Ka Nupepa Kuokoa, Volume LIX, Number 21, 27 May 1921 — Page 2

Ka Nupepa Kuokoa

KE KILOHANA POOKELA NO KA LAHUI HAWAII.

Teritore o Hawaii ua pau loa i ka hooaaia, e hui ana me na auhau oia manawa e noe ana a o ua manawa la ma keia ke kukalaia ae nei e pau an ai ka pau ana o ka malama e nee ana i hala aku; a in a ma kekahi ano e ae e hoike mai i kekahi palapala i hoohikiia e hoike mai ana o ua mea la ua hookuuia mai ka uku auhau ana; aka nae, in a o ua mea e haalele ana he mea uku auhau noho paa mau no ke teritore a ua hiki iaia ke hooia mai a lawa ka @anao ana o ka lunahelu auhau o kona manao e hoi hoa mai iloko no oia makahiki uku auhau, ua hiki e haawiia iaia i palapala hookiki e ae aku ana iaia e alo ae i keia hoakaka, no na auhau wale no oia manawa e nee ana.

"5. O na põe apau o ko na aina e e hele ana mai ke Teritore aku nei o Hawaii no kekahi wahi mawaho aku nei o ka mana o ke teritore i oleloia, mamua o kona ae ia ana e haalele, e hoike mai kekahi palapala hoohiki i hoakakaia maloko o ka mahele 4 maluna ae nei".

o @nulsm olorloon@@@@@@@@@@@

Pauku 2. E mana no keia Kanawai mai a mahope aku o ka la o kona aponoia ana.

Aponoia i keia la 18 o Aperila, A. D. 1921.

C.J McCARTHY,

Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

 

KANAWAI 116.

 

[B. H. Helu 393.]

 

HE KANAWAI

 

E Hookaaawale ana i Haawina no ka Pomaikai o Annie Anoy Ah Quai Chamberlain.

 

E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:

 

Pauku 1. Eia ma keia ke hookaawaleia nei mai loko ae o kekahi mau dala iloko o ka waihona puuku o ke teritore i laa mai mamuli o na loaa laula ka heluna o hookai tausani hookahi haneri kanaiwa-kumamakolu dad ame umi-kumamaono keneka ($1,193.16) ma ke ano he uku piha ia Annie Ah Amoy Quai Chamberlain no na hoolilo i ukuia e ia i ka manawa i hoopii ai e hoihoiia mai kona apana aina e wahio la ma Keanae, Apana o Hana, Kalana, o Maui, Teritore o Hawaii, i haawiia mamuli o kekahi olelohooholo a ka ahahookolokolo aina o ke Teritore o Hawaii i ka la 28 o Januali, 1918.

 

Pauku 2. E mana no kei Kanawai i kona aponoia ana.

Aponoia keia la 18 o Aperila, A. D. 1921.

C.J McCARTHY,

Kaiaaina o ke Teritore o Hawaii.

 

Kanawai 117.

 

[B. H. Helu. 398.]

 

He KANAWAI

 

E Hoomana Ana i Ka Papa Lunakiai o Na Kalana ame Kulanakauhale ame Kalana Iloko o ke Teritore e Kukului Waihona Holopuni no Na Waihona Hookaa Bona Aie, a e Hoomaopopo Ana i ka Uku Ia Ana Oia Mau Mea.

E hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:

Pauku 1. O na papa o na lunakai o na kalana ame kulana-kauhale maloko o ke teritore ma keia ke hoomanaia aku nei e waho ae mai loko ae o na waihona laula o ke kalana a i ole kualandkauhale ame kalana i ololoia i kekahi heluna nui kupono i ko lakou manao ana no ia mea, no ka uku ana i na hoolilo i ka hoomakaukau ana i na kii ame na whewehe o ke kukulu ana o no hana aupuni hou mai loko ae o ka waihona hoaie i hooaa-waleia, a o ua mau heluna la i oleloia e paa ia e ka puuku o kela ame keia kalana a i ole kulanakauhale ame kalana iloko o kekahi waihona kuikawa e ikeai o "ka waihona holopuni hana-hou o ke aupuni", (ehoike ana i ka inoa o ke akalana a i ole kaulana kauhale ame kalana paha i kuleana i ka waihona i ole-loia).

