no Kamehameha, kahi e koo aku ai na keiki, mahope iho o ka pua ana o ko lakou mau makahiki e noho ai maloko o na kula e ku nei i ke i manawa he hapai ana ae keia i na Kula Kamehameha ma na anuu kiekie loa, a na keiki Hawaii e hoohemhema ole ai i keia pomaikai nui e loaa aku ana ia lakou.
He mea oiaio loa he like ole ke kulana o na haumana apau maloko o kekahi kula, he holomua loa kekai mau haumana ma na haawina hoonaauao a ma na ike hanalima hoi ka holomua loa o kekahi mau haumana ma ka hooakea ana i na mahele like ole o na ike e haawiia ana i na haumana e loaa like auanei na pomaikai i na keiki apau, e hookuuia mai ana mai ke kula mai; pela iho la keia hookau ana aku i na Kula Kamehameha ma na anuu kiekie ae e hiki ai i ua haumana e hookuuia mai ana mai kela kula mai ke hoomakaukau ia lakou iho, no na kulana oihana e kakali aku ana ia lakou mawaho nei, a i ole, komo aku paha iloko o na kula i oi ae ke kiekie ma Hawaii nei.
Aia mau na manao makee iloko o na haumana kahiko o na Kula Kamehameha no ka inoa o ko lakou kula o ka mea wale no nana i kaohi aku i kekahi poe o lakou, i ka hoouna ana ae i ka lakou mau keiki no ka hoonaauaoia i na makahiki ae nei i hala, maloko o kela mau kula, mamuli o ko lakou ike maoli no, i ka haahaa o na haawina e o'oia ana malaila aka nae ma keia hookiekieia ana aku o na haawina hoonauauao. pela hoi ke ku kaokoa ana aku o kekahi halekula kiekie ae me ke kanalua ole ke olelo ae, e konoia mai ana kela mau haumana kahiko he mau keiki ka lakou, e hoolilo i na Kula Kamehameha i home no lakou e hoonaauoia ai, ma keia mua aku.
Nuhou Kuloko
Mamuli o ke kaa ana o ka Poliulai eia ka la Sabati o keia pule ae, e lilo ana ka Poakahi, e ukali aku ana, i la kulaia aupuni.
-----------------
Ua hoopanecia ka hoopuka aua aku i kekahi mau manao i kakauia mai e na makamaka a loaa kahi kaawale o ka pepa; Kōlaila e hoomanawanui mai no e na makamaka.
-----------------
Ma keia Poakahi ae e hoomaka ai ke kula a'o hani o Kamehameha a pau o ka la 30 o ka mahina ae nei o Iulai, he manawa o elima pule, no ka ku kula o umi wale no dala.
-----------------
No ke koto pu ana iloko o ua heihei waapa ma Uilo, ma keia Pokiulai, e haalele iho ai he heluna nui o ko Honolulu nei poe i keia kulanakauhale, ma ka Mauna Kea o ka la apopo.
-----------------
Ma ua lono i hoikeia mai i keia keona eia ke hoi nei kekahi mau ohana Hawaii no ka noho paa ana ma ua mahiko e hana ai, i keia manawa, mamuli o ka nunui maoli o ka uku mauuahi o ka mahina.
-----------------
Mamuli o ka nunui o ke dala e loaa nei i ka poe haua o na maiko, na waiho okoa aku kekahi poe kauaka Hawwau i ka lakou hana ma Honolulu nei, a ke hele nei i na hana o ka mahiko i keia mau la.
-----------------
Ma ka Poalua iho nei, i haawi ae ai ke Kiaaina McCarthy i ke kauoha, e hookaawaleia na eka aina he eouo haneri a oi, ma Waimanu, Ewa, i wahi no ke kula o na keiki ikaika ole o ka noonoo, e kukuluia ai.
-----------------
Aole i huli hoi mai nei o Senatoa John Wise me kana wahine ma ka Poalua nei, elike me na mea i manao mua ia ai aka me he mea la, ma ka mahina ae nei o Augate oia e hoea mai ai no Hawaii nei.
