Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXII, Number 32, 9 August 1923 — HAINA NANE. [ARTICLE]

HAINA NANE.

Mr. Lunahooponopono, Aloha oe: —E oluolu oe e hookaawale oe i wahi rumi, no na hua nioi wela 0 Kona kai opua i ka la'i, elike me ia malalo iho nei: He kama ka'u, nona na mahele elua penei: Mahele 1. Loaa no au i na meaulu apau 0 ka honua nei, a ke Akua 1 hana ai. Mahele 2. Loaa no au i na moku, waapa, waa, na holoholona, na mealele, meakolo, ame na kanaka apau 0 ka honua nei, aole loa au o haalele ia lakou ahiki i ko lakōu hooluolu ana. Ke huiia na mahele elua 0 keia kama, pau ko oukou ike ana iāia. Haina: Waiona. Ua pau ka ikeia ana i keia manawa, ke hooko pono ia ke kanawai. Wehewehe ana: Mahele 1. Wai. Loaa no keia wai mailoko mai 0 ka lau o na meaulu apau ke ku'iia. Mahele 2. Ona. Loaa keia ona 1 na waapa, waa, mealele, a pela aku. O keia ona, pili ia i kekahi mea e noho ona ana no kekahi mea, nona ponoi ilio, he haku paha ma kekahi olelo ana. Aia no he ona iwaena 0 na lahui kanaka like ole 0 ka honua nei, aole nae hoi i like me kela ae la, aka, he ona keia niailoko mai o ka wai hoomalule kino, Waiona, he mea paakiki ka hookaawale ana i keia mea mai ka poe mai e inu ana i keia wAi. I\e huiia na mahele elua, alaila, loaa no ka haina elike me ia maluna. Ea maalili palia auanei ka wela 0 na hua nioi 0 Kona i ka pule kaulana o ka make loa! Me ke aloha a nui i ka Luaahooponopono ame kou mau hoa paahana. HAKALAU, BOY, Hilo, Hawaii. Kapeke loa mai la kau pahuna ma ka pewa hu'i, ke h6ne iki mai la ka aka a kahi kolohe hoopapa 0 ka pali nihinihi laumania 0 Keoua. Hahauia ka pauku laau ma ke poo o ua wahi kolohe nei. Hoao hou ia mai! —L. H. — Eia no makai aku o keia mau waipuna kekahi waipuna e hu la iloko o ke kai. He mau wnkahiki keia e hu nei keia wai. ' ;, m ponoin aku ke kumu 0 -ai aka, ua hiki no e ikeia mai ke kuahiwi mai, mamuli o kekahi mau lua kahi 0 ka lawe ia ana mai 0 keia wai, a hu aku la iloko 0 ke kai. Ina no kela Hui Mahiko i imi i keia m*u Traimapuiui, iu la ua. loaa no ia lakou, a ina la, ::.i nele kakou. Ua ike ole po na aiakai i ka hoomaopopo ana i ka mea e mau ai ka loaa ana 0 ka wai maikai no lakou mau oiliana. Pomaikai nae hoi kakou na Hawaii maiAuli 0 keia nele ana 0 lakou. I keia la, ke noho mai la kekahi mau Hawaii maluna 0 keia mau aiiw, a ina e alia k® dala 110 ko kii ana i kela mau wai ma kela aoao 0 Molokai, e loaa ana ka aina 110 kekaln mau haneri kanaka Hawaii me ko lakOu mau "no keia mau aku.

