Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIII, Number 30, 24 July 1924 — IKEIA KA PILIKIA O KA POE OLOHANI O HAWAII Lawelaweia na Hana Limaikaika i ka wa i Hoao ai Kekahi Poe Pilipino Olohani e Hoi Hou i ka Hana Mahiko [ARTICLE]
IKEIA KA PILIKIA O KA POE OLOHANI O HAWAII
Lawelaweia na Hana Limaikaika i ka wa i Hoao ai Kekahi Poe Pilipino Olohani e Hoi Hou i ka Hana Mahiko
Ma keia mau la i hala iho la, ua ikeia .ka nui maoli o ka. pilikia i ala m»u mai ma ka Mokupuni o Hawaii, elike me ia i hoikeia ma» loko na leka o ka loaa ana ae mai na Kona mai, mamuli, o ka bōao ana o kekahi poe Pilipino limahana hou e hoohulihuli i ka manao o 'na limahana Pilipino olohani e hoi hou i ka 0 ka liakaka ame kekahi mau uluaoa i hanaia ma ka Poakolu ama ka Poaha o ka pule aku nei i hala mtt Korfa, ua ala mai ia mamuli o keia wani a ka hoike a ka Makai.'Nui āam. Pua. T7a hoike hou ae ka Makai. 3S T ui Sam Pna, Ua loa» iaia ka ikei} & olohani ana na limahana . o Kohala mamua o ka halā ena o ka mahina hookahi, a me ka maopopo ole \ fca hui mahiko r eia. hfi'.lB. poe'Pilipino e hana nei ma.kela.ame l keia mahi l ko o Kohala ,ma ke ano kiu no ka poe olohani nje ko lakou ; hoike mau ana a& i na alakai olohani i na mea r. lakou i ike ai malaila. Noho Pouiiuli ka Lehulehu . Eia ka'lehulehu ke noho pouHuli nei, rae ka maopopo ole ia lakou o na pilikia nui e hoea mai ana, a ina oia e komo kino ana a hopuhopu i kekahi poe, he hana ia nana o hoala ae i kekahi mau hana hoo' pilikia, e paa ai kekahi mau mahiko i ke puhiia i ke ahi a pela pu hoi me kekahi mau halewili ma Hamakua. 0 Amaiino, ka makai i pepehiia ma Kona, ua hele aku oia e koi e hoihoiia mai ke kaa kalaka o ka laweia ana ma koA ano £e makaainana aole hoi maleona kulana he kanaka nO ke aupuni, a mamuli 0 ia ano 5 loaa ai kela poino-iaia. Ma. ke kakahiaka o ka Poalima 1 hala, i pohala ae ai o Amorino mai ka waiho a make ana, eia nae āole e hiki iaia ke hoike ae i kekahi mea. TTa hoike ae kona kauka, e hala ana na Ja elua a i ole ekolu paha mamua o ka l-'fki ana iaia ke hoike maopopo ae i ka hopena e .hōea'inai ana maluna o Amorino mamnli o kela kulana kupilikii i loaa iaia. La hoihoiia ae oia no ka haiikapi'a o Kona ma ke awakea o ka Poaha o ka pule aku la i hala. K» Paaia Ana o ke Kaa Kalika Ma; ka po Poakolu o v ka pule i hala, elike me ia o ka'hoikeia aaa mai nei a mg kahi paha o ,ka hora 11 o ua po nei, ua haalele aku la kekahi kaa kalaka i onaia e Amorino ia Holualoa, ma kekahi .wahi.« pili kokoke anā me ka haleieka mē U mau Pilipino. I ko lakou hookokoke. ana aku ma kekahi mau kāuhale kumakahiki © kokoke ana i kahi o Cowan he mau mile helu wale no
ma! Kolala mai, ua paaia iho U lakou e na alākai o ka poe oloiani, jme ko lakou laweia tna ma ke aao he mau pio. Mamuli o keia paaia a»a lele akn la o Minoru Inaba, ke kalaiwa 6 ua kaa nei a holo aku la iioko, o ka alu kuawa, eia nao i uā. Ioa&' pono aku la oia i na pohaku ame nar pauku laau o ka' nouia ana aku, nolaila, oia pu kekahi i paa i ka hopuia. a lawoia. ae no ka pa |cQmakahaki. No na makal hoi o Koiala, ua hoIo mai Ia lakou no Puuanahulu nc ke kali aaa v kela kaa kalaka, no k'a/.haain Jana: mai i ka lakou mau kiai. makaala ana i ka pono o na limahana/ma . ko lakou alahele no Kohala, eia nae, i ka oili ana mai o ke.aliula o ke kakahiaka, aohe hJp kaa ka hooa ana aku, nolaila, ua kelepona mai la lakou no ka ninaninau ana mai ina paba ua haalel* aku. kela kaa kalaka me na limahana, T7a .hele aku' o Amorino no ka pa kumakahiki a koi aku la e hoihoiia ma kela ltaa kalaka, a ma ,ka moolelo i hoikeia ae maloko o ka pa kumakahiki, ua papaia mai oia aolo e. book6ko*k« aku 'maloko o kela wahi. Ua komo aku la uo nae oia ka "«"ehe ana ae i kana: kalapu ame kana pu, me ka hoike ana a? J kona kulana ame ka; mea ana o koi nei. ; Pekul» ma k« Helekelena Ua .hopuia iho la oia a paa, mt: ke' peku a palukuia ana o kona helehelena, a elike ,me ka hikiwawe o kekahi makai e hoea aku ana imua o oa Pilipino, pela iho la no ka iikiwAwe ko lakou hopuia .ana a lilo' i mau pio. TJa paaia o Amorin6 ame Makal Sam K. Aipia o Va-hoea ana, aku i kekahi manaT>a mahepe mai anu ieekahi ka'a'.wa kaa kalaka nona ka inoa o Williai») Keanaaina. No na makai hoi o Kona, ua pnu loa lakou no Koha'.a no ; ke kokna ana &a kekaki mau, mea, n01a ; .?3, he mea; makehewa ke komo hookahi ana aku a kek'ahi makai noloko o ka pa "kumakahiki. J tTa'hoea aku ka Makai'o ka Papa Ola Mr. Harry Klehime noloko o kela pa kumakahiki ma kela la elike me ka maā mau ia.ia r a. i kona ike ana i kela kulana kup|likii. i loaa- ia Amorino, ua hoouna koke.aku la oia iaia no ka hankapila. Ma ke Poaha o ka . pufo aku la 1 liala,. i hoea ae ai ka Makai Nui Sam Pua no Kona mai Hilo mai,, noloko' o kela pa kumakahiki. lTa boea pu ae malaila, he 12 m{in m: kai mai Kohala' a mai Waimea 'iiai, eia nae he mau hiobrcr>a no ke ala hou ae o kekahi'haunaole ikēia; ia wau