Ka Nupepa Kuokoa, Volume LXV, Number 48, 2 December 1926 — HE MOOLELO NO IVANE MIKAELE a i ole He Moolelo Kahiko no Rusia i Piha me na Hana Koa a Hoopihoihoi Noonoo [ARTICLE]
HE MOOLELO NO IVANE MIKAELE a i ole
He Moolelo Kahiko no Rusia i Piha me na Hana Koa a Hoopihoihoi Noonoo
"He ua mai hoi kau a koe aku," i panai aku ai no hoi o Ivaha, me ka hoomau hou ana aku no i ke kamailio ana: "No ka ua o keia po, me ka ikaika o ka makani, ua kokua nui mai kela ttiau mea i ka holopono o ka kaua hana." "Pehea ua holopono anei kau mau hana apau?" "Pela ko'u manao, no ka mea elike me ka'u i hoike mua iaku ai ia oe aia a ke aumoe ma keia po, alaila hoea mai oe, ia wa kaua e ike ai i na mea apau." "Pehea eia anei ine oe na hooiaio apau?" "Pela ko'u manao, no ka mea eia no na pepa apau, f kakauia me ka lima kakau ponoi o Menikopa, aia a makaukau oe, alaila ua hiki ia kakau a elua ke nana pakahi i keia mau palapala." "Aole he manawa hou aku i koe e hoololoiahili ai, e hoomaka koke ko kaua nana ana i kena mau palapala i keia wa, no ka mea aole au e pono e noho loihi loa ma keia wahi, o hoohuoiia mai auanei ke kumu o ko'u nalowale ana." Mamuli o kela hoakaka a ka emepera, noho like iho la laua 0 Ivana ma ka aoao o ke pakaukau uuku, a huki ae la o Ivana 1 ka palapala mua loa me ka hooho pu ana ae: "Eia na hoakaka e pili ana i ka waiwai o Basilo; e ike iho iana oe ma o keia mau hoakaka la, eia ke loaa nei ia Menikona he umi-kumamakolu kaukani dala i ka makahiki mailoko mai o keia waiwai, a he eha wale no kaukani dala ana i haawi aku ai ia oe. "Maloko hoi o keia palapala," i hoomau hou aku ai no o Ivana i kana kamailio ana me ka wehe ana ae i kekahi palapala okoa, "e hoakaka ana ia no na mea pili i ka waiwai o Patona. au no e hoomanao nei, ua lilo mai la i hapa no ka waiwai, i ka makahiki." "Pehea i loaa ai ia oe ka ike e pili ana i na loaa makahiki o na waiwai o ka poe i kuleana ole ai oe ia mau mea?" i ninau mai ai ka Emepera Nikola, me ka hopu pu ana mai i ka elua 0 na palapala mai ia Ivana aku, a kaholo iho la kana nana ana 1 na mea i kakauia maloko olaila. "O ke kumu o ka loaa ana mai o ka ike ia'u no keia mau mea, mamuli no ia o ko'u nana ana maloko o na buke a Menikopa ma ke ano ma-lu, a mamuli no hoi o ko'u huli kino maoli ana aku, ma kekahi mau alahele okoa, mawaho ae o na mea i kakauia inaloko o kana mau buke," wahi a Ivana, me kona lalau ana iho i ka ekolu o na palapala a unuhi ae la iwaho, me ke kamailio hou ana ae: "He palapala keia i kakau ponoi ia me ka lima kakau o Menikopa, nolaila e ike iho ana oe nou iho, i na mea oiaio loa ei'ke me ka'u i hoike mua aku ai ia oe e pili ana nona. Ke 'hoomanao nei no hoi paha oe no ke Kauna Keoni Kalikini ea?" "Ae ke hoomanao nei no au nona, oia kekahi o na kanaka kupaa mahope o ka nohoalii ame ke aupuni," i pane mai ai ka Emepera Nikola. "'Ua pololei loa kau mea i kamailio mai la e pili ana no kela kauna, o kona mau ano maoli no ia. He leka keia i kakauia aku e Menikopa iaia; aole no oe i poina, no ka pili kokoke los fnai o ka waiwai o ke Kauna Keoni Kalikini, me ka waiwai o ke Keikialii