-----------------
Mahope iho o ka hoohala ana i kekahi mau mahina ma Sieria, i huli hoi mai ai o kapena Henry Beekley ma ka mokuahi Nanking ma ka Poalua nei, me ka hanoli o kona mau hoaloha lehulehu maanei nei i ka ike hou ana iaia.
-----------------
Mamuli o ka hooko ole ana o ka mahiko o Waiamea i noho akenaia e ka hui o T. H. Davies ma, i ka aelike kanuko me ke aupuni, e laweia mai ana he hoopii ma ka aoaoo ke aupuni, e ku e ana i kola mahiko, ma keia mua iho.
-----------------
Ma ka auwina la o ka Poakolu nei i malamaia ae ai ke auaina hoolowa o Miss Elizebeth Waterhouse, o ka make ana mai nei ma ka ulia kaa otomobile ma Kauai. Ma ke kakahiaka no o kela la i hoea mai ai knoa kino wailua no Honolulu nei.
-----------------
LONDON, Iune 21---E hoakaka ana kekahi lono unweaolelo uweaole urai Makai mai no ka hooholo ana o Screbia a me Boleguria i kekahi aelike kuikahi ma lu e ku e aku ia Helene.
Na Leka Ole Ia Mai Ahiki I
Iune 19, 1920
Akana, Jennie (2) Kila, Luey
Ana, Mrs Mary Kini, Hiilei
Opunui, Mrs M Koki, Edith & Sam
Kaaihuo, Jas Kuia, Mrs Victoria
Kailieha, Mrs Fanny Kaupahi, Juo
Kupau, Sol
Kaukeono, Jno Lutera, Wm
Kauka, Sam Lahui, Alice
Kokipi, Lyey Maa, Wilson
Kalama, Mr & Mrs Mahoe, Libbie
Kaleikini, Henry Mahuluae, Dan
Kalaluhi, Carrie Mahoe, Sam
Kekahuna, D Maile, Jno
Keliikoa, W K Nohoanu, Mrs K
Keanu, Sam Naone, Geo
Kaleleina, Mrs (2) Poopoo, Mrs S (2)
Keola, Rita Paaniani, Albertiua
Koholani, Willie Poepoe, Eliz
Kaukahi, Joe
-----------------
He Hoopololei
Mahoko o ka meahou i hoopukaia aku maloko o ke Kuokoa ka pule aku nei i hala, Iune 18 1920 mahalo o ke poo: "Ka Aha ike a na Maori ma ka Home o Mrs. A.P Taylor," ua komohewa ka inoa o ke Kamaliiwahine Kawanauakou, iwaena o ka poe i konoia, o ka pololei ma ia wahi oia no ke Kamaliiwahine Kalanianaole--L.H
LaweLawe He Mau Koa I Na Hana Powa
-----------------
(Mai ka aoao Ekahi mai.)
Ualio e hele e huli, me ka hoouna pu ia ana aku hoi o ka lohe, ma na kahua hoomoana apau, a iloko o ka manawa pokole, aia he pualikoa nui e hele ana i ka loa ame ka laula o ka aina.
Ma ka hora umi nae o ka po o kela Poakahi, ua loaa aku la o Golden i kekahi o ua koa, me kona kaa ana mai malalo o kona malu, a oiai nae kela koa e hoihoi mai ana i kana paahaono Kahauiki, mai Kapukaki mai, kahi i loaa aku ai iaia, ua oili me la o Greenfield mailoko mai o ka uahelehele, mo ka hahau ana mai i ke koa me kana pu, alaila lele mai la maluna ona, me ke aumeume ana ahiki i ka lilo ana aku ka pu iaia.
Ua hanainoia cela pu, a o ke kaai poka, ua lilo aku la i na paahao, me ke kauohaia ana mai o kela koa e hele pu aku me na paahao no kekahi wahi, alaila, hookuu hou ia aku la e hele me ka hoopilikia hou ole ia aku.
