Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXIV, Number 18, 30 April 1925 — MOOLELO NO UMI KEKAHI ALII O KO HAWAII NEI PAEAINA HANAUIA MA KEALAKAHA, HAMAKUA HAWAII. [ARTICLE]
MOOLELO NO UMI KEKAHI ALII O KO HAWAII NEI PAEAINA HANAUIA MA KEALAKAHA, HAMAKUA HAWAII.
MOKUNA XIL Ko Umi Make Ana: Ka Hunaia Ana o Kona Klno e Ko'i. (Kakauia e Z. P. K. K&waikaumaiikamakaoakopna.) , 0 ke kii no ia o Ko'i e pepehi a hooili ika waa. Mai Kekaha aku o Ko'i ma a pae ka waa i ke a-a makai aku o Hakaeo, 'makai aku o Kamakahonu, Kaiakeakua. Aia i ke aumoe; o ka pii aku la no ia o Ko'i a ua moe kiai o ka lua; aka, o Piimaiwaa* aia. no iaia ke> kiai oloko; aia hoi o Ko'i e komo aku ana me keia kanaka pnkui. TJa lohe no o Piimaiwaa, ua iilo kahiko ke kupapau ia Ko'i; a hoomoeia aku la keia kanaka, a lilo mai la ke kupapau ia ko'i, a o ka lilo aku ( la no ia ia Ko 'i ma ke a-a v ahlki »i kai o Makaeo, a kau ma ka waa, a | mai keia po a kela po, kau ana i na pali hulaano o Waimanu.. ( A komo o Ko'i i ka liale o ke kaikuahine, a ike mai Ia ke kaikuahine i ke kaikunane lele mai 1» me ka uwe nui, a lele aku la ke kaikunane a papani i, ka waha o ke kaikuahine. "Hamau, mai uwe oe. " \ Auhea ke kane a kauaf" | Aia no imua, e kii ae au'Va kii aku la o Ko'i, a ala mai la, a ike i mai la i ke kaikoeke, akahi no' a halawai, a lele mai la e uwe; a papani aku la i ka walia, o ala mai auanei na keiki a kaua, o ka puka aku la no ia a halawai me ke kaikuahine, i aku la o Ko'i: "*'Āuhea ōlua, ua hele mai nei au o halawai pu me olua, ūa lawe mai nei au i ka haku o kaua e nalo ia kakou. "Ēlua olua hookahi au nalowale na iwi o ka haku o kakou, o ka lualiuna oia nei, ilaila e huna ai." 0 ka lawe no ia o Ko'i ame ke kaikoeke i ka luahuna a ua kaikoeke nei, no ka mea, oia ko keiki o ka pali hulaana; a o ke kaula, a o, ka aulima, aunaki,.aime ka Pūlupuīu, ame na makaukau. apau, » o ,ko lawe no.ia i ke kino kupapau o Umi-a-Liloa, ahiki i ka laua wahi i huna ai i ka pali lele koae. He nui na mea i oleloia, aka, aole maopopo. Ua oleloia ua make pu ke kaikoeke o Ko'i, a na hookuuia i ka pali a make loa, eia ke kumu, o haiia e ke kaikoeke. 1 ka hoi ana mai, o Ko'i wale no ka i hoi mai, a olelo aku la ke kaikuahine ia Ko'i: "Ua hana lokoino,. aku nei paha oe i ka makua 0 iia keiki a kaual" "Hamau o na iwi o ko kaua hakū ka kaua mea huna a nalō, a e noho oe e ai i ka waiwai o ka aina." Ua oleloia, ua lawe no o Ko'i I na j iwi o Umi-a-Liloa i Maui. Ua oleloia ua huliia na iwi o Umi-a-Liloa, j aole loaa iki. Ua hoouka no o Ko'i 1 ka waiwai o na pali hulaana ia po no, me ka ike ole ia mai e kauhale, a hoi no i Maui ia po Ua hiki mai la kakou i ka hopena o ka moolelo o Umi a-Liloa, ke alii o ka aina kuaaiaa o Kealakaha, Ha« makua. Ina aole he mau kuia o ka meakakau mo(/lelo e hoopukaia aku ana ka moolelo o ke kanaka koa loa o ka Moku o Kohala; i ulupa na kanaka koa kae'ae'a ahiki i Kauai. (Ka Hopena.)