Menikopa, nolaila e 'heluhelu mai no oe, i ike ai oe i ka manao maloko o keia palapala." "A pehea i loaa mai ai keia leka ia oe e Ivana?" "Xa ke Kauna Keoni Kaliki ponoi no i haawi mai ia'u." '*Xo keia mau mea a'u e lohe nei mai ia oe mai, ua hookahaha maoli ia mai ko'u manao, no ka hiki ana i kekahi kanaka elike me kou ano, he kauwa, ke noho aloha me kekahi kauna o ke kulana kiekie," wahi a ka Emepera Nikola, me ka nana pono loa ana mai ma na maka o Ivana. "Pehea hoi, ina nei no ka ike mai o ke Kauna Kalikini i ko'u kamailio pu me ka emepera o Rnusia, aole anei oia pu kekahi e hookahahaia iho ana no ke kumu o kekahi kauwa, e hui kamailio pu ai me ka mea ma ka noho moi o Rusia nei?" wahi a Ivana me ka leo kuoo. Nana pono loa mai la ka Emepera Nikola ma ka helehelena o Ivana, me kona pane ole mai nae hookahi huaolelo, aka i ka hala ana o kekahi mau sekona o kona noho hamau ana akahi no oia a wehe ae e nana i ka palapala, a o keia na manao o ua palapala nei, ana o ka heluhehi ana iho: "I ke Kauna Keoni Kalikini; Aloha oe:—Ke kakau aku nei au ia oe maluna o kekahi kumuhana ano nui loa, mamuli o ko'u noonoo ana iho, malia ua kulike no kou manao me ko'u. Me he mea la, aole no i nele ka loaa ana aku o ka ike ia oe no ke ano o ka Emepera Nikola, kela emepera poo nui o kakou, o ia kona hoao ana ma na ano apau, e wawahi a e hoohiolo, ika mana ona kaukaualii iloko nei oka aina. Ua maopopo loa ia'u, o kekahi o kana loina hooponopono aupuni, e ake loa nei e hookoia, o ia no ke kaa ana aku o ko kakou mana apau iloko o kona mau lima, a i wahi e hookoia ai keia papahana ma kona aoao, eia oia ke hoonoho nei 1 na aliikoa kiekie iloko o kona mau pualikoa maiwaena mai o ka papa o na makaainana haahaa, a ke hooikaika pu nei oia e hookuuia aku ka kakou poe kauwa, mai ka noho hana ana mai malalo o kakou, aole malaila wale iho la no pau kana hana, aka eia oia ke hoao nei, e lilo kakou i poe hooko wale no i kona mau makemake ame kana mau kauoha apau. "Mamuli o keia mau mea a'u e hoakaka aku nei ia oe, ke makemake nei au e paa oe i kou mana, a mai ae iki e haawi aku iaia. E malaina loa oe i kau mau kauwa, a mai hoopau ia lakou; a ina he manawa kekahi ma keia mua aku i makemakeia ai e hoohana i ko kakou mana, e ike auanei ka Emepera Nikola, o ke keehi ana iluna o ka mea oioi, he kumu ia e 'eha ai kona mau wawae. "O na lala hope o ke ola ana o Alekanedero, he mau la ia o kona ehaeha, mamuli o kona ike ana iho, aia na manao ohumu īloko o na makaainana, no ka hoohiolo ana i kona nohoalii; pela no auanei ka oiaio loa, no ka hoea mai i ka haulehia ana o ka Emepera Nikola, mamua o kona maopopo ana, eia kakou ke ohumu nei iaia. 'Ke pau kau heluhelu ana i keia palapala, e puhi aku i ke ahi, a e kupaa me ka luli ole maluna o ka mana i loaa ia oe, a e hoomanao pu hoi eia ka Emepera Nikola ke hoao mai nei, e noho mana maluna o kakou apau.—ALEKANEDERO MENIKOPA."