Ma kekahi manawa o kela po Poakahi ua hoea aku la keia mau koa ma ka home o kekahi Kepani, a koi aku la e haawiia wai i mau meaai na laua, a mamuli o ka maopopo loa o ka mehea o kahi a kela mau koa i hele ai, ua hoopuniia ne la laua e na koa, a ma ka po mai o ka Poalua, i hiki hou ole ai ia laua ke hele lanakila, o ka paa mai la no ia i ka hopuia, a hoihoiia ae no kahi e hoopaaia ai o ua lawehala.
Powaia he Kepani Kiakaa
Ma kela po Poakahi, ma ka born 9 o kela po, he Kepani kiakaa nona ka inoa. o T. Komori, ka i hoea ae no Wahiawa, me hookahi ohua maluna o kona kaa, ola o Tom Whaton; wai Waialua mai; mamuli o ke pa-hu ana o kekahi o na laholio o ke kaa, ua lele aku la kela Kepani iialo, no ka hana hou ana i kahi i pilikia o ka laholio a oiai kela Kepani e hana ana, ua oili mai la he elua mau mean, mailoko mai o ka pouli, me na pu panapana, a kauoa mai la i kela Kepani, e kau i kona mau lima iluna, me ka hahau pu ana mai hoi i kona poo i kela manawa hookahi no, a i ka hina aua aku o kela Kepani ilalo, ua huliia aku la oloko o ka pakeke o kona lolewawae, a lilo mai la na dala he iwakaluakumamalima; i ka manawa nae e lawelaweia nei kela hana powa, ke kauia la no he pu panapana imua o ka ohua e kau ana maluna o ke kaa, me kona hoopilikia ole ia aku nae.
I ka loaa aua no o kela mau dala, i na mea powa, o ko laua emii aku la no ia iloko o ka pouli a nalowale aku la:
I ka pohala ana ae nae o ke Kepani mai kona kulana kupouli ae, ua holo aku la oia maluna o kona kau no Leilehua, a hoike aku la i na aliikoa malaila no ka mea i hanaia aku maluna on a, e kekahi mau koa elua, o ka manawa no ia i lawe koke ae ai ua aliikoa i na keehina apau no ka huli ana i kela mau koa me ka makaala pu ana hoi i ka poe apau i kaawale aku mai ko lakou wahi mai ma ia manawa o ka po.
Ma ka hoike nae a kekahi o na koa kiai o Leilehua, ma ka hora 10 o kela po Poakahi, ua ike oia i ka pinana ana o kekahi koa maluna o ka pa. a i kona wa i kahea aku ai, o ka manawa no ia i lele hou ai o kela koa ilalo, a hoomaka aku la e holo, me ke kiia ana aku o ka pu no kekahi mau manawa mahope on a, aole nae he hookahi poka i ku iaia, a ua manaoia o kela kekahi o ua koa nana i powa i ke Kepani kiakaa.
Paa he Koa Mahuka Okoa
Ma ke kakhiaka hoi o ka Pualua nei, oiai ka makai baikikala Dysee, a hilinai aku ana mawaho o ka halewai, ua ike oia i ka hele ae o kekahi mea ma ka aoao mauka o ke alanui e huli aku ana i ka halewai o kana nae i ha'oha'o loa ai, o ia ke ano pihoihoi o ka nanaina o kela mea, me ke ano pihoihoi pu hoi.
E hele ana kela haole me ka uwiwi, no ke alanui Nuuanu, a i kona nalo ana aku ma kekahi aoao, ia wa, i hele mai ai kela makai ahiki i ke kihi o ke alanui, o ka wa ia i hoomaka aku ai kela haole e holo, no ia kumu i alualuia aku ai oia, ahiki i ka paa ana i ka hopuia.
Ua hoopunipuni mai kela haole, he kuene oia noluna o ka mokuahi Matsonia, o ke ku koke ana mai no mai. Kapalakiko mai, eia nae, aole i manaoio ia aku kana mau olelo, aka ua paaia no oia maloko o ka halewai, me kona oleloia ana aku e kilia aku ana ke poo kuene oluna o ka Matsonia no ka hele ana mai e nana iaia, in a paha he kuene i'o oia noluna o kela mokuahi.