Kia ka e laukanaka aua keia mau Mokupuni, o Molokai ame Lanai. Eia ka huihaua halakahiki kini o Libl>y ma ke manao nei i ka piha pono ana o na eka o lakou i hoolimalima mai ai mai na' keiki a mai, e loaa ana he 1 a '»i stku kanaka hana ma ko l;t ■■■ u mau aina. A eia hoi na kanaha oihaaa 9 Hni Hala 0 Eawaiian, ke elelo mai nei i ka piha pono ana 0 na hana ma Lanai, e hiki aku ana na kanaka hnna i ka heluna 0 2,000. Ho mau heluna kanaka nui maoli keia. A ma ka aoao hoi 0 ko kanawni hoopulapula, ina e pono ana na mea apau e hoolalaia nei, 0 hoea aku ana na ohana Hawaii ma Molokai i na haneri he 400 a i ol<s 5000 no palia. Ake huiia me na waliine ame na keiki, e oi aku ana maemua o -na 2.000. Aole paha he wea i ike i ka nui 0 na pomaikai e , Zoaa mai ana i na kanaka Hawaii mamuli 0 keia mau aina, a ia no a hoea aku kakou ia la, alaila ike maka. Ke kanu nui mai nei na keiki o i ka mauu alafafa. He lian naauao keia no ka mea he mai makemake nui ia e na poe hanai hololiolona. A ina no aole e lilo ana kau mauu, no na dala au i makemake ai, ua hiki loa ia oe e hanai i mau holoholona nau me ua mauu la, no ka mea he ai maikai a hoomomona i na puaa, moa, pipi, kao, ame na lio hana au. O koia mau holoholona hoi, ua makemake nui | ia no ka lawe mai i iu na na kanaka nei. Aole oihana i oi nku o ka hoopomaikai i na leanaka e like me ka mahiai. I kou ike ana aole ! e pau kau mau mea -ulu 0 kekahi xno i ka hooliloia, ua hiki loa ia oe e hanai i na holoholona i makemakeia mai keia mau mea aku, a oia mau holoholona i makemake ia kau e kuai aku, a ua hoihoiia mai kou luhi no kau mau mea ai i kanu ai, aka, aole i ]ilo. He hana mau na na kanaka Mahiai 0 Amelika ka liooulu ana a nui ke kulina, a i ka lilo ole» ana o keia kulina no na dala a Ukou i manao ai he kupono, ua hoomaka lakou; e kuai i na puaa •wmi ame na pif>i wiwi no ka mea e loia āna na holoholona 0 keia ano, a 0 ka hoomaka aku la no ia e hanai i keia kulina, a ua maopopo loa no hoi ia lakou ka ikaika hanai o keia i ai, a ua hiki e ike i ka pomaikai i 1 loaa mai mamuli 0 keia mau pipi a puāa pāha. I ka momona ana, i momona i keia mau kulina i 'hiki ole e loaa na kumukuai kupono, aka, i ke kaupaonaia ana 0 kei&_ mau holohololona, ua ikeia ua pii ae ka momona 0 ka pii ana ao 0 ke kaumaha, a 0 ke kuliua no ia i hanai ia aku. A ma keia ano ua loaa mai la ka uku kupono no kela kulina. Ina pela n hoi na kanaka 0 Molokai e hn-,' i ai, me ka lakou mau mea ho<r le loa e poho ana ko lakou 11.;:,. ...lii. O keia ke alanui naauao e hana ai. A pela nku ana no na aoia ana o kola mau kanakn e kanu mai la i ka mauu alafafa. O ke kanu ka hana paakiki, 0 ke oki ana lie maalahi loa. He hookuku ma na mea ulu ka hana nui a ko Molokai poe kaaaka e hana mai nei. I kela mau la aku nei ua lilo ae ka helu kiekie p ke kaumaha 0 ke pu, palaai, i kekahi kanakn, a i kekahi mau pule mai, ua lilo ak-u i kekahi. O keia ka mea 0 hooulu ae ana iloko 0 ke kanaka i ka makemake e kanu i na mea e hiki ana e oi aku mamua 0 ka kekahi iho. Ina e ulu mau ana keia manao, me ka hooikaika mau ana, e ike aku ana kakou, i ko lakou ikaika mahiai, ma na mea apau. A e like me ka nui 0 na mea hiki e kanuia ma kela mau aina, pela 110 ka nui 0 na mea e kanuia aku ana, a e ohi nui mai ana lakou i na mea e pomaikai ai lakou. He hookahi mea e hoouluku mai nei i ka manao o ko oukou meakakau. Ko lohe ia aku nei na Komislna i ka olelo mai, na nui loa ka keia mau eka he 24 i haawiia aku i na kanaka ma Kalamaula. Aole paha o ka olelo mai na nui loa, aka, 0 ke ao aku e kanu nui mai na kanaka i mēa e paa pono ai ko lakou mau aina. I kekahi ohana e nui ]oa ia ana paha keia mau ek:t, aka, i kekahi aku e uuku loa ana. Aia no ke ana maikai, elilio me ka ikaika oia ohana. Ina e ikeia ana ua hoohana oleia kekahi 0 keia mau eka i haaxviia aku, 'akaila. ua nui io pha.no ia ohana e hana 010 ana ia mau eka, aka, i ka ohana e ikaika ana e ikeia aku ana no ka lawa ole 0 keia mau eka. Ua hoike mai ka enekinia nana e lawelawe aku ana keia liana, he 5000 kapuai a oi e eliia ana malalo 0 na kuahiwi, no ka lawe ana mai 1 keia wai 0 Waihanau ahiki i kahi e hiki ai e loaa mai ma na wahi waiho wale o ka auwaha o na paipu e hoonioe ai. lTa maopopo no nae, i ka loaa ana o keia puka, e hoomoeia'mai ana ke paipu maloko mai olaila, a mawaho mai he maalahi wale no na hann. ī! loihi ana nae na mahina mamua 0 ka pau anar 0 keia mau hana. Aia he ki6 wai nui ma kahi 0 ka wai e makemakeia aku nei e kii, a e laweia ana keia kio i lua hookio ao ka wai. E hookiekie ia ae ana na6 na aoao 1 nui ai ka wai e hookioia ma keia lua. Mamuli o keia lua, e emi ana na hoolilo o ia hana. L'a wanao waleia e loaa ana na galani he 750,000 ma keia