Pauku 2. O na dala apau unuhiia mai ana mai ia waihona holopuni la i oleloia e hoihoi houia aku no iloko o laila mai loko ae o na waihona hoaie e like ka hiki waw me ka loaa ana mai o ke dala i hookaawaleia a i hiki e loaa mai na wihona hoaie mai no na ikamu i hoakakaia a i ole haawina no ia mau hoolilo mai ka waihona holopuni i oleloia mai loko mai o laila i leaweia ai, a o ka hoihou hou ana aku i ka waihona holopuni i oleloia e lilo i kaki mau i ka haawina i oleloia mahope mai o ka hookaawaleia ana, a e ukuia e like me ka hoakaka a ke kanawai no na hoolilo mai na waihona hoaie i oleloia.

Pauku 3. Aole kekahi dala e ukuia aku iwaho o na wai-hona holo puni i oleloia kow wale no a maluna o na kikoo dala i kakauinoaia e ke enekina o ke kalana, a i ole luna aupuni i hoomamaia e ka papa o na lunakiaia o ke kalana i oleloaia a i ole kulanakauhale ame kalane; aka nae, ma kahi o na ikamu hookaawale haawina no na kii ame na wehewehe e hoomaaukauia ana no ke koi ana i ke ano, kulana o na mea hoohana, na kii ame na wehewehe e hooholo mua ia a e aponoia e ka luananui o na hana aupuni, a i ole e kakahi luna aupuni e aku a i ole mau luna aupuni paha, amamua o ka hoomaka ana, aole kekahi dala e ukuia mai iloko aku o na wihona holopuni i oleloia kow wale no a maluna iloko aku o na, wihona holopuni i oleloia kow wale no a maluna o na kikoo dala i kakauinoaia a i aponoia e like me ia i hoakakaia maluna ae k kau ana ke apono a ka, lunanui o na hana aupuni a i ole luna aupuni e aku a i ole mau luna aupuni paha i olelo mau is aku nei.

Pauku 4. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana.

Aponoia i keia la 18 o Aperila, A. D. 1921

C.J McCARTHRY

Kiaaina o ke keritore o Hawaii.

 

KANAWAI 118.

 

[B. H. Helu 402.]

 

HE KANAWAI

E Hoomaopopo Ana no ka Uku Ana i ka Ukumahina o H. L. Kinslea, ke Kakauolelo o Na Kila Ana Mamua, Iloko o ke Keena o Na Aina Aupuni, Teritore o Hawaii.

E hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:

Pauku 1. O ka puuku o ke Teritoroe o Hawaii ma keia ke hoomanaia aku nei a ke kuhikikuiia aku nei e uku aku ia H. L. Kinslea maluna o ka palapala kikoo dala i hoopukaia e ka lunahooia o ke teritore i ka heluna o elua haneri me kanakou-kumamakolu keneka ($233.33) ma keia ke hookaawaleia nei mai loko ae o na dala i loaaa mai iloko o ka waihona puuku o ke teritore mai na loaa laula mai.

Pauku 2. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana.

Aponoia i keia la 18 o Aperila, A. D. 1921

C.J McCARTHY,

Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

 

KANAWAI 119.

[B. H. Helu 405.]

HE KANAWAI

 

E Hooloihi Ana i ka Manawa Iloko Olaila e Hooliloia Ai Na Haawina no ke Ana Ana i ke Kulana o na Kiekiena Aina o Hawaii.

Ehooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii.