Aole i pau koke ka nana ana a ka Emepera Nikola i kela palapala ma kona heluhelu ekahi ana, nolaila ua hoi paiua ae la kana heluhelu ana, a i ka hoea ana ana i ka inoa o Menikopa, haehae ac la oia i kela palapala iloko o !:ona mau lima, nana mai la hoi ma na maka o Ivana, me ka hulili i ka inaina a pane mai la me ka leo malie: "O ka limakakau ponoi loa keia o Menikopa, no ka mea ua hele au a kamaaina i kona limakakau." "Aole a kaua hoopaapaa ana ma ia mea, aka nae ua kuhihe-1 wa loa oia, ma ka hoouna ana aku i keia leka i ke Kauna Ka-| likini, no ka mea aole i like ka manao o kela kanaka me kona," j i panai aku ai no hoi o Ivana. "Akahi a loaa maoli ia'u na mea oiaio loa e pili ana 110 ke Keikialii Menikopa, eia ka o keia kanaka nona na lehelehe hoopunipuni ame ke kolohe, kela kanaka i hoolohe aku ai au i ka pahee o kana mau olelo, me he kahe ana la na ka aila, o ka moonahesa no ia e hoomakaukau mai nei i kona waiawa, no ka hookomo ana mai iloko o kuu kino. Kupaianaha, o na kupaianaha!" "Malia paha he mea oiaio no hoi kana o ke kamailio ana aku ia oe no kekahi po-e?" "Aole a'u nana ina paha he mau mea oiaio ia a oiaio ole, ua lawa keia palapala a'u i heluhelu iho nei, i kumu e hookauia aku ai ka make maluna ona, he kipi niaopopo loa oiai ka emepera ame ka noho alii o Rusia nei. Aole au i makemake e lohe hou i kekahi mau mea e pili ana no keia kanaka ino!" "Aole no a'u mea hou aku e kamailio ae a?' nona, mawaho o na mea au i ike iho nei nou iho; aka nae he hookahi kumuhana ano nui a'u i makemake ai e maliu mai oe no kekahi manawa uuku." "Ina hoi ha pela e wiki, aole he nui o ko'u manawa i koe, oiai o ka hapalua hora a'u i hoike mai ai ia oe, o ka loihi ia 0 ko kaua manawa e kukakuka ai, ua pau akii la, a ke hele nei keia mawaho aku o ka hapalua hora." "Aole no au e kaohi hou iho ana ia oe maloko nei, aka e haawi aku ana au i keia poe ope palapala ia oe, a ina he manawa nui kupono kekahi e loaa ana ia oe, alaila e nana aku i na mea maloko o keia mau palapala, malia he mea ia e loaa hou aku ai ia oe, na ike oi ae, mawaho o k«iu mau mea i ike mua iho nei." Hopu mai la ka Emepera Nikola i kela ope palapala, a paa ae la iloko o kona lima, me ka i ana mai ia Ivana. "Malia paha hoi, ua ike no oe i na mea ano nui maloko o keia ope palapala, e hoike mai no hoi oe i ka manao nui maloko o keia mau pepa, me ko'u heluhelu ole." "He nui loa na mea e loaa aku ana ia oe, ma kou heluhelu ana i na palapala heluhelu, malia he mau mea kekahi i komo ole iloko o kou noonoo, aka ma ke ano nui no nae ea, e loaa aku ana no ia oe ka inoa o Menikopa ame kekahi poe lehulehu e ae, ke heluhelu i na palapala apau me ke akahele loa, pela wale no e loaa mai ai ia oe ka ike, no na kanaka au i hilinai kuhihewa aku ai, ame ka poe au i hookau wale aku ai^ 1 na ahewa ana ,me na kumtt kupono ole." "E lawe i'o au i keia ope a heluhelu aku i na mea i maloko olaila, a ina he mea kekahi a'u i pohihihi loa ai, alaila e hoouna mai no au i kekahi elele, no ke kii ana mai ia oe e hele ae imua o'u. Pehea la, ke hiamoe oluolu mai nei paha o Menikopa, me ka noonoo ole ae i ka ino nui e hoopuni ana iaia?" Aohe a Ivana pane no kela mau olelo hope a Nikola, aka ku wale aku la no oia nana i ka emepera, oiai o Nikola i lalau aku ai \ kona papale-kapu, a hookau ae la iluna o kona poo, o