Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXI, Number 40, 5 October 1922 — Ke Kulana o na Moho Elele e Nanaia Aku Nei i Keia Mau La Paa ka Manao o Kekahi Mau Alakai Kalaiaina Repubalika no ke Kaa o ka Lanakila ia John Wise no ke Kulana Elele Lahui [ARTICLE]
Ke Kulana o na Moho Elele e Nanaia Aku Nei i Keia Mau La
Paa ka Manao o Kekahi Mau Alakai Kalaiaina Repubalika no ke Kaa o ka Lanakila ia John Wise no ke Kulana Elele Lahui
« He nui na kamailio e loheloheia nei iloko o keia mau la, no ke kular.a o na moho elele lahui, o ka oi loa aku, iwaena o na moho elele o ka a<vao Bepubalika, a ma ka mea maoj*opo ]oa, aia mawaena o na moho .īohn H. Wise ame Norman K. Ly7nan, ka hahana loa o na paio ana, me ka ukali aku o Charles E. King mahope o laua. No na moho elele Demokarata hoi, aia ke kauka'i nui ana o Kauka Kaymond, i kona lanakila maluna o na haole, no ko lakou koho aku iaia, me ka nana ana ma kona ano kupoeo; aka ma ka aoao o W. P. Jarrett, aole he wahi kanalua iki iloko ona, no ka hiki iaia ke hoohaule i kona hoa paio, me ka maalahi loa. Ma ka pule aku nei i hala, i loaa mai ai he hoike mai ka Hon. H. L. Holstem mai, no ke kulana o na moho elele lahui ma Hawaii, o ia ka ikaika o Norman K. Lyman ma ia mokupuni, a o John H. Wise aku malalo ona, a wahi ana, eia maloko o Honolulu iho nei, ka hahana loa 0 na paio, a ma ka Mokupuni o nei,e akaka ai ka moho e aha'i ana i ka lanakila. Mai Maui mai hoi, i loaa mai ai ka hoike i keia mau la iho nei, no ka ikaika o John H. Wise malaiia, u oia mai ana ke oili inaluna o na moho elele e ae, ma ia mokupuni, a ua hoike okoa ae kekahi Demokarata malaila, o ka heluna baloka e loaa ana ia John H. Wise ma Maui, elike ana ia, me ka huina baloka o King ame Lyman ke huiia. Mai Molokai mai hoi, i hoea mai ai kekahi lono, ua lilo ka hoea ana aku nei o ke Kalanian.iole, a kuleulu i na kalapu o na wahine, i kumu nana e hooi ae i ka ikaika o John H. Wise, ma kekahi nau wahi, aole ka no ka hookikina-. i\ akn o na wahine e koho ia Hon. H. Wise, aka no ko lakou makemake elike no ka lakou koho ana, me ke koho a ko lakou alakai. Ma ka Mokupuni o Kauai, aia ka hahana o na paio ana mawaena o >"orman K. Lyman ame Wise, eia nae, aole he kanalua iki o na hoaloha o Wise, no ka lanakila o ka Jakou moho malaila. Ma Oaiu Nei ka Hahana Eia n» ka Mokupuni o Oahu nei, ka hahana loa o na paio ana o na j moho elele lahui, me lie mea la, i ka hoolohe aku iloko o keia mau la, aia ma ka waha o ka hapanui o na kanaka Hawaii, ka inoa o Lyman kahi i kau ai, a he ikaika maoli no o Lyman ke nana aki^_ Aole he lohelohe nui ia o ke kamailio o na haole i ka lakou mau he noho hamau loa lakou; aka nae, ma ke ano o ka hoohana ana i ka paio kalaiaina e nee nei, ua maopopo loa, o John H. Wise ka moho a kekahi mahele nui o na haole. a e koho ana no hoi kekahi poe, ia Norman K. Lyman, ia Chas. E. King ame Kauka Baymond. Xo ka pohihihi o kekahi poe haole 1 ka lakou moho e koho ai, ua waiho okoa ia aku he ninau i ka nupepa Star-Bulletin, i kela mau la aku nei i