Pauku 1. O na koena i hoolilo oleia o na dala i haawiia mamua aku nei, a i ole e hookaawaleia aku ana ma keia hope aku, haawiia a i ole waihoia no ka hoomau ana aku i ke ana ana i ke kulana kiekiena o na aina o Hawaii me ke hana pu ana me ke ana wai a Amelika Huipuia, e hoomauia no ka loaa ana aku no ia hana, me ka nana ole i ka pau ana paha o ka makahiki oihana iloko oaila i hookaawaleia ai na dala, haawiia a i ole waihoia paha.

Pauku 2. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana.

Aponoia i keia la 18 o Aperila, A. D. 1921.

C. J. McCARTHY,

Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

 

KANAWAI 141.

[B.H. Helu 355.]

HE KANAWAI

E Pili Ana i ke Kuleana Kaulike Maluna o Na Waiwai i Hoahuia ma ke Kanawai.

E hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii.

Pauku 1. O cela âme keia lunakanawai e noho ana maloko o kona keena no na hihia kaulike a ua loaa ke kuleana maluna o kekahi waiwai i hoahuia ma ke kanawai i ka loaa ana mai o kekahi palapala hoopii o ke kahu a i ole o ka hapa nui o na kahu, in a ua oi aku mamua o hookahi, a mahope o ka hoolaha pela i na poe i kuleana e like me ka mea e kauohaia ana e ka lunakanawai ma ke kanawai a aole i hue i na hoakaka a ka waiwai i hoahuia ma ke kanawai, e hoomana aku a e kuhikuhi aku ike kahu a i ole mau kahu paha e hoolilo ma ke kuai kukala akea, mahele, kuapo, hoolimalima a i ole hooloihi i ka manawa o na hoolimalima o kela ame keia waiwai paa a i ole waiwai lewa e paaia ana ma ke ano he hapa no ka waiwai i hoomaluia ma ke kanawai, a i ole ke hoopuapuka i ke dala o ka waiwai ihoahuia ma ke kanawai i ke kuai ana i waiwai paa a i ole waiwai lewa paha, a i ole no ke kukulu ana, hanahou ana a i ole hoomaemae ana i na hale a i ole na hana hou maluna o ka aina i onaia e ka waiwai hoahuia ma ke kanawai a i ole ma kekahi ano e aku paha e like me ka ka lunakanawai e manao ai he mea oi o ka pomaikai o ka waiwai i hoahuia ma ke kanawai a e hana ana no ka pomaikai ame ka holomua o ka waiwai i hoahuia ma ke kanawai. O kela ame keia hoolimalima ana a i ole hoolihi ana e hanaia ana malalo oia mana a i ole kuhikuhi paha aole e hoopauia iloko o na makahiki mua he umi mahope o ka hoopaiian ana o ka waiwai i hoahuia ma ke kanawai, aku ua hiki, mahope o ka pau ana oia umi makahiki i oleloia, e hoopauia ma kekahi hoike ma ke kakau i ka mea hoolimalima e ka on a o ka waiwa a i ole e kekahi hoa on a e like me kona kuleana i loko o ka waiwa i oleloia.

Pauku 2. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana.

Aponoia i keia la 20 o Aperila, A. D. 1921

C. J. McCARTHY,

Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

KANAWAI 142

[B. H. Helu 365]

HE KANAWAI

E Hoomaopopo Ana i Uku Hoomau no Jonh G. Lincoln, Remus Henery Atkins, Mary Gomes ame John H. Mary, a e Hoomana Ana a e Kuhikuhi Ana i ke Kalana o Hawaii e Uku Ia Mea.