No ka ike paha o kela haole e loaa pono ana kona hoopunipuni, ua hoike ae la oia, he koa oia i mahuka mailoko aku o ka halepaahao o ka Papa Roger ma Waikiki, ua holo mahuka mai oia ma ka po aku mamua, me ka wehewehe ana i kona mau lole koa, a komo mai la i ka lole o na makaainana.
-----------------
PITTSBURG, Pa., Iune 19--He hoopa'i dala o $10,000 ka i kauia aku ma ka la i nehinei e ka aha hookolokolo federala maluna o J.J. Gilehrist, no ka imi pomaikai maluna o ke kopau. Ua ikeia ma na oleloike oiaio i waihoia ae imua o ka aha, ua kuai o Gilchrist i ke kopaa ma ka 18 keneka o ka paona, a mahope ua kuai hou aku ia kopaa mai ka 27 a i ke 30 keneka o ka paena.
Huli Hoi Mai Nei Ka Elele Kuhio
-----------------
(Mai ka aoao Ekahi mai)
Lunamakaainana, a ua paa kona manao e holo ana kela loila iloko o ka aha senate, aka nae ma kai e pili ana i ko kapae ana ae i na lahui e, mai na hana aupuni aku, he kanalua kona ma ia mea.
Ka Ninau Peresidena
Ma ka manao o ka Elele Kuhio, o ka manaolana o ka aoao Demokarata ma keia kau koho peresidena, ua haule pahu wale ia, ma o ka ae ole ana o Win. G. MeAdoo, e lilo i moho persidena ua kela aoao kalaiaina, aole nae oia i hoakaka ae, no ka hiki i kela moho, ke hoohaule aku ia Senatoa Harding, ka moho a na Repubalika i wae ae ai.
O ke kumu wale no o kona manaoio ana, he moho ikaika ka hunona a ka Peresidena Wilson, na ua Demokarata, mamuli o kona kakooia e ka poe lawelawe oihana, eia nae, ua hoakaka pu ae no oia, ua kakooia no o Senatoa Harding e ka poe lawelawe oihana.
Ua waiho aku ka Elele Kuhio i kana mau hana ma Wakinekona iloko o ka lima o kaua kakauolelo, oia o Charles Dwight, ka mea i pii ae ma kahi o B. G. Rivenburgh, kana kakauolelo mua.
-----------------
Na Lunanui O Ke K. S. Ame C. E. O ka Ekalesia o Kaneohe…
O keia iho malalo na lunanui o ke Kula Sabati ame C. E. o ka Ekalesia o Kaneohe no ka makahiki 1920 ame 1921:
Mrs. Wm. Henry, Kahu Kula Sabati; Mrs. M. Kuikahi, hope; Mrs. Maemae Bell, puuku; Mrs. Hames Hoapili, kakauolelo ame alakai himeni; Mrs Annie Bright, kokua alakai himeni; Frank Pahia, hoakuka.
Mrs Kahaina Kailiwai, alakai C. E. Miss Mary K. Kamau, kokua alakai; Mrs M. Kuikahi, peresidena; Mrs. Kamila Ako,
hope; Miss M. K. Kamanu, kakauleta; Mrs. Jas Hoapili, kakauolelo; Chas. Corney, puuku; Mrs. Jas Hoipili, alakai himeni; Rev. J. K. Lota, hoakuka.
-----------------
Na Lunanui O Ke Kula Sabati Me C. E. O Nahiku, Maui
MR Lunahooponopono o ke Kuokoa, SOlomon Hanohano, Aloha oe:--E oluolu oe e hookomo iho ma kahi kaawale o kau nupepa i na lunanui o ke Kula Sabati ame C. E. o Nahiku:
Mrs. Kalehua Martin, Kahu Kula Sabati; H. H. Kauihou, hope; Mrs. Sarah Kauihou, alakai himeni; D. K. Kahookele, kakauolelo; Mrs. Sarah Kahookele, puuku; Rev. S. K. Kaailue, hoakuka.