ka oili aku la no ia i waho o ka rumi. no ka mea ua pau ae la no ka hana nui nana i kono aku iaia e hele mai e hui pu me Ivana ma kela po. I kela hala ana aku hoi o ka Emcpera Nikola, hoakoakoa iho Ia o Ivana i na palapala a ka Emepera Nikola i lawe ole aku ai me ia, a oiai aia kela i na hora o ke aumoe, hoi aku la oia e hooluolu, a aole oia i ala koke mai ma kekahi kakahiaka ae ahiki i ke awakea loa ana. He mea maa ia Ivana i ke ala kakahiaka nui, i keia kakahiaka nae ua hiamoe loa oia, mamuli paha o kela aumoe loa 0 kona ala ana. Komo iho la nae oia i kona ma"iti lole, a i ka paa ana, ua hookahaha loa ia aku kona noonoo, i ka hoea ana aku o kona haku, ua hele no hoi a piha i ka haalulu, mamuli mai o ka inaina. "He makemake anei oe e ike ia'u e kuu haku, i hoea kakahiaka mai nei oe maloko o kuu rumi?" i ninau mai ai o Ivana, no ka manao o kela hoea ana aku o Menikopa noloko o kona rumi. "Ae, he manao ano nui loa ka'u i makemake ai e ike ia oe e Ivana i keia kakahiaka!" i pane aku ai o Menikopa me ka leo kuoo. "Ua konoia mai au e olelo ae, ua maopopo loa ia'u kou ano maoli. Ua noke au i ka hakilo ia oe, a ua maopopo ia'u ke ano o kau mau hana." "Ina ua hakilo i'o oe e Menikopa ia'u ea, alaila aole loa he mea i loaa ia oe a'u i hana ai, e kau ai ko'u weliweli ia oe a 1 kekahi mea okoa ae paha," i pane aku ai no hoi o Ivana, me ka maikai ole iho la o kona noonoo. "O kau paha kena e olelo mai nei, e ike aku ana nae kaua ika mea oiaio loa. No'u iho ea, aia ka maka'u ame ka hopohopo iloko o'u nou. Ua maopopo loa oe ia'u i keia manawa!" "H eoiaio anei ua loaa aku ka ike ia oe no'u?" wahi a Ivana, me ka mae o kona helehelena, no ka mea ua komo mai la ka manao hoohuoi iloko ona, malia paha ua pololei na mea a Menikopa e hoike mai Ia imua ona. "Ae, ua maopopo loa ia'u kou ano oiaio maoli, ame ke ano 0 kau hana i noho mai ai me a'u. Ile mea pono e loaa kahiko keia ike ia'u nou, aka nae aole no keia i lohi loa!" "Heaha ka manao o kau mea i kamailio mai nei, aole he maopopo iki ia'u," wahi a Ivana, me ka hiki ole iaia ke huna iho 1 kona ano pihoilioi. "Aole ka ou lohe mai nei, ua maopopo au i kou ano?" "Pela i'o ka hoi, owai au, a heaha ko'u ano i maopopo ia oe?" "Me a'u no ka'u meahuna, aole au e hoopuka aku ana i ka inoa imua ou, a aole no hoi oe elohe ana ia inoa mai kekahi mea mai, koe wale no keia ua maopopo ia'u ke ano o kau mau hana, a o ia ka'u e kaena ae nei, eia ka lanakila ma ko'u aoao!" Hakalia no a pau kela kamailio ana mai a ke Keikialii Menikopa i na olelo ae la maluna, pa'i ae la oia i kona mau lima me ka ikaika, a iloko o ka manawa pokole, ua oili mai la he mau kanaka kino ikaika a ku ana imua ona, a i ka loaa ana akii o ka hoailona ia laua, no ka hana i makemakeia na laua e hooko aku, holo mai la ua mau kanaka nei, a puliki aku la i na lima o Ivana, me ka pe'a ana ae mahope o ke kua. Ke noke la o Ivana i ke kupaka, me kona peku okoa ana aku a hina hookahi o kela mau kanaka iluna o ka papahele, aka ua hauhoaia iho la nae kona mau lima e ka elua o na kanaka, o ka pau iho la no ia o ka hiki ana iaia ke ku-e hou mai, no ka mea ua lilo oia i pio, na Menikopa.