E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii;

Pauku 1. O ka papa o na lunakiaai o ke Kalana o Hawaii ma keia ke hoomanaia a ke kuhikuiia aku nei e uku i kela ame keia malama, e hoomaka ana me ka malama o Aperila, 1921, a hiki a e huipu ana i ka malama o Iune, 1923, ia John G. Lincoln, kanalima dala ($50.00) ; ia Remus Henry Atkins, kanahikikumamalima dala ($75.00) ; ia Mary Gomes, Iwakaluakumamalima dala ($25.00); a ia John H. Maby, Kanalima dala ($50.00) ; aka nae, aole kekahi mea e uku hoomauia ana malalo o keia Kanawai e ae ia e unuhi i ka heluna i hoikeia maloko o ke Kanawai in a oia mea ukuhoomau e paa ana i kekahi kulana ukuia o ke Teritore o Hawaii, a i ole o kekahi mahele kalaiaina oia Teritore.

Pauku 2. E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana.

Aponoia i keia la 20 o Aperila, A. D. 1921.

C. J. McCARTHY,

Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

KANAWAI 143.

[B. S. Helu 85.]

HE KANAWAI

 No ka Pomaikai o Charles V. Dudoit.

E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:

Oiai, o ke Komisina Aina o Hawaii ua hana, i Malaki 1, 1848, a hoopuka aku ia Jules Dudoit, he Palapala Hookuleana Helu 281 no kekahi apana aina ma Kahapaakai, Awawa o Nuuanu, Honolulu; a

Oiaia, o ke Teritore o Hawaii ua hana, i Feberuali 18, 1914, a hoopuku ia Jules Dudoit, maluna o ka palapala noi a Charles V. Dudoit, i ka Palapala Sial Nui Helu 8305, e hooia mai ana i ka palapala hookuleana i oleloia ; a

Oiai, i Aperila 24, 1911, ua hoopuka ka Aha Aina o ke Teritore o Hawaii, ma kekahi Olelohooholo Helu 177, i hoopukaia a i haawiia i ka hui Dowsett, Kaupalenaia, he kuleana hoopaa ma ka lilo loa i kekahi apana aina nui maloko o ke Awawa o Nuuanu, a ua komo iloko o ua apana aina la ka apana i oleloia Palapala Hookuleana Helu 281, Palapala Sila Nui Helu 8305, a aole he loolaha kekahi i waihoia mai o kekahi palapala hoopii no ka hoopaa ana i ke kuleana i haawiia ia Jeles Dudoit i oleloia a i ole i kona poe hooilina a i ole poe hope, a aole he palapalakii i haawiia aku ia lakou, a o na moolelo ame ka wehewehe mookuleana aina iloko o ua hihia la aole he ikeia o kekahi hoike o ka Palapala hookuleana 281 a i ole Palapala Sila Nui i oleloia; a

Oiai, i kamanawa i hoopukaa ai ka palapala sila i oleloia e noho ana ke Teritore o Hawaii me ka loaa ole he kuleana i ka aina i paa maloko o ka palapala sila i oleloia ; nolaila, ana,

E hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:

Pauku 1. Eia ma keia ke hookaawaleia nei ka helina ho hookahi taisanai elima haneri dala ($1,500.00) e ukuia aku mai loko ae o na dala iloko o ka waihona puuku i loaa mai na loaa laula mai o ke Teritore, ma ke ano he uku ana aku ia Charel V. Dudoit, no na paho i loaa iaia mamuli o ka pololei ole o ke kila hookuleana aina i haawiia kona mua ma ka hookuleana Sila Nui 8305 ia Jules Dudoit.

Pauku 2 E mana no keia Kanawai i kona aponoia ana.

Aponoia i keia la 20 o Aperila, A. D. 1921.

C. J. McCARTHY,

Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

KANAWAI 144

[b. S. Helu 31.]

HE KANAWAI

E Uku Ana Ia E. J. Lord no na Poho i Loaa i ka Hooko Ana i na Kauoha o ka Aelike i Hanaia me ke Kulana kauhale ame Kalana o Honolulu no ke Kukulu Ana i Kekahi Hapa o ke Alanui Holokaapuni, Apana o Koolaupoko, Mokopuni o Oahu.