C. E.---H. H. Kauihou, peresidena; Mrs. Sarah Kauihou, hope peresidena ame alakai himeni; D. K. Kahookele, kakauolelo, Mrs. Sarah Kahookele, pauku; Rev. S. K. Kaailua, Hoakuka.
-----------------
Na Mare
Jacob H. Kawai ia Sarah Kapepea Iune 16.
Jos. Y. Jordan ia Pauline Gonsalves, Iune 19
Henry Alina ia Annie Ho Chow, Iune 20
Manuel Nicholas ia Annie Keliikuli, Iune 22
-----------------
Na Hanau
Na Chas. Lee Sing ame Mary Kaolulo, he keikikane, Iune 5
Na E. J. Kenett ame Heleu 11. King, he kaikamahine, Iune 10
Na J. C. Maka ame Anee Konia, he kaikamahin, Iune 11
Na O. A. Rougnlaning ame Ida Kahookaumana, he keikikane, Iune 11
Na Chas. Kassarun âme aoole Poepoe, he kaikamahine, Iune 11
Na Wn. Smith âme Hattie Leialoha, he keikikane, Iune 12
Na Soi. Kaakinaka âme Hattie Kalia, he kaikamahine, Iune 13
Na Haus Jansen ame Leialoha Papa, he keikikane, Iune 13
Na R. Wong Leong ame Annie K. Hall, he keikikane, Iune 14
Na Chas, Kauakannau âme Violet Daissal, he kaikamahine, Iune 14.
Na Harry O. Apo ame Sarah K. Houghtalling, he keikimahine, Iune 15
Na Make
Lily K. Kahauleho, ma ke Awawa o Pauoa, Iune 11
Sam K. Lake, ma ka Halema'i Moi wahine, Iune 15
Edwin A. WIlls, ma ka Hale ma'i Moiwahine, Iune 16
Abbie hasgard, ma ke alanui Liliha, Iune 16
Johanna D. Cluney, ma ke alanui kaili, Iune 17
William Kalama, ma ke alanui Kalani, Iune 19.
Benjamin Kaai, ma ke alanui Pua, Iune 20
Nuhou Kuwaho
PARIS, Iune 17.--Ua laweia ma ke ano he mau paahao kekahi bataliona koa Palani e noho ana maloko o Bozano maloko o ka apana o Cilieia e na koa Tureke e kaua ana ma ia wahi, elike me ka lono i loaa ae i ka nupepa Temps.
-----------------
BERLIN, Iune 19.--Ua loaa ae kekahi lono i hiki ke hilinaiia i ka Nupepa Nuren Badache Landzeitung mai kekahi alahele mai i mauaoia he oiaio. e hoakaka ana he ma'i nawaliwali loa ko ka Emepera William mua o Kelemania ma kona home ma Doorn, Holani.
-----------------
Washington, Iune 19. Ua hookohuia aku e ke kakauolelo o ka oihana kaua moana Daniels ke Kapena Chas. MacVay, ke poo o ka buro o ka oihana kipu ma na kapakai no ke pani aua ma kahi o ka Ria Adimarala Earle. Ua hoonohoia aku ka Ria Adimarala Earlo i adimarala maluna o ka mokukana Konetikuta.
Montreal, Iune 19--Ua kohoia o Samuel Gompers e hana ma ke ano he peresidena no ka Ahahui Uniona o na Limahana no ke 37 o kona mau kai neepapa, e ka ahaelele a na limahana i noho ai maanei, a ua hoopii hou ia ne kona uku a i ka $12000 o ka makahiki.
-----------------
La Porte, Cal., Iune 21--Ua hoikeia ne e Geo. Rucker, ka loaa hou ana o ka "Lua Gula i Nalowale," ka mea a ka poe eligula i moeuhane ai onei na na makahiki he 60 i hala, elike me ka Rucker o ka hoike ana ae.