"Heaha ka nianao o keia mea au i hana mai ai maluna o'u.| Heāha ke kumu o keia hoopaaia ana o kuu mau lima i ke kaula?" i noke ae ai o Ivana i ke kamailio kukahala-ke. "Eia no ke kumu, aole ou wahi lihi kuleana iki, e noho ai ma Rusia nei, a ua kokoke loa mai ka hora o kou ola ana maluna oka ili oka honua. Ua hala na la o kou lanakila, ua piha maoli no oe i ke akamai ame ka maalea, eia nae, aole e kaa ana ka lanakila liia kou aoao. "Aole au e pono ke ola, me kou noho pu mai me a'u ma nia keia u*ahi hookahi e make kekahi o kaua e pono ai, a ua hooholo au i ko'u manao, o oe ke make a owau ke ola; no ka mea o ka noonoo hookahi no ia iloko ou, elike me ke ano o kau hana, no ke kau mai o ka make maluna o'u, a e ola aku oe me ka lanakila." "Ina no ko kaua ku like imua o kekahi aha hookolokolo, he mea maopopo loa, maluna ou ka make e pono ai e hookauia mai, no ka mea ua nui maoli no kou hewa, a ua kupono ka make ana o ka mea hewa, a e ola hoi ka mea hewa ole; ua ike oe ia mea c Alekanedero Menikopa." "Uwoki, mai hoao oe e kamailio hou mai," alaila kauoha ae la oia i na kanaka elua, e hoopiha i ka waha o Ivana me kekahi hainaka. "Aia a pau kena hana a olua, alaila e pepehi koke aku i keia kanaka a make, me ka hoohakalia hou ole aku!" O na kanaka elua i kauohaia aku ai e hoopilia i ka waha o Ivana me K*a haina-ka, he mau meapaahana laua na Menikopa, no ka hooko ana i kona mau makemake apau. Hoopiha aku la ua mau kanaka nei i ka waha o Ivana i ka haina-ka, alaila onoonou iho la iaia ilalo, ma ke ano e kukuli iluna o ka papahele, no ka hoomakaukau ana, e pepehi aku ia Ivana a make, ma ka hahau ana i ka laua mau pauku laau maluna o kona poo. Aole nae i pau na hooponopono ana a kela <nau kanaka, no ka pepehi ana aku ia Ivana, ua hoohikileleia mai ko laua noonoo, anie ko Menikopa pu, i ko lakou lohe ana aku i ka haluku 0 na kapuai Avawae o kekahi poe lehuleliu e pii mai ana ma ke alapii, a ke lohe pu la no hoi lakou, i ka nakeke o na pahikaua, a o ia ka Menikopa o ka pane ana ae: 1 "E wehe koke ike kaula mai na lima mai o Ivana, pela me ka hainaka mailoko ae o kona waha, no ka mea ke hele mai nei kekahi poe, e lilo ai lakou i mau hoike 110 keia hana ano nui. E noho malie loa oe e Ivana, aole e kamailio iki no ka mea i hanaia aku maluna ou, o make aku auanei oe i keia maI nawa! Ke wikiwiki la na kanaka elua i ka wehe i ke kaula ame ka hainaka mailoko mai o ka waha o Ivana, i hakalia no nae a pau kela mau hana, weheia mai la ka puka o ka rumi, a ku ana no he umi-kumamalua mau koa i lako me na meakaua maluna o lakou, a kaa e mai la ke kamailio ana ma ka aoao o ke alakai o kela mau koa i ka i ana mai: "Ma ka inoa o ko kakou halepule. he Avahi ano e maoli keia eke Keikialii Menikopa e hooko ai i kau oihana! No ka hapalua hora ko makou noke ana i ka huli ia oe, aole o uwahi mea a loaa iki, nawai ka ole o ka loaa eia ka he hana okoa kekahi au e lioao nei e hooko!"' "Heaha auanei, ua hiki ia kakou ke lawelawe i ka kakou mau oiliana nia na wahi like ole; ke manao kakou e hana pela," i pane aku ai ke Keikialii