E Hooholoia e ka Ahaolelo o ke Teritore o Hawaii:

Pauku 1. O ka puuku o ke Teritore o Hawaii ma keia ke hoomanaia nei a ke kuhikuhiia nei e uku, maluna o kekahi palapala kikoo dala i kakauia e ka lunahooia o ke teritore, ka heluna o kanahakumamalima tausani ewalu haneri ame kanahikikumamawalu dala ame kanahakumamauiwa keneka ($45,878.49) ia E. J. Lord no na poho i loaa i kona hooko ana i na kauoha a kekahi aelike i komoia me ke Kulanakauhale ame Kalana o Honolulu i a i ole aneane i ka la 9 o Mei, 1919, no ke kukulu ana i kekahi hapa o ke alanui holopuni i oleloia a o ua mau poho la ua loaa mamuli o ka lohi ma ka aoao o ke teritore ma o kona mau lunanui ame ka pii o na kumukuai a o keia uku ana ia E. J. Lord i oleloia ua manaoia ua kaulike.

Pauku 2. I ka uku ana o ka puuku i oleloia ia E. J. Lord e koiia aku oia e hookuu mai o ke teritore mai na koi apau e ulu ae ana mai ka nele ana o na luannui o ke teritore i ka hooko ana i ka lakou hana malalo o ka aelike i oleloia.

Pauku 3. E mana no keia Kanawai mai a mahope aku o ka la kona aponoia ana

Aponoia i keia la 22 o Aperila, A. D. 1921.

C. J. McCARTHY,

Kiaaina o ke Teritore o Hawaii.

Nana ma ke aoao ekolu

Na manao kakoo o ka rev. akaiko akana i ka bila hoopulapula (Hoomauia mai.)

Eia mau no me na Hawaii, iloko a ke koena i koe iho ka mea i ikeia a he lahui kanaka nui, ua lawa na ana kaukau apau o ke ola ana e hoolilo a ia lakou iho i kahui kanaka ikaika a holomua. Me keia manao paa i @@i

aku ai ka ahahui imua me kana mau hana, He lehulehu wale o ia mau hana me na manao manawale'a wale a @@

ea mai i keia manawa; aole i emi hopu mai kona ikaika ma ka onou ana aku imua i na loina hana no ka holoana a ka lahui.

E hele pu ana maikeia mau hana @@ la o ka ahakui, e Iaelaer mau ia ana i kola @@@@@@@@@@@ ka noii pono ana e hooiaio ana i na kumu nui o ka pii mahuahua ana o ka make iwaena o na Hawaii. Ua hoike mai na mea i loaa aku ma keia hu@ pono ana, o ka mea ano nui loa iwaena o na kumu koʻikoʻi, i pili aku i ka helu na make kiokio iwaena o na Hawaii pela hoi ke kupono ole o ke ola ana o ka noho ana o ka hapanui o kakou o ia no keia:

1. Ka oili koe ana mai o ka !! lamalama hou me na ano like ole kona mau kulana loli o ke ola ana ka laha nui ana o ka maiʻi elike me @ ka hauo, ka puupuu ulalii, ka @@ nia, ka ulalii, ka hokii, o na ano like ole ame kekahi mau ano maiʻi e ae @ ke emi ana mai o ke kulanaa ola kino ikaika mamuli o ke ano hou o ke @ ana ame ka hoomamao ana mai na @@ e hoopuni ana ame ke kulana o ke @ maoli ana o na Hawaii; 4, ka pele ka loaa ana o ka hoonaauno pili i @ lawelawe oihana ana, no ia kumu la, i konoia mai ai ua Hawaii he @ e hoolilo aku ma ke kuai, ka mor@ pela wale akui ko lakou mau @

