Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 18, 4 May 1922 — Ke Kulana o na Hale Kahi Umiumi [ARTICLE]
Ke Kulana o na Hale Kahi Umiumi
Ua hoalaia at kekahi mau hoohalahal'a, no na hale kahi umiumi ame ako lauoho, no ke ku-e i na rula maemae, o ia ka hoohana ana i ka uhi hookahi, maluna o ka poe apau e hoea aku ana, no ke kahi ana i ko lakou umiumi, a ako paha i ko lakou lauoho. He ku maoli kela ano o na hale kahi umiumi, i ke kapulu. O ka lole uhi no e hookauia ana maluna o kekahi mea, oiai e kahiia ana kona umiumi, a e akoia ana paha kona lauoho, 0 ka welu hookahi no ia e kauia aku ai maluna o ka mea elua, a pela aku ana, no kekahi manawa, mamua o ka hoounaia ana aku o kela uhi, e holoiia mai. - Ke kau nei ka rula o ka papa ola, aole e inuia ke kiahawai hookahi, e ka lehulehu aka i hookahi wale no mea e inu ia kiahawai. Ina ua kapu kela kiahawai, no ka inu ana o ka lehulehu, alaila e pono e hookapu pu ia, ka hoohana ana o na kanaka kahi umiumi i kela uhi hookahi, maluna o ka lehulehu, no ka mea he poe maemae kekahi o ko lakou mau ano apau, a he kapulu naalele loa hoi kekahi, poe, nolaila o ka hoohuikau ana i kela lole uhi hookahi, maluna o ka poe kapulu ame hoomaemae, e hoea mai ana i ka loaa ana o kekahi 1 ka ma'i, elike me na hoakaka, a na kauka, i kamaaina, i na anoano o kela ame keia ano ma'i like ole. Ua pau pu na Haole'ame na Kepani, ma keia hana kapulu, 0 ke alahele wale no e hopakeleia ae ai ka lehulehu, o ia ko ka papa ola, komo mai, a i kekahi rula ikaika, e pili ana 1 kela ano hana, a na kanaka kahi umiumi. He keu aku ke kupaianaha, o kela poe kahi umiumi ame ako lauoho, iloko o ke emi mai o kekahi mau meakuai iloko o keia manawa e nee nei, eia mau no lakou ke ohi nei, i na kaki kiekie, i ka lehulehu, no ka ako ana i ka lauoho, ame ke kahi ana i ka umiumi; ma olelo okoa ana ae hoi, ke hoao nei kela poe, e loaa aku ia lakou na dala nunui, me ka nana ole mai i ke kaulike, o ka auhau, me ka manawa i hanaia e lakou. Ua hoike ae ka Lunakanawak Hoomalu Lightfoot, i kona manao, no ke kupopo ole loa o ke kanawai, i hanaia, no ka papa ana i ka poe auaukai, i ka hele wale ana ma na alanui, me ka uhi ole i ka lakou mau kino, me kekahi koloka loihi, ina no ka pili o kekahi mea i ka hewa, e kau ana oia i ka hoopa'i he kenikeni; ua lawa kela hoopa'i wahi ana, no ke ano oka hewa, i hanaia. Kupanaha ka mana£> o keia lunakanawail Ua hanaia ke kanawai, no ka poe hioohilahila ia lakou iho, mamuli o ka manao ana, e hoikeike i ko lakou mau kino ma na alanui, me na lole auaukai, o ke kau ana aku i ka hoopa'i o umi keneka, ua like no ia me ka ae okoa ana aku, i kela f)oe, e hoomāu aku i ko lakou hele ana, no ka mea, he ano ole loa ka hoopa'i no kela ano hihia. No ka ike no paha 0 na Haole, i ka māikai o ka hoikeike ana o na wahine hana keaka, i ko lakou mau kino, pela i apono ole ia ai, ka uhi ana 1 ke kino o ka poe auau, oiai e hele ana ma na alanui akea. Ua noa i ka poe auau ke hele olohelohe maloko o ke kai; o ka ke kanawai wale no i hoakaka ai, o ia ka hele olohelohe ma na alanui, e pono ai e kauia kekahi hoopa'i kanono, e loaā ai he mau haawina a'o i ka lehulehu. Ke akakuu iki mai nei, ka poe holonui i ko lakou mau kaa otomobile ma na alanui, no ko lakou hookolokoloia ana a hoopa'iia mai, he haawina a'o kupono loa kela i ka poe hakihaki kanawai apau; e pono ai no, e hoomauia aku na kiai makaala ana, no ka poe holonui. No ka hoemi ana i na hoolilo no ka i'a, e kuaiia mai nei e na Pake ame na Kepani ma na pakaukau kuai i'a o na makeke, e hoao kakou e na Hawaii, e hele ae ma ka makeke 'kulanakauhale, no ke kuai ana i.na i'a makepono loa; mamuli auanei o ko kakou hele nui ole ma na makeke e ae, e konoia mai auanei kela poe kalepa e hoemi pu mai i ke kumukuai o ka lakou i'a.
Kanawai 6le no na Kepani, puhi okolehao, ma ke puhi mau ana i ka okolehao, no ke kuai aku i ka lehulehu! He ekolu mau Kepani i paa mai, ma ka pule aku la i hala, no ke puhi okolehao. Oka lanakila mau no, o ia ka haalele loa ana i na aoao apau, ala mai ai he poino mahope akul