Menikopa, rne kona hoao ana aku e minoaka. ma ke ano hoomale hoopalaimaka. "Heaha keia hana nui a oukou i makemake ai e ike ia'u?" "Ua makemake makou ia oe, mamuli o ke kauoha a ka emepera." "O ka'u no'ia i koho aku nei! E hoi aku oukou a hoike i ua haku emepera nei o kako\i e hoe;i aku ana au imua ona, iloko o ka manawa pokole loa." "Ina malalo o na ano maamau nei, he hana hiki no ia ia'u ke olelo aku i ko kakou emepera, elike me kau i makemake ai; aole nae pela, ua kauoha maoliia mai makou, e kii mai ia oe, ma ke ano he paahao oe malalo o na kanawai o ko kakou aupuni!" i pane aku ai ke alakai ona koa. "E laweia aku'anei au ma ke ano he paahao?" i hooho ae ai o Menikopa, me ka hooholo ana iho o kona lima ma ke kuau o kana pahikaua, kuemi mai la no hoi ihope, me he mea la, e makaukau ana oia, no ke kupale ana iaia iho imua o na koa o ka emepera. Minoaka ilio la ke alakai o na koa, iaia i ike mai ai i ke ano o ka hana a Menikopa i makemake ai e hooko aku, a o ia kana 0 ka pane hou ana mai: "Ua kauohaia mai nei makou e ka emepera e hoolilo ia oe 1 paahao, i hiki ai ia oe ke hele pu mai me makou elike me ke ano au i koho ai. Ina ia ma ke ano au e ku-e ole mai ai, e komo ole aku ai ka manao hoohuoi i na kanaka nou, a i ole ma ka hoopaa ana aku paha i kou mau lima i ka hao? O ka mea hea kau i makemake ai e hanaia aku nou?" "E hele i'o aku au," i hooho ae ai o Menikopa, me ka hele 0 kona helehelena a kaumaha loa, aka nae iaia i ike aku ai i ke ku mai o na kanaka elua, hawanawana aku la oia ia laua, e noho no maloko o kela rumi, a e hooko aku i na hana i hoolalaia, no ka pepehi ana ia Ivana a make. "Auwe, mai poina ka hoi!" i hooho ae ai ke alakai o na koa, iaia i ike aku ai ia Ivana. "O Ivana anei keia?" "Ae, o ka inoa ia o kuu kauwa, e waiho kakou iaia, a ua makaukau au e ukali aku mahope o oukou," i pane ae ai o Menikopa, me ka manao e hele koke lakou, i hooko aku ai kona mau kaiuika i ka make maluna o Ivana, aole nae i hooko ke alakai o na koa i kona mafcem?.ke. "O Ivana pu kekahi e hele me kakou, no ka mea ua kauoha mai nei ka emepera pela ia makou!" "Heaha iho la ka hana a ka £mepera Nikola i makemake ai me kuu kauwa?" i noke ae ai o Menikopa i ke kamailio ma ke ano pikanana, me kona hoopupu ana iho, me he mea la, aole aku la ona makemake e hele me na koa. "Aole i maopopo ia makou ka hana a ka emepena i makemake ai 110 kau kauwa, a aole no o makou makemake e ike 1 kekahi mea, koe wale no ko makou hoea ana mai nei, no ka hooko ana i kana kauoha, o ia ka lawe ana aku ia olua a elua imua ona. Pehea e hele mai ana anei olua?" Me kela mau olelo i kamailioia mai e ke alakai o na koa, unuhi ae la oia i na hao hoopaa lawehala, a paa mai la iloko o kona mau lima, a no kela mau hao, i kuha'u mai ai o Alekenedero Menik'opa, oiai aole ona makemake e hoopaaia kona mau lima i ka hao, a e ike mai na kanaka, i kona alakaiia ma na alanui, elike me na paahao e ae, nolaila ae mai la oia e hele me ka maikai me kona ku*e hou ole aku no hoi, i ka laweia 0 kana kauwa, aia nae iloko ona, ka inaina ame ka huhu kahi 1 nohoalii ai, no ka hoohokaia ana o kona manao lapuwale o ka pepehikanaka, elike me ia a kaua e ka makamaka heluhelu i ike mua ae nei.