paa, no ka mea na nele maoli ka ana aku ia lakou o ka ike no ka wa waiio o ka lepo. Ma ka hana ana pela, Ua hooikinaia aku lakou e @ ma ke ano ilihune, a e hele aku @ wahi piha i ua kanaka o ke kula@a@ hale; 5, ahiki wale mai no i keia @ nawa ,wole he mau hooikaika maoli @ e hoonaauao aku i na Hawaii ma @ ano pili oihana. Ua nui ka hoonaaoao ana ma na mea pili hoomaua i haawina aku ia lakou, me ka nele nae i na @ ikaika ana e hoolilo ia lakou i @ kanaka lawlaw oi hana. Ma na @ nae e pili ana i ko lakou ike pili lawe lawe oihana maoli, ua haaleleia aku lakou pela, na lakou no e imi mai i @ lakou ana e @@@ ai NulaHa, ma keia ano iho la, iloko a ma ke ola ana o ia oihana paonioni ma Hawaii- he ola ana hoi i malukiui loa i na kanaka he waii, aka i lilo nao he mau kenekulia amo na kenekulia no ka kanaka ame rika e hookupono ai - aole loa i loaa na Hawaii he manawa kupono no @ kou iho.

Aole i Kupono ka Haawi Ana o Kamehameha III i ke Aina

O ka mea i maa ia lakou e hana a oia no ka haaewi ana aku i ka lakou mau mea maikai i na malihini. a i ka poe i makemake ia mea, me ka noe noo ole no ko lakou pono o mua aia nei; a o ka eono iloko o ka malamalama no keia mau mea oiaio; na loaa mai ka ike  ka ahahui, aia he kuhieaa nui ike i ka ahahui, aia he kuhikeaa ni i hanaia ma ka mahele aina i ha naia o ka Moi Kamehameha 311 iloko o ke 1848; no ka mea mamuli o ka noho naaupo o na Hawaii iloko o kela manawa, he mea pono e a oia mai ka mo ie ka poe ia lakou ka mana e paa oia i ke kuleana o na aina apau i maheleheleia ahiki i ka hoea ana mai i ka wa e hoomaopopo ai na kanaka i ka waiwai o ka aina, ahiki hoi i ka hoe hana ana aku ia mea ma ke ano e waiwai ai, mamua ae o ka haawi ana aku o ke kila ia lakou.

Mamuli iho la o keia kuhihewa. @ lilo aku ka hapanui o na aina i haawi ia i na Hawaii ma ke kuai, ka mo@@ a pela wale aku, iloko o na lima o ka poe okoa aku, o ka oi loa aku iloko @ na lima o ka poe nui o ke dala. @ lawo mai i na aina ma Makapala. Ke hala, Hawaii, ma ke ano hoohalike. Ua hoikeia mai iaʻu e ka Mea Hanohano H. L. Holstein, ka lunahoomalu o ka Hale o na Lunamakaainana o ka Aha olelo o Hawaii, mahope iho o ka l@ ana aku o ke sila o ka aina iloko o na lima o na Hawaii ma kela apana, @ kaa koke aku ka noho on a ana i kela mau aina i ka wahiko o Niulii, ma ka komo koko ana ma kekahi aelike no ke kanu ana i ke ko. O ka mahiko ka mea nana e haawi mai i ke dala, a na haawiia aku na hana hoohoihoi apala ia lakou, no ka hoomaka ana i ka hana. Aka nae, me kela ame keia manawa oki ko, ua loaa aku ka ike i ka poe kanna ko, ua paa lakou malalo o ka aia i ka mahiko o Niulii. O ka hopena i ikeia, ua konoia mai lakou e haawip i ko lakou mau aina i ka mahiko, na ka hiki ole ia lakou ke hookaa aku ko lakou mau aie.

Haaleleia ma ke Kulana Nele

Ua hiki no ke lawia mai kekahi ma mea e ae i hanaia, i pili loa i keia @ nau, aka nae ua lawa keia ma ke ana kumu hoohalikelike. Ma keia kaawale ana aku o na mea i loaa mai i na Hawaii, ma@ke mahele aina; o ka hopena i ikeia, elike me ka nee ana mai o ke ola laula ana ma Hawaii, ua ku a pilikia maoli ka hapanui o na Hawaii me