hala, no ka moho oi aku o ke kupono; o ka pane a kela nupepa, aole he moho kupono e ae, aka o John H. Wise no ia, e hookahua ana i kona mau ano kupono, mamuli 0 kana mau hana, i lawelawe ai maloko o ka ahaolelo kuloko, a maloko o ka ahaolelo lahui ma Wakinekona, imua o ke komite o na Terirore. Ma ka Poakahi koke iho nei no, 1 puka okoa mai ai o Mr. C. K. A-i, ka lun&nui a lunahoohana o ka papa City Mill, kekahi o na Pake ko'iko'i a hilinai nui ia o keia kuianakauhale, a hoike mai i kona manao, o John H. Wise, kana moho e koho ai, me kona kakau ana i nau leka lehulehu, a hoouna aku i na Pake koho baloka o keia kulanakauhale, e kono ana ia lakou, e -' aawi i ko lakou mau baloka no John H. Wise. I ka hoakaka ana a«, i kona makakoo no Wise, wahi a Mr. A-i, o Mr. Wise, ka mea nana i hooikaika iloko o ka ahaolelo kuloko, ahi- *<; i ka loaa ana he haawina o elima Kaukani dala, no ke kukulu ana i r-ome no na Pake lilo ia hana, i kiahoomanao iloko o ka Koonoo o na Pake apau, a no ia kumu, pela oia i makemake ai, i na Pake apau, e koho ia Wise i moho na ka .ioao Repubalika, aole nae no kela kumu wale no, aka ua manaopu oia, o ke kanaka kupono ia nvafna o na moho apau e holo nei. £ Haiolelo Ana o' Wiae l"a oluolu maikai loa o Senatoa •?ohn H. Wise i keia mau la, a ua ae mai kona kauka, e hookuu iaia,
« hele e haiolelo, nolaila ma keia po Poalima iho, ka po hope Joa a na mohd o na aoao a elua e haiolelo aku ai imua o na mana koho, malalo ae nei o Aala Paka, e hoea kino ae ana oia, a no ka manawi mua loa, iloko o keia hakoko kalaiaina ana, e ku mai ai oia e haiolelo,'mc ke kupale ana, i na olelo apau a kona mau Jioa moho, i kipehi aku ai maluna ona. No ka hahana loa na« o ke kalaiaina iloko o keia mau la, aole no o Senatoa Wise, i nohd malie, aka mailoko mai o ka halema'i i hoouna mai ai oia i kona mau manao hoakaka i na nupepa namu o keia kulanakauhale, akahi no nae oia a ku aku he kino imua o na mana koho ma keia po Poalima ae. Mawaho ae o na moho elele lahui, 0 na moho senatoa kekahi o ka Mokupuni o Oahu nei, i komo aku iloko o ka hahana maoli o ka hoouka kalaiaina, me ka hoao o kekahi mau moho, ma na ano apau, i wahi e loaa ai ka lanakila maluna o kekahi mau moho, a i ka nana aku, e lele okoa mai ana kekahi mahele nui o na Demokarata, a kakoo i na ! moho Repubalika, i haule ai ko lakou mau hoa paonioni. 1 Ua hookahua na Demokarata iko lakou mau manao kakoo i na moho senatoa a na Repubalika, malalo o ke kumu, ina no lakou e koho ana i na nioho senatoa Demokarata a puka, e lilo ana no ia koho ana i mea ole, no ka mea ua manaoio loa lakou, aole e puka, na moho o ko lakou aoao kalaiaina, ma ke koho laula ae nei 'iloko o ka mahina 0 Novemaba. - | Elike no nae me ke kamaaina ma Ina hana kalaiaina, he hana pohihihi loa, k« koho e ana aku iloko o k«ia manawa, i na moho e lanakila ana o kela ame keia aoao pakahi, aka nae na%a Poaono e hoea mai ana, e hoike mai i ka mea oiaio, a ilaila, e pau ai na pohihihi apau, a ilaila no hoi e ikeia ae ai na kaula pololei, ame na kaula lalau.