Me ka helu-papa ole aku no ke ano o kela huakai a na koa me ka lakou mau lawehala no ke alo o ka Emepera Nikola, hookahi mea i ikeia, he elua hora, mai kela manawa mai o ko laua hoea ana aku imua o Nikola, ua hoopaaia aku la o Menikopa maloko o kekahi rumi pouli kawa-u iloko o ka halepaihao, a ua hookuu laelaeia aku hoi o Ivana kona noho kauwa ana malalo o Menikopa, me kona huli hoi aiia aku no Pena, kahi c noho ana o ke Kauna Keoni Kalikini. 'tOKUNAXIV. Ma ka manawa mua loa o ka oili ana mai o ka malamalama o na hoomanao ana iloko o ka noonoo o ke Kauna Rurika, a auhee aku hoi kela kupouli o kona noonoo, ike iho la oia e hiamoe ana oia iluna o kekahi moe maikai, a e hoopumehanamat ana na kukuna olino o ka la maluna o kona helehelena. Hoomaopopo iho la oia i ka eha o kona kino ame na lima, me kona hoao ana ae e hapai i na lima a waiho ma kahi kupono, aole nae he hiki ke onioai ae, a ua lilo ia i kumu hoopohihihi loa aku i kona noonoo, ahiki i ka moe okoa ana iho o kona mau maka. Me kela mau maka i hiamoe, hoala mai la o Rurika i kona hoomanao ana no na mea i hanaia, ke kumu hoi o kona waiho ana maluna o kela moe, a i ke kaakaa hou an aae o kona mau maka, hoao ae la oia c hoonioni hou i kona lima, aole uo he liiki kc oni, a no ka manawa mua loa, akahi no oia a ike, eia ka ua hopaiia kona kino iluna o ka moe, o ke kumu ia o ka hiki ole ke onioni ae. Heaha nae ke ano o keia mea ana e ike nei. Ile paahao anfi oia? Hoao ae la oia e noonoo no ka mea e pili ana iaia, o kana e hoomanao la, o ia ka hooukaia ana o kekahi kaua mawaena ona ame kona mau hoa ame kekahi puulu o ka poe kolohe. Ke homanao la no oia, no kona komo ana iloko o ka halepupela, me ke apo ana mai o na lima o Mira ma kona a-i, a mahope aku o kela inanawa, pau kona hoomaopopo ana ae i ke* kahi niea. Hoololo hou iho la ua o Rurika iluna o ka moe no kekahi manawa loihi, a 110 kona makemake e kaawale ae kona makau, kahea okoa ae la oia me ka leo nui, i kekahi kokua, a iloko o ka manawa pokole, ua lohe aku la oia i ka pane ana mai o kekahi leo wahine, a hoomanao ae la oia, aole paha kela he halepaahao, no ka niea aole he hoonohoia o na wahine i mau kiai 110 na halepaahao. Aole i loihi iho kona kakali ana, oili mai ana ka mea no#a ka lio ana i lohe aku ai, eia ka o Zo, ka wahine a Ofa. Kana mai la lia'wahine nei maluna o Rurika ma ke ano hoomaila'uka'i i kinohi, a iaia palia i ike mai ai i ka maikai me ka oluolu kupono o ke kaiuia opio, hele mai la oia a kokoke i kahi o ka moe, me ke kamailio ana mai: "Ke ike aku nei au, ua hoi mai kou noonoo maikai, he nuhou hoohauoli maoli keia i ka manao," wahi ana me ka nana pono loa āna'mai ma na maka o Rurika. "Ae, ua hoi hou mai ko'u noonoo maikai, no ka mea ua hik! loa ia'u ke hoomanao ae i na mea e hoopuni ana ia'u o ka wa aku nei i kala. Heahaa ke kumu i hoopaaia ai au iluna nei o ka moe? "Ua hoopaaia oe i ke kaula iluna o keia moe, no ka hoopakele ana ae i kou ola. Ina aole kena mau kaula, i hoopaaia ai ia oe, hookahi hopena maopopo loa, o