-----------------
London, Iune 23.--No ka hoole ana o ka hapanui o na hoa ka aoao lahui e kakoo i ka aha kuhina a Rehreabaeh i lilo ai i kumu hiole, elike me ka lono kelekaalpa mai Beriin mai.
-----------------
Washington, Iune 23--Mai ka manawa mai o ka hoomaka ana o ke kaua nui maloko o Europa i ka 1914, ua komo ae iloko o ka waihona kalepa o Amerika Huipuia ke koena o $17,000,000,000. Ua nui hewahewa ka ulu ana o na loaa no ka nui o na waiwai i hoounaia aku iwaho ame na waiwai i hookomoia mai iloko o ka aina.
-----------------
Paris, Iune 23.--Ua lele kauaia mai e na koa. Tureke ke kulanakauhale o Messiua e ku ana ma ke kapakai o ke Kaiwaenahonua, ma ke komohana aku o Adana. Ua hooleleia aku e na mokukaua Palani e ku ana maloko o ke awa na poka pa hu maluna o na pulikoa Tureke.
Haina Nane
Mr. Lunahooponopono o ka Nupepa Kuokoa, Aloha oe:--E oluolu hou mai oe no ka elua o ka manawa o ka'u haina no ka nane a Kawaikaumaiikamakaokaopu, ma kahi kaawale o kau napepa, nona hoi na mahele ekolu, i maheleia penei:
1. Aia au i ka lewanuu, i ka lewa lani, puni ka lani ame ka honua ka makemake au e hele, a in a hoihoi ole au ko'u hiamoe no ia. Haina: Wai.
2. Aia no ka loaa pololei o ka inoa o kuu kama a kapaia ka inoa o ke kama elua o Molowa. Haina: A.
3. He hoaloha au no ua mea apau, ke hoolohe a malama, o huhu auanei a'i eha oukou ia'u. He moe pu no au me oukou, kiai a malama. Haina: Hole
Ke hoohuiia na mahele ekolu, e loaa, no ka inoa piha, Waiahole.
Ea, puehu liilii aku la paha ua maia lila nei o ka E'a! Me ka mahalo a nui ia Mr. Lunahooponopono. W.P.K. HOAKAKELEONAALEOKA. MOANA.
Hookena, Iune 10, 1920.
Aohe wahi mea a pohole mai la ka ili o ka maia, he iki lila maia ia no ka E'a, pau ke aho i ka piina pali. Hounahoa hou ia mai a pau kaunaIL. H.
Ua hoolilo aku nei o Mr. ame Mrs. George Beekley i ko laua home mawaho ae nei o Waikiki, no ka huina o $150,000. Ua manaoia e maheleheleia aku ana ka aina iloko o na apana, a kuai hooliloia aku i ka poe e makemake ana e kukulu i mau home pili kahakai no lakou malaila.
Na Mea Oiaio Pili i ka Hui Halakahiki Hawaii
He malama mau ka Hui Hana Halakahiki Hawaii i ke kulana oluolu mawaena o na limahana. na lunahana ame na lunanui a ke manaoio nei makou ua loaa mau ke kakoo piha ana mai a kona mau limahana, in a aole ia mea, he hana pohihihi ka loaa ana o ka holomua elike me ia i keia wa.
O ka mahi halakahiki ma Wahiawa, aia ma kahi o ka 10,000 eka o ka aina, a ke manaoio nei makou, ke hoohua mai nei ia, me ke kokua pu ana mai a na limahana kupaa ame na mikini o ke ano hou loa, i ka hua kiekie loa o ka halakahiki ma ke ao nei.
Ua hookomoia iloko o ke kini. e ka hale hana halakahiki o Honolulu, iloko o ka la hookahi i ka 1919 a oi aku mamua o ka 650,000 kini halakahiki. Mamuli mai keia o na ano hou loa o ka hana ana ame na mikini hou, pela hoi me na limahana akamai a hoopono.
JAMES D. DOLE
Peresidena Hawaiian Pineapple Company.
(O keia ka ekolu o ka papa o na hoolaha)