ia no ka*lanakila ana 0 ka make maluna ou, no ka'mea ua ulupuni maoli no kou noonoo i na mea like ole, e aneane hiki ole ai i ka ikaika ame ka mana o ke kanaka ke hoomalu aku. "He nani nae ia ua hoi mai kou noonoo maikai, nolaila « weheweheia ae keia mau kaula i hoopaaia ai koti kino, e pone ai." "Pela iho oe, he nui ka'u mau mea i koe i makemake ai • ninau aku, a e pane mai oe me ka oiaio loa!" "līe nui loa ka manawa no ka pane ana aku i kau mau me 1 makemake ai, o ka liana mua loa, o ia no ka wehe ana ae keia mau kaula, nolaila e hoomanawanui iki iho no oe pela. 0 ka huli aku la no ia o Zo hele, me ka hoolohe hou ole mai ko Rurika noke aku i ke kamailio. He manawa pokole mahope iho o kela nalo ana aku o 7. oili mai la kekahi kanaka, a Rurika i ike koke aku ai, o ke ke kauka, nana i lapaau ia Aleba, ka makuakane o Mira. "Ke hauoli loa nei au no ka hoi hou ana mai o kou noon« maikai," i kamailio mai ai ke kauka, iaia i ike mai ai i ka m hala maikai o na maka oke kauna opio. "O keia no ka'u m 1 koho mua ai, aole e loihi kou waiho ana ma keia ano, o loaa mai no ia o ka maikai ia oe, nolaila e wehewehe aku i keia mau kaula i hauhoaia ai i kou kino." Me ka hoonui kamailio hou ole aku, a aole no hoi o Rur : i kamailio hou mai, hoomaka iho la ke kauka e weheweh na kaula ahiki i ka hemo ana mai ke kino aku o Rurika, ae la ke kauna opio iluna, me ka nee ana aku no kekahi a< 0 ka moe, hoonioni ae la 1 kona mau lima ame na wawae, me ka maalahi loa o kela mau lala o kona kino, i ka hooko mai elike me kana i makemake ai. "Ka ka'u mau mea e hoomaopopo nei, me he mea la, he keu aku ke kupilikii o ka haawina pilikia* i kau mai maluna o'u, aole anei pela?" i ninau mai ai o Rurika i ke kauka. "Aole keia he wahi pilikia a uuku ae nei, a i hoike aku no au ia oe i ka mea oiaio loa, aole au i ike i kekahi pilikia ko'iko'i elike me ia i loaa ai a oe, lie ku maoli no i ka weliweli ke nana aku." "Eia au ihea e noho nei?" "Eia oe maloko o ka home o Ofa kahi i noho ai. M "Pehea ae nei ka loihi o ko'u noho ana ma keia home?" "Ua aneane e piha ka ekolu pule o kou noho ana maanei." "Auwe no ka hoil Ua loihi maoli ka kela manawal" "Ae, he mau pule loihi keia o kou noho ana iloko o ka pilikia, ua liala aku la nae na la o ka poino. a iloko o ka manawa pokole, e hoi hou mai ana ka ikaika o kou mau lala apau, elike me na la i hala aku la." "Owai hou ae kekahi mea e noho nei ma keia mawaho o'u?'* 1 hoomau a*ku ai no ke kauna Rurika i ka niele ana. "Eia no o Ofa ma keia home, oia pu kekahi i komo iloko o ka pilikia, eia nae ke waiho no oia ī ka nawaliwali, he oi ae kou ikaika mamua ona." "Eia o Mira ihea?" No kela ninau a "Rurika, aōle ke kauka i pane koke maf, aka ke noho malie la no oia ma ka aoao o ka moe, me ka nana pono ana mai ma na maka o ke kauna opio, a ke hoomaopopo aku la o Rurika i ke kaumaha o kona helehelena, a o ia kana o ka ninau hou ana aku: "Aole anei e hiki ia oe ke hoike mai ia'u i kona wahi e noho nei?" wahi hou a Rurika me ka ko kuoo, me ka hoike okoa ana aku i kona ake loa e maopopo ka hopena i kau aku maluna o kana aloha. [Aole i pau.)